Rheumatoid arthritis 🚩

  • จัดเป็นโรดภูมิคุ้มกันต่อตนเอง ที่มีการอักเสบของข้อแบบเรื้อรัง ปวดบวม และมีการทำลายเยื่อบุภายในข้อและกระดูกอ่อนผิวข้อ ทำให้ปวดและข้อผิดรูป เสียหน้าที่และพิการ
  • โรคนี้พบประมาณร้อยละ 0.5-1 ของประชากรในระเทศที่พัฒนาแล้ว ข้อที่พบบ่อย คือ ข้อนิ้วมือ เท้า ข้อมือ ข้อศอก ข้อเข่า ข้อเท้า ความผิดปกตินี้สามารถพบได้ที่ปอด หัวใจ และผิวหนัง หลอดเลือดอักเสบ
  • เมื่ออาการเป็นรุนแรงมากขึ้นจะมีการทำลายข้อ ข้อผิดรูปและเกิดความพิการในที่สุด

⭐ พยาธิสรีรวิทยา

  • RFs จะจับกับแอนติเจนของตนเองในเลือดและในเยื่อหุ้มข้อ(synovial membrane) กลายเป็น antiger-antibody complexes กระดูกผิวอ่อนของข้อผิดปกติเกิดจาก
  • neutrophl ในน้ำไขช้อถูกกระตุ้นให้ทำลายผิวของกระดูกอ่อน
  • ขณะที่อักเสบ จะพบการเปลี่ยนแปลง มีความผิดปกติของ T cells
  • ทำให้ไม่สามารถสร้างภูมิคุ้มกันที่ปกติ แต่กลายเป็นภูมิคุ้มกันต่อตนเอง ที่เรียกว่า rheumatoid factors (RFS)
  • สารหลั่งของการอักเสบ โดยเฉพาะ TNF-α,
    intereukin-6 และอื่น ๆ ทำลายกระดูกอ่อนและกระดูก
  • T cells ทำปฏิกิริยากับ lroblast ในข้อโดย ผ่าน TNF-α ทำให้ผนังของข้อหนาขึ้น
  • ภาวะที่ขาดออกซิเจนและภาวะกรดยิ่งทำให้มีการอักเสบและเกิดรอยแผลที่ข้อนั้น

การวินิจฉัย ⭐

  • วินิจฉัยโดยการตรวจทางห้องปฏิบัติการ ได้แก่ การตรวจ rheumatoid factor ในเลือด ถ้าพบในระดับเลือดสูงจะมีความสัมพันธ์กับความรุนแรงของอาการทางข้อ และอาการแสดงนอกข้อ และ anti-citrullinated protein antibody(ACPA เป็นแอนติบอดีต่อโปรตีนของตนเอง)
  • การตรวจ erythrocyte sedimentation rate(ESR) และ
    C-reactirve protein (CRP) ภาพรังสีข้อมีประโยชน์ในการวินิจฉัยและประเมินความรุนแรงของโรค

การรักษา

  • ยาที่ยับยั้ง TNF และยับยั้งการกระตุ้น T cells ใช้ยากลุ่มอื่นๆ ได้แก่ NSAIDs, glucocorticoid ร่วมกับการออกกำลังกาย
  • methotrexate,azathioprine,hydroxychloroquine, cyclosporine ยาในกลุ่มนี้ช่วยให้อาการของโรคก้าวหน้าช้าลง
  • รักษาโดยใช้ยากลุ่ม Disease-modifying antirheumatoid(DMARDs)
  • ในระยะแรกอาจไม่พบอาการชัดเจน ในระยะที่เป็นมาก อาจพบข้อนิ้วเท้าบวมเหมือนรูปกระสวย image

ความหมาย

ควรหลีกเลี่ยงอาการที่มีส่วนทำให้อาการกำเริบ 🚫

  • อาหารประเภททอด มีสาร AGE เป็นสารพิษที่ส่งผลเสียต่อร่างกายสามารถกระตุ้นการเกิดโรครูมาตอยด์ได้
  • อาหารที่ถูกขัดสี พบได้ในน้ำตาล และคาร์โบไฮเดรต สิ่งเหล่านี้เต็มไปด้วยสาร AGE ด้วยเช่นกัน
  • นมทุกชนิด เนื่องจากโปรตีนจะกระตุ้นอาการที่ข้อได้
  • อาหารอบหรืออาหารทานเล่น เนื่องจากอาหารเหล่านี้เป็นแหล่งของกรดไขมันโอเมก้า 6 ที่สามารถกระตุ้นโรครูมาตอยด์ได้
  • อาหารที่กระตุ้นให้เกิดกรด เช่น ถั่ว หรือโปรตีนจากสัตว์ รวมถึงเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ และกาแฟ
  • อาหารที่มีไขมันไม่ดี (LDL) พบได้ในเนื้อสัตว์โดยเฉพาะสัตว์ปีก หรือในชีส ขนมเค้ก เป็นต้น

โรครูมาตอยด์ควรกินอาหารอย่างไร

  • อาหารที่มีไขมันต่ำ
  • อาหารที่มีการขัดสีน้อย เช่น ขนมปังโฮลวีท หรือข้าวกล้อง
  • เน้นสารอาหารประเภทเหล็ก แคลเซียม วิตามินซี เช่น ตับ ปลา ฝรั่ง เป็นต้น
  • ทานอาหารที่มีโอเมก้า 3 พบได้ในปลาแซลมอน ปลาทู ปลาซาร์ดีน เป็นต้น
  • ผักและผลไม้ที่มีโพแทสเซียม

อาการและอาการแสดง ⭐

  • อ่อนเพลีย เบื่ออาหาร น้ำเหลืองและม้ามโต ข้อแข็ง ปวดและกดเจ็บ ข้อบวมเกิดจากเยื่อบุข้อแบ่งตัวและเจริญหนาตัวขึ้นสร้างกระดูกใหม่ และลุกลามไปยังข้อใหญ่
  • บางรายที่มีอาการมีอาการข้อผิดรูป มีการสร้าง exudate ในโพรงไขช้อ จนกลายเป็นถุงน้ำ (cyst) ในเยื่อหุ้มผิวกระดูกอ่อนปกติที่นอกข้อ
  • การเกิดลิ่มเลือดในหลอดเลือด ทำให้หลอดเลือดอักเสบ

-สาเหตุยังไม่ทราบแน่ชัด อาจเกิดจากพันธุกรรม
ที่มีปฏิกิริยาต่อสารต้านการอักเสบ(infammatory mediators) ปัจจัยเสี่ยงอื่นๆ เช่น สูบบุหรี่

จัดทำโดย กัญติญา บุตรดา 6413004 ❤

  • ไพจิตต์ อัศวธนบดี, พงศ์ธร ณรงค์ฤกษ์นาวิน, สุดาทิพ ศิริชนะ. โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ (Rheumatoid arthritis) การอ่านภาพรังสีเพื่อการวนิิจฉยัโรครูมาติก หน้า 15-27.

🚩 ข้อเสื่อมที่มีการอักเสบ เรียกว่า athris โดยมีการอักเสบ ทำลายเยื่อบุข้อ กระดูกอ่อนผิวข้อ และแสดงอาการอักเสบทั่วร่างกาย บางครั้งอาจมีการติดเชื้อร่วมด้วย Rheumatoid arthis จัดเป็นโรคข้อเสื่อมชนิดที่มีการอักสบแต่ไม่มีการติดเชื้อ เกิดจากปฏิกิริยาของระบบภูมิคุ้มกันต่อตนเองและภูมิคุ้มกันไวเกิน

การตดิตามเพื่อดูการตอบสนองต่อการรักษา ⭐

click to edit

  • โรงพยาบาลนครธน. โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ วายร้ายทำลายกระดูก [ออนไลน์]. 2021, แหล่งที่มา : https://1th.me/W0PbY [15 ธันวาคม 2564]

อ้างอิง