Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Người Lái Đò Sông Đà, Qua ba lần vượt trùng vi thạch trận, tác giả ca ngợi…

- - - - ĐÁ DỰNG VÁCH THÀNH:
        
        Cảnh vách đá hai bên sông dựng đứng như vách thành và ở quãng sông hẹp:
        
        Có vách đá chẹt dòng sông Đà như một cái yết hầu.
        
        Đứng bên này bờ nhẹ tay ném hòn đá qua bên kia vách. Có quãng con nai con hổ đã có lần vọt từ bên bờ này sang bên kia.
        
        Mặt sông chỗ ấy chỉ lúc đúng ngọ mới có mặt trời.
      - Hung Bạo ở cái dữ dằn của gió-nước:
        
        Cảnh ở quãng mặt ghềnh Hát Loóng:
        
        Dài hàng cây số nước xô đá, đá xô sóng, sóng xô gió, cuồn cuộn luồng gió gùn ghè suốt năm như lúc nào cũng đòi nợ xuýt bất cứ người lái đò sông Đà...
        
        Quãng này mà khinh suất tay lái thì cũng dễ lật ngửa bụng thuyền ra
      - Hung bạo ở cái hút nước
        
        Cảnh ở quãng Tà Mường Vát:
        
        Trên sông bỗng có những cái hút nước giống như cái giếng bê tông thả xuống dòng sông để chuẩn bị làm móng cầu.
        
        Nước ở đây thở và kêu như cái cửa cống bị sặc... những cái giếng sâu nước ặc ặc lên như vừa rót dầu sôi vào.
        
        Nhiều thuyền bè gỗ đi nghênh ngang vô ý là những cái giếng hút nước ấy nó lôi tụt xuống.
      - Ở cái thác nước
        
        Tiếng thác nước có lúc nghe như là “oán trách”, lại có lúc nghe như là “van xin”, hay “khiêu khích”, với giọng gằn mà “chế nhạo”.
        
        Nguyễn Tuân so sánh tiếng thác của dòng sông giống như tiếng của một ngàn con trâu mộng gầm rú đang lồng lộn để phá tan sự bủa vây của rừng lửa.
        
        Sự dữ dội, đáng gờm của nước sông và thác nước cũng có những biểu hiện sắc thái đa dạng như chính con người vậy.
        
        Từng tảng đá mặt hòn nào trông cũng “ngỗ ngược”, “nhăn nhúm”, “méo mó”.
        
        Rồi chúng còn vây thành một thạch trận giống như một trận đồ bát quái trên sông Đà.
      - DÒNG CHẢY: ngay ở câu đề: chúng...lưu đã tác giả đã gợi lên sự khác lạ và ngang ngược của công sông khi: Mọi...hướng Bắc
    - - Dáng hình đã lung linh mà màu nước lại còn đẹp thay đổi sinh động qua 4 mùa: mùa xuân dòng sông khoác lên mình màu xanh ngọc bích, khi thu sang nước sông chín đỏ như da mặt một người bầm đi vì rượu bữa.
      - Bờ bãi sông Đà mênh mang, trải dài “bờ sông Đà, bãi sông Đà, chuồn chuồn bươm bướm trên sông Đà
    - - Về hình dáng
        
        Từ trên tàu bay nhìn xuống "con sông Đà tuôn dài như một áng tóc trữ tình, đầu tóc, chân tóc ẩn hiện trong mây trời Tây Bắc bung nở hoa ban, hoa gạo
  - - - Là người từng trải, hiểu biết và thành thạo trong nghề lái đò: “trên sông Đà ông xuôi ngược hơn một trăm lần”, “nhớ tỉ mỉ... những luồng nước”...
      - Là người mưu trí dũng cảm, bản lĩnh và tài ba: ung dung đối đầu với thác dữ “nén đau giữ mái chèo, tỉnh táo chỉ huy bạn chèo...”, “nắm chắc binh pháp của thần sông thần núi”, động tác điêu luyện “cưỡi đúng ngay trên bờm sóng, phóng thẳng thuyền vào giữa thác...”
      - Là người nghệ sĩ tài hoa: ưa những khúc sông nhiều ghềnh thác, không thích lái đò trên khúc sông bằng phẳng, coi việc chiến thắng “con thủy quái” là chuyện thường.
  - - - Sông Đà chia thành năm cửa trận (bốn cửa tử và một cửa sinh), cửa sinh được ngụy trang nằm lập lờ bí hiểm phía tả ngạn.
      - Vừa vào thạch trận sóng, nước, đá sông hò la vang dậy. Sóng nước đá trái, thúc gối vào bụng, vào hông thuyền. Nước như một đô vật “túm thắt lưng ông đò đòi vật ngửa mình ra giữa trận nước vang trời thanh la não bạt”
      - Bị trúng đòn, mắt người lái đò như thấy một cửa bể đom đóm nhưng cố nén vết thương, hai chân vẫn kẹp chặt lấy cuống lái. → Ông lái đò thật sự là một con người lão luyện, luôn bình tĩnh, dũng cảm, biết nén mọi đau đớn để chiến thắng đối chủ hiểm ác của mình..
    - - Chiến thuật thay đổi: Thêm nhiều cửa tử, cửa sinh lại bố trí lệch sang phía bờ hữu ngạn nhằm đánh lừa con thuyền.
      - Ông lái đò đã nắm chắt binh pháp của thần sông thần đá nên đã nắm chặt được bờm sóng đúng luồng rồi ghì cương lái...mà phóng nhanh vào cửa sinh.
      - Đám thuỷ quân định níu thuyền lôi vào tập đoàn cửa tử. Nhưng ông đã có cách trị, đứa thì ông tránh mà rảo bơi chèo lên, đứa thì ông chặt đôi ra để mở đường tiến. → Một con người có nhiều kinh nghiệm, có hành động chuẩn xác, mau lẹ, quyết đoán.
    - - Ít cửa nhưng đều là nguồn chết cả. Cửa sinh nằm giữa bọn đá hậu vệ của con thác.
      - Ông lái đò như một chỉ huy dạn dày kinh nghiệm: Cứ phóng thẳng thuyền, chọc thủng cửa giữa mà vượt qua cổng đá. Thuyền như một mũi tên xuyên nhanh qua hơi nước, vừa xuyên vừa tự động lái được, lượn được. Thế là hết thác. → Trình độ chèo thuyền lái đò vượt thác đã nâng lên thành nghệ thuật chèo đò – “một tay lái ra hoa
  - - - Ngôn ngữ đa dạng, sống động, giàu hình ảnh câu văn nhịp điệu lúc hối hả, mau lẹ, lúc chậm rãi
      - Vận dụng tri thức nhiều ngành khoa học: địa lí, lịch sử, điện ảnh, âm nhạc...