Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ANORGANSKI SPOJEVI - Coggle Diagram

- - - - npr. Cu(s) + Cl2(g) => CuCl2(s)
  - - - cinkov klorid (i voda)
  - - - -Srebrov klorid
      - -Olovov(III) klorid
- - - - u prirodi se nalazi u mineralima
        
        Vapnenac
        
        u obliku :
        
        Aragonita
        
        Vaterita
        
        Kalcita
        
        -najvažniji, ostali žele prijeći u njega
        
        -oni su polimorfi
        
        -imaju istu kem. formulu
        
        CaCO3
        
        različit raspored kalcijevih i karbonatnih iona
        
        -upotrebljava se za proizvodnju živog vapna (CaO) i gašenog vapna (Ca(OH)2)
      - -netopljiv u vodi
      - -slabo topljiv u vodi sa CO2
      - -kamenac
        
        -taloži se povećavanjem tvrdoće vode
      - -Natrijev karbonat / soda
        
        Na2CO3
        
        -bijeli prašak
        
        -topljiv u vodi
        
        -lužnat pa šteti za kožu
        
        -primjena: proizvodnja stakla, papira...
        
        Natrijev hidrogenkarbonat / soda bikarbona
        
        NaHCO3
        
        -primjena: prašak za pecivo, neutraliziranje želučane kiseline
      - -Magnezijev karbonat
        
        MgCO3
        
        -primjena : priprema veziva, smjese za gašenje požara
        
        -najviše rasprostranjen kao mineral dolomit
      - -Bakrov(II) karbonat
        
        CuCO3
        
        u prirodi kao :
        
        Malahit
        
        Azurit
- - - - -oksidi metala
      - -oksid metala + H2O = hidroksid
        
        Hidroksid(s) = Lužina(aq)
      - -oksid metala + kiselina = sol + voda
      - -metal + O2 = bazični oksid
        
        OKSIDI ALKALIJSKIH METALA
        
        PEROKSID
        
        2Na(s) + O2(g) =>Na2O2(s)
        
        SUPEROKSID
        
        Rb
        
        Cs(s) + O2(g) => CsO2(s)
        
        Cs
        
        Rb(s) + O2(g) =>RbO2(s)
        
        K
        
        K(s) + O2 => KO2(s)
        
        2KO2(s) + 2H2O(l) => 2KOH(aq) + H2O2(l) + O2(g)
        
        OKSID
        
        4Li(s) + O2(g) => Li2O(s)
        
        Li2O(s) + H2O(l) => 2LiOH(aq)
        
        OKSIDI ZEMNOALKALIJSKIH METALA
        
        Oksidi zemnoalkalijski metala+ voda = hidroksidi
        
        MgO(s) + H2O(l) => Mg(OH)2(aq)
        
        Oksidi metala + kiselina = sol
        
        2Mg(s) + O2(g) => 2MgO(s)
        
        -Dobivanje :
        
        INDUSTRIJSKI
        
        -termička razgradnja njihovih karbonata
        
        CaCO3(s) (žarenje) => CaO(s) + CO2(g)
        
        OKSIDI PRIJELAZNIH METALA
        
        patina
        
        Dobivanje : 2Cu(s) + O2(g) => 2CuO(s)
        
        -malo reaktivni
    - - -ne reagiraju s vodom, lužinama i kiselinama
      - CO
        
        -slabo topljiv u vodi
        
        -otrovan
        
        -plin bez boje i mirisa
        
        -primjena : gorivo, u metalurgiji kao reducens
        
        CO2(g) + C(s) => 2CO(g)
        
        -CO2 reagira s suviškom koksa
        
        -ugljikov(II) oksid
      - NO
        
        -plin bez boje okusa
        
        -otrovan
        
        -dušikov(II) oksid
        
        -kratko živući, brzo oksidira u NO2
        
        -fotokemijski smog
        
        -sudjeluje u nastanku ozona
        
        NO2(g)(uz UV) =>NO(g) + O(g)
        
        O(g) + O2(g) => O3(g)
      - N2O
        
        -bez boje, slatki okus, ugodan miris
        
        Dobivanje :
        
        NH4NO3(s) => N2O(g) +2H2O(g)
        
        -termički raspad amonijevog nitrata
        
        -dušikov(I) oksid
        
        -primjena : nekada anestetik, danas plin u limenkama šlaga
        
        = rajski plin
    - - -oksid nemetala + H2O = kiseline
      - -oksid nemetal + lužina = sol + voda
        
        npr.
        
        SO2(g) + 2KOH(aq) =>K2SO3(aq) + H2O(l)
        
        P4O10(s) + KOH(aq) => K3PO4(aq) + H2O(l)
      - -oksidi nemetala
      - -nemetal + O2 = kiseli oksid
        
        SO2
        
        -sumporov(IV) oksid
        
        -bez boje, oštra neugodna mirisa
        
        -otrovan za niže organizme = koristi se u preh. industriji
        
        -primjena : izbjeljivač, sterilizator
        
        -Dobiva se:
        
        S(s) + O2(g) =>SO2(g)
        
        -gorenje sumpora na zraku
        
        SO2(g) + H2O(l) => H2SO3(aq)
        
        -sumporasta / sulfitna kiselina
        
        -ne gori, ne podržava gorenje
        
        SO3
        
        -sumporov(VI) oksid
        
        -u atmosferi reakcijom sumporova(VI) oksida s kisikom nastaju sumporov(VI) oksid pridonosi pojavi smoga i kiselim kišama
        
        -Dobiva se :
        
        2SO2(g) + O2(g) => 2SO3(g)
        
        -katoličkom oksidacijom sumporova(IV)oksida
        
        NO2
        
        -dušikov(IV) oksid
        
        -crveno smeđi plin, oštar neugodan miris
        
        otrovan
        
        -primjena : raketna goriva, izbjeljivanje celuloze
        
        3NO2(g) + H2O(l) => 2HNO3(aq) + NO(g)
        
        -dušična / nitratna kiselina
        
        -nisko talište i vrelište
        
        -Dobiva se :
        
        LABORATORISKI
        
        Cu(s) + 4HNO3(konc.) => Cu(NO3)2(aq) + 2NO2(g) + 2H2O(l)
        
        -reakcija bakra s dušičnom kiselinom
        
        ATNOSFERSKI
        
        -oksidacijom N2O3
        
        CO2
        
        -ugljikov (IV) oksid
        
        -plin bez boje, okusa i mirisa
        
        -neotrovan
        
        -primjena : rashladni uređajima, gazirana pića, aparati za požar
        
        -Dobiva se :
        
        LABORATORISKI
        
        CaCO3(s) + 2HCl(aq) => CaCl2(aq) + CO2(g) + H2O(g)
        
        -reakcijom vapnenca i klorovodične kiseline = kalcijev klorid, ugljikov(IV) oksid i voda
        
        NaHCO3(s) + CH3COONa(aq) => CH3COONa(aq) + CO2(g) + H2O(l)
        
        -reakcijom sode bikarbone i octene kiseline = natrijev acetat , ugljikov(IV) oksid i vodu
        
        INDUSTRIJSKI
        
        C6H12O6(aq) (enzimi) => 2C2H5OH(aq) + CO2(g)
        
        -alkoholno vrenje glukoze
        
        CaCO3(s) (žarenje) => CaO(s) + CO2(g)
        
        -gorenje vapnenca = živo vapno i ugljikov(IV) oksid
        
        -nisko talište i vrelište
        
        CO2 + H20 =>H2CO3
        
        ugljična / karbonatna kiselina
        
        -nestabilna
        
        P4O10
        
        -fosforom(V) oksid
        
        -higroskopan
        
        -bijeli prah
        
        -Dobiva se :
        
        P4(s) + 5O2(g) =>P4O10(s)
        
        -gorenje fosfora uz nedovoljno kisika
        
        P4O10(s) + 6H2O(l) => 4H3PO4(aq)
        
        -fosforna / fosfatna kiselina
    - - -reagiraju sa kiselinama i bazama
      - Al2O3
        
        Dobivanje :
        
        4Al(s) + 3O2(g) =>2Al2O3(s)
        
        -aluminijev klorid
        
        Al2O3(s) + 6HCl(aq) => 2AlCl3(aq) + 3H2O(g)
        
        -natrijev aluminat
        
        Al2O3(s) + 2NaOH(aq) +3HNO(l) => 2Na{Al(OH)4N}(aq)
      - -ne reagiraju s vodom
      - BeO
      - PbO2
      - Ga2O3
      - amfoterni oksidi + lužine ili kiseline = sol
- - - - Kationi
        
        -alkaliski i zemnoalkaliski
      - Iznimke
        
        BeH
        
        LiH
      - Anioni
        
        hidridni anion
    - - CH4
      - NH3
        
        Dobivanje:
        
        INDUSTRIJSKI
        
        NH3(g) + HCl(g) => NH4Cl(s)
        
        LABORATORIJSKI
        
        NH4Cl(s) + CaO(s) => 2NH3(g) + CaCl(aq) + H2O(l)
      - BH3
      - H2O