Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
พยาธิสรีรวิทยาของโรคระบบประสาท - Coggle Diagram
พยาธิสรีรวิทยาของโรคระบบประสาท
Cerebrospinal fluid (CSF)
ร้อยละ 60-70 สร้างจากเซลล์ Epeendymal cell ส่วนที่เป็นโพรงน้ำสมอง ส่วนร้อยละ 30-40 ได้จากการซึมจากหลอดเลือดรอบโพรง
สีขาวใส ถูกสร้าง500 มิลลิเมตรปรอทต่อวัน ในการไหลเวียนจะมีความดันประมาณ 7-15 มิลลิเมตรปรอท
น้ำ โปรตีน น้ำตาล เซลล์เม็ดเลือดขาวและแดงในปริมาณน้อย (0-3 cell)
หน้าที่
ช่วยคงรูปร่างสมองและไขสันหลัง
กำจัดของเสียจากเนื้อสมองและไขสันหลัง
ปกป้องสมองและไขสันหลัง
ช่วยให้สารที่อันตรายซึมเข้าสู่เนื้อเยื่อสมองไม่ได้หรือได้น้อย เรียก Blood brain barrier
ระดับความรู้สึกตัว
Stupor ซึม หลับตลอดเวลา แต่ตอบสนองต่อสิ่งกระตุ้น
Drowsiness ง่วงซึม ปลุกตื่นได้ง่ายแต่หลับอีก
Semicoma กึ่งหมดสติ ไม่รู้สึกตัว ตอบสนองเมื่อกระตุ้นด้วยความเจ็บปวดรุนแรง ยังคงมีReflex
Confusion กระสับกระส่าย สับสน
Coma หมดสติ ไม่ตอบสนอง ไม่มีReflex สัญญาณชีพเปลี่ยนแปลง
Alret รู้เรื่องดี
โรคกล้ามเนื้ออ่อนแรง Myasthenia gravic (MG)
สารสื่อประสาทหลั่งออกมาไม่สามารถส่งสัญญาณตัวรับบนกล้ามเนื้อได้
ตัวรับ Resepter ของอะซีติลโคลีนถูกทำลาย จำนวน Resepter ลดลง ภูมิคุ้มกันผิดปกติ
ความผิดปกติของอะซีทิลโคลีน (acetylcholine)
สารสื่อประสาทส่งสัญญาณเพื่อให้กล้ามเนื้อเกิดการหดตัว
สาเหตุ
สารอะซิติลโคลีน ไม่สามารถทำงานได้แม้ร่างกายจะหลั่งสารนี้ออกมาอย่างปกติ เนื่องจากโปรตีนตัวรับถูกทำลายโดย Ab ที่ร่างกายสร้างขึ้น
กรรมพันธุ์
ร่างกายสร้าง Ab ต่อโปรตีนชนิดหนึ่ง ที่ทำหน้าที่เป็นตัวรับสารอะซิติลโคลีน พบว่า ผู้ป่วยจะมีโปรตีนตัวรับสารอะซิติลโคลีนน้อยกว่าคนปกติถึงหนึ่งในสาม เพราะร่างกายสร้าง Ab มากำจัดโปรตีนชนิดนี้ไปเกือบหมด
ออกแรงซ้ำจะทำให้กล้ามเนื้ออ่อนแรงเพิ่มขึ้น
หน้าที่ของระบบประสาท
รับความรู้สึกจากตัวกระตุ้น
วิเคราะห์ข้อมูล
สั่งงานและควบคุมการทำงาน
Nervous tissue
รับความรู้สึกและส่งกระแสความรู้สึกไปยังส่วนต่างๆของร่างกาย
องค์ประกอบ
โครงสร้าง
Nerve fiber
Axon fiber
รับ-ส่งกระแสความรู้สึก
แขนงเดียวไม่แตกย่อย
แขนงของไซโตพลาซึมที่ยื่นออกจากตัวเซลล์
Dendrite fiber
รับความรู้สึกเข้าสู่ตัวเซลล์
หลายแขนง แตกย่อย สั้น
cell body
นิวเคลียส
ไซโตพลาซึม
ชนิด
Bipola neuron (สองขั้ว) พบที่เซลล์ประสาทจอตา (retina)
Multipolar neuron (สามขั้ว) พบที่สมองส่วนซีรีเบลลัม (Cerebellum)
Unipola neuron (ขั้วเดียว) พบที่ปมประสาททั้งไขสันหลังและอัตโนมัติ
Neuroglia (เซลล์เนื้อเยื่อเกี่ยวพันประสาท)
ไม่มีหน้าที่ในการรับกระแสประสาทและกระแสความรู้สึก
ชนิด
โอลิโกเดนโดรไซท์ (Oligodendrocyte) ช่วยสร้างเยื่อไมอีลิน (My elin sheath)
ไมโครเกลีย (microglia) กำจัดสิ่งแปลกปลอม
แอสโตรไซท์ (astrocyte) ช่วยพยุงและเชื่อมปลายประสาทที่ชำรุด
เซลล์อิแพนไดมา (Epandyma cell) บุช่องในสมองและไขสันหลัง
เซลล์ชวันน์ (Schwann cell) บุอยู่รอบนอกแอกซอน ทำหน้าที่สร้างเยื่อไมอีลิน
ลักษณะคล้ายเซลล์ประสาทแต่ไม่มีแอกซอน
ภาวะความดันในกะโหลกศีรษะสูง IICP
(ICP) 0-15 mmHg
การบาดเจ็บที่ศีรษะ
การบาดเจ็บที่กะโหลกศีรษะ (Skull fracture)
เกิดจากแรงกระแทก อันตรายรุนแรง การแตกของกะโหลกมีการบาดเจ็บของสมองร่วมด้วย
การบาดเจ็บต่อระบบประสาท
Linear Fracture เป็นเส้นตรง ขอบคมชัด ไม่มีการรักษา
Depressed Fracture กะโหลกแตกยุบแต่ Periosteum ไม่ฉีกขาด ผ่าตัดยกกะโหลก
skull base fracture
Massive bleeding เนื่องจากเลือดออกจากบริเวณที่กะโหลกแตก เลือดมักจะออกจากหูและจมูก
Cerebrospinal fluid (CSF) leakage เนื่องจากมีการฉีกขาดของเยื่อหุ้มสมอง ทำให้ CSF รั่วออกมา
Cranial nerve (CN) injury โดยถ้าฐานกะโหลกด้านหน้าแตก CN ที่พบบาดเจ็บ
ภาวะเลือดออกในสมอง
เกิดจากอุบัติเหตุ อาการเป็นแบบทันที
ความดันโลหิตสูง
การบาดเจ็บที่สมองและหลอดเลือดสมอง
การบาดเจ็บที่หนังศีรษะ (Scalp injury)
ไม่พิการ เว้นแต่เสียเลือดมากและติดเชื้อ
เกิดจากการกระแทกทำให้เกิดรอยฟกช้ำ หรือ รอยฉีกขาด
สมอง
กะโหลก ป้องกันไม่ให้สมองได้รับความกระทบกระเทือน
ใหญ่ที่สุดในร่างกาย น้ำหนัก 1300-1500 กรัม
ความดันในท่านอน 10-15 มม. ปรอท
Cerebral edema
ภาวะของเหลวในสมองเกิน
เกิดขึ้นบางส่วนหรือทั้งสอง ทำให้สมองบวมและความดันในกะโหลกศีรษะเพิ่มขึ้น
เกิดจากการได้รับการบาดเจ็บและอาการป่วย ภาวะนี้เกิดเร็วอาจอันตรายถึงชีวิตได้
โรค
เป็นผลจากการเพิ่มของเหลวนอกเซลล์
สาเหตุจากเนื้องอก เซลล์ขาดเลือดเป็นระยะเวลานาน และการติดเชื้อ
มีการทำลาย BBB ทำให้มีการเคลื่อนที่ของน้ำและโปรตีนอย่างอิสระผ่านเยื่อหุ้มเซลล์ผ่านเข้าช่องว่างระหว่างเซลล์
Blood-brain barrier:BBB ตัวกั้นระหว่างเลือดกับสมอง
Cytotoxic edema หรือ Cellular edema
Hydrostatic edema
มีการบวมรอบโพรงสมองจากแรงดันน้ำ ในภาวะน้ำคั่งในโพรงสมอง (Hydrocephalus)
Hydrocephalus
เกิดจากการคั่งของ CSF จากการอุดตันการไหลเวียนหรือการสร้างมากกว่าการดูดซึมกลับมาก
ความผิดปกติแต่กำเนิด (Congenital anomaly) พบบ่อยที่สุด คือ Aqueductal stenosis สาเหตุอื่น คือ Congenital hydrocephalus
ภาวะ CSF คั่งในกะโหลกศีรษะมากผิดปกติ ร่วมกับความดันในกะโหลกศีรษะเพิ่มขึ้น
สาเหตุ
โรคต่างๆ (Acquired disease)
โรคหลอดเลือดสมอง (CVA)
การติดเชื้อ (CNS infection)
บาดเจ็บที่ศีรษะ
เนื้องอกสมอง (Brain tumor)
Vasogenic edema
เกิดจากภาวะ Hypo-osmotic
ทำให้มีการเสื่อมสภาพของปั๊มโซเดียม-โพแทสเซียม
เป็นการบวมของของเหลวในสมอง
ท่อน้ำสมอง (Cerebral aqueduct)
ท่อที่บรรจุน้ำหล่อสมองไขสันหลัง (CSF) อยู่ภายในสมองส่วนกลาง