Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
NUKLEINSKE KISELINE - Coggle Diagram
NUKLEINSKE KISELINE
Friedrich Miescher,1869. prvi opisao nukleinske kiseline
iz jezgra bijelih krvnih zrnaca izolirao supstancu koja se zbog visokog učešća fosfora u svojoj građi značajno razlikovala od bjelančevina te je tu supstancu nazvao nuclein
Iako je uporabom riječi nuclein upućivao na značaj ove supstance u naslijeđu, ipak on sam nije vjerovao da je ona jedini nosilac naslijeđa
Albrecht Kossel je otkrio da nuclein u svom sastavu uvijek ima četiri različita gradivna elementa povezana s molekulom šećera.
- godine je Phoebus Levene primijetio da se nukleinska kiselina (u njegovom slučaju deoksiribonukleinska kiselina) sastoji od šećera deoksiriboze, ostatka fosfatne kiseline, te četiri baze: adenina, guanina, citozina i timina. On im je dao i opće ime – nukleotidi.
linearni polimeri koji se sastoje od različitih nukleotida poredanih u genetski predodređenom slijedu koji je nositelj njihove uloge informacijskih makromolekula
nukleotidi su prirodni spojevi građeni od šećera riboze ili deoksiriboze te fosforne kiseline ili pirimidinske baze te su međusobno povezani preko fosfatne skupine
Do uspostavljanja tzv. 3', 5' fosfodiesterske veze dolazi reakcijom kondenzacije hidroksilnih skupina na suprotnim krajevima nukleotida
Sinteza zahtijeva energiju (nukleotidi u reakciju stupaju kao nukleozid-trifosfati) i informaciju (genetski određeni slijed koji čini postojeća molekula DNK-a). Nukleotidi se prepoznaju po principu sparivanja baza i vežu se s obzirom na poredak komplemenata u predlošku
U svim stanicama živoga svijeta postoje dva tipa nukleinskih kiselina: ribonukleinska kiselina (RNK ili RNA) i deoksiribonukleinska kiselina (DNK ili DNA), dok virusi obično sadrže samo jedan tip
DNA (deoksiribonukleinska kiselina) građevna je jedinica deoksiribonukleotid, koji sadrži molekulu šećera 2"-deoksiriboze, fosfat i jednu od baza (adenin, citozin, gvanin, timin, kratice A, C, G, T)
sadrži deoksiribozu, spremište je genetske informacije, uglavnom je sadržana u jezgri
M. H. F. Wilkinsa i Rosalind Franklin, J. D. Watson i F. H. C. Crick predložili su 1953. model dvostruke uzvojnice DNK i mehanizam njezina udvostručivanja
U tom su modelu dva lanca DNK međusobno uvijena duž zajedničke osi, pri čem se nasuprot bazi A u jednom lancu uvijek nalazi baza T u drugom, a nasuprot bazi G uvijek baza C. Prema tomu, raspored baza na jednom lancu određuje raspored baza na drugome, komplementarnom lancu jedne molekule. Parovi baza međusobno su povezani vodikovim mostovima.
Sveukupna DNK neke stanice ili virusa naziva se genom, a dio DNK koji određuje strukturu neke bjelančevine ili RNK naziva se gen
RNA (ribonukleinska kiselina) građevna jedinica je ribonukleotid, koji sadrži molekulu šećera riboze, fosfat i jednu od baza (adenin, citozin, gvanin, uracil, kratice A, C, G, U)
sadrži ribozu, sudjeluje u ekspresiji informacija tijekom sinteze proteina, stvara se u jezgri
mRNK (glasnička RNA) u jezgri sudjeluje u transkripciji genskog koda, potom se kroz jezgrinu ovojnicu premješta u citoplazmu gdje sudjeluje u procesu translatacije
-
tRNK (transportna RNA) ima ulogu prijenosnika aminokiselina do ribosoma gdje gradi polipeptidni lanac.
Sve molekule RNK nastaju transkripcijom, tj. prijepisom pojedinih gena. Taj proces kataliziraju enzimi RNK-polimeraze, koji pri sintezi lanca RNK komplementarnoga jednomu lancu DNK, kao supstrate koriste ribonukleozid-trifosfate.
makromolekule koje sudjeluju u pohrani, prijenosu i ekspresiji genetske informacije
- godine Richard Altmann otkrio je nuclein i u biljnim stanicama, te na osnovi njegovih osnovnih kemijskih osobina dao mu danas poznato ime – nukleinska kiselina