Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
MUSIKA KLASIKOAREN URREZKO AROA - Coggle Diagram
MUSIKA KLASIKOAREN URREZKO AROA
MUSIKA ETA GIZARTEA
18.mendea arrazoia eta zientzia gurtzeko aroa izan zen
Burgezia sorut berria zen bereizketa ikurtzat hasi zen hartzen musika
Musikariak gorteetatik eta elizetatik bereizten hasi ziren beren ibilbidean libreago ibiltzeko
Musika erlijiosoa eta opera ikuskizun garrantzitsu bilkatu ziren
Batez ere nobleziari zuzendua
Klasizismoa
Logikan oinarritutako arte orekatua
Musikaren ezaugarri nagusiak
Dotorezia
Naturaltasuna
Soiltasuna
S.Bach hil zenean, Barrokoaren aroa bukatu eta Klazismoa jaio zen
Logikan oinarritutako arte orekatua bilatu zuten
Argitasuna da nagusi
Klasizismoaren ordezkari nagusiak W.A Mozart eta F.J Haydin izan ziren
Ezaugarri nagusiak:
melodiaren naturaltasuna
esaldi erregular eta simetrikoak
Sonata zen gehien erabili zutena
Aldiak
Barrokotik ez ziren bat-batean klasizismora pasatu
Denbora bat behar izan zen
Trantsizio aldikoak edo preklasikoak daude
Erabateko kasizismoa 1760tik XVIII mendearen amaiera aldera doa
Gainera, (klasizismoak) eragin handia izan zuen musikari italiarrengan
Erromantizismoa
XIX.mendean agertu zen
Klasizismoaren kontrako erreakzioa eragin zuen
Arrazoia zera zen: askatasuna bilatzen hasi ziren
Denborarekin musikariak
Elizatik eta nobleziatik banandu ziren
Viena, musikaren hiriburua
Zenbait mendetan musikaren sinbolo bat izan da
Austriako hiriburuan sortu zen
Klasizismoa
eta han Mozart, Haydn eta Beethoven bizi izan ziren
Pianoa
urtean sortua
Bartolomeo Cristoforik (italiarra) asmatua
XIX. mendean mekanismoa hobetu zuten eta musika-tresna ospetsu bihurtu zen
Soinua ateratzeko duen indarra eta bizkortasuna
nabarmentzen dira
ERROMANTIZISMOA
Erromantizismoaren trantsizioa 19.mendearen amaieran gertatu zen
Beethovenek ibilbide berria hasi zuenean
Beethovenekin XIX mende osoa hartzen duen Erromantizismoa hasi zen musikan
Musikariek independentzia lortu zuten eta gizarteak erabat balioestea ere.
Ikus-entzuleek isilean entzuten zuten
Hirietan antzoki handiak egin zituzten, kontzertuak eta opera-antzezpenetarako
Areto burgesetan kontzertu pribatuak zeuden
Ezaugarriak:
Melodia libreago eta irregularragoa zen
sentipenak eta egoera-aldarteak islatzen ziren
Orkestra-musika gehiago garatu zen
Kide gehiago sartu ziren
Pianorako musika
Pianorako kontzertuak eta orkestrak oso ohikoak ziren
Aldi berean, aretoetarako lan laburragoa prestatu ziren
Lied-ak
Pieza txikiak dira eta pianoak abeslari bati laguntzen dio
Liederrak, horietako testuak poemak dira
NAZIONALISMOA
XIX. mendean Europako herri asko independentziaren alde agertu ziren.
Bere kulturaren sustraien bila hasi ziren
XIX. mendearen erdialdean
Herrialde batzuk ustekabean sartu ziren musikan protagonismoa lortzeko asmoz
Musiko nazionalismoa fenomeno garrantsitzu bat izan zen
musika-korronteetatik baztertuta zeuden herrialdeetan
Errusia, Espainia edo Hungaria
Tradizio aberats bati eutsi zioten
Musikagileek probetxua atera zioten inspirazio-iturritzat erabilita
Hainbat lan mota
Abestia
Testuan eta musikan ahozko tradiziozko elementuak sartzeko aukera ematen zuen
Opera
Italiera erabiltzen zuten normalean baina Operan bakoitzak norberaren hizkuntza erabiltzeko aukera eman
Operetako gaiak
Leku bakoitzeko tradizioetatik
Elezaharretatik
Mitoetatik
Poema sinfonikoa
Paisaia bat, elezahar bat edo lan literario bat deskribatzen saiatzen den lan instrumentala da
Musika-nazionalismoa Espainian
Espainako nazionalismoaren aita Felipe Pedrell izan zen (katalana)
Harekin hasi zen eskola nazionalista
Bertako musikagile garrantsitzuenak
Isaac Albéniz
Lanik onena Suite Iberia da
Enrique Granados
Manuel de Falla
Lanik onenak
El amor brujo
El sombrero de tres picos
ORKESTRA ERRALDOIA
Haydn eta Mozarten orkestrak 30 kide zituen
txiki gelditu ziren musikagile erromantikoek erakutsitako beharren aurrean
Batzuek ehun musikariko taldeak eskatu zituzten
Sinfoniak
orkestra sinfonikorako piezak lau mugimendu dituzte
Gainera, aproposak dira musika-tresna ezberdinenkontrasteak bilatzeko
Kontzertuak
Bakarlari bat edo gehiagorentzat eta orkestrarentzat
Hiru mugimendu ditu eta bakarlarien birtuosismoa jarri nahi izaten du agerian
Opera erromantikoa
Ahots-musika erromantikoak operan aurkitu zuen sentipenak adierazteko modurik onena
Idatzitako maisu lanak (musikagileak)
Italiarrak
Verdi
Rosini
Alemaniarrak
Weber
Wagner
Frantsesak
Meyerbeer
Bizet
