Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

หญิงตั้งครรภ์ อายุ 36 ปี G4P2A1L1 GA 35+5 week -…

- - - - ผลกระทบต่อมารดา
        
        แท้งบุตร คือ การสูญเสียทารกในระหว่างอายุครรภ์ 20 สัปดาห์แรกของการตั้งครรภ์
        
        เสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อนเนื่องจากอายุมากมักมีปัญหาของระบบไหลเวียนโลหิตและเนื้อเยื่อตามส่วนต่างๆของร่างกายยืดหยุ่นไม่ดี
        
        ความดันโลหิตสูงร่วมกับการตั้งครรภ์
        
        เบาหวานร่วมกับการตั้งครรภ์
        
        รกเกาะต่ำ รกลอกตัวก่อนกำหนด
        
        ภาวะถุงน้ำคร่ำแตกก่อนกำหนด ภาวะน้ำคร่ำน้อย
        
        ผ่าตัดคลอดทางหน้าท้อง
        
        ระยะคลอดยาวนาน เสี่ยงต่อการใช้สูติศาสตร์หัตถการ
      - ผลกระทบต่อทารก
        
        ทารกมีโครโมโซมผิดปกติ (chromosomal abnormalities หรือ aneuploidy)
        
        การคลอดก่อนกำหนด (preterm birth)
        
        ทารกแรกเกิดน้ำหนักตัวน้อย (low birth weight; LBW)
        
        ทารกที่มีน้ำหนักแรกเกิดน้อยกว่า 2,500 กรัม
        
        อัตราการตายปริกำเนิดของทารก (Perinatal mortality rate)
        
        macrosomia
        
        IUGR
    - - การตรวจด้วยเทคนิค NIPT
        (Non-invasive prenatal test)
        
        ตรวจได้ตั้งแต่อายุครรภ์ 10 สัปดาห์ขึ้นไป เนื่องจากเป็นการตรวจสารพันธุกรรมจากรกที่อยู่ในกระแสเลือดของมารดา แม่นยำสูง 99%
        
        ข้อดี คือ ไม่เสี่ยงอันตรายต่อมารดาและทารกในครรภ์ ไม่เสี่ยงเท้งบุตร
        
        ทราบผลได้ภายใน 5-14 วัน
        
        ใช้เลือดจากมารดาเล็กน้อย
        
        ข้อห้ามสำหรับมารดา
        
        ได้รับเลือดภายใน 12 เดือนผ่านมา
        
        มีความผิดปกติของโครโมโซมชนิด trisomy
        
        เป็นมะเร็ง
        
        ได้รับการผ่าตัดปลูกถ่ายอวัยวะ
        
        การให้ผลลัพธ์
        
        Low risk (ความเสี่ยงต่ำ) หมายความว่าการตั้งครรภ์มีความเสี่ยงน้อยมาก
        
        High risk หมายความว่ามีความเสี่ยงที่ทารกในครรภ์เกิดความผิดปกติของโครโมโซม 21, 18 และ 13
    - - Triple screening (AFP + Beta hCG+uE3)
        
        AFP
        
        Beta-hCG
        
        uE3
      - Quadruple screening(+inhibit-A)
      - กลุ่มที่มีความเสี่ยงสูงต่อทารกในครรภ์ที่เป็นดาวน์ซินโดรมให้ตรวจวินิจฉัยก่อนคลอดด้วยวิธีการเจาะน้ำคร่ำ
    - - Beta-hcG (Beta human chronic gonadotrophin) zผลิตจากรก ถ้าเป็นดาวน์ซินโดรมจะได้ค่าสูงกว่าปกติ
      - PAPP-A(Pregnancy associated plasma protein) ผลิตจากรก ถ้าเป็นดาวน์ซินโดรมจะได้ค่าต่ำกว่าปกติ
- - - - ข้อมูลสนับสนุน
        
        มารดาบอกว่า “ไม่ได้จำกัดชนิด และปริมาณอาหารผลไม้ รับประทานอาหารว่างอาหารประเภทแป้ง แครกเกอร์ ขนมปัง และผลไม้ทุกวัน”
        
        ผู้ป่วยไม่ได้ออกกำลังกาย
        
        น้ำหนักก่อนการตั้งครรภ์ 80 kg ส่วนสูง 160 cm BMI เท่ากับ 31.20 kg/m2 อยู่ในเกณฑ์ Obesity น้ำหนักปัจจุบัน 88 kg น้ำหนักเพิ่มขึ้นตลอดการตั้งครรภ์จนถึงปัจจุบัน 7
        kg
        
        ช่วงไตรมาสที่ 2 (14 wks.- 28 wks.) น้ำหนักเพิ่มขึ้น 7.2 kg (ปกติ เพิ่ม ≤0.5 kg/weeks) ค่าเฉลี่ยของน้ำหนักที่เพิ่มขึ้นต่อสัปดาห์ 0.52 kg
      - วัตถุประสงค์
        
        ไม่เกิดภาวะแทรกซ้อนเนื่องจากมีภาวะอ้วนขณะตั้งครรภ์
      - เกณฑ์การประเมิน
        
        น้ำหนักที่ควรขึ้นในระหว่างตั้งครรภ์ช่วงระยะไตรมาส 2 และ 3 อยู่ในระหว่าง 0.18-0.27 kg/weeks
        
        ทารกดิ้นดี FHS 110-160 ครั้ง/นาที
        
        มารดาไม่เกิดภาวะเบาหวานขณะตั้งครรภ์ (GDM) BS 50 gm < 140mg/dL
        
        สัญญาณชีพปกติ โดยเฉพาะ BP<140/90 mmHg, HR 60-100 bpm
        
        ไม่พบโปรตีนรั่วในปัสสาวะ
    - - ประเมินสัญญาณชีพ โดยเฉพาะประเมินความดันโลหิต เพื่อประเมินภาวะความดันโลหิตสูงซึ่งอาจเกิดได้จากการมีภาวะอ้วนขณะตั้งครรภ์
      - แนะนำมารดาทุกครั้งที่มาฝากครรภ์ โดยในมารดาที่มี BMI > 30 kg/m2 ก่อนการตั้งครรภ์ควรมีน้ำหนักขึ้นตลอดการตั้งครรภ์ 5-9 กิโลกรัมและน้ำหนักที่ควรขึ้นในระหว่างตั้งครรภ์ช่วงไตรมาส 2 และ 3 อยู่ในระหว่าง 0.18-0.27 kg/wks
      - มารดาควรตรวจคัดกรองเบาหวาน โดยมาฝากครรภ์ครั้งแรก หากผลปกติจะนัดมาตรวจอีกครั้ง เมื่ออายุครรภ์ 24-28 สัปดาห์
      - แนะนำให้มารดารับประทานอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการ งดรับประทานอาหารที่มีไขมันและน้ำตาลสูง เช่น ชา กาแฟ ผลไม้ที่มีรสหวาน ของทอด ของหวาน ซึ่งจะทให้มีการสะสมของไขมันและน้ำตาล
      - แนะนำให้มารดาออกกำลังกายเป็นประจำ เพื่อลดปัจจัยเสี่ยงต่อการเพิ่มขึ้นของน้ำหนักเกินเกณฑ์
      - ประเมินสภาพทารกในครรภ์ คือ การฟัง FHS ประเมินสภาพทารกในครรภ์โดยการฟัง FHS โดยค่าปกติอยู่ระหว่าง 110-160 ครั้ง/นาที การตรวจโดยวิธี Leopold maneuver เพื่อประเมินลักษณะของทารกในครรภ์ และประเมินความสัมพันธ์ของขนาดหน้าท้องและอายุครรภ์ การตรวจ NST เพื่อประเมิน FHS ของทารกที่เปลี่ยนแปลงขณะที่ทารกมีการเคลื่อนไหว
      - ประเมินการรับรู้ภาวะอ้วนของมารดา เพื่อเป็นแนวทางการให้คำแนะนำ เนื่องจากในระยะตั้งครรภ์เป็นช่วงเวลาที่มารดาพร้อมที่จะปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเพื่อสุขภาพทารก หากมารดามีการรับรู้ที่ถูคต้องเกี่ยวกับภาวะอ้วนขณะตั้งครรภ์และตระหนักถึงผลกระทบด้านลบที่ตามมาก็จะสามารถควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสมได้
      - แนะนำให้มารดานับลูกดิ้นทุกวัน โดยการนับหลังรับประทานอาหารเช้า กลางวัน เย็น ประมาณ 1 ชม. โดยต้องดิ้นไม่ต่ำกว่า 10 ครั้ง/วัน
      - มาพบแพทย์ตามนัดสม่ำเสมอ
    - - สัญญาณชีพปกติ โดยเฉพาะ BP<140/90 mmHg, HR 60-100 bpm
      - มารดาไม่เกิดภาวะเบาหวานขณะตั้งครรภ์ (GDM) BS 50 gm < 140mg/dL
      - ไม่พบโปรตีนรั่วในปัสสาวะ
      - ทารกดิ้นดี FHS 110-160 ครั้ง/นาที
  - - - ข้อมูลสนับสนุน
        
        มารดามีประวัติแท้งมาก่อนในการตั้งครรภ์ที่ 1 อายุครรภ์ 12 สัปดาห์ พ.ศ. 2553
        
        เมื่อตั้งครรภ์ในไตรมาสแรก อายุครรภ์ 8 weeks มารดามีเลือดสดออกทางช่องคลอด
        ประมาณครึ่งผ้าอนามัย ไม่มีอาการปวดท้อง ปากมดลูกไม่เปิด
      - วัตถุประสงค์
        
        เพื่อไม่ให้มารดาเกิดภาวะแท้งบุตร
      - เกณฑ์การประเมินผล
        
        ไม่มีอาการแสดงของอาการแท้งบุตร เช่น เลือดออกทางช่องคลอด เลือดออกระปริกระปรอย ปวดหน่วงท้องน้อย
        
        สัญญาณชีพอยู่ในเกณฑ์ปกติ
      - กิจกรรมทางการพยาบาล
        
        อธิบายให้สตรีตั้งครรภ์และครอบครัวทราบและเข้าใจถึงภาวะผิดปติที่เกิดขึ้น แนวทางการรักษาพยาบาลที่จะได้รับและความจำเป็นในการสังเกตอาการขณะอยู่โรงพยาบาล
        
        ดูแลให้ได้รับการพักผ่อนบนเตียง (absolute bed rest) เพื่อลดการกระตุ้น
        
        ประเมินสัญญาณชีพทุก 15 นาทีจนกว่าสัญญาณชีพจรปกติและไม่มีอาการแสดงของภาวะช็อค ถ้าพบความผิดปกติรายงานแพทย์เพื่อตรวจรักษา ให้การพยาบาลเพื่อแก้ภาวะช็อค เช่น จัดให้นอนหงายราบศีรษะต่ำไม่หนุนหมอน เพื่อช่วยให้เลือดไปเลี้ยงสมองดี ให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ ให้ออกซิเจน และเจาะส่งจองเลือดตามแผนการรักษา
        
        ประเมินเลือดที่ออกทางช่องคลอดจนกระทั่งพบว่าปริมาณเลือดที่ออกลดลง ไม่มีการไหลอย่างรวดเร็ว คาดคะเนจากเลือดที่ชุ่มผ้าอนามัย หรือการชั่งน้ำหนัก 1 กรัมเท่ากับปริมาณเลือด 1 ซีซี.
        
        ฟังเสียงหัวใจทารกในครรภ์ทุก 15 นาทีเพื่อประเมินการเกิดภาวะเครียด (fetal distress) ถ้าพบความผิดปกติจัดให้นอนตะแคงซ้าย ให้ออกซิเจน ติดตามเสียงหัวใจทารกในครรภ์ด้วยเครื่องฟังเสียงหัวใจอย่างต่อเนื่อง (electronic fetal heart rate monitoring) และรายงานแพทย์
        
        แนะนำให้มารดา ห้ามออกแรง งดการมีเพศสัมพันธ์ หรือเดินมากๆ หรือทำกิจกรรมใดๆ ที่เป็นการเกร็งหน้าท้อง หรือเพิ่มความดันในช่องท้อง เพราะจะมีผลทำให้ถุงน้ำคร่ำโยกคลอนไปคลอนมาภายในโพรงมดลูก ทำให้รกเกิดการปริแยกได้มากขึ้น
        
        ให้ได้รับยาตามการรักษาของแพทย์ คือ Proluton Depot Injection (Hydroxyprogesterone) 1 amp IM ,Dydrogesterone 10 mg และ Folic acid
        
        มาพบแพทย์ตามนัดทุกครั้งและสม่ำเสมอเพื่อติดตามอาการ และเมื่อมีอาการผิดปกติรีบมาพบแพทย์ที่โรงพยาบาล
      - การประเมินผล
        
        มารดาไม่แท้งบุตร
        
        มารดาไม่มีอาการแสดงถึงการแท้งบุตร
        
        สัญญาณชีพปกติ
    - - ข้อมูลสนับสนุน
        
        มารดาบอกว่า “มีอาการคลื่นไส้ อาเจียน”
        
        มารดามีอาการคัดตึงเต้านม
        
        มารดาปัสสาวะบ่อยวันละ 5-6 ครั้ง
        
        มารดาน้ำหนักลดในช่วงไตรมาสแรก 2.3 กิโลกรัม
      - เกณฑ์การประเมินผล
        
        1.มารดาไม่มีอาการหรือมีอาการลดลงของอาการปวดคัดตึงเต้านม คลื่นไส้ อาเจียน
        
        2.มารดาเข้าใจเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงทางสรีระวิทยาของร่างกาย
      - วัตถุประสงค์
        
        มารดามีความสุขสบายมากขึ้น
      - กิจกรรมทางการพยาบาล
        
        อธิบายให้มารดาเข้าใจถึงการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนในร่างกายขณะตั้งครรภ์
        
        แนะนำตื่นเช้าก่อนลุกจากที่นอนให้รับประทานการโบไฮเดรต เช่น ขนมปังกรอบ เครื่องดื่มอุ่น ๆ หรือน้ำมะนาว เมื่อรับประทานเสร็จแล้วให้นอนต่อประมาณ 15-30 นาทีจึงค่อยๆลุกช้า ๆ
        
        1.3 แนะนำให้หลีกเลี่ยงอาหารที่มีไขมันมาก ย่อยยาก อาหารที่มีกลิ่นแรง อาหารที่ทำให้เกิดก๊าซในกระเพาะอาหารและลำไส้มาก
        
        1.4 ควรรับประทานอาหารครั้งละน้อย แต่บ่อยครั้ง ประมาณวันละ 5-6 ครั้ง และดื่มน้ำหรือเครื่องดื่มระหว่างมื้ออาหาร
        
        1.5 หลังอาเจียนควรบ้วนปากให้สะอาดเพื่อขจัดกลิ่นที่จะทำให้คลื่นไส้อาเจียนอีก
        
        1.6 ทำงานตามปกติ พยายามอย่าให้ว่างเพื่อเบี่ยงเบนความสนใจ
        
        1.7 เมื่อเกิดอาการ คลื่นไส้หรืออาเจียน ให้นอนพักประมาณ 15-20 นาที
        
        1.9 แนะนำครอบครัวให้เอาใจใส่และให้กำลังใจหญิงตั้งครรภ์ เพื่อลดความวิตกกังวล
        
        1.8 หลีกเลี่ยงการแปรงฟันหลังอาหารทันที เนื่องจากแปรงสีฟันจะกระตุ้นให้คลื่นไส้ได้
      - การประเมินผล
        
        มารดาไม่มีอาการอาการปวดคัดตึงเต้านม มีอาการคลื่นไส้ อาเจียนลดลงและสามารถรับประทานอาหารได้เพิ่มมากขึ้น มีน้ำหนักเพิ่มขึ้นในไตรมาส 2
        
        มารดาเข้าใจเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงทางสรีระวิทยาของร่างกาย
    - - ข้อมูลสนับสนุน
        
        SD : มารดาตั้งครรภ์เมื่ออายุ 36 ปี
        
        OD : มารดาน้ำหนักก่อนตั้งครรภ์ 80 กิโลกรัม BMI 31.2 kg/m2 น้ำหนักระหว่างตั้งครรภ์เพิ่มขึ้นจนถึงปัจจุบัน 9.3 กิโลกรัม
      - วัตถุประสงค์
        
        เพื่อไม่ให้เกิดภาวะแทรกซ้อนจากการตั้งครรภ์เมื่ออายุมาก
      - เกณฑ์การประเมินผล
        
        สัญญาณชีพอยู่ในเกณฑ์ปกติ โดยเฉพาะ BP น้อยกว่า 140/90 , HR 60-100 bpm
        
        ไม่พบโปรตีนในปัสสาวะ
        
        ผลตรวจคัดกรองความผิดปกติของโครโมโซมไม่พบความผิดปกติ
        
        ทารกดิ้นดี FHS 110-160 ครั้ง/นาที
        
        ผล NST ปกติ
        
        ไม่เกิดภาวะรกเกาะต่ำ (Placenta previa)
      - กิจกรรมทางการพยาบาล
        
        ประเมินสัญญาณชีพ โดยเฉพาะประเมินความดันโลหิตสูง เนื่องจากมารตามีอายุมาก เพิ่มความเสี่ยงที่ทำให้
        
        เกิดความตันโลหิตสูงได้มาก
        
        ตรวจคัดกรองเบาหวาน โดยจะคัดกรอง BS 50 gmเมื่อมาฝากครรภ์ครั้งแรก หากผลเป็นปกติจะนัดมาตรวจอีกครั้ง เมื่ออายุครรภ์ 24-28 สัปดาห์ ถ้ำาหารค่า BS 50 gm > 120 gm/dl จะนัดตรวจ OGTT อีกครั้ง ใน 1สัปดาห์ หากผลผิดปกติ 2 ค่าขึ้นไป จะถือเป็นเบาหวานขณะตั้งครรภ์
        
        ให้คำแนะนำมารตาเกี่ยวกับการตรวจคัดกรองดาวน์ซินโดรมและความผิดปกติของโครโมโซม เนื่องจากความเสียงจะเพิ่มขึ้นตามอายของสตรีตั้งครรภ์ที่เพิ่มขึ้น โดยจะทำการเจาะน้ำคร่ำ (Amniocentesis) เพื่อตรวจดูความผิดปกติของโครโมโซมและทารก เมื่ออายุครรภ์ 16-18 สัปดาห์
        
        ประเมินสภาพทารกในครรภ์โดยการฟัง FHS โดยค่าปกติอยู่ระหว่าง 110-160 ครั้ง/นาที การตรวจโดยวิธี Leopold maneuver เพื่อประเมินลักษณะของทารกในครรภ์ และประเมินความสัมพันธ์ของขนาดหน้าท้องและอายุครรภ์ การตรวจ NST เพื่อประเมิน FHS ของทารกที่เปลี่ยนแปลงขณะที่ทารกมีการเคลื่อนไหว
        
        ติดตามผลการตรวจอัลตราซาวน์เพื่อประเมินความผิดปกติของทารกในครรภ์ เช่น ความผิดปกติของโครงสร้างของทารกภายในครรภ์ การตรวจดูปริมาณน้ำคร่ำ และความผิดปกติของรก
        
        แนะนำให้มารดานับลูกดิ้นทุกวัน โดยการนับหลังรับประทานอาหารเช้า กลางวัน เย็น ประมาณ 1 ชม. โดยต้องดิ้นไม่ต่ำกว่า 10 ครั้ง/วัน
        
        แนะนำมารดาให้รับประทานวิตามินที่ได้รับ ได้แก่ Folic acid อย่างสม่ำเสมอ
        
        ติดตามผล Lab โดยเฉพาะ Protein เพื่อประเมินการรั่วไหลโปรตีนในปัสสาวะและประเมินการทำงานของไต
      - การประเมินผล
        
        สัญญาณชีพอยู่ในเกณฑ์ปกติ
        
        ไม่พบโปรตีนในปัสสาวะ
        
        ผลตรวจคัดกรองความผิดปกติของโครโมโซมไม่พบความผิดปกติ
        
        ทารกดิ้นดี
        
        ไม่เกิดภาวะรกเกาะต่ำ (Placenta previa)
  - - - ข้อมูลสนับสนุน
        
        มารดามีประวัติผ่าตัดคลอดครรภ์ที่ 2 และ 3
      - วัตถุประสงค์
        
        เพื่อไม่ให้มารดาเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด
      - เกณฑ์การประเมิน
        
        มารดาคลอดเมื่ออายุครรภ์ครบกำหนด (มากกว่า 37 สัปดาห์)
      - กิจกรรมการพยาบาล
        
        แนะนำมารดาให้สังเกตอาการผิดปกติที่ควรมาพบแพทย์ เช่น มดลูกหดรัดตัวอย่างน้อยทุก 10-15 นาที มีมูกเลือดออกทางช่องคลอด มีน้ำเดิน เนื่องจากอาจเป็นอาการแสดงของภาวะเจ็บครรภ์จริง ควรรีบมาโรงพยาบาล
        
        ให้คำแนะนำมารดา เกี่ยวกับการแสดงอาการเจ็บครรภ์จริงและเจ็บครรภ์เตือน ดังนี้
        
        อาการเจ็บครรภ์จริง อาการเจ็บครรภ์ทุก 10-15 นาที เป็นจังหวะสม่ำเสมอ ท้องแข็ง ปวดร้าวไปที่หน้าท้อง ร้าวลงขา นั่งพักแล้วอาการไม่หายไป รวมไปถึงสังเกตอาการมีมูกเลือดออกทางช่องคลอด มีน้ำเดิน หากมีอาการเจ็บครรภ์จริง ควรรีบไปโรงพยาบาล
        
        อาการเจ็บครรภ์เตือน อาจเกิดได้ในช่วงใกล้ครบกำหนดหรือครบกำหนดแล้ว โดยมีอาการคือ มดลูกหดรัดตัวไม่รุนแรงและไม่สม่ำเสมอ ไม่มีมูกเลือด นั่งพักแล้วอาการเจ็บครรภ์หายไป
        
        แนะนำมารดาให้นอนหลับพักผ่อน อย่างน้อยวันละ 8 ชั่วโมง ไม่ยกของหนัก ทำใจให้สงบ ไม่มีความเครียด รับประทานผักและผลไม้ เป็นการป้องกันการเกิดท้องผูก ลดความเสี่ยงในการเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด
        
        แนะนำให้มารดาดูแลอวัยวะสืบพันธุ์ให้สะอาด โดยทำความสะอาดจากด้านหน้าไปด้านหลัง ให้มารดาสังเกตอาการของอาการติดเชื้อระบบทางเดินปัสสาวะ คือ ปัสสาวะแสบขัด ปัสสาวะไม่สุด เนื่องจากอาจส่งผลให้เจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนดได้ หากมีอาการดังกล่าวควรรีบมาพบแพทย์ทันที
        
        แนะนำให้มารดามาฝากครรภ์ตามนัดทุกครั้ง เพื่อติดตามและประเมินทารกในครรภ์
- - - - Hb = 10.7 g/dL
        Hct = 33.5 %
        MCV = 78.8 fL
- - - - ระยะตั้งครรภ์
        
        ภาวะความดันโลหิตสูงเนื่องจากตั้งครรภ์
        
        เบาหวานขณะตั้งครรภ์
        
        ภาวะแท้งบุตร
        
        ถุงน้ำคร่ำแตกก่อนกำหนด
      - ระยะคลอด
        
        เสี่ยงต่อการผ่าตัดคลอดทางหน้าท้อง
        
        การตอบสนองต่อยากระตุ้นการหดรัดตัวของมดลูกไม่ดี
        
        แผลแยกและการติดเชื้อของแผลผ่าตัดคลอด
        
        เสี่ยงต่อการชักนำคลอด
      - ระยะหลังคลอด
        
        เสี่ยงต่อการตกเลือดหลังคลอดเนื่องจากการหดรัดตัวของมดลูไม่ดี
        
        การติดเชื้อแผลผ่าตัด
        
        การสร้างน้ำนมล่าช้ากว่าปกติ(Delayed lactogenesis)
    - - เสี่ยงต่อภาวะตายคลอด (Stillbirth)
      - ทารกพิการแต่กำเนิดเกิดภาวะ neural tube defect,spinal bifida,congenital heart disease,anorectal atresia
      - Hypoglycemia
      - เสี่ยงคลอดก่อนกำหนดและทารกมีขนาดใหญ่กว่าอายุครรภ์
      - Polycythemia
      - maconium aspiration
      - macrosomia คลอดติดไหล่
- - - - ตรวจวินิจฉัยก่อนคลอด
        เพื่อให้ทราบแน่นอนว่าทารกในครรภ์เป็น
        ดาวน์ซินโดรมหรือไม่ ตรวจโครโมโซมทารกในครรภ์
        
        ให้ทางเลือกในการยุติตั้งครรภ์
        
        ✔Invasive prenatal diagnosis
        
        การเจาะน้ำคร่ำ (Amniocentesis) 💦
        ◾ไตรมาส 2 อายุครรภ์ 16-18 สัปดาห์
        
        การใช้เข็มแทงผ่านผนังหน้าท้องของมารดาไปยังถุงน้ำคร่ำในโพรงมดลูกแล้วดูดน้ำคร่ำออกมาประมาณ 20 cc โดยมดูดน้ำคร่ำ โดย 1-2 มิลลิลิตรแรกแยกออกเนื่องจากปนเปื้อนของเลือดหรือเซลล์มารดา แต่หา AFP ได้
        
        มักใช้เวลาประมาณ 3-4 สัปดาห์ จึงทราบผล ข้อดีคือ โอกาสในการไม่ได้ผลหรือต้องมาตรวจซ้ำต่ำกว่าวิธีอื่นโดยเฉพาะการทำ CVS
        
        ภาวะแทรกซ้อน
        
        มารดา
        
        เลือดหรือน้ำ คร่ำ ออกทางช่องคลอดชั่วคราว
        
        ติดเชื้อ (chorioamnionitis)
        
        มดลูกหดรัดตัวพบได้ช่วงสั้นๆ หลังการเจาะ
        ประมาณ 1-2 ชั่วโมง
        
        ทารก
        
        อันตรายที่เกิดจากปลายเข็ม
        
        เสียชีวิตหรือแท้ง
        
        การตัดชิ้นเนื้อรก (chorionic villus sampling)cvs ✂ ◾ อายุครรภ์ 11-14 สัปดาห์
        
        โดยใช้เข็มเจาะผ่านทางหน้าท้องมารดา (ในบางที่อาจใช้เครื่องมือพิเศษที่ทำผ่านทางช่องคลอด) และนำชิ้นส่วนของทารกเพียงเล็กน้อยมาตรวจ โดยไม่ได้มีการเจาะเข้าไปในถุงน้ำคร่ำหรือโดนตัวทารก
        
        ภาวะแทรกซ้อน
        
        หญิงตั้งครรภ์
        
        ถุงน้ำคร่ำรั่ว
        
        ติดเชื้อ
        
        ล้มเหลวไม่สามารถทำได้สำเร็จ
        
        ทารก
        
        ทารกเสียชีวิตหรือแท้ง
        
        Limb reduction defects เกิดจากการหลั่งสาร vasoactive peptide จากรกขณะตัดชิ้นเนื้อรกซึ่งสารนี้จะกระตุ้นให้หลอดเลือดของทารกเกิดการหดตัวการไหลเวียนของเลือดไปยังแขนขาของทารกลดลง
        
        ข้อห้าม
        
        มารดามีเลือดออกทางช่องคลอด
        
        มารดามีการติดเชื้อของระบบสืบพันธุ์
        
        มดลูกอยู่ในตำแหน่งคว่ำ หน้าหรือคว่ำ หลังมาก
        
        มารดามีรูปร่างอ้วนมากทำ ให้ภาพคลื่นเสียง
        ความถี่สูงขณะทำ หัตถการไม่ชัดเจนเพียงพอ
        
        เจาะเลือดจากสายสะดือ (percutaneous umbilical blood sampling or cordocentesis) 💉
        ◾ อายุครรภ์เกิน 18 สัปดาห์
        
        เจาะจากหลอดเลือดดำ เนื่องจากการเจาะหลอดเลือดแดงจะกระตุ้นให้เกิดหลอดเลือดหดรัดตัวหัวใจทารกเต้นช้าลง ตำแหน่งติดกับรก = ดีสุด
        
        ภาวะแทรกซ้อน
        
        ทารก
        
        4 more items...
        
        ใช้เวลาประมาณ 48-72 ชั่วโมงทำ ให้รายงานผลเร็วกว่าการเจาะตรวจน้ำคร่ำ
    - - ไม่ตรวจเพิ่ม
    - - ไตรมาสที่ 2 (Second trimester)
        ▪ ตรวจเมื่อ GA 15-20 สัปดาห์
        
        First+Second trimester ไตรมาสแรกร่วมกับวิธีการคัดกรองช่วงไตรมาส 2 ของการตั้งครรภ์
        
        ตรวจไตรมาสแรก/ไตรมาสที่ 2
        
        Non-invasive prenatal testing(NIPT)
        ▪ ตรวจได้ตั้งแต่อายุครรภ์ 10 สัปดาห์ขึ้นไป
        
        เป็นการตรวจคัดกรองความผิดปกติของโครโมโซม
        ของทารกในครรภ์จากพลาสมาหญิงตั้งครรภ์ โดยใช้ Cell-free fetal DNA โครโมโซม
        คู่ที่ 13, 18, 21, X และY เป็นต้น และวิเคราะห์หา
        ลำดับเบส (Base pair sequences) เจาะเลือดจากเส้นเลือดดำประมาณ 10 มิลลิลิตร
        
        ข้อดี
        🟡 วิธีที่ง่าย สะดวก ตรวจได้ในหญิงตั้งครรภ์ทุกกลุ่มอายุ
        🟡 ไม่เป็นอันตรายต่อทารกในครรภ์ ไม่เสี่ยงแท้งบุตร
        🟡 ประสิทธิภาพสูงคัดกรองได้ประมาณ 98% ตรวจพบทารกครรภ์กลุ่มอาการดาวน์ Trisomy 21 ประมาณ 99%
        🟡มีโอกาสเกิดผลบวกลวงน้อยกว่าร้อยละ 0.5
        🟡 ทราบผลใน 14 วัน
        
        ข้อเสีย
        🟠 หญิงตั้งครรภ์ที่มีน้ำหนักมากกว่า 100 กิโลกรัม จะพบสัดส่วน Cell-free fetal DNA ได้น้อย
        🟠 เกิดผลบวกลวงในมารดาที่มีมะเร็งบางชนิด ได้รับการผ่าตัดปลูกถ่ายอวัยวะ
        🟠 ราคาแพง
        
        แนะนำ
        1.กำหนดคลอดเมื่ออายุ >= 35 ปี
        2.มีสิ่งตรวจพบจากคลื่นเสียงความถี่สูงว่าทารกมีความเสี่ยงที่จะมีโครโมโซมผิดปกติ
        3.ประวัติบุตรคนก่อนเป็น trisomy
        4.ผลการตรวจคัดกรองกลุ่มอาการดาวน์เป็นบวก
        5.Robertsonian Translocation ในสตรีตั้งครรภ์หรือสามีที่มีความเสี่ยงเป็น trisomy 13 21
        
        Integrated (MA+NT+PAPP-A+Qudruple screen)
        
        Serum integrated (MA+PAPP-A+Qudruple screen)
        
        ตรวจคัดกรองทั้งในไตรมาสที่ 1 และ 2 แจ้งผลการตรวจครั้งเดียวเมื่อได้ผลครบในไตรมาสที่ 2
        
        Stepwise sequential
        
        เสี่ยงสูง ให้ทางเลือกตรวจวินิจฉัยก่อนคลอดแบบ invasive
        
        เสี่ยงต่ำให้ตรวจ Quadruple screening ในไตรมาสสองต่อ
        
        เสี่ยงสูง/บวก ให้ทางเลือกตรวจวินิจฉัยก่อนคลอดแบบ invasive
        
        Contingent sequential
        
        เสี่ยงสูง ให้ทางเลือกตรวจวินิจฉัยก่อนคลอดแบบ invasive
        
        เสี่ยงต่ำ/ลบ ไม่ต้องตรวจคัดกรองต่อ
        
        ผลก้ำกึ่ง ให้ทางเลือกในการตรวจคัดกรองในไตรมาสที่ 2
        
        Triple screening
        MA+AFP+hcG+uE3
        
        คัดกรองได้ประมาณ 69%
        
        AFP (Alpha fetoprotein) ผลิตจากถุงไข่แดงของตัวอ่อนและตับ ถ้าเป็นดาวน์ซินโดรมจะได้ค่าต่ำกว่าปกติ
        
        Beta-hCG(beta human chronic gonadotrophin) ผลิตจากรก มีค่าเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ หลังจากการฝังตัวและสูงสุดช่วงอายุครรภ์ 10-12 สัปดาห์ 🔽 หลัง 20-22 สัปดาห์ ค่าจะคงที่ไปจนครบกำหนดคลอด
        ถ้าเป็นดาวน์ซินโดรมค่าจะสูงขึ้นกว่าปกติ
        
        uE3 (Unconjugated estriol) ผลิตจากรกและต่อมหมวกไตของตับอ่อน ถ้าเป็นดาวน์ซินโดรมจะได้ค่าต่ำกว่าปกติ
        
        Quadruple screening
        MA+AFP+hcG+uE3+Inhibin A
        
        Inhibin A เป็นโปรตีน
        ที่สร้างจากรกและรังไข่ สูงขึ้นในสตรีตั้งครรภ์ที่ทารกในครรภ์เป็นกลุ่มอาการดาวน์
        
        ค่าที่ได้ทั้ง 4 ไปคำนวณ 💨 MoM (Multiples of the Median)
        
        คัดกรองได้ประมาณ 81%
      - Combined test
        (MA+NT+PAPP-A+ B-hCG)
        
        ประกอบด้วยการวัดความหนาแน่นของน้ำที่สะสมบริเวณต้นคอทารก(Nuchal translucency) โดยใช้ U/S + การตรวจหาค่าสารชีวเคมี(Biochemical markers)ในกระแสเลือดของสตรีตั้งครรภ์ 2 ชนิด คือ B-hCG และ PAPP-A
        
        คัดกรองได้ประมาณ 82-87%
      - MA+NT
      - Biochemical makers
        (MA+PAPP-A+ B-hCG)
        
        คัดกรองได้ประมาณ 62-63%
    - - มารดาที่มีอายุ 🔼 = ความเสี่ยง 🔼
      - อายุ 25 ปี อัตราเสี่ยง 1 : 1,350 การเกิดมีชีพ อายุ 30 ปี อัตราเสี่ยง 1 : 940 การเกิดมีชีพ อายุ 33 ปี อัตราเสี่ยง 1 : 570 การเกิดมีชีพ
        อายุ 35 ปี อัตราเสี่ยง 1 : 350 การเกิดมีชีพ
        อายุ 38 ปี อัตราเสี่ยง 1 : 150 การเกิดมีชีพ
        อายุ 40 ปี อัตราเสี่ยง 1 : 85 การเกิดมีชีพ