Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ระบบไหเวียนเลือด CIRCULATORY SYSTEM, Hemoglobin —-> เป็นโปรตีนในเม็ดเล…
ระบบไหเวียนเลือด
CIRCULATORY SYSTEM
หลอดเลือด (Blood Vessels)
Veiny
Capillary
Artery
หลอดเลือดแดงของร่างกาย (Principal artery of the body)
Arteries of thorax and abdomen
Aorta
หลอดเลือดแดงที่ใหญ่ที่สุด ออกจากหัวใจห้องล่างซ้าย แบ่งออก 3 ส่วน คือ
Arch of aorta หรือ Aortic arch
ตรงกับกระดูกสันหลังระดับอกที่ 4
แตกแขนงเป็น
Left common carotid artery
Left subclavian artery
Brachiocephalic artery
Right common carotid artery
Right subclavian artery
Descending aorta
ระดับ T4-L4 แบ่งออกเป็น 2 ส่วน
คืออยู่ในช่องอกเรียก Thoracic aorta
อยู่ในช่องท้องเรียก Abdominal aorta
Thoracic aorta จาก T4 จนถึงรูเปิด
ที่กะบังลม (T12-L1)แตกแขนงเป็น
1.Visceralbranch เป็นแขนงท่ีส่ง
ไปเลี้ยงอวัยวะภายในอก
Bronchial artery
Esophageal artery
Pericardial artery
Mediastinal artery
Parietal branch
ส่งไปเลี้ยงผนังทรวงอก
Posteriorintercostalartery
Superior phrenic artery
Abdominal aorta
Lumbar artery
Superior mesenteric artery
Middle suprarenal artery
Renal artery
Celiac trunk
Gonadal (Teasticular or ovarian) artery
Inferior phrenic artery
Inferior mesenteric artery
Middle sacral artery
Common iliac artery
Ascending aorta แตกแขนงเป็น
Right coronary artery
Left coronary artery
Artery of the Neck and head
ประกอบด้วยเส้นเลือดแดงใหญ่ ได้แก่
Common carotid artery 1 คู่
แตกแขนงได้ 2 แขนงใหญ่
External carotid artery แตกแขนงไปเลี้ยงใบหน้า
Internal carotid artery แตกแขนงไปเลี้ยงเบ้าตาและสมองส่วนใหญ่
The Circle of Willis เป็นการเชื่อมกัน
ระหว่างหลอดเลือดจากแขนงต่างๆ
Anterior cerebral a. (Rt.+Lt.) (ACA.)
Anterior communicating a. (ACoA.)
Internalcarotida.(Rt.+Lt.)
Posterior cerebral a. (Rt.+Lt.)
Basilar a. (เกิดจาก Vertebral a. ด้าน Rt.+Lt.)
Arteries of the upper limb
Subclavian artery
ข้างซ้ายแตกแขนงมาจาก arch of aorta
ข้างขวาแตกแขนงมาจาก brachiocephalic artery
แขนงของ subclavian artery
Internal thoracic artery
Thyrocervical trunk
Vertebral artery
เมื่อเข้าสู่กะโหลกศีรษะ ทั้งสองข้างจะรวมกันเป็น Basilar artery ไปเลี้ยง cerebellum, pons และหูส่วนใน
Basilar a. ให้แขนงเป็น Posterior cerebral artery 1 คู่ (เลี้ยง occipital และ temporal)
Axillary artery
ต่อจาก Subclavian artery ผ่านขอบล่างของกระดูกซี่โครงที่ 1 เข้าสู่รักแร้ เปลี่ยนชื่อเป็น เป็น Axillaryartery ไปเลี้ยงโครงสร้างภายในรักแร้ บริเวณส่วนบนของอกและไหล่
Brachial artery
เป็นแขนงต่อจาก Axillaryartery
เร่ิมต้นที่ขอบล่างของกล้ามเนื้อ teresminor
แตกแขนงออกเป็น 2 แขนงใหญ่
Ulnar artery
Radial artery
Radial artery & Ulnar artery & Palmar arch
Arteries of pelvic and lower limb
Common iliac artery
แยกออกจาก abdominal aorta ที่ระดับ L4
แล้วทอดไปยัง sacroiliac joint
Internal iliac artery
External iliac artery
หลอดเลือดดำบริเวณต่างๆของร่างกาย
มี 3 ชนิด ได้แก่
Superficial vein ได้แก่ small และ great saphenous vein
Deep vein เช่น femoral vein
3.Venoussinus เป็นหลอดเลือดดําท่ีพบในกะโหลกศีรษะ
Dural sinus
รับเลือดดำจากสมองเข้าสู่
internal jugular vein
Internal jugular vein ทอดลงล่างภายใน carotid sheath โดยคู่กับ vagus nerve และ carotid artery แล้วเทเข้าสู่ brachiocephalic vein
External jugular vein เทเลือดดำเข้า subclavian vein
หลอดเลือดดำชั้นลึกของรยางค์บน
Brachiocephalic vein
เป็นการรวมกันของ internal jugular
vein และ subclavian vein ไปสิ้นสุดที่
superior vena cava
หลอดเลือดดําบริเวณอก (Vein of the thorax)
Superior vena cava (SVC)
รับเลือดดำจากส่วนบนของร่างกายบนของร่างกาย
จนถึงกะบังลม เทเข้าที่ หัวใจห้องบนขวา
เป็นการรวมกัรของ Rt. และ Lt. brachiocephalic v.
(เกิดจาก internaljugularvein และ subclavian vein)
ส่งเลือดเข้าสู่ SVC
มีแขนง
Azygos vein
Small pericardial veins
Mediastinal vein
หลอดเลือดดำขา
Inferior vena cava (IVC)
เป็นการรวมกันของ Lt. + Rt. common iliac vein
รับเลือดจากส่วนล่างของร่างกาย ทอดขึ้นไปทางด้านขวาของ abdominal aorta เข้าสู่ช่องอก
จุดเริ่มต้นที่ L5-T8
สิ้นสุดที่ right atrium
Portal venous system รับเลือดจากอวัยวะ
ในระบบทางเดินอาหาร ส่งเข้าสู่ตับ
เลือด (BLOOD)
เลือดจัดเป็น special connective tissue มีประมาณ 8% ของน้ำหนักตัว
ประกอบไปด้วย
เม็ดเลือด (Blood cells)
Red blood cells : RBC
ทำหน้าที่ขนส่งออกซิเจนและคาร์บอนไดออกไซค์
มีขนาดประมาณ 7 ไมโครเมตร ถูกสร้างที่ไขกระดูก ทำลายที่ ตับ ม้าม ไขกระดูก
อายุการทำงานในกระแสเลือด ประมาณ 90-120 วัน
ภายในเม็ดเลือดแดงมีสารชื่อ ฮีโมโกลบิล (hemoglobin)
หน้าที่
ขนส่งออกซิเจนและคาร์บอนไดออกไซค์
ควบคุมสมดุลกรด-ด่างของร่างกาย
เก็บเอนไซม์ carbonic anhydrase (CA)
การสร้างเม็ดเลือดแดง (Erytropoiesis)
—-> ถูกควบคุมโดยฮอร์โมน erythropoietin สร้างจากไต
—-> อัตราการสร้าง 400-500มล./เดือน
3.Last month of gestation & after
birth: red bone narrow (Flat bone)
Mid-trimester : liver, spleen
Embryo : yolk sac
การทำลายเซลล์เม็ดเลือดแดง Red cell destruction)
RBC destruction : hemoglobin (heme+globin)
——> phagocytosis by macrophages in liver,spleen & bone marrow
ถูกทำลายที่ phagocytosis โดย macrophages ที่ liver,spleen & bone marrow
White blood cells : (WBC)
มีหน้าที่ป้องกันการรุกรานของแบคทีเรียและเชื้อโรคหรือสารแปลกปลอมต่างๆ
เม็ดเลือดขาวชนิด Granulocytes
Neutrophils
มีนิวเคลียสหลายพู
มีหน้าที่ในการทำลายเชื้อแคทีเรีย
พบมากที่สุดในจำนวนเม็ดเลือดขาวทั้งหมด
ทำลายโดยจับกินแบบฟาโกไซโทซิส
Eosinophils
มีประมาณ 1-3 % ของทั้งหมด
มีนิวเคลียส 2 พู
มีหน้าที่ทำลายสารพิษของ histamine ถูกสร้างจาก mast cells ในขณะที่เนื้อเยื่อมีการทำงาน
เพิ่มจำนวนเมื่อมีการแพ้หรือติดเชื้อพยาธิ
Basophils
มีประมาณ 1% ของเซลล์เม็ดเลือดขาว
สร้าง histamine ทําให้เกิดการแพ้หรืออักเสบ
สร้างสาร heparin ช่วยในการแข็งตัวของเลือด
เม็ดเลือดขาวชนิด Agranulocytes
Lymphocytes
มีนิวเคลียสใหญ่เกือบเต็มเซลล์
หน้าที่เกี่ยวกับระบบภูมิคุ้มกันยองร่างกาย
30% ของเซลลืเม็ดเลือดขาว แบ่งเป็น B-cell เจริญที่ไขกระดูก และ T-cell พัฒนาที่ต่อมไทมัส
Monocytes
3-8% เป็นเม็ดเลือดขาวที่มีขนาดใหญ่ที่สุด
นิวเคลียสรูปคล้ายไต
เมื่อแทรกออกจากหลอดเลือดสู่เนื้อเยื่อต่างๆ จะเจริญ เป็น macrophage ทำลายเชื้อโรค ด้วยวิธีฟาโกไซโทซิส
หน้าที่ เก็บสิ่งแปลกปลอมต่างๆ
คุณสมบัติที่สำคัญของเม็ดเลือดขาว
2.Chemotaxis : สามารถเคลื่อนที่เข้าหาสารเคมีที่ปล่อยจากเนื้อเยื่อที่ถูกทำลายได้
Phagocytosis : เก็บกินสิ่งแปลกปลอมที่เข้ามาสู่ร่างกายได้
1.Diapedesis : สามารถเคลื่อนที่ผ่านผนังหลอดเลือดฝอยไปยังเนื้อเยื่อได
พลาสมา (Plasma)
มี 55% ของปริมาณเลือดทั้งหมด ประกอบไปด้วย
น้ำ 91%
สารโปรตีน 7%
ลักษณะใส ไม่มีเซลล์
ส่วนของเลือดที่ได้หลังจากการแยกเอาเม็ดเลือดแดง เม็ดเลือดขาว และเกล็ดเลือดออก
ทำหน้าที่ ช่วยขนส่งโมเลกุลต่างๆ เช่น ไขมันหรือโปรตีน และฮอร์โมนบางชนิด
อัลบูมิน (albumin)
ความเข้มข้นลดลงจะเกิด อาการบวมน้ำ (edema)
ทำหน้าที่เป็นตัวพาของสารต่างๆที่อยู่ในเลือด รวมถึงยา
เป็นโปรตีนสร้างจากเซลล์ตับ
โกลบูลิน (globulin)
ทำหน้าที่ ในการขนส่งไขมันและวิตามิน
เกี่ยวข้องกับระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย ถูกหลั่งมาจากเม็ดเลือดขาวชนิด lymphocyte ทำหน้าที่ในระบบภูมิคุ้มกัน
Fibrinogen and prothrombin
ปัจจัยทำให้เลือดแข็งตัว (clotting fator)
เกร็ดเลือด (Platelet)
เป็นส่วนของcytoplasm ของ megakaryocytes ไม่มีนิวเคลียส
—-> 1ลบ.มม มีเซลลืเม็ดเลือดแดงประมาณ 140,000-400,000 เซลล์
—-> มีหน้าที่ทำให้เลือดหยุดไหลหรือห้ามเลือด
หัวใจ (heart)
ขนาดและตำแหน่งของหัวใจ
วางอยู่ในช่องอก อยู่ระหว่างปอด 2 ข้าง
มีฐานเรียก base อยู่ทางด้านบน
มียอดแหลมด้านล่าง เรียก Apex ชี้ไปทางด้านซ้าย
เยื่อหุ้มหัวใจ Pericardium)
ป้องกันอันตรายที่จะเกิดขึ้นกับหัวใจ
ผนังหัวใจ (Heart wall)
ประกอบด้วย 3 ชั้น
Myocardium
Endocardium
Epicardium
ห้องหัวใจ (Chamber of the heart)
หัวใจมี 4 ห้อง
ห้องบน เรียกว่า atria (atrium) 2 ห้อง
Right atrium (RA) รับเลือดดำจากหลอดเลือดดำ
ใหญ่ 2 เส้น และเส้นเลือดดำที่รับจากกล้ามเนื้อหัวใจ
คือ Coronary sinus
Superior vena cava (SVC)
Inferior vena cava (IVC)
Left atrium (LA)
รับเลือดจาก Pulmonary veins 4 เส้น
มีลิ้นหัวใจชื่อ Bicuspid หรือ Mitral
ห้องล่าง เรียกว่า ventricle 2 ห้อง
Right ventricle (RV)
รับเลือดจากหัวใจห้องบนขวา ผ่านลงสู่ล่างขวา โดยผ่านลิ้น เรียก Tricuspid valve
จากนั้นเลือดถูกบีบเข้าสู่ pulmonary trunk เพื่อส่งเข้าสู่ปอดผ่านลิ้น pulmonary semilunar valve
จากนั้นเลื้อดเข้าสู่ pulmonary a.
Left ventricle (LV)
มีผนังหนาสุด รับเลือดจากหัวใจห้องบนซ้าย
มีหลอดเลือดแดง aorta ต่อออกไปโดยมี
Aortic semilunar valve กั้นอยู่
ลิ้นหัวใจ (Heart valves)
Cuspid valves หรือ Atrioventricular valves
กั้นระหว่าง atrium กับ ventricle
Tricuspid (Right)
Bicuspid or mitral (Left)
Semilunar valves
Aortic semilunar valve (Aortic Valve)
กั้นระหว่าง aorta กับ Leftventricle
Pulmonary semilunar valve (Pulmonic Valve)
กั้น pulmonarytrunk กับ Rightventricle
เลือดที่มาเลี้ยงหัวใจ
Coronary artery
ให้แขนง คือ
Right Coronary Artery (RCA)
Right marginal branch
วิ่งอยู่ทางด้านล่างใต้ห้องบนขวา
Posterior interventricular artery
วิ่งไปทางด้านหลังลงร่อง
Left coronary artery (LCA)
Circumflex artery
Left marginal branch
Anterior interventricular artery
Cardiac Veins
หลอดเลือดดำในหัวใจ ได้แก่
Great cardiac vein
Middle cardiac vein
Coronary sinus
หลอดเลือดดำแขนงต่างๆ จะไหลลงสู่
coronary sinus นำเลือดเข้าสู่ right atrium
Small cardiac vein
การควบคุมการทำงานของระบบไหล
เวียนเลือด (Cardiovascularcontrol)
ศูนย์ควบคุมระบไหลเวียนเลือด
ศูนย์ควบคุมใน medulla oblongata
ศูนย์ที่ทำให้หลอดเลือดหดตัว
ศูนย์ลดการหดตัวของหลอดเลือด
ศูนย์ควบคุมใน cerebral cortex
สามารถส่งคลื่นประสาทไปกระตุ้นหรือยับยั้งการทำงานของ vasomotor center โดยมีผลต่อระบบประสาท sympathetic
ศูนย์ควบคุมใน hypothalamus
การเปลี่ยนแปลงของระบบไหลเวียนเลือดที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์
ตัวรับรู้การเปลี่ยนแปลงในระบบไหลเวียนเลือด
carotid sinus
aortic arch
Baroreceptor reflex (carotid sinus reflex)
เป็นระบบประสาทอัตโนมัติหลักในการควบคุมระดับความดันเลือดให้คงที่
อวัยวะแสดงผล ได้แก่ หัวใจและหลอดเลือด
หน้าที่ของระบบไหลเวียน
ควบคุมอุณหภูมิร่างกายให้เป็นปกติ
ป้องกันเชื้อโรคและสิ่งแปลกปลอมต่างๆที่เข้าสู่ร่างกาย
ขับคาร์บอนไดออกไซด์จากเซลล์ ออกนอกร่างกาย
ควบคุมสมดุลกรด-ด่าง
ขนส่งสารอาหารและก๊าซไปให้กับเซลล์ทุกเซลล์
Hemoglobin —-> เป็นโปรตีนในเม็ดเลือดแดง
Hemoglobin —-> ทำหน้าที่รับส่งออกซิเจนและคาร์บอนไดออกไซค์
