Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ความผิดปกติเกี่ยวกับปัจจัยการคลอด - Coggle Diagram
ความผิดปกติเกี่ยวกับปัจจัยการคลอด
Abnormal power
(แรง)
ปกติมดลูกจะหดรัดตัวจังหวะสม่ำเสมอและสัมพันธ์ ระยะ active phase มดลูกหดรัดตัวทุก 3-5 นาที และเพิ่มความถี่ทุก 2-3 นาที
Hypertonic urine dysfunction
แรงดันในการหดมากกว่า 60 mmHg, Interval < 2 นาที
พบใน Latent phase
ผลกระทบ
Incoordination contraction
ให้ยาระงับปวด
ให้สารน้ำตามแผนการรักษา
ในรายที่มีการข้อติดขัดให้คลอดโดยวิธีที่เหมาะสมเช่นผ่าตัดคอด
Tetanic contraction
ปรับหรือลดการให้ยาหดรัดตัวของมดลูก
ดูแลให้ได้รับการคลอดด้วยวิธีที่เหมาะสม
มดลูกหดรัดตัวเป็นวงแหวน
ให้ยาระงับความปวด
หากมี fetal distress ให้ C/S ทันที
Hypotonic urine dysfunction
การหดรัดตัวขอ
มดลูกที่มีแรงดัน < 25 mmHg D<40” I>3’ ความถี่ในการหดรัดตัว <3 ครั้งใน 10 นาที
การพยาบาล
การสวนปัสสาวะ
ให้สารน้ำ
ให้ยาลดปวด
ประเมิน CPD
inadequate voluntary expulsive force
ความผิดปกติของแรงเบ่ง
การพยาบาล
สอนวิธีการเบ่งให้อย่างถูกต้อง เบ่งลงก้น ไม่มีเสียง
ดูและจัดท่าให้เหมาะสมแก่การเบ่งคลอด
อาจจะใช้หัตถการช่วยคลอด F/E, V/E, C/S
การประเมินความผิดปกติของปัจจัยการคลอด
Fetal condition
Maternal condition
Vagina examination
Uterine contraction
Radiation & Ultrasound
Graphic analysis of labor curve
Abnormal passage
สาเหตุ
ช่องเชิงกรานแคบผิดปกติ
รูปแบบเชิงกรานผิดปกติ
กระดูสันหลัง/ขาพิการ
ช่องเชิงกรานแคบ
ช่องเข้าแคบ pelvic inlet contraction
< 11.5 cm
ช่องกลางแคบ midpelviccontraction
< 8 cm
ช่องออกแคบ pelvic outlet contraction
< 8 cm, < 85 องศา
เชิงกรานผิกปกติทุกส่วน general pelvic contraction
การพยาบาล
ดูแลให้ได้รับสารน้ำตามแผนการรักษา
ติดตามสัญญาณชีพ
ตรวจภายในและตรวจการหดรัดตัวของมดลูก
ติดตามอัตราการเต้นของหัวใจของทารกในครรภ์
ระวังมดลูกแตกหลังคลอด
เฝ้าคลอดอย่างใกล้ชิด
ช่องทางคลอดอ่อนผิดปกติ abnormal soft passage
ช่องคลอดตีบแคบ หลังการบาดเจ็บหรืออักเสบ การแข็งตึงของฝีเย็บ
ช่องคลอดตับ (vaginal stenosis) ช่องคลอดมีผนังกั้น (septate vagina) หรือมีเนื้องอก
ㆍปากมดลูกบวม (cervical edema)
ทรงมดลูกผิดปกติ คว่ำหน้า/คว่ำหลัง
เนื้องอกรังไข่ อาจรุกรามเข้ามาในอุ้งเชิงกราน
ความผิดปกติของทารกในครรภ์ abnormal passengers
ความผิดปกติเกี่ยวกับส่วนนำของทารก abnormal presentation
Breech presentation
พบท่าก้น GA<32 wk ให้ ANC ปกติและติดตามประเมินท่าทุกครั้งที่มา ANC
GA>32 wk. ควรตรวจด้วย U/S เพื่อยืนยันท่า+เลือกวิธีการช่วยคลอด
มารตาและทารกไม่พบภาวะผิดปกติแพทย์อาจทำ external cephalic version + คลอดเอง หรือถ้าไม่หมุนก็คลอดท่าก้น
C/S
การทำคลอดท่ากัน Breech Presentation
Breech assisting vaginal delivery มี 2 วิธี
Breech assisting เริ่มช่วยตอนเด็กเอาก้นออกแล้ว
Total breech extraction ล้วงจากข้างใน
Spontaneous breech delivery
shoulder presentation/transverse lie
อาจทำ external cephalic version + คลอดเอง
ถ้าถุงน้ำคล่ำแตกให้ผ่าตัดทางหน้าท้องเป็นวิธีที่ปลอดภัยที่สุด
compound presentation
ประเมินความก้าวหน้าของการคลอดและเฝ้าระวัง
หากมีสายสะดือย้อยหรือ ทารกมีอาการคับขัน ให้ประเมินอัตราการเต้นของหัวใจของทารก และให้ออกซิเจน และเตรียมผ่าตัดทางหน้าท้อง
ความผิดปกติเกี่ยวกับท่าทารก abnormal position
ทารกมีส่วนนำเป็นศรีษะแต่ส่วนท้ายทอยไม่ได้อยู่ด้านหน้าของช่องเชิงกราน
อาจจะรอให้ศีรษะทารกหมุนเองแต่อาจจะใช้เวลานาน
ผ่าตัดแผลฝีเย็บให้กว้างขึ้น
ใช้หัตถการช่วยคลอด V/E C/S F/E
ท้ายทอยอยู่ด้านหลัง occiput posterior position: OPP
ท้ายทอยคงอยู่ด้านหลัง persistent occiput posterior position: POPP
ท้ายทอยอยู่แนวขวาง occiput transverse position: OTP
ความผิดปกติเกี่ยวกับทรงของทารก abnormal attitude
Brow presentation
C/S เท่านั้น
Face presentation
Bregma presentation
ความผิความผิดปกติเกี่ยวกับ engagement (abnormal engagement)
position occipitalis pubica ทารกมีการ engagement โดยหันท้าย ทอยไปทางด้านหน้าตรงๆ
position occipitalis sacralis ทารกมีการ engagement โดยหันท้าย ทอยไปทางด้านหลังตรงๆ โดย sagittal suture จะขนานกับแนวเชิงกราน
ความผิดปกติเกี่ยวกับ asynclitism (abnormal asynclitism)
ท่าและทรงปกติแต่มีการ engagement ผิดปกติโดยตะแคง parietal bone ชิดไปด้านใดด้านหนึ่ง
6.ความผิดปกติในการเจริญเติบโตของทารกในครรภ์ abnormal development of fetus
Large fetal abdomen
หากพบก่อนคลอดให้ C/S
Hydrocephalus
เจาะดูดน้ำคร่ำแล้วให้คลอดเอง
Anencephaly
F/E แล้วคลอดเอง
Macrosomia
Macrosomia
C/S
การพยาบาล
ดูแลให้ได้รับสารน้ำและธาตุเหล็กอย่างเพียงพอ
ติดตาม NTS BPP ทุกสัปดาห์
ประเมินภาวะแทรกซ้อน
ติดตามอัตราการเต้นของหัวใจของทารก
ระวังการใช้ Oxytocin อาจเกิดมดลูกแตก
ความผิดปกติของสภาพร่างกายของมารดา abnormal physiological
มีประวัติมีโรคประจำตัว
ใช้ระยะเวลาในการเบ่งคลอดยาวนาน
มีสีหน้าอ่อนเพลียริมฝีปากแห้ง
ไม่มีแรงในการเบ่งคลอด
การพยาบาล
ดูแลให้ได้รับสารน้ำตามแผนการรักษา
ติดตามอัตราการเต้นของหัวใจทารกในระยะคลอด
ใช้หัตถการช่วยคลอด
C/S
ความผิดปกติของสภาพจิตใจของมารดา abnormal psychological
แสดงอาการ
ร้องไห้ร้องครวญคราง เอะอะโวยวาย ก้าวร้าว ไม่ยอมเบ่ง หรือเบ่งคลอดไม่ถูกวิธี
การพยาบาล
ให้คำแนะนำการเบ่งคลอดที่ถูกวิธี
ให้ปลอบประโลมให้กำลังใจผู้คลอด
สอนวิธีการหายใจเพื่อให้ผ่อนคลาย
ความผิดปกติของท่าของมารดาระหว่างคลอด
abnormal of the maternal position during labor and birth
ท่าในแนวดิงกับเวลาในระยะที่สองของการคลอดในกลุ่มตัวอย่างคันแรกและคันหลังไม่มีความสัมพันธ์กัน
ในแนวดิงในแนวดิงสามารถช่วยลดการใช้หัตถการช่วยคลอดและการตัดฝีเย็บได้
การพยาบาล
แนะนำและให้ความรู้เกี่ยวกับท่าคลอดที่ถูกต้อง
ช่วยมารดาจัดท่าในการคลอด
ให้กำลังใจมารดา
CPD ภาวะศีรษะทารกไม่ได้สัดส่วนกับเชิงกราน
เกิดได้ 2 ระดับ คือ Inlet, midpelvis
ถ้าหัวเด็ก engage แล้ว station อย่างน้อย -1 -- CPD ระดับ inlet
ถ้าหัวเด็ก engage แล้ว station PV station 0 -- CPD ระดับ midpelvis,
ถ้าหัวเด็ก engage แล้ว PV station +2 เป็นต้นไป .-. คลอดได้ ไม่ CPD
การคลอดไหล่ยาก Shoulder dystocia
ภาวะที่ศีรษะทารกคลอดแล้ว แต่ไหล่ยังไม่คลอดนาน > 1 นาที หรือจำเป็นต้องใช้วิธีการอื่นช่วยให้ไหล่คลอด
พบ turtle sign
การแก้ไข
Call for help, Empty bladder สวนปัสสาวะ, ให้ยาระงับปวด
Deep mediolateral episiotomyตัดฝีเย็บให้กว้างในแนวเฉียง
McRobert's maneuver 2 คน ยกขาผู้คลอดคนละข้าง เป็น Knee-chest
Suprapubic pressure 1 คน กดเหนื่อ pubic symphysis
Wood,s corkcrew maneuver หมุนไหล่หลัง 180 องศา ไปเป็นไหล่หน้า
Rubin's maneuver--เอามือไปห่อไหล่ตรง scapula ผลักให้หมุนไปด้านหน้า เกิด adduction
คลอดไหล่หลัง ใส่มือไปล้วงปลายแขนหลัง ดันที่ Antecubital fossa ให้เด็ก งอแขนแล้วจับมือของเด็กดึงผ่าน หน้าอกออกมา
Zavanelli maneuver-หมุดและดันหัวเด็กกลับเข้าไปใน pelvis แล้ว C/S