Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
POWSTANIE I PRZERZUTOWANIE CZERNIAKA - Coggle Diagram
POWSTANIE I PRZERZUTOWANIE CZERNIAKA
jak dochodzi do nowotworzenia?
nowotworzenie inaczej cofnięcie w rozwoju - fenotyp embrionalny
komórki mają się dzielić szalenie
odblokowanie genów, które są aktywne tylko podczas embriogenezy
komórki odzyskują zdolność do podziału bez markerów różnicujących
zchodzi to na skutek mutacji - zazwyczaj, najczęściej
komórka zachowuje się jak komórka embrionalna
nowotwór - jest tak napradę winą organizmu, ponieważ zyskuje on cechy komórek które kiedyś już miały dane cechy
transformacja nowotworowa
zmiany sprzyjające (mutacje) uzyskaniu fenotypu przerzutującego
muszą zajść sprzyjające warunki
mutacje: odziedziczone lub czynniki ryzyka
przede wszystkim UV
ale genetyczne uwarunkowania także!!
melanocyty
UV indukuje rozpad DNA w keratynocytach
indukowane MSH uruchamia kaskadę kinazy białkowej - tyrozynaza - normalnie
szlaki związane z melanogenezą, mogą być hamowane
uszkodzone DNA - keratynocyty ulegają złuszczeniu
stymulacja wzrostu stężenia cAMP
dojdzie do nadaktywności zmutowanych kinaz
pronowotworowy szlak kinazy MAP
czynnikiem sprawczym jest zmutowane DNA a nie melanina i szlak melanogenezy
o ile szlaki są zmutowane - dochodzi do przerzutowania, czyli łażenie po całym organiźmie
mutacje
w genach kontrolujących cykl komórkowy
geny kontrolujące apoptozę
kontrolująca telomerazę
wszytskie mutacje razem nazywane są przejściem mezenchymalno - epitelialnym
grzebień nerwowy
narząd embrionalny kręgowców
komórki grzebienia nerwowego wędrują po organiźmie i ich potomstwo będą tworzyć różne tkanki
różnicują w docelowe komórki, ekspresja genów dla odpowiednich receptorów
komórki zmutowane grzebienia nerwowego dają bardzo złośliwe nowotwory
komórki nowotworowe zachowują cechę migrowania po organiźmie
czerniak nie jest rakiem
komórki nowotworowe to zmutowane komórki grzebienia nerwowego a nie z nabłonka
komórki pochodzenia neuroektoermalnego
wiele klas czerniaka
czerniak błony śluzowej
czerniak guzkowaty
czerniak neurotropowy - drogi nerwowe
czerniak amelanotyczny - nie produkuje melaniny
czerniak skóry
szerzący się powierzchniowo
z plamy soczewicowatej złośliwej
guzkowy
popaznokciowo kończynowy
czerniak w pierwszych etapach jest całkowicie uleczalny - chirurgicznie
w momencie diagnozy większość pacjentów ma juz ok 100 mutacji w komórkach czerniaka
tak naprawdę umieramy na przerzuty czerniaka
triada czerniaka
obecność plam jasnych, niebieskich
asymetria koloru oraz struktury
atypowa siatka barwnika, grube linie łączące
genetyka czerniaka
kaskada nasilająca sygnał komórkowy, mutacje w każdym miejscu może powodować dalsze konsekwecje
mutacja NRAS - GTPazy, która aktywuje BRAF (kinaza kinazy kinazy)
najczęściej - walina podstawiona kwasem glutaminowym lub lizyna
prowadzi do mutacji Ap-1 któro odpowiada za proliferację komórek
cAMP hamuje aktywację szlaku, który odpowiada za start melanogenezę, zmutowane mogą być czynniki apoptotyczne
jeśli w szlaku mTor coś jest zmutowane, nie jest hamowana apoptoza i powstaje szereg ztransformowanych komórek
szlaki MAPK, mTor, c-kit, szczególnie często modyfikowane
jak leczyć? co blokować?
blokowane jest BRAF albo MEK
często czerniaki są odporne lub nie posiadają mutacji BRAF
inhibitory kinazy
staramy się aby komórki sie same zabiły a nie żebyśmy je my zabili
przeciwciało monoklonalne - limfocyty zacznał być cytotoksyczne i zabijają komórki nowotworowe
bardzo trudno dojść do tego która mutacja to ta właściwa, której wyleczenie spowoduje sukces
zazwyczaj leczy się już przerzuty
stosuje się immunoterapię - wyeliminowanie komórek nowotworowych
inhibitory są bardziej skutecznie ale muszą być podawane csły czas
geny wysokiego ryzyka
geny cyklinozależnych kinaz
gen inhibitora kinaz cyklinozależnych
gen białka związanego z czynnikiem wrażliwości na raka piersi
co ma melanogeneza do przerzutowania i złośliwości?
czerniak - upośledzona pigmentacja
niedobór czy nadmiar?
melanocyty to komórki wyspecjalizowane, reakcje kinazy z 3-fosforanem inozytolu
uniewrażliwienie szlaków powodujących apoptozę na cAMP
transformacja nowotworowa
zwiekszenie pigmentu
melanina jest źródłem powstawania toksycznych produktów w melanogezie
zwłaszcza feomelanina
ale jest czynnikiem hamującym działanie układu immunologicznego
chroni czerniaka przed radioterapią i lekami
tak naprawdę pigmentacja nie jest odpowiedzialna za specjalizacje komórek
pigmentacja jest czynnikiem ryzyka zwłaszcza podczas późniejszych faz rozwoju nowotworu
zależność czy czerniak jest melanotyczny czy amelanotyczny!!
najczęściej spotyka się czerniaki mające dużo melaniny
nie potrafią się pozbyć melniny
mogą ulegać fucji z makrofagami
melanomakrofagi (zdolność do łażenia po organiźmie)
mogą być czynnikiem przerzutującym
zaburzenia genetyczne, mutacja w enzymie odpowiadającym za gęstość i trwałość glikokaliksu
czynniki ryzyka do powstania czerniaka
genetyka
opalanie
fenotyp I i II
ekspozycja na słońce
znamiona barwnikowe
TYTOŃ
każda dawka UV
melanocyty
nowotwór - powrót do fenotypu grzebienia nerwowego
nowotworowe komórki mogą przechodzić przez błonę i roznosić się po organiźmie
promelanocyty mają cechę umożliwiającą przechodzenie przez błonę podstawną i zasiedlenie w wartstwie bazalnej naskórka
zdolność do przechodzenia przez błonę podstawną