Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

วิวัฒนาการของนาฏศิลป์เเละการละครไทย สมัย รัตนโกสินทร์…

- - - - 2.กรมหมื่นทิวากรวงษ์ประวัติ แสดงละครพูดและละครพูดสลับลำ การละคร ทรงถนัดทั้งแบบละครเก่าและละครใหม่ ทรงแสดงละครทั้งละครพูดและละครร้อง การดนตรี โปรดการเล่นซอสามสายและระนาด ทรงจัดตั้งวงมโหรีปี่พาทย์ที่มีชื่อเสียงโดดเด่นในสมัยรัชกาลที่ 5 การเล่นกล้วยไม้ ซึ่งเป็นที่ยอมรับกันว่า ทรงเป็นคนไทยคนแรกที่รู้จักเลี้ยงกล้วยไม้อย่างประณีต
      - 3.สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าอัษฎางค์เดชาวุธ คณะละครวัง สวนกุหลาบ ทรงให้ความพิถีพิถันในการสรรหาครูผู้สอนที่มีฝีมือเป็นเลิศ มีรูปแบบการฝึกหัดที่เคร่งครัด
      - 1.พลเอกเจ้าพระยารามราฆพ แสดงเป็นพระราม เป็นขุนนางชาวไทย เคยดำรงตำแหน่ง เช่น องคมนตรี
    - - ในสมัยพระบาทสมเด็จพระรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราวุธ พระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวได้มีการตั้งกรมมหรสพทำนุบำรุงศิลปะทางโขน ละคร และดนตรีปี่พาทย์ จัดตั้งโรงเรียนฝึกหัดนาฏศิลป์ในกรมมหรสพ ปรับปรุงการแสดงโขนเป็นละครดึกดำบรรพ์เรื่องรามเกียรติ์ ทำให้เกิดโขนบรรดาศักดิ์ที่มหาดเล็กแสดงกับเชลยศักดิ์ที่เอกชนแสดง
- - - - สมัยนี้ได้ฟื้นฟูและรวบรวม สิ่งที่สูญหายให้มีความสมบูรณ์มากขึ้นและรวบรวม ตำราการฟ้อนรำ ไว้เป็นหลักฐานที่สำคัญที่สุดในประวัตืศาสตร์ พระองค์ทรงพัฒนาโขนเป็นรูปแบบละครใน โดยให้ผู้แสดงเปิดหน้าและสวมมงกุฎ หรือชฏา มีการปรับปรุงระบำสี่บท ซึ่งเป็นระบำมาตฐานตั้งแต่สุโขทัย ในสมัยนี้ได้เกิดนาฏศิลป์ขึ้นมาหลายชุด เช่น ระบำเมขลา-รามสูร ในราชนิพนธ์รามเกียรติ์
    - - 1.เจ้าฟ้ากรมหลวงพิทักษ์มนตรี
        ข้อมูล
        ประสูติเมื่อวันที่ 2 กันยายน พ.ศ.2313
        สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 27 พฤษภาคม พ.ศ.2365
      - 2.นายทองอยู่ แสดงเป็นตัวพระ
      - 3.นายรุ่ง เเสดงเป็นตัวนาง (ครูละครใน)
- - - - สมัยนี้วรรณคดี และละครเจริญถึงขีดสุด พระองค์ทรงเปลี่ยนแปลงการแต่งกาย ให้เป็นการแต่งยืนเครื่อง แบบในละครใน ทรงพระราชนิพนธ์บทละครเรื่องอิเหนา ซึ่งเป็นละครที่ได้รับการยกย่องจาก วรรณคดีสโมสร ว่าเป็นยอดของบทละครรำ คือแสดงได้ครบองค์ 5 คือ ตัวละครงาม รำงาม ร้องเพราะ พิณพาทย์เพราะ และกลอนเพราะ เมื่อปี พ.ศ.2511 ยูเนสโก ได้ถวายพระเกียรติคุณแด่พระองค์ ให้ในฐานะบุคคลสำคัญ ที่มีผลงานดีเด่นทางวัฒนธรรม ระดับโลก
        
        บทพระราชนิพนธ์ในพระองค์ ได้แก่
        
        บทละครในเรื่องรามเกียรติ์
        
        บทละครในเรื่องอิเหนา
        
        บทละครนอกเรื่อง สังข์ทอง คาวี ไชยเชษฐ์ ไกรทอง มณีพิชัย
        
        กาพย์แห่เรือชมเครื่องคาวหวาน
        
        บทกาพย์โขน ตอนนางลอย พรหมาสตร์ นาคบาศ และเอราวัณ
        
        กลอนเสภาเรื่อง ขุนช้างขุนแผน
    - - 1.เจ้าจอมมารดาเเย้ม
        ข้อมูล
        ประสูติเมื่อวันที่2 กุมภาพันธ์ 2365
        สิ้นพระชนม์ ในรัชกาลที่ 4
      - 2.นายพัน แสดงเป็นอินทรชิต
      - 3.นายภู่ แสดงเป็นหนุมาน
- - - - ในสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว
        ทรงโปรดเกล้าฯ ให้จัดตั้งกรมศิลปากรขึ้นแทนกรมมหรสพ เพื่อให้ทำให้โขน ละคร ระบำ รำ ฟ้อน ศิลปะการแสดงไทยคงอยู่สืบไป
    - - 2.ครูจำเรียง พุธประดับ มีผลงานที่สืบทอดนาฏศิลป์ไทยแบบมาตรฐานมิให้สูญหาย ได้แก่ เชิดฉิ่งเมขลา นางนารายณ์ เป็นตัวนางเป็นต้น และเป็นศิลปินคนแรกของกรมศิลปากรที่ได้รับชั้นพิเศษเป็นผู้บริหาร เป็นผู้เชี่ยวชาญการสอนนาฏศิลป์ไทยระดับปริญญา
      - 3.เจ้าพระยาธรรมศักดิ์มนตรี เป็นผู้วางรากฐานการศึกษาขั้นพื้นฐานและอาชีวศึกษา ผู้ร่วมดำริให้ก่อตั้งมหาวิทยาลัยแห่งแรกของประเทศ (จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย)
      - 1.ครูอาคม สายาคมครูอาคม สายาคม แสดงเป็นตัวเอก เช่น พระราม อิเหนา พระร่วง พระอภัยมณี ขุนแผน เป็นต้น
- - - - ทรงโปรดเกล้าฯ ให้จัดพิธีไหว้ครูด้านนาฏศิลป์ไทย การแสดง
        นาฏศิลป์ การละคร การฟ้อนรำมีการส่งเสริมให้ผู้เชี่ยวชาญนาฏศิลป์ไทยคิดประดิษฐ์ท่ารำ
        ระบำชุดใหม่ ได้แก่ ระบำพม่า-ไทยอธิษฐาน
        ต่อมาเกิดระบำชุดพิเศษระบำจีน-ไทยไมตรี ระบำมิตรไมตรีญี่ปุ่น-ไทย
    - - 1.ครูลมุล ยมะคุปต์ แสดงเป็นตัวเอกเกือบทุกเรื่อง เพราะมีฝีมือเป็นเยี่ยม บทบาทที่ท่าน เคยแสดง เช่น พระสังข์ เขยเล็ก เป็นตัน และประดิษฐ์ให้กรมศิลปากรในฐานะผู้เชี่ยวชาญ เช่น รำแม่บทใหญ่ รำซัดชาตรี เป็นต้น
      - 2.ท่านผู้หญิงแผ้ว สนิทวงศ์เสนี เป็นผู้เชี่ยวชาญด้านนาฏศิลป์ไทย ทั้งยังเป็นผู้คิดค้นท่ารำใหม่โดยยึดระเบียบแบบแผนตามประเพณีโบราณ และมีความสามารถในการประพันธ์บทโขนละคร
      - 3.นางเฉลย ศุขะวณิช ท่านมีฝีมือและความสามารถในการแสดงเป็นตัวนางเอก เช่น นางสีดา นางสุวรรณมาลีเป็นตัน และมีผลงานด้านการประดิษฐ์ท่ารำ : เช่น รำแม่บทสลับคำ รำพัดรัตนโกสินทร์
- - - - ในสมัยของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวมีการพัฒนานาฏศิลป์ไทยเพื่อทันสมัยและยังมีการปรับปรุงละครขึ้นใหม่และยังมีการกำหนดนาฏศิลป์ที่เป็นบทระบำแทรกอยู่ในละครเรื่องต่างๆ เช่น ระบำเทวดานางฟ้าในเรื่องกรุงพาณชมทวีป ระบำตอนนางบุษบาเเละนางกำนันชมสารในเรื่องอิเหนา ระบำไก่ เป็นต้น
    - - 1.พระราชชายา เจ้าดารารัศมี นาฏศิลป์ล้านนาด้านนาฏศิลป์ พระราชชายาเจ้าดารารัศมีทรงเอาพระทัยใส่ในการฟ้อนแบบทางเหนือยิ่งนัก ทรงฟื้นฟูและฝึกหัดลูกหลานเจ้านายฝ่ายเหนือ โดยทรงปรับปรุงท่ารำและระเบียบการฟ้อน และทรงให้มีการประดิษฐ์ท่ารำใหม่ๆขึ้น
      - 2.หม่อมเเสง แสดงเป็นจินตะหรา หม่อมแสง (ลูกเจ้ากรับ) เป็นตัวนางจินตะหรา ได้เป็นครูละครเจ้าคุณจอมมารดาเอมวังหน้า
      - 3.นายทองอยู่ แสดงเป็นพิเภก
- - - - ในสมัยนี้เกิดการก่อตั้งโรงเรียนนาฏดุริยางคศาสตร์ ภายหลังเปลี่ยนแปลงเป็นโรงเรียนนาฏศิลป์ และปัจจุบันได้เปลี่ยนเป็นวิทยาลัยนาฏศิลป เพื่อให้เป็นสถานศึกษาและเป็นที่สืบทอด เผยแพร่ด้านนาฏศิลป์ไทย
    - - 1.คณะโขนละครของพระองค์เจ้าวัชรีวงศ์ (เจ้าขาว)
      - 2.คณะโขนละครของครูหมัน คงประภัศร์