Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

SINH QUYỂN, Khánh Vân - Coggle Diagram

- - - - Nhiều chất lạ, gây hại cho đời sống sinh vật và con người
      - Do mang nhiều protein, chất béo, tẩy rửa, vi sinh vật gây bệnh, hóa chất, chất thải...
    - - Chất thải chứa nhiều chất hữu cơ
      - Do rác và nước thải sinh hoạt
      - Dễ gây thối rữa
      - Thúc đẩy hiện tượng phì dưỡng
    - - Do tự nhiên: núi lừa, chyas rừng, phân hủy xác sinh vật
      - Do con người: đốt nhiên liệu, giao thông
      - Chủ yếu gồm các oxit, halogen, hợp chất flo, phân tử cacbon, nitrat, sunphat...
    - - Sự cố tràn dầu
      - Gây thảm họa lâu dài
    - - Sinh vật lạ làm thay đổi tính chất môi trường
      - Chất thải sinh hoạt, y tế, phòng thí nghiệm...
    - - Các bức xạ do chất phóng xạ phát ra, câm nhập vào cơ thể
      - Những vụ thử vũ khí hạt nhân và rò rỉ chất phóng xạ
    - - Gây chấn thương sinh lí, tâm thần
      - Phần lớn từ hoạt động của con người
      - Tiếp xúc lâu sẽ gây giảm mức độ nghe
- - - - Vùng cực quanh năm băng giá
      - Thời kì trời quang đãng và ấm áp ngắn
      - Thực vật ưu thế là rêu, địa y
      - Động vật có gấu Bắc Cực, chim cánh cụt, tuần lộc, hươu và côn trùng
    - - Khí hậu mùa đông kéo dài, có tuyết phủ dày
      - Mùa hè ngắn
      - Thực vật chủ yếu là tùng, bách, thông
      - Động vật thích nghi với đời sống ở tuyết: thỏ tuyết, linh miêu, chó sói, gấu
    - - Khí hậu ấm áp về mùa hè, lạnh về mùa đông
      - Rừng cây có lá khô và rụng vào đông
      - Động vật có nhiều loài di cư mùa đông/ngủ đông: sóc, chim gõ kiến, hươu, lợn lòi, cáo, gấu...
    - - Khí hậu ôn đới
      - Mùa hạ tương đối nóng
      - Mùa đông lạnh, đôi khi có tuyết rơi
      - Thực vật chủ yếu là cỏ thấp
      - Động vật chủ yếu là loài chạy nhanh và thích nghi với thay đổi khí hậu rõ rệt như bò, bisong, ngựa...
    - - Khí hậu khô nóng
      - Rừng cây bụi mọc xen với cỏ, cây rụng lá vào mùa khố vì thiếu nước
      - Động vật chủ yếu là các loài chạy nhanh trên đồng cỏ: linh dương, ngựa vằn, hươu cao cổ, đà điểu...
    - - Khí hậu khô hạn
      - Lượng mưa rất thấp
      - Nhiệt độ không khí nóng vào ban ngày, lạnh vào ban đêm
      - Thực vật chủ yếu là cây bụi chịu hạn tốt, thưa thớt
      - Động vật là các loài thích nghi với khí hậu khô nóng như lạc đà, thằn lằn, rắn, sâu bọ cánh cứng
    - - Gần xích đạo
      - Khí hậu nóng ẩm quanh năm
      - Lượng mưa hằng năm cao
      - Rừng mưa nhiệt đới quanh năm xanh tốt, nhiều tầng
      - Hệ thống động vật và thực vật phong phú
  - - - Nước đứng
        
        Là những khu vực nươc không có dòng chảy
        
        Ao: khu vực nước đứng có diện tích nhỏ và nước nông, dễ bị cạn -> ánh sáng xâm nhập xuống đáy được -> nhiều thực vật thủy sinh rễ cắm bùn/bồng bềnh
        
        Đầm: Giống ao nhưng diện tích lớn hơn, thường bị khô hạn theo từng thời kì -> sinh vật chịu hạn cao
        
        Hồ: Độ sáu nước và kích thước hồ thường lớn, ánh sáng chỉ chiếu được tầng nước trên -> 2 phần
        
        Lớp trên: chiếu sáng nhiều, thực vật nổi phong phú, nồng độ oxi hòa tan cao, nhiệt độ phụ thuộc nhiệt độ không khí
        
        Lớp nước dưới: tối, nhiệt độ ổn định, nồng độ oxi thấp, quá trình phân hủy chất hủy cơ diễn ra mạnh
        
        Càng nhỏ càng ít ổn định
        
        Nóng dễ canh
        
        Mưa dễ ngập
        
        3 sinh cảnh chính:
        
        Vùng nước nông: ánh sáng xuyên xuống đáy, thực vật có rễ bám trong bùn và động vật đáy sinh sống
        
        Vùng nước sâu vừa: ít ánh sáng, phát triển sinh vật phù du
        
        Vùng nước sâu: ánh sáng không thể xuyên tới đáy, các sinh vật thích nghi với bóng tối
      - Nước chảy
        
        Chế độ nhiệt, nồng độ muối khoáng và oxi hòa tan đều thay đổi theo mùa
        
        Thành phần sinh vật không đồng nhất, thay đổi theo thượng lưu, trung lưu và hạ lưu
      - Đóng vai trò quan trọng trong việc điều tiết nguồn nước trên mặt đất, nhất là tích nước ngầm
    - - Đại dương chiếm hơn 70% bề mặt Trái Đất
      - Cùng cấp nhiều tài nguyên quý giá và điều hòa khí hậu
      - Thành phần thực vật nghèo, chủ yếu gồm vi khuẩn và tảo
      - Thành phần động vật phong phú
      - Phân chia theo chiều thẳng đứng
        
        Tầng nước mặt: giàu ánh sáng, phẩn bố nhiều sinh vật nổi
        
        Tầng nước giữa: nhiều động vật tự bơi
        
        Tầng đáy: ít ánh sáng, chủ yếu là các động vật đáy
      - Phân chia theo chiều ngang
        
        Ven bờ (phòng phú hơn)
        
        Vùng khơi
  - - - Rừng ở VN đang thu nhỏ diện tích do khái thác quá mức và làm nương rẫy
      - Các kiểu rừng chính
        
        Rừng lá rộng thường xanh nhiệt đới: vùng đồi núi cao dưới 800m phía bắc, trên 1000 phía nam, có nhiều cây phổ biến, xanh tốt quanh năm, có nhiều tầng cây, nhiều lứa tuổi, giá trị đặc biệt,
        
        Rừng lá rộng thường xanh nhiệt đới trên núi đá vôi: chủ yếu là rừng thường xanh, ít có rừng rụng lá, có nhiều gỗ quý
        
        Rừng lá rộng thường xanh á nhiệt đới vùng núi cao: vùng núi cao trên 800m ở phía Bắc, có cây họ Lòng Não, Đỗ Quyên và tre nứa, cây thuốc quý
        
        Rừng khộp: vùng Tây Nguyên, DNB, DHNTB, có hai mùa mưa nắng rõ rệt, độ cao dưới 1000m, câu học Dầu chiếm ưu thế, có nhiều loài thú châu Á
        
        Rừng lá kim: phía nam, trên 1000m, thực vật gồm các cây tùng, thông, có nguồn tài nguyên gỗ, nhựa quý giá; rải rác ở vùng Hoàng Liên Sơn cao trên 1500m
        
        Rừng tre nứa: phân bố từ bắc vào nam, rất phong phú và có giá trị cao
    - - Vùng nhiệt đới gió màu
      - Sinh vật biển mang đặc tính của khu hệ sinh vật Tây Thái BÌnh Dương
      - Thành phần loài cao, số lượng cá thể ít
      - Phân bố không tập trung và có biến động theo mùa
      - Di cư mạnh, giới hạn sinh thái rộng
      - Sản lượng đánh bắt: 1 triệu tấn/năm
      - Có nhiều sinh vật biển có giá trị
      - Vùng ven biển có diện tích lớn, rừng ngập mặn phát triển, nhiều đầm phá, nheiefu sinh vật biển
      - Có biểu hiện suy thoái, giảm sút tài nguyên
    - - Tập trung ở châu thổ Sông Hồng và sông Cửu Long
      - Rừng ngập mặn Cà Mau có tiềm năng sinh học cao
      - Có giá trị kinh tế rất lớn, nhất là nông nghiệp và lâm nghiệp
      - Nơi canh tác láu có năn suất cao
      - Các rạn san hô là nơi điều hòa môi trường và cung cấp dinh dưỡng cho sinh vật vùng biển bao quanh
      - Là nơi chú đông của chim nước di cư
    - - Các dãy núi Đông Bắc, núi Tây Bắc, dãy Trường Sơn chạy từ Bắc vào Nam, vùng núi Tây Nam
      - Quan trọng nhất là rừng mưa nhiệt đới trên núi đá vôi: đa dạng sinh học cao
      - Ý nghĩa lớn trong điều hòa khí hậu và bảo vệ nguồn nước, cung cấp khoáng sản
- - - - Bảo tồn tính đa dạng và phong phú của sự sống
      - Luôn thay đổi cùng tiến hóa
      - Có 3 mức độ biểu hiện
        
        Đa dạng di truyền: tần số và đa dạng gen giữa các quần thể, mức phân tử
        
        Đa dạng về loài: phong phú về số lượng các loài trong quần xã, cơ sở tạo lưới thức ăn
        
        Đa dạng hệ sinh thái: đa dạng mối trường sống, liên quan với đa dạng loài
    - - Cung cấp lương thực, thực phẩm và nguyên vật liệu
      - Cung cấp nguồn gen sinh vật
      - Ổn định hệ sinh thái
    - - Diện tích rừng giảm -> lũ lụt, hạn hán, xói mòn, tổn thất môi trường
      - Suy giảm đa dạng sinh học -> ô nhiễm nước, thiếu nước ngọt, ảnh hưởng tuổi thọ các hồ nước
    - - 4 trung tâm đa dạng sinh học chính:
        
        Hoàng liên sơn
        
        Bắc trường sơn
        
        Tây nguyên
        
        Đông nam bộ
      - Đa dạng về thực vật: 10386 thực vật có mạch, 800 loài rêu, 600 loài nấm
      - Đa dạng về động vật: 11050 loài động vật, thủy sinh 9250 loài. Có nhiều động vật đặc hữu, vẫn có thể phát hiện sinh vật mới
      - Giá trị bảo tồn cao
      - Nhiều loài đứng trước nguy cơ tuyệt chủng
    - - Khai hoang
      - Buôn bán và xuất khẩu sản phẩm sinh vật
      - Suy thoái hệ sinh thái rừng
      - Nhiều động vật quý hiếm đang bị khai thác và xuất khẩu bất hợp pháp
    - - Chưa biết rõ số lượng
      - Ước tính 250000 loài, mỗi năm 3 loài chim mới
      - Động thực vật biển 200000 loài
      - 1960-nay, 700 loài đã bị tuyệt chủng
    - - Ngăn chặn suy thoái
      - Xây các khu bảo tổn thiên nhiên
      - Bảo tồn nguyên vị các loài nguy cấp
      - Bảo tồn chuyển vị những loài nguy cấp
      - Tăng cường quản lí tài nguyên
      - Xây dựng hệ thống pháp luật hoàn chỉnh
      - Khu bảo tồn bao gồm
        
        Vườn quốc gia:bảo vệ, nghiên cứu, giáo dục và giải trí
        
        Khu dự trữ thiên nhiên: bảo vệ, nghiên cứu, giám sát, giải trí, giáo dục
        
        Khu bảo tồn hoang dã: bảo vệ môi trường và đa dạng sinh học qua quản lí
        
        Khu bảo tồn cảnh quan: bảo vệ vui chơi giải trí
- - - - Sinh quyền dày 20km
      - Lớp không khí cao 6-7 km
      - Nước đại dương có độ sâu tới 10-11km
      - Càng lên cao số loài càng giảm
      - Sinh vật không thể sống ở nơi cao hơn tầng ozon
      - Sinh vật cũng không thể sống trong lòng đất sâu quá vài chục mét
      - Ở đại dương có tìm thấy dạng sống ở 11km
      - Cận sinh quyển: nơi khắc nghiệt chỉ có bào tử ở trạng thái tiềm sinh
    - - Chia thành các khu sinh học lớn
        
        Các khu sinh học trên cạn
        
        Đồng rêu đới lạnh
        
        Rừng lá kim phương Bắc
        
        Rừng rụng lá theo mùa ôn đới
        
        Thảo nguyên
        
        Savan
        
        Hoang mạc và sa mạc
        
        Rừng nhiệt đới
        
        Các khu sinh học nước ngọt
        
        Khu nước đứng
        
        Khu nước chảy
        
        Các khu sinh học nước mặn
        
        Đầm phá
        
        Rừng ngập mặn
        
        Vịnh nông ven bờ
        
        Biển
        
        Đại dương
        
        Chiều thẳng
        
        Lớp nước mặt
        
        Lớp nước giữa
        
        Lớp nước dưới