Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Musika klasikoaren urrezko aldia, image, image, image, image, image, image…
Musika klasikoaren urrezko aldia
Musika eta gizartea
aldaketa-garaiak
XVIII. mendean, Argien mendea ere deitu zena, arrazoia eta zientzia gurtzeko aroa izan zen.
Burgesia sortu berria bereizketa ikurtzat hasi zen hartzen musika
musikariak gorteetatik eta elizetatik bereizten hasi ziren beren ibilbidean libreago aritzeko
Musika erlijiosoaren gainbehera etorri, eta opera ikuskizun garrantzitsua zen
Musika batez ere nobleziari eta burgesiari zegoen zuzenduta
Klasizismoa
Arte oinarritutako arte orekatua bilatzen bilatzen zuen
musikaren ezaugarri nagusiak hauek ziren:
dotorezia
naturaltasuna
askatasuna
Erromantizismoa
XIX. mendean agertu zen
Klasizismoaren kontrako erreakzioa eragin zuen
Arrazoia
baretasuna
Gurtzea alde batera utzi eta askatasuna bilatzen hasi zen
Musikagile erromantikoak
Gero eta gehiago banandu ziren Elizatik eta nobleziatik
entzulearen gogo-aldartean nahi zuten eragin
Viena, Musikaren hiriburua
Zenbait mendetan Austriako hiriburua musikaren sinbolo anteko zerbait izan da.
Vienan sortu zen klasizismoa eta bertan bizi izan ziren
Mozart
Haydn
Beethoven
Pianoa
urte aldera, Bartolomeo Cristofori italiarrak pianoa asmatu zuen
XIX. mendean, pianoaren mekanismoa hobetu zuten eta musika tresnen gailurrean kokatu zen
Pianoaren ezaugarriak
soinua ateratzeko duen indarra eta bizkortasuna
Klasizismoa
Formaren oreka gurtzea
1750ean J.S. Bach hil zenean, musikaren Barrokoa amaitu zen. Hurrengo aroa Klasizismoa izan zen.
Logikan oinarritutako arte orekatua bilatu zuen
Argitasuna nagusi
Klasizismoko ordezkari nagusiak W.A. Mozart eta F.J. Haydn izan ziren, baita ere Salieri edo Martin y Soler.
Klasizismoaren ezaugarri nagusiak
melodian naturaltasuna
esaldi erregular eta simetrikoak
Musika instrumentalaren garapena. Sonata zen gehien erabili zutena.
klasizismoaren aldiak
Barrokotik ez ziren Klasizismora bat-batean pasatu
Denboralditxo batez, zenbait musikari musika barrokoaren eta proposamen berrien artean gelditu ziren
Trantsizio aldikoak
Preklasikoko aldikoak
Erabateko klasizismoa 1760tik XVIII. mendearen amaiera aldera doa. Musika klasizistak eragina izan zuen musikagile italiarrengan
Erromantizismorako trantsizioa XIX. mendearen lehen urteetan hasi zen
Beethovenek ibilbide berria hasi zuen
erromantizismoa
Musika erromantikoaren mendea
Beethovenekin XIX. mende osoa hartzen duen Erromantizismoa hasi zen musikan
Musikagileek independentzia gehiago izatea lortu zuten eta gizarteak balioestea ere.
Ikus-entzuleek isilean entzuten ikasi zuten.
Hirietan antzoki handiak egin zituzten kontzertu eta opera- antzezpenetarako
Areto burgesetan, kontzertu pribatuak izaten ziren sarri
Ezaugarriak
Melodia libreagoa eta irregularragoa
Sentipenak eta egoera-aldarteak islatzen ditu
Orkesta-musika gehiago garatu zen, kide gehiago sartu ziren.
Pianorako musika
Oso ohikoak ziren pianorako eta orkestarako kontzertuak
Aretoetarako lan laburragoak konposatu zituzten
Lied-ak
Pieza txikiak dira eta pianoak abeslari bati laguntzen dio
Lieder horietako testuak poemak dira, Shubertek idatzitakoak
orkesta erraldoia
Haydn eta Mozarten orkestak 30 bat kidez zeuden osatuta, gutxi ziren musikagile erromantikoek erakutsitako beharren aurrean
Sinfoniak orkesta sinfonikorako piezak lau mugimendu izaten zituzten
Lan aproposak musika-tresna ezberdinen arteko kontrastea bilatzeko
Kontzertuak bakarlari bat edo gehiagorentzat eta orkestarentzat
Hiru mugimendu
Bakarlarien birtuosismoa jarri nahi izaten dute agerian
Opera erromatikoa
Ahots-musika erromantikoak operan aurkitu zuen sentipenak adierazteko modurik onena
Nazionalismoa
Musika-nazionalismoa Espainian
Espainiako nazionalismoaren aita Felipe Pedrell katalana izan zen, harekin hasi zen eskola nazionalista
Isaac Albeniz: Suite Iberia da
Enrique Granados
Manuel de Falla: el amor brujo eta El sombrero de tres picos balletak dira
Identitatearen bila
XIX. mendean, Europako herri asko independentziaren alde agertu ziren eta beren kulturaren sustraien bila hasi ziren
XIX. mendearen erdialdean, beste herrialde batzuk ustekabean sartu ziren musikan protagonismoa lortzeko asmoz
Musika-nazionalismoa, fenomeno garrantzitsua izan zen musika-korronteetatik baztertuazeuden herrialdeetan
Herrialde horiek tradizio aberats bati eutsi zioten, eta musikagileek probetxua atera zioten inspirazio-iturritzat erabilita
Hainbat lan mota zeuden
Abestia: testuan eta musikan ahozko tradizioko elementuak sartzeko aukera ematen zuelako
Opera: Normalean erabilitako hizkuntza erabili beharrean norberaren hizkuntza erabiltzeko aukera zegoen
Opera gaiak leku bakoitzeko tradizioetatik, elezaharretatik eta mitoetatik hartzen zituzten
Poema sinfonikoa: paisaia bat, elezahar bat edo lan literario bat deskribatzen saiatzen den lan instrumentala da
