Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
LẶNG LẼ SA PA (Nguyễn Thành Long) - Coggle…
LẶNG LẼ SA PA
(Nguyễn Thành Long)
KIẾN THỨC CƠ BẢN
Tác giả
Nguyễn Thành Long (1925 - 1991)
Quê: Quảng Nam
Ông viết văn từ thời kì kháng chiến chống Pháp . Là cây bút chuyên viết truyện ngắn và ký. Đề tài hướng vào cuộc sống, sinh hoạt đời thường.
Các tác phẩm của ông luôn có giọng điệu mượt mà , trong sáng đầy chất thơ .
Một số t/p chính: “ Bát cơm cụ Hồ” ( 1955) , “ Giữa trong xanh”( 1972)…
Tác phẩm
HCST
Truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” được viết năm 1970 , là kết quả chuyến đi thực tế lên Lào Cai của tác giả mùa hè năm ấy.
Thời kỳ này đất nước bị chia cắt làm hai miền: miền Bắc hoàn toàn độc lập tiếp tục xây dựng Chủ nghĩa xã hội; miền Nam kháng chiến chống Mỹ cứu nước tiến tới thống nhất nước nhà.
Xuất xứ
Truyện rút từ tập “Giữa trong xanh” in năm 1972
Ngôi kể và tác dụng
Ngôi kể: Truyện được kể theo ngôi thứ 3 nhưng được trần thuật qua điểm nhìn của ông họa sĩ.
Tác dụng
Người kể chuyện đã nhập vào cái nhìn và suy nghĩ của ông họa sĩ để trần thuật, quan sát và miêu tả.
Cách trần thuật như vậy có tác dụng khắc họa nhân vật chính 1 cách khách quan, góp phần thể hiện sâu sắc chủ đề và nội dung tư tưởng của tác phẩm.
Tình huống truyện.
Tình huống
: Đó là cuộc gặp gỡ tình cờ, ngắn ngủi giữa ông họa sĩ, cô kĩ sư với anh thanh niên làm công tác khí tượng trên đỉnh núi Yên Sơn.
->Tình huống truyện đơn giản, thơ mộng, tự nhiên đầy chất trữ tình.
Ý nghĩa
Làm cho bức chân dung và vẻ đẹp tâm hồn của anh thanh niên hiện lên một cách tự nhiên, khách quan, chân thực và rõ nét qua cái nhìn và cảm nhận của các nhân vật khác.
Từ đó làm nổi bật được chủ đề truyện: ca ngợi những phẩm chất cao đẹp của những con người lao động mới trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc.
Ý nghĩa nhan đề
Hình thức
Nhan đề ‘Lặng lẽ Sa Pa” là một cụm danh từ
Tác giả đảo “lặng lẽ” lên trước “Sa Pa”
Nội dung
Tác giả đảo hai chữ tính từ “lặng lẽ” lên trước danh từ “Sa Pa” để nhấn mạnh vẻ đặc trưng riêng biệt của thiên nhiên và cuộc sống ở Sa Pa, 1 nơi nghỉ mát lí tưởng , tĩnh lặng, yên bình.
Gợi 1 liên tưởng sâu xa, sự đối lập bất ngờ, thú vị: dưới vẻ êm đềm lặng lẽ kia của Sa Pa là một nhịp sống sôi động của biết bao con người đang ngày đêm thầm lặng say sưa làm việc để cống hiến cho Tổ quốc. Bởi vậy sa Pa không hề lặng lẽ như vẻ bề ngoài của nó.
Đề tài
Viết về con người lao động trong thời kì mới.
Chủ đề
Truyện ca ngợi những con người lao động bình dị ngày đêm cống hiến tài năng, sức lực của mình cho đất nước một cách miệt mài âm thầm, lặng lẽ.
PHÂN TÍCH
Vẻ đẹp của thiên nhiên Sa Pa
Vẻ đẹp của thiên nhiên Sa Pa được miêu tả qua cái nhìn của người họa sĩ hiện lên như 1 tác phẩm hội họa lung linh kì ảo.
Có 1 Sa Pa của những rặng đào, những đàn bò lang cổ đeo chuông đang thung thăng gặm cỏ, khung cảnh chỉ có thể thấy ở vùng núi.
Có 1 Sa Pa của nắng, nắng đem đến cho Sa Pa vẻ đẹp mới : ánh nắng dường như sáng dần lên trong khung cảnh thiên nhiên.
Cảnh được quan sát từ trên cao trở xuống
Rừng cây như bó đuốc khổng lồ
Ánh nắng khiến Sa Pa lặng lẽ, trầm mặc mà đầy sức sống, nắng như đang di chuyển, đang chạy trên các triền núi.
Bên cạnh SP của nắng còn có SP của mây:
“ mây cuộn tròn từng cục, rơi trên các vòm lá ướt sương”
Dường như con người đang đi trong mây
Mây hồn nhiên, tinh nghịch chui vào gầm xe.
Sa Pa còn hiện lên với hình ảnh cây thông và những cái cây tử kinh hài hòa , nổi bật giữa màu xanh của rừng núi.
Nhân vật anh thanh niên
Hoàn cảnh sống:
Chàng trai 27 tuổi
Sống một mình sống 1 mình trên đỉnh núi cao 2600 mét, vắng vẻ, heo hút.
Quanh năm làm bạn với mây mù và cây cỏ.
Công việc
Anh làm công tác khí tượng kiêm Vật lý địa cầu
Công việc của anh là “đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây và đo chấn động mặt đất” dự báo thời tiết hàng ngày để phục vụ sản xuất và phục vụ chiến đấu.
Một công việc khó khăn, đòi hỏi sự tỉ mỉ chính xác và tinh thần trách nhiệm cao.
Các giờ “ốp” chính xác: một giờ sáng , 4 giờ sáng , 11 giờ trưa và 7 giờ tối.
Nhưng gian khổ nhất đối với chàng thanh niên sôi nổi ưa hoạt động là phải vượt qua sự cô đơn, hiu quạnh.
Vẻ đẹp tâm hồn của anh thanh niên
Anh là người yêu và say mê, có tinh thần trách nhiệm cao với công việc của mình.
Anh coi công việc là niềm vui, lẽ sống của đời mình nhất là khi công việc ấy gắn bó với bao anh em đồng chí.
Anh làm việc với tinh thần trách nhiệm, tự giác, say sưa miệt mài. ->Sẵn sàng cống hiến, hi sinh cả hạnh phúc riêng tư vì công việc
Là người có lí tưởng sống cao đẹp
lí tưởng sống của anh: mình vì mọi người, vì quê hương, đất nước.
Anh là người yêu công việc, có nghị lực vượt khó, sống có lí tưởng
Có lối sống ngăn nắp, gọn gàng và đời sống phong phú cả về vật chất và tinh thần.
Tuy sống 1 mình, quanh năm không có khách đến chơi nhưng căn nhà nhỏ bé của anh rất gọn gàng ngăn nắp:
Anh tự tạo cho mình cuộc sống thú vị
Trồng hoa
Nuôi gà:
Có một tủ sách phong phú để chọc hỏi nâng cao trình độ chuyên môn và để đời sống tâm hồn chưa bao giờ cằn cỗi.
Con người anh là sự kết hợp hài hòa giữa nghị lực phi thường và một tâm hồn lãng mạn, một đời sống nội tâm phong phú.
Anh là người chân thành , cởi mở và hiếu khách
Rất quý trọng tình cảm của mọi người, khao khát được gặp gỡ, được trò chuyện . Vì “thèm người” mà anh đã đẩy một khúc gỗ ra chắn giữa đường buộc xe khách đi qua phải dừng lại.
Anh đón tiếp những người khách xa lạ 1 cách niềm nở, chu đáo
Phải sống một mình nhưng anh luôn quan tâm đến người khác.
Thường xuyên hỏi thăm bác lái xe và biết vợ bác ốm nên biếu vợ bác củ tam thất
Tặng giỏ trứng cho ông họa sĩ.
Tặng hoa cho cô gái.
Đằng sau những món quà bình thường là tấm lòng mến khách đến thành thực chẳng phải ai cũng có được
. Anh là người khiêm tốn, thành thật
Anh luôn cảm thấy công việc và những đóng góp của mình là nhỏ bé, tầm thường nên khi ông họa sĩ muốn vẽ thì từ chối.
Nhiệt tình giới thiệu cho ông họa sĩ những người mà anh cho là xứng đáng hơn mình
Những người đi qua Sa Pa
Vai trò
Là người kể chuyện ở ngôi thứ 3 đã nhập vào cái nhìn, vào suy nghĩ của ông họa sĩ
Tính cách
Ông là một người yêu đời, nhiệt tình say mê sáng tạo
Ông là 1 người nghệ sĩ say mê nghề nghiệp, từng trải, khao khát sáng tạo nghệ thuật
Ông là người có tâm hồn nhạy cảm
Ông họa sĩ
Cô kĩ sư
Là cô gái trẻ mới dời ghế nhà trường, ko ở lại HN làm việc mà xung phong đi công tác ở miền núi Tây bắc xa xôi.
Cuộc gặp gỡ tình cờ với anh thanh niên và những điều anh tâm sự đã khiến cô bàng hoàng vì :
hiểu thêm nhiều điều về cuộc sống rộng mở, đẹp đẽ nơi có những con người giản dị, đáng quý như anh.
Chính anh đã giúp cô nhận ra lí tưởng, mục đích sống chân chính và yên tâm, vững tin hơn vào con đường mình đã chọn.
Những tình cảm, suy nghĩ, tấm lòng biết ơn mà cô dành cho anh thanh niên đã góp phần tô đậm hơn vẻ đẹp bức chân dung nhân vật chính.
Bác lái xe
là người tốt bụng, vui tính cởi mở.
là người dẫn dắt câu chuyện, từ lời giới thiệu của bác câu chuyện về nhân vật chính mới dần được hé mở.
Bằng lời kể của mình bác đã khơi gợi sự tò mò của ông họa sĩ và cô kĩ sư về anh thanh niên.
Là cầu nối giữa miền Bắc và miền Nam