Respiratory system
แบ่งออกได้เป็น 2 ส่วนใหญ่ๆ
Conducting part
ส่วนที่เป็นทางผ่านของอากาศ (Air passages) โดยไม่มีการแลกเปลี่ยนก๊าซ
Respiratory part
เป็นส่วนที่มีการแลกเปลี่ยนก๊าซระหว่างหลอดเลือดฝอยกับถุงลม
โพรงจมูก (Nasal cavity)
เเบ่งออกเป็น2 ช่อง
- ethmoid maxillary
- nasal septem
ผนังด้านข้าง (Lateral wall)
ผนังด้านใน (Medial wall)
Ethmoid bone
Inferior conchae
Maxillary bone
โพรงอากาศ (sinuses) ช่วยทำให้ลมหายใจอุ่นขึ้น
พบ 3 บริเวณ
- Respiratory region
- Vestibule
- Olfactory region
มีเยื่อบุผิว 2 ชนิด
Respiratory epithelium
Olfactory epithelium รับกับคู่ที่1
คอหอย (Pharynx)
ทำหน้าที่เป็นทางผ่าน
ของอากาศและอาหาร แบ่งออกเป็น 3 ส่วน
Nasopharynx
Oropharynx
บนสุดของคอหอย
หลังโพรงจมูกลงมาถึงเพดานอ่อน (soft palate)
วางตัวอยู่ หลังช่องปาก
soft palate ลงไปถึงระดับของกระดูก hyoid
พบ Palatine tonsils.lingual tonsils
Laryngopharynx
เริ่มระดับ hyoid จนถึง cricoid
อยู่ด้านหลังกล่องเสียง
เปิดกล่องเสียงด้านหน้า เข้าสู่หลอดอาหารด้านหลัง
กล่องเสียง Larynx
เป็นเเหล่งเกิดเสียง ควบคุมหายใจเข้า-ออก มีกระดูกอ่อน 9 ชิ้น
▪Arytenoidcartilage 1 คุ่
▪Corniculate cartilage 1 คู่
▪Epiglottis 1 ชิ้น
▪Cuneiform cartilage 1 คู่
▪Cricoidcartilage 1 ชิ้น
▪Thyroid cartilage 1 ชิ้น
สายเสียง (Vocal cords)
- สายเสียงไม่แท้
(Vestibular fold หรือ False vocal cord)
- สายเสียงแท้ (Vocal fold หรือ True vocal cord)
หลอดลม (Trachea)
Muscle of larynx
กล้ามเนื้อกลุ่ม intrinsic muscle สำหรับเปิด-ปิด glottis
extrinsic muscles
cartilage
ของ larynx หน้าที่เคลื่อน
ระหว่างที่มีการกลืน (deglutition)
•ตั้งอยู่หน้าหลอดอาหาร
เริ่มจากส่วนปลายสุด C6 ซ้าย ขวา T5 carina angle
กระดูกอ่อน 16-20 ชิ้น
หลอดลมบุ เยื่อเมือก มีขนเล็ก(Cilia ) หน้าที่ผลิตเมือก
Bronchial tree
Trachea
Primary (main) bronchi (Rt. and Lt.)
Secondary (lobar) bronchi
Tertiary (segmental) bronchi
Subsegmental
Bronchioles
Terminal bronchioles
Alveolarducts
Respiratorybronchioles
Alveolar sacs
Alveoli
•Alveolar sacalveoli
ประมาณ 20 ถุง ประมาณ 100 เรียก (1functional unit ของปอด)
•ปอดคนปกติ 300 ล้านถุง เกิด 24 ล้าน เพิ่มจำนวนเท่าผู้ใหญ่ ปกติเมื่ออายุ 8 ขวบ
ปอดมีโครงสร้างขนาดเล็ก เเละขนาดใหญ่ต่างกัน
โครงสร้างถุงลมด้วยเซลล์เยื่อบุชั้นเดียว เเบ่งออก 3ชนิด
▪เซลล์ถุงลมที่1(type I alveolar cell หรือSquamous epithelial cells)
▪ เซลล์ถุงลมที่ 2(type II alveolar cell หรือ Great alveolar)
▪ Capillary endothelial cells
เซลล์ ผนังถุงลม
หน้าที่ สร้างสารลดเเรงตึงผิว
(surface tension and surfactant)
สร้างในเดือนที่ 4 ได้ตั้งเเต่เดือนที่7 ของการตั้งครรภ์
ประโยชน์
-ช่วยลดเเรงตึงผิว เหลวบนถุงลม
-ลดการเเทรกซึมของเหลวเข้ามาในถุง
คงสภาพของถุงลม
ปอด (Lungs)
Apex
Base
อยู่ตรงกับกระดูกสันหลัง T1
อยู่ติดกระบังลม ข้างขวาอยู่ตรงกระดูกสันหลัง T10
เยื่อหุ้มปอด (Pleura)
▪เป็นถุง 2 ชั้น
▪ ชั้นนอก ผนังทรวงอก parietal pleura
▪ ชั้นในติดผิวนอกของปอด visceral pleura
ลักษณะภายนอก
Left lung
Right lung
ประกอบด้วย 2 พู(lobe)
ประกอบ 3พู (lobe)
- Middle lobe
- Lower (Inferior) lobe
- Upper (Superior) lobe
ร่อง 2 ร่อง
horizontal fissure
oblique
- Upper (Superior) lobe
- Lower (Inferior) lobe
ร่อง 1 ร่อง
oblique fissure
หลอดเลือดที่มาเลี้ยงปอด (Blood supply to the lungs)
มี 2ระบบ
- ระบบ Brochial
- ระบบ Pulmonary
Bronchial artery and vein
ข้างซ้ายเเขนงthoracic aorta
ข้างขวาเเขนงposterior intercostals a.
Bronchial vein
ข้างขวาเทเข้าที่ azygos vein
ข้างซ้ายเทเข้าที่accessory hemiazygos vein
กล้ามเนื้อที่เกี่ยวข้องกับการหายใจ
2.การหายใจออกแบบใช้พลังงาน (Forced Expiration)
1.การหายใจเข้า ออกแบบปกติ
3.การหายใจเข้าที่ลึกและแรง
กล้ามเนื้อที่เกี่ยวข้องกับการหายใจเข้า
External intercostals muscle
Diaphragm
Sternal part
xiphoid process
Posterior
Costal part
Internal surfaces
lower costal cartilages
ribs 7-12
Lumbar part
Medial and lateral arcuate ligaments
vertebrae L1-L3
Insertion
Nerve supply
Origin
Inferior border
Superior border
Intercostal nerves (T1-T11)
เป็นการหายใจออกเเรงๆ เช่น ในผู้ที่ออกกำลังกาย หรือผู้ป่วยที่มีทางเดินอากาศ ตีบเเคบความยืดหยุ่นผิดปกติ
จำเป็นต้องอาศัยกล้ามเนื้อช่วยหายใจออก
- Abdominal muscle
- Internal intercostal muscle
ผู้ป่วยโรคถุงลมโป่งพอง
external obliques
internal obliques
rectus abdominis
transversus abdominis
ขณะออกกำลังกาย ขณะไอ จาม หรือในผู้ป่วยโรคหอบหืด
Scalenus
Sternocleidomastoid