Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Endokrin Sistem - Coggle Diagram
Endokrin Sistem
-
Hipofiz Bezi:
Ara beyinde bulunan hipofiz bezi vücudumuzdaki diğer iç salgı bezlerinin salgılarını kontrol ettiği için temel bez olarak kabul edilir.
Hipofiz bezi ön ve arka olmak üzere iki loptan oluşur. Her iki kısım sinir sistemi ile etkileşim içinde olup farklı hormonlar salgılar.
Ön lop:
-
-
-Bu hormon özellikle iskelet kaslarının, kemik ve kıkırdağın büyümesini kontrol eder.
-
-Hücrelerde protein sentezini hızlandırır, karbonhidrat-yağ metabolizmasını düzenler.
Adrenokortikotropik hormon (ACTH): Böbrek üstü bezinin
kabuk (korteks) kısmını uyararak burada steroid yapıdaki hormonların yapımını uyarır.
-
Folikül uyarıcı hormon (FSH):
FSH, dişilerde yumurtalıktaki folikülleri etkileyerek her ay bir folikülün gelişmesini ve yumurta hücresinin oluşumunu sağlar. Folikül hücrelerine östrojen hormonu salgılatarak dişiye özgü özelliklerin ortaya çıkmasında rol oynar. Erkeklerde ise sperm oluşumunu başlatır.
-
-Kadınlarda yumurtalıklarda olgunlaşmış olan yumurtanın yumurta kanalına atılmasını (ovulasyonu) ve içinde yumurtanın gelişmiş olduğu folikül kesesinin korpus luteuma (sarı cisim) dönüşmesini sağlar.
-
-Erkeklerde ise testislerde bulunan leydig hücrelerini uyararak testosteron hormon salgılanmasını sağlar.
Melanosit uyarıcı hormon (MSH):
-Derideki melanosit hücrelerini uyararak deriye renk veren melanin pigmentinin üretilmesini sağlar. Melanin pigmenti, derinin renginin koyulaşmasını sağlar ve güneşte koruyuculuk yapar.
-
Arka Lop
-
-
-Kanın ozmotik basıncı artarsa ADH salgısı artar. Böbrek kanalcıklarından suyun geri emilmesini sağlar. Böylece idrar çıkışını ve idrardaki su miktarını azaltarak kanın ozmotik basıncının yükselmesine engel olur.
-
-
-Doğum sırasında doğum sancısını başlatır, yani rahim kaslarının kasılmasını sağlar. Anneyi doğuma hazırlar.
-Doğum sonrasında ise anne memesindeki basıncı arttırarak sütün süt bezlerinden boşaltılmasını sağlar.
-
Pankreas
İnsulin
-Pankreasın langerhans adacığındaki beta hücreleri tarafından salgılanır.
-Kandaki glikozun vücut hücrelerine geçmesini sağlayarak kan şekerini düşürür.
Glukagon
Kanın glikoz seviyesini artırıcı yönde etki yapar.
-Açlık durumunda kan şekeri düştüğünde salgılanan glukagon, karaciğerde glikojen yıkımını sağlar ve kana glikoz salınımını uyarır, yağ dokularında yağ yıkımını sağlar.
Hormon: birlikte çalışan ve iç salgı bezlerinden salgılanan kimyasal uyarıcılardır. Hormonlar vücutta iç salgı bezlerinde üretilir ve üretildikleri yerden farklı yerlere kan ile taşınarak farklı doku ve organları uyarırlar
Hormonun özellikleri:
-
-
Organik moleküllerdir (Polipeptid, amin oasit, steroid, pürin veya bunların türevleri şeklinde olabilirler.).
Hormonlardan protein yapıda olanlar, hücre zarındaki lipit tabakasında çözünmediğinden hedef hücrelerin zarlarındaki reseptör proteinlere bağlanarak etkilerini gösterirler.
EŞEYSEL BEZLER
Üç çeşit üreme hormonu vardır. Bunlar; östrojen, progesteron ve testosterondur.
-Hipofiz bezinden salgılanan hormonlarla çalışması düzenlenir.
EPİFİZ BEZİ:
Ara beyinde bulunan çok ufak bir bezdir.
-Melatonin (karanlığın hormonu) adı verilen hormonu salgılar.
Nedir:
Hayatta kalmak, büyümek ve çoğalmak için, insan dahil çok hücreli bir organizmanın, fizyolojik talepleri ve çevresel zorlukları karşılamak için dokular, organlar ve organ sistemleri arasında etkili bir uyuma sahip olması gerekmektedir. Endokrin sistem, iç ve dış koşullara yanıt vermektedir. Ayrıca kanalsız organ ve dokulardaki salgı hücreleri tarafından üretilen hormonlar aracılığıyla iletişim kurmaktadır.