Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Cognitive Psychology จิตวิทยาปริชาน - Coggle Diagram
Cognitive Psychology
จิตวิทยาปริชาน
คืออะไร
The Mind จิต
มีหลาย ๆ ความหมาย
สร้างและเรียกคืนความจำ
การแก้ปัญหา/คำนวณความเป็นไปได้ และตัดสินใจ
เอาชีวิตรอดและใช้ชีวิตได้
สร้างสรรค์และเป็นปัญญา
โลกจำลองในหัวที่เราเอาไปใช้ประโยชน์ได้
การรับรู้
การประมวลผลข้อมูล ให้เหตุผล และแก้ปัญหา
เข้าใจโลกที่เราอยู่ได้อย่างไร
ข้อมูลมีผลอย่างไรกับเรา
เรียนรู้/จำ/ความเชื่อความรู้สึก
วิธีที่เราเก็บข้อมูลและเอาไปใช้
ใช้อะไรศึกษา
Experimental Psychology
ศึกษาด้วยการทดลองกับคน สัตว์
การศึกษาพฤติกรรมภายนอกที่สังเกตเห็นได้ทำให้ย้อนดูว่าเกิดอะไรขึ้นข้างใน
เราเข้าใจสิ่งที่เราเห็นได้อย่างไร?
Schema : Mental Pattern ที่ทำให้เราเข้าใจสิ่งที่เรารับรู้ได้ง่ายขึ้น
Top-down and Bottom-up processing ตัด choice จากความรู้กว้าง ๆ และปรับสิ่งกระตุ้นขึ้นแมตช์กับข้อมูลที่มี เพื่อหาคำตอบที่ถูกต้อง
การทดลองกับหนู
Computer Modelling
จำลองวิธีคิดของสมองเหมือนคอมพิวเตอร์
เรามักเรียนรู้ได้ทีละอย่าง
ความจุสมองมีจำกัด
Cognitive Neuropsychology
ศึกษาสมอง
สมองเกี่ยวกับการรับรู้อย่างไร
ศึกษาจากผู้ที่สมองมีปัญหา,รอยโรคตามส่วนต่าง ๆ
สมองทำงานเป็นขั้นตอน ค.บกพร่องที่สมองบางส่วนอาจทำให้สมองคิดจนจบ Process ไม่ได้
สมอง Frontal ด้านหน้าทำการ
เคลื่อนไหวร่างกาย/พูด
Broca's Area ควบคุมการใช้ภาษาปกติอยู่ที่ Hemisphere ซ้าย
ตัดสินใจ
Prefrontal Cortex (ส่วนหน้าที่สุด) ความฉลาดและการให้เหตุผล
สมองด้านหลัง Occipital
การมองเห็น
สมอง Parietal
การรับรู้ด้วยการสัมผัส/การตอบสนองของกล้ามเนื้อ การรับรู้ความเจ็บปวด
บางส่วนเกี่ยวกับความทรงจำระยะสั้น
สมอง Temporal ตรงกลาง
ความทรงจำ/ การจำการดึงความจำออกมาใช้
การได้ยิน
Wernicke's Area ความเข้าใจภาษา
การศึกษาสมองทำให้เรารู้ว่าเรามี RAM และ ROM
Double Dissociation
H.M. Patient เป็นโรคลมชัก
ไม่มี Temporal เป็นความจำปลาทอง
K.F. Patient ประสบอุบัติเหตุ
Cognitive Neuroscience
ศึกษาคนปกติ
PET และ MRI ขณะที่ผู้ร่วมการทดลองกำลังทำ Task บางอย่างอยู่
มีหัวข้ออะไรบ้าง
Sensation and Perception
ความรู้สึกและการรับรู้
Processing
Top-down
การใช้ความรู้ที่มีเพื่อประกอบสิ่งหนึ่งให้เป็นเหตุเป็นผลหรือมีความหมาย เช่น TAE CHT ก็อาจอ่านได้ว่า THE CAT
Bottom-Up
ดูสิ่งเร้าแล้วดูว่ามันประกอบขึ้นมาเป็นอะไร เช่น H แทน A ได้
Problem with Visual Perception
Ponzo
Optical
การรับรู้สีของแต่ละคนไม่เหมือนกัน สมองบางคนเติมแสงให้กับชุดเพื่อประเมินสี คือคิดว่าสีตรงหนึ่งสว่างกว่าเพราะมีเงาพาด
GESTALT
Continuation - ต่อกันเป็นสิ่งเดียวกัน
Similarity - สิ่งที่เหมือนกันอยู่ในหมวดอยู่เดียวกัน
Closure - ไม่จำเป็นต้องอยู่ติดกันก็เป็นสิ่งเดียวกันได้ สมองเติมสิ่งที่ขาดไปให้
Common Fate - เคลื่อนตัวไปในทางเดียวกันคือสิ่งเดียวกัน
Figure Ground - อะไรคือพื้นหลัง แยกแยะได้
Proximity - จัดหมวดหมู่ให้กับสิ่งที่อยู่ใกล้กันมองเป็นชิ้นเดียว
Symmetry - มักจะตัดตรงกลาง ชอบความเท่ากัน
ความรู้สึกคือข้อมูลที่ได้จากประสาทสัมผัส
การรับรู้คือการแปลงข้อมูลที่ได้จากความรู้สึก ปสก./มุมมอง/สภาพแวดล้อม อาจทำให้การรับรู้เปลี่ยนไป
Attention
ประเภท
Selective ไม่สนใจอย่างอื่น
Divided จับตาดูหลายอย่างพร้อมกัน
Distractor ขัดขวางความสนใจทำให้โฟกัสไม่ได้
Attentional Capture : กระชากความสนใจจากเราไป
Visual Scanning : ดูการเคลื่อนไหว
Attention : Stay with เหตุการณ์หรือสิ่งของ
Inattentional Blindness
ไม่ได้ใส่ใจมากพอก็เลยมองไม่เห็น
Attention เปรียบเสมือน Spotlight
Exogenous
ความสนใจของเราเปลี่ยนไปตามสภาพแวดล้อม เช่น พื้นที่ที่สว่าง/เข้มเป็นพิเศษ
Endogenus
ความสนใจของเราเพราะเรามีธงในใจที่จะหา เช่น Where's Waldo ดูทีละจุดเพื่อไล่หา
Load Theory of Attention
Capacity ความสามารถในการประมวลผล
Perceptual Load แต่ละสิ่งต้องการ Attention จากเราแค่ไหน
ถ้าไม่ได้กำลังมี High Load อาจจะโดน Distract ได้ง่าย เพราะมี Capacity เหลือ
Memory
ประเภท
Sensory
STM
คือ
Working Memory
รวมถึงการคิดเลขในใจ การ Operate Task เช่น ขับรถ คิดถึงแผนที่ ฟังเส้นทางและฟังวิทยุไปพร้อมกัน
Phonological Loop
จำเสียง
Visuospatial Sketch Pad
จำเป็นภาพ
Central Executive
เอาเสียงภาพมารวมกัน หรือบอกว่าสิ่งไหน/เสียงไหน ที่เราต้อง Pay Attention to เพื่อประโยชน์ของ Task ที่เราทำอยู่
Episodic Buffer ตอนที่ทำ Task อยู่ก็สามารถนำ LTM ออกมาใช้ได้
Interfere
LTM
Explicit
Semantic
ข้อเท็จจริง
Episodic
เหตุการณ์เฉพาะตัว
การย้อนเวลาด้วยความทรงจำ
Mental Time Travel
Implicit
ทำมันโดยอัตโนมัติ
Procedural
ขั้นตอน อะไรทำยังไง
Priming
ไม่รู้ว่าเราเรียนมันไปแล้ว
Conditioning
อะไรเชื่อมโยงกับอะไร เช่น กระดิ่ง หมา อาหาร
การเห็นภาพอาหาร
Control Process
กระบวนการเพื่อความจำ
ทบทวน
ทำให้สิ่งหนึ่งน่าจดจำ เช่น relate มันกับสิ่งอื่น
ใช้ Attention ต่อสิ่งหนึ่งจนจำได้