CS phức tạp, nghịch lý, con ng bí ẩn khó hiểu; trc đó P k hiểu đc cam chịu ng đàn bà, thấy 1 ng thô kệch, thất học đáng thương -> h sắc sảo, thấu hiểu lẽ đời -> lựa chọn sống với ng đàn ông có ý thức, từ tình yêu con,vị tha, từng trải,...; nhận ra Đ có lòng tốt nhưng ngây thơ; hiểu con thuyền xa đẹp gần bi kịch gd. Chiến tranh qua nhưng cuộc chiến khác là chống đói nghèo lạc hậu -> cái nhìn P về CS, con ng đa diện hơn, có mảng tối mảng sáng, vui xen khổ đau; h/a có gì vỡ trg đầu Đ là P; chi tiết P vác máy ảnh lang thang trg đêm đến sáng -> dù là chiến trường cũ >< nhiều điều trăn trở, suy tư, kiếm tìm, khám phá