Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ความผิดปกติเกี่ยวกับปัจจัยการคลอด, นางสาวเขมิกา พรหมรัตน์ 62112941 เลขที่…
ความผิดปกติเกี่ยวกับปัจจัยการคลอด
ความหมาย
การคลอดผิดปกติ (abnormal labour) เป็นการคลอดผิดปกติ ทุกรูปแบบที่ไม่ดำเนินไปตามลักษณะของการคลอดปกติ โดยที่ความก้าวหน้าในการคลอดล่าช้าหรือไม่เป็นไปตามlabour curveปกติ
ภาวะคลอดยาก (dystocia/dysfunctional labour
การคลอดติดขัด (obstructed labour)
การคลอดยาวนาน (prolong labour)
การประเมินความผิดปกติของปัจจัยการคลอด
Graphic analysis of labor curve
Maternal condition
Vagina examination
Uterine contraction
Radiation & Ultrasound
Fetal condition
รูปแบบความผิดปกติของการคลอด
Prolong latent phase
ครรภ์แรก 8 hr, ครรภ์หลัง 5 hr.
สาเหตุได้รับยาบรรเทาปวดเร็วเกินไป,ปากมดลูกไม่พร้อม,การหดรัดตวัของมดลูก
แรงเกินไป, เจ็บครรภ์เตือน, CPD
การดูแลรักษา :ให้พัก ให้ยาท่ีทาให้ผ่อนคลาย เช่น morphine sulphate, ให้ยา กระตุ้น UC เช่น oxytocin
Protracted active-phase dilatation
สาเหตุ : CPD, ท่าทารกผิดปกติ, uterine dysfunction, ได้รับยาบรรเทาปวดมาก
เกินไป
การดูแลรักษา :ประเมินสาเหตุ หาขนาด ท่า ส่วนนำของทารก การหดรัดตัวของของมดลูก
Secondary arrest of dilatation, Prolong deceleration phase, Prolonged second stage
สาเหตุ :CPD, fetal malposition, uterine dysfunction
การดูแลรักษา:ระวังภาวะ CPD, ประเมินสาเหตุ หาขนาด ท่า ส่วนนำของ
ทารก การหดรัดตัวของของมดลูก
Protracted descent, Arrest of descent
สาเหตุ : CPD, fetal malposition, uterine dysfunction การให้ยาระงับ
ความรู้สึก เช่น epidural anesthesia
การดูแลรักษา :เหมือนภาวะ Secondary arrest of dilatation
ความผิดปกติของแรง
ความผิดปกติของแรงจากการหดรัดตัวของมดลูก (uterine contraction)
ปกติ : ความดันในโพรง > 15 มม.ปรอทและแรงดัน UC เฉลี่ย 24 มม.ปรอท
ในระยะ active phase : มดลูกหดรัด
ตัวทุก 3-5 นาที และเพิ่มความถี่ทุก 2-3 นาที
การหดรัดตัวของมดลูกมากกว่าปกติ (hypertonic uterine dysfunction)
การหดหดรัดตัวของมดลูกที่มีแรงดันมากกว่า 60 มม.ปรอท และช่วง
interval น้อยกว่า 2 นาที หรือท้ังสองอย่าง
พบในระยะ latent phase
มดลูกหดรัดตัวไม่ประสานกัน (incoordinate contraction)
มดลูกมีการหดรัดตัวส่วนกลางและส่วนล่างมากกว่าส่วนบน
การวินิจฉัย
แรงดัน>60 มม.ปรอท ระยะพักคลายตัว ไม่เต็มท่ี เจ็บครรภ์ตลอดเวลา การคลอดไม่ก้าวหน้า
การพยาบาล
ดูแลปลอบโยนให้กาลังใจ
ดูแลให้ได้รับยา ระงับปวดเพื่อบรรเทาปวดและได้พักผ่อน
ให้สารละลายทางหลอดเลือดดาเพื่อบรรเทาภาวะขาดน้ำ
มดลูกหดรัดตัวไม่คลาย (tetanic contraction)
แข็งตึงตลอดเวลา หดรัดตัวถี่และนาน ระยะพักสั้น /
ไม่มีระยะพัก
การวินิจฉัย
เจ็บปวดมาก การคลอดไม่ก้าวหน้า D>90 ́ I<2 ̋
การพยาบาล
ปรับลดหรือหยุดให้ oxytocin
มีการคลอดติดขัดท่าทารกผิดปกติดูแลให้ได้รับ การคลอดวิธีท่ีเหมาะสม
มดลูกหดรัดตัวเป็นวงแหวน
คลา: รอยคอดวงแหวน เกิดขึ้นระหว่างกล้ามเนื้อ ส่วนบนกับส่วนล่าง
การพยาบาล
พบ fetal distress ให้ C/S ทันที
ให้ยาระงับปวด
การหดรัดตัวของมดลูกน้อยกว่าปกติ (hypotonic uterine dysfunction)
การหดรัดตัวของมดลูกที่มีแรงดัน < 25 mm.Hg D<40 ̋ I>3 ́ ความถี่ในการหดรัดตัว<3ครั้งใน10นาที
สาเหตุ
CPD
ท่าผิดปกติ
ติดเชื้อ
ขาดนำ้
bladder full
การพยาบาล
สวนปัสสาวะ
การให้สารน้ำ
ให้ยาลดปวด
ประเมิน CPD
ความผิดปกติของแรงเบ่ง
สาเหตุ
เบ่งไม่ถูกวิธี
ยาสลบ
เหนื่อยล้า อ่อนเพลีย
การวินิจฉัย
เบ่งสั้น/เบ่งออกเสียง
นอนบิดไปมา
การพยาบาล
แนะนำวิธีการเบ่งคลอดที่ถูก
จัดท่าและดูแลให้พักผ่อน
ช่วยคลอด V/E, F/E, C/S
ความผิดปกติของช่องทางคลอด
ช่องเชิงกรานแคบ (contracted pelvis/bony passage)
สาเหตุ
เชิงกรานเจริญเติบโตผิดปกติ
รูปแบบผิดปกติ (android,anthropoid,platypelloid)
โรคกระดูก/เชิงกรานแตกร้าวจากอุบัติเหตุ
กระดูกสันหลัง/ขาพิการ
ช่องเข้าของเชิงกรานแคบ
การวินิจฉัย
ไม่ engagement /ท่าผิดปกติ
กด Fundus พบศีรษะเกยอยู่บริเวณรอยต่อ กระดูกหัวหน่าว
คลำได้ขอบล่างของ pelvic inlet สองข้าง
การพยาบาล
เฝ้าคลอดอย่างใกล้ชิด
ระวังมดลูกแตก
พิจารณาการทำ C/S
ช่องกลางของเชิงกรานแคบ
การวินิจฉัย
PV:ischial spine ยื่นนูน
transverse arrest of fetal head จะพบ sagittal suture อยู่ในแนวขวาง
กระดูกเชิงกรานด้านข้างสอบ นูนเข้าหากัน
การพยาบาล
แคบไม่มากคลอดเอง
เลี่ยงยากระตุ้น UC
ใช้ V/E ปลอดภัย > F/E
แคบมากC/S
ช่องทางออกของเชิงกรานแคบ
การวินิจฉัย
Fully dilate เบ่งคลอดทารกจะเคลื่อนต่ำลงมา
แต่เมื่อหยุดเบ่งศีรษะทารกจะถอยกลับขึ้นไป
การพยาบาล
ช่วยคลอดโดยตัดฝีเย็บให้กว้างๆ
เชิงกรานผิดปกติทุกส่วน
การวินิจฉัย
PV: ส่วนนำของทารกไม่เคลื่อนผ่านช่องเชิงกราน
การคลอดล่าช้า
การพยาบาล
V/E, F/E
C/S
ช่องทางคลอดอ่อนผิดปกติ
ช่องคลอดตีบแคบหลังการบาดเจ็บหรืออักเสบการแข็งตึงของฝีเย็บ
ช่องคลอดตับ (vaginal stenosis)
ปากมดลูกบวม (cervical edema)
ความผิดปกติของทารกในครรภ์
ความผิดปกติเกี่ยวกับส่วนนำทารก
ทารกส่วนนำเป็นก้น (breech presentation)
การวินิจฉัย
ตรวจท้อง: ยอดมดลูกคลำได้ก้อนกลมแข็ง+ballottement และคลำไดก้อนนุ่มเหนือหัวหน่าว
ฟังFHSสูงกว่าระดับสะดือ
การดูแลรักษา
พบท่าก้น GA<32 wk. ให้ANCปกติและติดตามประเมินท่าทุกคร้ังที่มา ANC
GA>32 wk. ควรตรวจด้วย U/S เพื่อยืนยันท่าและเลือกวิธีการช่วยคลอด
c/s
ทารกส่วนนำเป็นหัวไหล่/ ทารกแนวขวาง (shoulder presentation/transverse lie)
การวินิจฉัย
ตรวจท้อง HOF ค่อนข้างต่ำ ท้องขยายออกข้าง
คลาศีรษะได้ท่ี iliac fossa ได้ก้นด้านตรงข้าม
FHS สงู หรือต่ากว่าสะดือเล็กน้อย
การดูแลรักษา
ทกexternal cephalic versionและ คลอดเอง
ถ้าน้ำคร่ำแตก/เจ็บครรภ์ ให้ทำC/S เป็นวิธีที่ปลอดภัยท่ีสุด
ทารกมีส่วนนำร่วม (compound presentation)
การวินิจฉัย
PV พบแขน/ ขาอยู่ข้างส่วนนำ
การดูแลรักษา
ติดตามความก้าวหน้าในการคลอด
ทารกสามารถดึงกลับเข้าไปเอง แต่หากไม่ผู้ดูแลอาจใช้นิ้วดันส่วนที่ยื่นลงมาขึ้นไปพร้อมกับกดที่ยอดมดลูก เพื่อให้ศีรษะลงมาในช่องเชิงกราน
ความผิดปกติเก่ียวกับท่าทารก (abnormal position)
ทารกมีส่วนนภเป็นศีรษะ แต่ส่วนท้ายทอยไม่ได้อยู่ด้านหน้าของช่องเชิงกราน
สาเหตุ
Hypotonic UT
Contracted pelvis
การดูแลรักษา
รอให้ศีรษะหมุนเองแต่อาจใช้เวลานาน
ตัดฝีเย็บให้กว้าง
V/E, F/E, C/S
รอยต่อแสกกลางอยู่ในแนวขวางท้ายทอยอยู่ด้านข้างและไม่หมุนอีก 90 องศา อย่างน้อย 1 ชม.
การวินิจฉัย
คลำได้แขนขาอยู่บริเวณด้านข้างของหน้าท้อง
FHS ค่อนไปทางสีข้างมารดา
PV รอยต่อแสกกลางอยู่แนวขวาและขม่อมอยู่ด้านข้าง/คลำไม่ได้
ความผิดปกติเก่ียวกับทรงของทารก
สาเหตุ
จากเชิงกรานแคบ ผนังหน้าท้องหย่อน ทารกแฝดไม่มีสมอง
การดูแลรักษา
ตรวจสอบว่าช่องเชิงกรานแคบหรือไม่
monitor FHS
ท่าMento-anterior คลอดเองได้ เพราะเด็กจะ Flex หัวลงตาม Pelvis
ท่าMento-posterior / หน้าผากเป็นส่วนนำจะคลอดไม่ได้ ต้องผ่าตัดคลอดเท่านั้น
ความผิดปกติเก่ียวกับ engagement
position occipitalis pubica ทารกมีการ engagement โดยหันท้ายทอยไปทางด้านหน้าตรงๆ
position occipitalis sacralis ทารกมีการ engagement โดยหันท้ายทอยไปทางด้านหลังตรงๆ โดย sagittal suture จะขนานกับแนวเชิงกราน
ความผิดปกติเกี่ยวกับ asynclitism
ท่าและทรงปกติ แต่มีการengagement ผิดปกติ โดยตะแคงเอา parietal bone ชิดไป ด้านใดด้านหนึ่ง
การดูแลรักษา
ดูแลให้รับสารอาหารและธาตุเหล็กอย่างเพียงพอ
ติดตามNST, BPP ทุกสัปดาห์ ช่วง 28-32 สัปดาห์
ประเมินภาวะแทรกซ้อน
ดูแลให้ได้รับการคลอดอย่างเหมาะสมถ้าเด็กตัวเล็กคลอดเอง
ความผิดปกติของสภาพจิตใจ
ร้องไห้ ร้องครวญคราง เอะอะโวยวาย ก้าวร้าว บิดตัวไปมา ไม่ยอมเบ่ง /เบ่งคลอดไม่ถูกวิธี
การวินิจฉัย
การดูแลรักษา
ให้คำแนะนำเบ่งคลอดท่ีถูกวิธี
ปลอบประโลม ให้กำลังผู้คลอด
Monitor FHS>>fetal distress>> C/S
ความผิดปกติของสภาพร่างกายของมารดา
การวินิจฉัย
ใช้ระยะเวลาในการเบ่งคลอดยาวนาน
มีสีหน้าอ่อนเพลีย ริมฝีปากแห้ง
ไม่มีแรงในการเบ่งคลอด
การรักษา
ดูแลOn IV
Monitor FHS ในระยะคลอด
F/E, V/E
C/S
ความผิดปกติท่าของมารดาระหว่างคลอด
ภาวะศีรษะทารกไม่ได้สัดส่วนกับเชิงกราน (cephalopelvic disproportion: CPD)
เกิดได้ 2 ระดับ คือ Inlet, midpelvis
ถ้าหัวเด็ก engage แล้ว station อย่างน้อย -1 CPD ระดับ inlet
ถ้าหัวเด็ก engage แล้ว station PV station 0 CPD ระดับ midpelvis,
ถ้าหัวเด็ก engage แล้ว PV station +2 เป็นต้นไป คลอดได้ ไม่ CPD
การคลอดไหล่ยาก (Shoulder dystocia)
ภาวะที่ศีรษะทารกคลอดแล้วแต่ไหล่ยังไม่คลอดนาน>1นาที หรือจาเป็นต้องใช้วิธีการอื่นช่วยให้ไหล่คลอด
การวินิจฉัย
ศีรษะและใบหน้าทารกมีขนาดใหญ่ คางทารกติดแน่นกับฝีเย็บหรือถูกดึง ร้ังกลับเข้าไปในช่องคลอด เรียกว่า turtle sign
ยากลำบากในการทำคลอดปกติ/ไม่ restitution
การแก้ไขเบื้องต้น
1.Call for help, Empty bladder---สวนปัสสาวะ, ให้ยาระงับปวด
2.Deep mediolateral episiotomy--- ตัดฝีเย็บให้กว้างในแนวเฉียง
McRobert’s maneuver--- 2 คน ยกขาผู้คลอดคนละข้าง เป็น Knee-chest
Suprapubic pressure--- 1 คน กดเหนือ pubic symphysis
Wood,s corkcrew maneuver---หมุนไหล่หลัง 180 องศา ไปเป็นไหล่หน้า
Rubin’s maneuver---เอามือไปห่อไหล่ตรง scapula ผลักให้หมุนไปด้านหน้าเกิด adduction
คลอดไหล่หลัง--- ใส่มือไปล้วงปลายแขนหลัง ดันท่ี Antecubital fossa ให้เด็ก งอแขนแล้วจับมือของเด็กดึงผ่านหน้าอกออกมา
Zavanelli maneuver---หมุดและดันหัวเด็กกลับเข้าไปใน pelvis แล้ว C/S
การแก้ไขการคลอดไหลย่ากด้วยเทคนิคต่างๆ
Woods corkscrew maneuver
Rubin maneuver
Zavanelli maneuver
การหมุนศีรษะกลับ เข้าไปในเชิงกราน--- ไป C/S
all-fours position
นางสาวเขมิกา พรหมรัตน์ 62112941 เลขที่ 34 Sec4
