Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Respiratory system - Coggle Diagram

- - - - จมูก (nose)
      - โพรงจมูก (nasal cavity)
        
        ถูกแบ่งออกเป็น 2 ช่อง โดย nasal septem ซึ่งเป็นส่วนของ septal cartilage และได้รับการค้ำจุนโดยกระดูก ethmoid maxillary และ inferior conchae
      - โพรงอากาศ (sinuses)
        
        เกี่ยวข้องกับการช่วยทำให้ลมหายใจอุ่นขึ้น และทำให้เสียงมีความกังวาน
        
        โพรงจมูกแบ่งได้เป็น 3 บริเวณ คือ
        
        vestibule
        
        respiratory region
        
        olfactory region
        
        มีเยื่อบุผิว 2 ชนิด คือ
        
        respiratory epithelium
        
        olfactory epithelium
      - คอหอย (pharynx)
        เริ่มตั้งแต่ base of skull ลงไปจนถึงกระดูกคอชิ้นที่ 6 (c6) ทำหน้าที่เป็นทางผ่านของอากาสและอาหาร มีโครงสร้างแบ่งออกเป็น 3 ส่วน ได้แก่
        
        nasopharynx
        
        เป็นส่วนบนสุดของคอหอย วางตัวอยู่หลังโพรงจมูกลงมาถึงเพดานอ่อน (soft palate)
        
        มีรูเปิดของ eustachian's tube
        
        พบ pharyngeal tonsil (adenoid)
        
        oropharynx
        
        วางตัวอยู่ด้านหลังช่องปาก
        
        เริ่มจาก soft palate ลงไปถึงระดับของกระดูก hyoid
        
        พบ palatine tonsils และ lingual tonsils
        
        laryngopharynx
        
        อยู่ด้านหลังกล่องเสียง
        
        เริ่มตั้งแต่ระดับ hyoid ไปจนถึงระดับ cricoid
        
        เปิดเข้าสู่กล่องเสียงด้านหน้า และเข้าสู่หลอดอาหารทางด้านหน้า
      - กล่องเสียง (larynx หรือ voice box)
        
        ทำหน้าที่เป็นแหล่งเกิดเสียง ควบคุมการหายใจเข้า-ออก การกลืนอาหาร และป้องกันท่อ ลมในระบบทางเดินหายใจ
        
        ประกอบด้วยกระดูกอ่อน 9 ชิ้นได้แก่
        
        thyroid cartilage 1 ชิ้น
        
        cricoid cartilage 1 ชิ้น
        
        epiglottis 1 ชิ้น
        
        arytenoid cartilage 1 คู่
        
        corniculate cartilage 1 คู่
        
        cuneiform cartilage 1 คู่
      - สายเสียง (vocal cords)
        
        สายเสียงไม่แท้ (vestibular fold หรือ false vocal card)
        
        สายเสียงแท้ (vocal fold หรือ true vocal cord)
      - muscle of larynx
        
        กล้ามเนื้อกลุ่ม intrinsic muscle ของ larynx จะเชื่อม พวก cartilage plate เข้าด้วยกันและทำให้เกิด tension ของ vocal fold สำหรับเปิดและปิด glottis
        
        กล้ามเนื้อกลุ่ม extrinsic muscles จะมี origin จาก extralaryngeal structure มาเกาะที่ cartilage ของ larynx มีหน้าที่เคลื่อน larynx ระหว่างที่มีการกลืน (deglutition)
      - หลอดเลือด (trachea)
        
        ตั้งอยู่ด้านหน้าของหลอดอาหาร
        
        ประกอบด้วยกระดูกอ่อนเป็นรูปวงแหวน คล้ายตัว c จำนวน 16-20 ชิ้น
        
        เริ่มจากส่วนปลายสุดของ larynx (c6) จนถึงจุดแยกเป็น bronchus ซ้าย ขวา (T5) เรียกมุมนี้ว่า carina angle
        
        ภายในหลอดลมบุด้วยเยื่อเมือก และมีขนเล็กๆ (cilia) และ goblet cells ทำหน้าที่ผลิตเมือก
      - bronchopulmonary segment
        แต่ละ tertiary (segmental) bronchi รวมกับเนื้อปอดที่ล้อมรอบเรียกว่า bronchopulmonary segment
    - - บริเวณแลกเปลี่ยนก๊าซระหว่างอากาศในถุงลมกับอากาศในหลอดเลือดฝอย
      - alveolar sac ประกอบด้วย alveoli ประมาณ 20 ถุง (ประมาณ 100 ถุง เรียก 1 functional unit ของปอด)
        
        ปอดคนปกติมีประมาณ 300 ล้านถุง แรกเกิดมี 24 ล้านถุงและเพิ่มจำนวนเท่าผู้ใหญ่ปกติเมื่ออายุ 8 ขวบ
        
        ปอดมีโครงสร้างที่ประกอบด้วยถุงลมขนาดเล็กและขนาดใหญ่ต่างกัน
      - โครงสร้างผนังถุงลมจะประกอบด้วยเซลล์เยื่อบุชั้นเดียว แบ่งออกได้เป็น 3 ชนิด คือ
        
        capillary endothelial cells
        
        เซลล์ถุงลมชนิดที่ 1 (type I alveolar cell หรือ squamous epithelial cells)
        
        เซลล์ถุงลมชนิดที่ 2 (type II alveolar cell หรือ great alveolar)
        
        เซลล์ถุงลมชนิดที่ 1 (type I alveolar cell หรือ squamous epithelial cells) เป็นเซลล์ส่วนใหญ่ของผนังถุงลม
        
        พบ pinocytic vesicles จำนวนมาก มีบทบาทในการเปลี่ยนแปลงของสาร surfactant และมีบทบาทในการกำจัดฝุ่นเล็กๆ
        
        เซลล์ถุงลมชนิดที่ 2 (type II alveolar cell หรือ great alveolar) ทำหน้าสร้างสารลดแรงตึงผิว (surfactant) และพบเซลล์ macrophage
      - สารลดแรงตึงผิว (surface tension and surfactant)
        
        เป็นของเหลวมีส่วนผสมของสารไขมันชนิดหนึ่งคือ palmitoyl lecithin
        
        สร้างจาก alveolar type II cell
        
        สร้างในเดือนที่ 4 ของการตั้งครรภ์และทำหน้าที่ได้ตั้งแต่เดือนที่ 7 ของการตั้งครรภ์
        
        ประโยชน์
        
        ช่วยลดแรงตึงผิวของของเหลวบนถุงลม
        
        ลดการแทรกซึมของของเหลวเข้ามาในถุง
        
        คงสภาพของถุงลม
  - - - กล้ามเนื้อที่เกี่ยวข้องกับการหายใจเข้า คือ
        
        diaphragm
        
        external intercostals muscle
        การหายใจจะเกิดขึ้นเมื่อมีสัญญาณ ประสาทจากศูนย์ควบคุมการหายใจเข้ามายังกล้ามเนื้อ diaphragm และกล้ามเนื้อ external intercostals muscle โดยผ่านทาง phrenic nerve และ intercostals nerve
    - - เป็นการหายใจออกแรงๆ เช่น ผู้ที่ออกกำลังกาย หรือในผู้ป่วยที่มีทางเดินอากาศตีบแคบหรือความยืดหยุ่นของปอดผิดปกติ (เช่น ผู้ป่วยโรคถุงลมโป่งพอง)
        
        จำเป็นต้องอาศัยกล้ามเนื้อช่วยหายใจออก ได้แก่
        
        abdominal muscle
        
        internal intercostal muscle
    - - เช่น ขณะออกกำลังกาย ขณะไอ หรือ จาม หรือในผู้ป่วยโรคหอบหืด
        
        sternocleidomastoid
        
        scalenus