Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Sông Đà hung bạo, dữ tợn - Coggle Diagram
Sông Đà hung bạo, dữ tợn
Vách Đá
.
:
Những chi tiết có vẻ bâng quơ, ngẫu nhiên nói về nắng, về con nai con hổ:
Đá “dựng vách thành”: gợi lên độ cao của vách đá, vách đá vừa vững chãi, vừa thâm nghiêm, bí ẩn, chứa đựng sức mạnh đầy đe dọa
- “mặt sông lúc ấy chỉ đúng ngọ mới thấy mặt trời”
→ miêu tả độ cao của những vách đá, cái lạnh lẽo, âm u của những khúc sông có đá dựng thành vách.
- động từ kết hợp hình ảnh so sánh “vách đá chẹt lòng sông như một cái yết hầu”, “đứng bên này…kia vách”, “con nai con hổ …vọt từ bờ này sang bờ kia”
.
→ vách đá hẹp đến nghẹt thở, cao, thẳng đứng, bờ sông trở thành cảnh tượng ghê rợn, hiểm trở
-
.
Mặt gềnh Hát loong
.
Điệp từ “”đá”, “sóng”’, điệp cấu trúc nối tiếp ở các vế câu
nên âm hưởng dữ dội, nhịp điệu khẩn trương, dồn dập như vừa xô đẩy, vừa hợp sức với gió, sóng và đá khiến cho cả ghềnh sông như sôi lên, cuộn chảy dữ dằn.
- Động từ mạnh “xô” được điệp lại gợi lên sức mạnh khủng khiếp của thiên nhiên
Có quãng mặt ghềnh dài hàng cây số nước xô đá, đá xô sóng, sóng xô gió cuồn cuộn”
.
cuộn cuộn luồng gió gùn ghè suốt năm như lúc nào cũng đi đòi nợ xuýt bất cứ người lái đò nào tóm được qua đấy”
- Từ láy “gùn ghè” gợi lên sự lì lợm, ngang ngược, táo tợn của ghềnh thác
- nhân hoá con sông như một kẻ chuyên đi đòi nợ xuýt
→ ghềnh thác dữ dằn, nó trở thành mối đe doạ thực sự đối với bất cứ người lái đò nào đi qua những ghềnh sông như thế : Quãng này mà khinh suất tay lái thì dễ lật ngửa bụng thuyền ra”.
Hút Nước
.
- So sánh, nhân hoá, vừa kể vừa tả, có sự liên tưởng tưởng tượng độc đáo …như “cái giếng bê tông ... làm móng cầu”. Lúc thì: “Nước ở đây thở và kêu như cửa cống cái bị sặc”; “khi thì nước ặc ặc lên như vừa rót dầu sôi vào”
-
Tác giả đã ví những con thuyền phải qua những vùng xoáy nước thật nhanh như “Ôtô sang số ...ra ngoài bờ vực”.
→ Bằng trí tưởng tượng sáng tạo, so sánh, liên tưởng, tri thức về lĩnh vực giao thông, điện ảnh tác giả nhấn mạnh những hút nước ghê rợn
-“Những hút nước chết người”: luôn sẵn sàng nhấn chìm và đập tan chiếc thuyền nào lọt vào “Thuyền trồng ngay cây chuối ngược rồi vụt biến đi, bị dìm và đi ngầm dưới lòng sông đến mươi phút sau mới thấy tan xác ở khuỷnh sông dưới”.
Thạch trận đá
.
-
- Tên nào trông cũng “ngỗ ngược”; “ nhăn nhúm méo mó”; “ sẵn sàng giao chiến”
→ Mỗi hòn đá là một tên lính thuỷ hung tợn, ngang ngược, dữ tợn, háo thắng
- Thạch trận đá với vô số thủy quân, “đá tướng”, “hàng tiền vệ”; “đá hậu vệ”; “ tuyến giữa”, “ cửa tử”; “cửa sinh”…đủ cả “tướng dữ quân tợn”
- Chúng chọn khúc sông ngoặt, khi tầm nhìn bị hạn chế để phục kích
- chúng có khi thách thức, có khi không ngừng khiêu khích
- Chúng dụ người lái đò đi sâu vào thế trận, đánh quật vu hồi để cô lập, chặn mọi đường sinh
- Khi giáp lá cà giở mọi ngón đòn hiểm ác, uy hiếp tinh thần đối phương
-
→ Dùng kiến thức quân sự, nghệ thuật nhân hoá, để làm nổi bật cái nham hiểm của sông Đà
.
- Bày ra ba trùng vi thạch trận với binh pháp nham hiểm của thần sông, thần đá
- Vòng thứ nhất: có năm cửa trận, bốn cửa tử một cửa sinh, cửa sinh nằm lập lờ phía tả ngạn sông
- Vòng thứ hai: tăng nhiều cửa tử, của sinh lại nằm lệch qua phía hữu ngạn
- Vòng thứ ba: ít cửa hơn, bên trái bên phải đều là luồng chết, luồng sống nằm giữa bọn đá hậu vệ
→ Dòng sông nguy hiểm, hung bạo không chỉ ở diện mạo mà còn ở cả tâm địa, tính cách. Nó như một loài thủy quái dữ tợn, kẻ thù số một của con người
=> Bằng nghệ thuật ngôn từ Nguyễn Tuân miêu tả vẻ đẹp nham hiểm, hung bạo nhưng hoang dại, hung vĩ
Âm thanh tiếng thác nước
.
-
-
- rồi lại như là “van xin”,
- khi thì “khiêu khích, giọng gằn mà chế nhạo”.
- Có lúc, nó “ rống lên như tiếng một ngàn con trâu mộng đang lồng lộn giữa rừng vầu, rừng tre nứa nổ lửa”
→ Nghệ thuật nhân hoá, sông Đà như một sinh thể dữ dằn, gào thét trong những âm thanh phong phú, ghê sợ.