Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Chương 4: Dầu mỏ - Coggle Diagram

- - - - Đây là phương pháp phổ biến nhất để tinh chế xăng, lidroin và dầu hỏa. Phương pháp này loại được H2S, mecaptan, phenon các axit naptanic. Phương pháp này dùng đ kiềm đậm đặc và metanol 30%-40%. Kiềm chỉ tách được H2S. Metanol tách hoàn toàn mecaptan
    - - Phương pháp này được sd phỏ biến trong những năm gần đây, chủ yếu tinh chế dầu bôi trơn, xăng, dầu hỏa
        Nguyên lí: dung môi không hòa tan dầu mà chỉ hòa tan các tạp chất cần loại bỏ( nhựa, hợp chất Sunfua, hợp chất không no). Tùy theo tính chất của dầu, tạp chất và mức độ tinh chế mà chọn các dung môi khác nhau. Thường dùng dung môi fufurol, phenol, nitrobenzen và nhiều dung môi hữu cơ khác.
    - - Axit: Xứ lí axit H2SO4 có thể tách được các tạp chất có nhựa, phá hủy H2S và mecaptan; Các Sunfua SR' và Disunfua RSSR' thì tan trong acid, còn lại các hợp chất ko no thì tạo thành các axit sunforic RSO2OH. Dùng axit có nồng độ khác nhau thường 96% và oleum. Xử lí bằng axit có nhiều nhược điểm ->dùng pp này làm sạch dầu bôi trơn
      - Hấp phụ: dùng để làm sạch dầu bôi trơn, xăng và dầu hỏa. Chất hấp phụ phổ biến đất sét, than hoạt tính, silicugen
      - Sau đây là quá tình làm sạch kết hợp hai phương pháp axit-hấp phụ
        Đầu tiên được đưa vào thiết bị trộn 1 cùng axit để xử li. Quá trình khuấy được thực hiện bằng kkhi nén một phần cặn gudron tách ra ở đây. Dung dịch dầu-axit sang thiết bị 2 lắng tách hết gudron.
        Sau đó 3 đưa dầu vào thiết bị hỗn hợp 4 để trộn với chất hấp phụ ở dạng bột mịn. Từ 4 ra hỗn hợp dầu- chất hấp phụ được đưa vào thiết bị bốc howi5. Hỗn hợp được tuần hoàn qua lò đốt 6. Sau đó hỗn hợp được bơm sang thbi làm sạch 7 rồi thùng chứa có máy khuaays8. Từ đây hỗn hợp qua hệ thống máy ép 9 và thu được dầu tinh chế
  - - - Dầu thô ở bể chứa (1) được bơm qua các thiết bị trao đổi nhiệt(3) nâng nhiệt độ lên 180oC rồi vào lò đốt (4), đốt bằng dầu mazut. Khi dầu lên đến nhiệt độ 320oC => 325oC thì đưa qua tháp chưng (5). Ở đó dầu nhẹ bay lên, tiếp xúc với dầu lỏng đi xuống thực hiện quá trình trao đổi nhiệ, làm các cấu tử dễ bay hơi tiếp tục bay hơi, càng xuống thấp, dầu lỏng càng nhiều cấu tử khó bay hơi. Hơi xăng ở đỉnh tháp chưng ra, sau khi qua thiết bị ngưng tụ (6).
      - Tháp chưng làm việc ở áp suất thường. Trong công nghiệp, tùy theo thành phần dầu thô và sản phẩm định lấy mà lưu trình chưng cất khác nhau
      - Từ tháp chưng ở áp suất thường lấy ra được một số sản phẩm
        
        Trên cùng là xăng lấy ra ở đỉnh dùng làm nhiên liệu đốt trong.
        
        Rồi đến lydroin là loại dầu dùng làm nhiên liệu cho động cơ phản lực.
        
        Dầu hỏa lấy được trong khoảng nhiệt độ 180oC=> 280oC
        
        Dưới nữa là dầu nặng (dầu Xôla) khoảng nhiệt độ 250oC=> 350oC dùng cho động cơ Diezen, cho crắcking.
        
        Cuối cùng là madút, lấy ở đáy tháp chưng với nhiệt độ là 275oC
    - - Tháp chưng chân không dùng để chưng mazut. Chưng chân không nhằm hạ nhiệt độ sôi của mazu1t, để mazut khỏi bị phân hủy, P = 60 mm Hg (p để làm việc)
      - Từ tháp chưng chân không, lấy ra được các loại dầu bôi trơn và nhựa đường; gồm các loại dầu bôi trơn
        
        Dầu công nghiệp để bôi trơn các máy móc và dầu truyền động
        
        Dầu bôi trơn cho động cơ đốt trong dùng để bôi trơn píttông - xilanh của các động cơ
        
        Dầu máy nén tuabin.
        
        Dầu đặc biệt.
      - Phần còn lại sau khi chưng là opiđron (hắc ín)
- - - - Khi hạ nhiệt độ hơi nước có thể đóng băng làm vỡ đường ống hoặc với các hyđrocacbon thành các hyđrat (CH4.7H2O, C2H6.7H2O v.v...) bịt kín đường ống hoặc thiết bị.
      - Hơi nước được tách bằng chất hút nước thể rắn (Canxiclorua hạt, NaOH rắn v.v...) hoặc lỏng (dung dịch Canxiclorua dietylengly)
    - - H2S ăn mòn thiết bị.
      - Sơ đồ khử khí H2S và các hợp chất chứa lưu huỳnh khác
        
        Các hợp chất lưu huỳnh khi đốt sẽ tạo thành SO2 dễ ăn mòn thiết bị dụng cụ, nhũng chất làm xúc tác nhiễm độc. Ðể loại nó người ta dùng chất hấp thụ rắn và lỏng (rắn: Fe(OH)3, than hoạt tính ), (lỏng: muối bazơ mạnh với acid yếu như cacbonat , photphat của natri hoặc kali)
        
        Hay dùng bazơ hữu cơ yếu:
  - - - II. Vùng Hấp thụ
        
        III. Vùng khử hấp phụ
        
        I. Vùng làm lạnh
  - - - Ngưng tụ xăng khí.
      - Hấp thụ.
      - Hấp phụ.
- - - - Crắcking nhiệt thực hiện ở nhiệt độ cao trên 700oC và áp suất thường để tạo
        ra hợp chất thơm và các Hydro Cacbon no ở thể khí.
      - Crắcking nhiệt thực hiện ở nhiệt độ tương đối thấp và áp suất cao thì tăng sản
        lượng xăng (trên 60% xăng được lấy bằng phương pháp này).
      - qui định Crăcking nhiệt:
        
        Áp suất cao (12  70 atm) và nhiệt độ tương đối thấp (dưới 540oC).
        
        Áp suất thấp (2  5 atm) và nhiệt độ dưới 600oC.
        
        Áp suất thường và nhiệt độ cao > 670 - 720oC.
    - - Mục đích : Tăng sản lượng và chất lượng xăng.
      - Chất lượng xăng quy định bởi 2 yếu tố:
        
        giảm hàm lượng hydrocacbon no mạch thẳng vì chúng có chỉ số octan yếu.
        
        giảm hàm lượng các hydrocacbon không no vì khi cháy chúng tạo nhiều nhựa và tro.
      - Xăng cracking xúc tác bền hơn xăng cracking nhiệt vì hàm lượng hydrocacbon thấp,chỉ số octan cao
- - - - Khí thiên nhiên chủ yếu là khí Meetan chiếm 94-98% thể tích; các Parafin có mạch cacbon từ C2->C5 thuộc loại khí dầu mỏ, ngoài ra khí thiên nhiên còn có 2 loại khác.
    - - H2S, hơi nước và các tạp chất của lưu huỳnh