Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
MUSIKA KLASIKOAREN URREZKO AROA, image, image, image, image, image, image,…
MUSIKA KLASIKOAREN URREZKO AROA
1. MUSIKA ETA GIZARTEA
ALDAKETA-GARAIAK
XVIII. mendean, arrazoia eta zientzia gurtzeko aroa izan zen.
Burgesia sortu berria bereizketa ikurtzat hasi zen hartzen musika.
Musikariak gorteetatik eta elizetatik bereizten hasi ziren beren ibilbidean libreago aritzeko.
Musika erlijiosoaren gainbehera etorri, eta opera ikuskizun garrantzitsu bilakatu zen.
Hau, batez ere, nobleziari eta burgesiari zuzenduta zegoen.
Klasizismoa deitzen zitzaion garai horri.
Logikan oinarritutako arte orekatua bilatzen zuten.
Musikaren ezaugarri nagusiak
Dotorezia
Naturaltasuna
Solitasuna
XIX.mendean Erromantizismoa agertu zen.
Klasizismoaren kontrako erreakzioa eragin zuen
arrasoia eta baretasuna gurtzea alde batera utzi eta askatasuna bilatzen hasi ziren .
Musikagile erromantikoak gero eta gehiago banandu ziren Elizatik eta nobleziatik.
Entzunlearen gogo-aldartean nahi zuten eragin.
VIENA, MUSIKAREN HIRIBURUA
Hainbat mendeetan, Austriako hiriburua musikaren sinbolo antzeko zerbait izan da.
Viena sortu zen Klasizismoa eta bertan bizi izan ziren:
Mozart
Haydn
Beethoven
PIANOA
urte aldera, Bartolomeo Cristofori italiarrak pianoa asmatu zuen.
XIX. mendean, pianoaren mekanismoa hobetu zen eta muskia tresnen gailurrean kokatu zen.
Pianoa musika tresnen ezaugarrien artean, soinua ateratzeko duen indarra eta bizkortasuna.
2. KLASISISMOA
FORMAREN OREKA GURTZEA
urtean J.S. Bach hil zenean, Barrokoa amaitu zen.
Hurrengoaroa Klasizismoa izan zen.
Oinarritutako alde orekatua bilatu zuten.
Argitasuna da nagusi
Klasizismoko ordezkari naguziak W. A. Mozart eta F. J. Haydn izan ziren.
Salieri italiarrari edo Martin y Soler espainarri.
Klasizismoaren ezaugarri nagusiak:
Melodian naturaltasuna erabili
Esaldi erregular eta simetrikoak
Musika instrumentalaren garapena. Sonata zen gehien erabili zutena.
KLASIZISMOAREN ALDIAK
Barrokotik ez diren Klasizismora bat-batean pasatu.
Denboraldi batez, zenbait musikari musika barrokoaren eta proposamen berrien artean gelditu ziren.
Trantsizio aldikoak edo preklasikoak dira.
Klasizismoa XVIII.mendearen amaiera aldera doa.
Musikaklasiztak eragina izan zuen musikagile italiarrengan.
Erromantizismoarako trantsizioa XIX. mendearen lehen urtetan hasi zen, Beethovenek ibilbide berria hasi zuenean.
3. ERROMANTIZISMOA
MUSIKA ERROMANTIKOAREN MENDEA
Beethovenekin XIX. mende osoa hartzen duen erromantizismoa hasi zen musikan.
Musikagileek independentzia gehiago izatea lortu zuten, baita gizarteak erabat baliostea ere.
Ikus-entzuleek isilean entzuten ikasi zuten.
Hirietan antzoki handiak egin zituzten kontzertu eta opera-antzespenetarako
Areto burgesetan kontzertu pribatuak izaten ziren.
EZAUGARRI NAGUSIAK:
Melodia libreagoa:
irregularragoa
sentipenak eta egoera-aldaketa islatzen.
Orkestra-musika:
gehiago garatu zen.
Kide gehiago sartu ziren.
PIANORAKO MUSIKA
oso ohikoak ziren pianorako eta orkestrarako kontzertuak
Aretoetako lan laburragoak konposatu zituzten.
LIED Pieza txikiak dira eta pianoak abeslari bati laguntzn dio.
LIEDER horietako testuak poemak dira.
ORKETRA ERRALDOIA
Haydn eta Mozarten orkestrak 30 bat bidez zeuden satuta.
Orkestra hoiek ttxiki gelditu zien musikagile erromantikoek erakutzitako beharren aurrean.
Batzuek ehun musikariko taldeak eskatu zituzten.
SINFONIAK:
Orkestra sinfonikorako piezak
Normalean lau mugimendu zituzten.
Lan aproposak, musika-tresna ezberdinen arteko kontrasteak bilatzeko.
KONTZERTUAK:
Bakarlari bat edo gehiagorentzat eta orkestrarentzat
Normalean hiru mugumendu
bakarlarien birtuosismoa jarri nahi izaten dute agerian.
OPERA ERROMANTIKOA
Ahots-musika erromantikoa operan aurkitu zuen sentipenak adierazteko modu onena.
Zeinbat italiarrek
Verdi
Rosini
Alemanak
weber
wagner
Frantsesak
Meyenbeer
Bizet
4. NAZIONALIZMOA
IDENTITAEAREN BILA
XIX. mendean Europako herri askoi ndependentziaren alde agertu ziten.
Herri hoioekberen kulturaren sustraien bila hasi ziren.
XIX. mendearen erdian, bese herrialde batzuk ustekabean sartu ziren musikan protagonismoa lortzeko asmoz.
Musika-nazionalismoa, fenomeno garrantzitsua izan zen musika-korronteetatik baztertuta zeuden herrialdetan.
Herrialde hoiek tradizio aberats bati eutsi zioten.
Ere musikagileek probetxua atera zioten inspirazio-iturritzat erabilita.
Hainbat lan-mota daude, hauek dira nabarmendu beharrekoak:
Abestia
Testuan eta musikan ahozko tradizioko elementuak sartzeko aukera ematen zuelako.
Opera
Normalean erabilitako hizkuntza erabili beharrean, norberaren hizkuntza erabiltzeko aukera eman zuen.
Operetako gaiak leku bakoitzeko tradizioetatik
Elezaharretik eta mitoetatik hartzen zituzten.
Poema sinfonikoa
Paisaia bat, elazahar bat edo lan literario bat deskribaten saitzen den lan instrumentala da.
MUSIKA NAZIONALIZMOA ESPAINAN
Espainiako naionalismoaren aita felipePedrell katalana izan zen.
Harekin hasi zen eskola nazionalista
Isaac Albeniz
Suite Iberia da.
Enrrique Granados
Manuel de falla
El amor brujo eta El sombrero de tres picos balletak dira.
