Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Chương 4: DẦU MỎ - Coggle Diagram

- - - - Khi hạ nhiệt độ hơi nước có thể đóng băng làm vỡ đường ống hoặc với các hyđrocacbon thành các hyđrat (CH4.7H2O, C2H6.7H2O v.v...) bịt kín đường ống hoặc thiết bị
      - Hơi nước được tách bằng chất hút nước thể rắn (Canxiclorua hạt, NaOH rắn v.v...)
        hoặc lỏng (dung dịch Canxiclorua dietylengly).
    - - H2S ăn mòn thiết bị.
      - Các hợp chất lưu huỳnh khi đốt sẽ tạo thành SO2 dễ ăn mòn thiết bị dụng cụ, nhũng
        chất làm xúc tác nhiễm độc.
  - - - Là quá trinh hyđrocacbon dễ bay hơi tồn tại trong không khí dưới dạng hơi.
    - - Hyđrocacbon hơi có mạch Cacbon > C4.
      - Hyđrocacbon có mạch cacbon từ C2->C5.
    - - hấp thụ
      - hấp phụ
      - ngưng tụ xăng khí
- - - - Crắcking nhiệt
        
        Crắcking nhiệt thực hiện ở nhiệt độ tương đối thấp và áp suất cao thì tăng sản
        lượng xăng (trên 60% xăng được lấy bằng phương pháp này).
        
        Crắcking nhiệt thực hiện ở nhiệt độ cao trên 700oC và áp suất thường để tạo
        ra hợp chất thơm và các Hydro Cacbon no ở thể khí.
        
        Tùy theo tính chất của nguyên liệu và loại sản phẩm định điều chế mà có những quy trình cracking nhiệt khác nhau
        
        Áp suất cao (12  70 atm) và nhiệt độ tương đối thấp (dưới 540oC).
        
        Áp suất thấp (2  5 atm) và nhiệt độ dưới 600oC.
        
        Áp suất thường và nhiệt độ cao > 670 - 720oC.
        
        Với nguyên liệu là Hydro Cacbon nhẹ bền nhiệt thì quá trình phải thực hiện ở nhiệt độ và áp suất cao còn với nguyên liệu là Hydro Cacbon nặng thì điều kiện không nghiêm ngặt bằng
        
        Sơ đồ lưu trình crắcking nhiệt dầu mazut ở áp suất cao
        
        1,7. Tháp chưng; 2,10. Lò đốt; 3. Tháp phản ứng; 4. Van giảm áp; 5. Thiết bị bay hơi;
        
        Thiết bị làm lạnh; 8. Thiết bị ngưng tụ; 9. Thiết bị phân ly
        Nguyên liệu sau khi được gia nhiệt đi vào tháp chưng (1) làm việc ở áp suất
        10atm. Hơi từ thiết bị (5) sang chưng nguyên liệu thành phân đoạn nhẹ và nặng
        
        Phân đoạn nặng có nhiệt độ cao lấy ra ở đáy tháp rồi đưa vào lò đốt (2)nhiệt độ đun 480(C, p = 45 atm; ở điều kiện này, các hyđrocacbon bắt đầu bị phân hủy.
        Sau đó đưa sang thiết bị phản ứng (3) có áp suất 20 atm, nhiệt độ 480(C, quá trình crắcking kết thúc tại đây
        Qua van (4), sản phẩm đi vào thiết bị bay hơi (5), tại đây các
        sản phẩm tách thành cặn và hơi. Cặn crắcking được đưa vào thiết bị làm lạnh (6) Hơi
        được đưa vào tháp (1)
        
        Quá trình crắcking thực hiện qua lò đốt (2) là crắcking nhẹ
        
        Phân đoạn nhẹ là hơi ở đỉnh tháp chưng (1) ra, được đưa vào tháp chưng (7)
        điều kiện giống tháp chưng (1)
        Hơi lấy ra ở đỉnh tháp là xăng và khí, được đưa qua
        thiết bị ngưng tụ (8) rồi vào thiết bị phân ly (9) để tách xăng và khí crắcking
        
        Phần lỏng lấy ra ở đáy tháp (7) là gazon và dầu hỏa
      - crắcking xúc tác
        
        Mục đích của crắcking xúc tác các sản phẩm dầu mỏ là tăng sản lượng và chất
        lượng xăng
        
        Chất lượng xăng cũng như nhiên liệu cho động cơ qui định bởi hai yếu tố:
        
        Giảm hàm lượng các Hyđrocacbon no mạch thẳng vì chúng có chỉ số octan
        thấp.
        
        Giảm hàm lượng các Hyđrocacbon không no vì khi cháy chúng tạo nên nhiều
        nhựa và tro cho động cơ.
- - - - Tháp chưng làm việc ở áp suất thường. Trong công nghiệp, tùy
        theo thành phần dầu thô và sản phẩm định lấy mà lưu trì
        chưng cất khác nh
      - Dầu thô ở bể chứa (1) được bơm qua các thiết bị trao đổi
        nhiệt(3) nâng nhiệt độ lên 180oC rồi vào lò đốt (4), đốt bằng dầu
        mazut. Khi dầu lên đến nhiệt độ 320oC => 325oC thì đưa qua
        tháp chưng (5). Ở đó dầu nhẹ bay lên, tiếp xúc với dầu lỏng
        xuống thực hiện quá trình trao đổi nhiệ, làm các cấu tử dễ bay
        hơi tiếp tục bay hơi, càng xuống thấp, dầu lỏng càng nhiều cấu
        tử khó bay hơi. Hơi xăng ở đỉnh tháp chưng ra, sau khi qua thiết
        bị ngưng tụ (6
      - sản phẩm
        
        Trên cùng là xăng lấy ra ở đỉnh dùng làm nhiên liệu đốt tron
        
        Rồi đến lydroin là loại dầu dùng làm nhiên liệu cho động cơ phản lực
        
        Dầu hỏa lấy được trong khoảng nhiệt độ 180oC=> 280
        
        Dưới nữa là dầu nặng (dầu Xôla) khoảng nhiệt độ 250oC=>
        350oC dùng cho động cơ Diezen, cho crắcking
        
        Cuối cùng là madút, lấy ở đáy tháp chưng với nhiệt độ là 275
    - - Tháp chưng chân không dùng để chưng mazut. Chưng chân
        không nhằm hạ nhiệt độ sôi của mazu1t, để mazut khỏi bị phân
        hủy, P = 60 mm Hg (p để làm việ
      - Từ tháp chưng chân không, lấy ra được các loại dầu bôi trơn và
        nhựa đường; gồm các loại dầu bôi tr
        
        Dầu công nghiệp để bôi trơn các máy móc và dầu truyền độ
        
        Dầu bôi trơn cho động cơ đốt trong dùng để bôi trơn píttông -
        xilanh của các động
        
        Dầu máy nén tuabin
        
        Dầu đặc biệ
      - Phần còn lại sau khi chưng là opiđron (hắc í
    - - tinh chế bằng kẽm
        
        Đây là phương pháp phổ biến nhất để tinh chế xăng, lidroin và
        dầu hỏa. Phương pháp này loại được H2S, mecaptan, phen
        các axit naptanic. Phương pháp này dùng đ kiềm đậm đặc và
        metanol 30%-40%. Kiềm chỉ tách được H2S. Metanol tách hoàn
        toàn mecapta
      - chọn lọc bằng dung môi
        
        Phương pháp này được sd phỏ biến trong những năm gần đây,
        chủ yếu tinh chế dầu bôi trơn, xăng, dầu hỏa
        Nguyên lí: dung môi không hòa tan dầu mà chỉ hòa tan các tạp
        chất cần loại bỏ( nhựa, hợp chất Sunfua, hợp chất không no
        Tùy theo tính chất của dầu, tạp chất và mức độ tinh chế mà
        chọn các dung môi khác nhau. Thường dùng dung môi fufuro
        phenol, nitrobenzen và nhiều dung môi hữu cơ khác
      - tinh chế bằng axit và hấp thụ
        
        Axit: Xứ lí axit H2SO4 có thể tách được các tạp chất có nhựa,
        phá hủy H2S và mecaptan; Các Sunfua SR' và Disunfua
        thì tan trong acid, còn lại các hợp chất ko no thì tạo thành các
        axit sunforic RSO2OH. Dùng axit có nồng độ khác nhau
        96% và oleum. Xử lí bằng axit có nhiều nhược điểm ->dùng pp
        này làm sạch dầu bôi trơn
        
        Hấp phụ: dùng để làm sạch dầu bôi trơn, xăng và dầu hỏa. Chất
        hấp phụ phổ biến đất sét, than hoạt tính, silicug
        
        Sau đây là quá tình làm sạch kết hợp hai phương pháp axit-hấp phụ
        Đầu tiên được đưa vào thiết bị trộn 1 cùng axit để xử li. Quá
        trình khuấy được thực hiện bằng kkhi nén một phần cặn gudron
        tách ra ở đây. Dung dịch dầu-axit sang thiết bị 2 lắng tách hết
        gudron
        Sau đó 3 đưa dầu vào thiết bị hỗn hợp 4 để trộn với chất hấp
        phụ ở dạng bột mịn. Từ 4 ra hỗn hợp dầu- chất hấp phụ được
        đưa vào thiết bị bốc howi5. Hỗn hợp được tuần hoàn qua lò đốt
        
        Sau đó hỗn hợp được bơm sang thbi làm sạch 7 rồi thũng
        chứa có máy khuaays8. Từ đây hỗn hợp qua hệ thống máy ép 9
        và thu được dầu tinh chế