Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การประเมินร่างกายทารกแรกเกิดหลังคลอด - Coggle Diagram
การประเมินร่างกายทารกแรกเกิดหลังคลอด
การตรวจร่างกายตามระบบ
อวัยวะเพศ และทวารหนัก
อวัยวะเพศชาย
องคชาตและลูกอัณฑะ
เยื่อหุ้ม (foreskin)
หนังหุ้มปลายไม่เปิด (phimosis)
รูเปิดท่อปัสสาวะ
(Urethral meatus)
รูเปิดใต้องคชาต (hypospadias)
รูเปิดด้านบนขององคชาต (epispadias)
ลูกอัณฑะ (testis)
กลมรีเหมือนไข่ ค่อนข้างนุ่ม
ถุงอัณฑะมีลักษณะย่น (ครบกำหนด)
อัณฑะบวมเป็นถุงน้ำตึง (Hydrocele)
อัณฑะไม่ลงถุง (Undescended testis)
อวัยวะเพศหญิง
Labia majora คลุม labia
minora และ clitoris
การชิดกันของ labia
ขนาด รูปร่างของ clitoris
สิ่งคัดหลั่งจากช่องคลอด
ทวารหนัก
ปกติมีรูทวาร อาจพบผิวหนัง
มีสีคล้ายฟกช้ำ
(Mongolian spot)
รูทวารหนักเล็ก (Anal stenosis)
รูเปิดทวารหนักมีเยื่อบางๆปิด (Membranous type)
ไม่มีรูทวาร (True imperforate anus)
มีรูทวารแต่ Rectum เป็นถุงตัน (Rectal atresia)
บริเวณหลังทารก
กระดูกสันหลังตรง
กระดูกสันหลังคด (Scoliosis)
spina bifida
คอ
ค่อนข้างสั้น
อยู่ในแนว Midline
ไม่มี Web ที่คอทั้ง 2 ข้าง
ผิวหนัง
ปลายมือปลายเท้าเขียว
(acrocyanosis)
ปกติพบใน 24 ชม.แรกหลังคลอด
ไขสีขาวปกคลุมผิว (Vernix caseosa)
พบใน 2-3 วันแรกหลังคลอดค่อยซึมเข้าสู่ผิวหนังเอง
ขนอ่อนที่แก้ม หน้าผาก ไหล่ ใบหู (Lanugo hair)
ผิวสีเขียวหรือม่วงคล้ำทั้งตัว (Cyanosis)
ผิวสีเขียวหรือม่วงคล้ำทั้งตัว (Cyanosis)
ซีด (Pallor)
ผิวหนังลาย (Marble skin)
ผิวหนังแดงครึ่งซีกและขาวครึ่งซีก (Harlequin sign)
ผด (Miliaria)
ตุ่มใสเล็กๆ เกิดจากการขยายตัวของต่อมเหงื่อ
ผื่นผ้าอ้อม (Erythema toxicum)
พบในสัปดาห์แรกและจะหายไปเอง
ผื่นแดงตรงกลางมีตุ่มนูนสีขาวอมเหลือง
บวม (Edema)
ปานแดง (Hemangioma)
เกิดจากการงอกขยายของกลุ่มเลือดฝอยใต้ผิวหนัง
พบบริเวณ ท้ายทอย หนังตาบน ริมฝีปากบน
ลักษณะรอยแดงจาง (stork mark)
ลักษณะตะปุ่มตะป่ำคล้ายลูกสตรอเบอรี่
(Strawberry type)
ตุ่มน้ำ (Vesicle)
ปานเขียว (Mongolian spot)
พบบริเวณก้น หลังส่วนเอว
ผิวหนังเป็นสีน้ำเงินปนเทา ขอบเขตไม่ชัดเจน
ผิวหนังลอก (Desquamation)
รอยจ้ำเลือด (Ecchymosis)
จุดเลือดออก (Petechiae)
พบจุดเลือดออก จาก Cord รัดแน่น เกล็ดเลือดต่ำ
จางหายเองใน 24-48 ชั่วโมง
ตัวเหลือง (Jaundice)
Breast feeding jaundice
(เหลืองจากการได้รับนมไม่พอ)
Breast milk jaundice (เหลืองจากนมเเม่)
เกิดจากการที่ทารกมีการสร้างบิลิรูบินผิดปกติ
Physiological jaundice
(มักพบหลังคลอด 24 ชม. แต่ไม่ควรนานเกิน 14 วัน)
ศีรษะ
ดู
Succedaneum
Cephalohematoma
Molding
คลำ วัด
Anterior fontanelle
ขนาดประมาณ กว้าง 2 ซม. ยาว 3 ซม.
ปิดสนิท 18 เดือน (ปีครึ่ง)
Posterior fontanelle
ปิดสนิท 1เดือนครึ่ง
ขนาด รูปร่าง ความสมมาตร การกระจายตัวของเส้นผม
แขน ขา เท้า นิ้วเท้า
แขน ขาทั้งสองข้างมีความยาวเท่ากัน
สมมาตร
การเคลื่อนไหวของข้อต่างๆดีเท่ากัน
นิ้วมือ นิ้วเท้า ครบ
ผิดปกติ
เท้าปุก (Club foot)
เท้าแป (Flat foot)
นิ้วเกิน (Polydactyly)
นิ้วติด (Syndactyly)
Erb duchenne palsy (เกิดจากการคลอดไหล่รุนแรง)
ทรวงอก การหายใจ และการฟังเสียงหัวใจ
รูปร่างทรวงอกค่อนข้างกลม ไม่มีอกนูน บุ๋ม
การเคลื่อนไหวของทรวงอกสัมพันธ์กับการหายใจ
ไม่มีการดึงรั้งของกล้ามเนื้อช่วยหายใจ
ฟังเสียงหัวใจบริเวณ midclavicular line ที่ intercostal space ที่ 3 หรือ 4 ทางด้านซ้าย
กำลังของกล้ามเนื้อแขน มือ และนิ้วมือ
บริเวณหน้าท้องและสะดือ
ขนาด รูปร่าง การปิดของผนังหน้าท้อง
ไม่พบท้องแฟบจากภาวะ Diaphragmatic hernia
(อวัยวะช่องท้องยื่นเข้าไปในช่องอก)
ไม่พบภาวะไม่มีผนังหน้าท้องปกคลุม ลำไส้ออกมาอยู่นอกช่องท้อง (Gastroschisis)
ไม่พบสะดือโป่งนูน (Umbilical hernia)
ผนังหน้าท้องปิด ไม่มี Omphalocele
สะดือ
สะดือจุ่น (Umbilical hernia)
เสันเลือด Vein 1 เส้น , Arterys 2 เส้น
ใบหน้า
เคลื่อนไหวเท่ากันทั้งสองข้างเมื่อร้องไห้
ไม่เท่ากัน = Facial nerve palsy (N.7) บาดเจ็บ
หายเอง 1-3 Week
ตา
ดู เปลือกตา เยื่อบุตา
Subconjunctival hemorrhage (เลือดออกใต้เยื่อบุตา)
Cataract (ต้อกระจก)
Congenital glaucoma (ต้อหินเเต่กำเนิด)
Corneal reflex (ใช้สำลีเขี่ย เด็กจะกระพริบตา)
จมูก
ผนังกั้นจมูก (Septum)
อาจพบ Milia
เม็ดสีเม็ดสีขาวเล็กๆมักพบปลายจมูกเกิดจากการขยายตัวของต่อมไขมัน หายเอง ใน 2-4 สัปดาห์
ปาก
มุมปากอยู่ในระดับเดียวกัน
มีฟันขึ้น (Precocious teeth)
เม็กสีขาวเล็ก บริเวณเหงือก (Epstein peal)
เพดานโหว่ (Cleft palate)
ลิ้น
Tongue-tie
หู
ต่ำกว่าหางตา = Down’s syndrome
คืนตัวได้ดี
ไม่มีติ่ง (Ear tag)
Startle reflex : ทำเสียงดังเเล้วเด็กตกใจ
การเตรียมอุปกรณ์ตรวจร่างกาย
Radiant warmer
เทอร์โมมิเตอร์วัดไข้ทางทวารหนัก+ปิโตรเลี่ยมเจล
เครื่องชั่งน้ำหนัก
Stethoscope
สายวัดตัว
เครื่องวัดออกซิเจนปลายนิ้ว
เครื่องวัดความดัน
ไฟฉาย
ถุงมือ dispose
การเตรียมสถานที่ตรวจร่างกาย
อุณหภูมิที่นอนอยู่ระหว่าง 36.7-37.8 องศาเซลเซียส
ปิดแอร์ ปิดพัดลม หรืออยู่ในห้องที่ไม่มีพัดลมพัดผ่าน
อุณหภูมิสิ่งแวดล้อมที่เหมาะสม คือ 32-34 องศาเซลเซียส
ลักษณะที่นอนควรแบนราบไม่นิ่มมากเพื่อไม่ให้ร่างกายทารกจม
แสงสว่างเพียงพอ
ขั้นตอนการตรวจประเมินร่างกายทารกแรกเกิด
ล้างมือ7ขั้นตอน
ความยาว
วัดเส้นรอบศีรษะ Occipito-frontal (OF)
OF = 33-35 cm
ใช้สายวัดผ่าน Occipito-frontal circumference ให้สายวัดเหนือคิ้วประมาณ 1 cmและอ่านค่า
วัดเส้นรอบอก Chest circumference (CC)
CC = 30-33 cm
พาดผ่าน Nipple line
วัดความยาว Length
Head to heel length 45-52 cm
ให้ทารกนอนตะแคง วัดจากบริเวณที่สูงที่สุดจากศีรษะ ไล่สายวัดไปตามลำตัวจนถึงส้นเท้า และอ่านค่า
น้ำหนักทารก
2,500-4,000 g
สัญญาณชีพ Vital sign
HR 120-160 bpm
Bradycardia < 100 bpm
Tachycardia > 160 bpm
BP
Systolic 60-80 mmHg
Diastolic 40-50 mmHg
ค่าเฉลี่ยก่อนกำหนด 60/35 mmHg
ค่าเฉลี่ยครบกำหนด 75/45 mmHg
Pulse pressure (Systolic-Diastolic blood pressure)
ก่อนกำหนด 20-25 mmHg ครบกำหนด 25-30 mmHg
BT 36.8-37.2 องศาเซลเซียส
RR
ก่อนกำหนด 40-60 bpm
ครบกำหนด 30-50 bpm
O2 saturation
Term = O2 sat >= 95%
Preterm = O2 sat = 90-95%