Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Đất nước - Coggle Diagram
Đất nước
12 câu phần 5: Nhân dân là người tạo ra
Đất Nước
" Người học trò nghèo" " núi Bút Non" : Truyền thống hiếu học và tôn sư trọng đạo
" con cốc, con gà": góp Hạ Long thắng cảnh, những hòn đá có hình thù này được đặt tên gọi Hòn Gà, Hòn Cóc, Hòn Trống Mái
" Chín mười chín con voi góp mình dựng đất Tổ Hùng Vương"; Cảm nhận vẻ đẹp tự nhiên của 9 ngọn núi xung quanh đền Hùng , gợi nguồn gốc thiêng liêng của dân tộc
=> Thế giới động vặt hàng triệu năm hóa thạch " ông Đốc, ông Trang, bà Đen, và Điểm": biện pháp liệt kê, những anh hùng có công bạt đất, lấn biển, đào kênh, khai khẩn
"Gót ngựa của Thánh Gióng đi qua còn trăm ao để lại": Sự bất khuất của nhân dân xây nên truyền thuyết Thánh Giống
" Núi bà Đen": huyền thoại về người con gái Lý Thị Thiên Hương đã trở thành căn cứ địa quan trọng trong cuộc kháng chiến
Những chuyến đi làm xa, những vẫn có tình yêu thắm thiết thủy chung của cặp đôi , vợ chồng => Đạo lý thủy chung và tình cảm đã xây dựng nên Đất Nước
"sông ông Đốc": ở Cà Mau, tôn vinh người anh hùng dám chết thay cho chủ
" Vọng Phu", " Trống Mái": địa danh gắn với kì tích, huyền thoại do nhân đân kết tinh
Bất cứ nơi nào trên đất nước, từ phong cách núi, hình sông, đồng ruộng đều mang theo dấu vết những cuộc đời, suy nghĩ và ước vọng
Đậm chất triết luận thể thiện sự tự hào về gian sơn gấm vóc
" Ruộng đồng gò bãi": gợi hình ảnh núi sông rộng lớn từ Bắc tới Nam.
"Những cuộc đời đã hóa núi sông ta": đúc kết lại chân lý, thấm thía những trải nghiệm
Đất Nước là sự hóa thân của những cuộc đời, số phận
9 câu đầu: Cảm nhận của tác giả
về cội nguồn đất nước
"Ta": bất kì đồng bào VN
"Khi ta lớn lên": từ lúc sinh ra đất nước đã có rồi
"Ngày xủa ngày xưa": đã ở sâu trong trái tim
con người
Nghệ thuật
Giọng thơ nhẹ nhàng,
Âm hưởng quyến rũ
Đưa ta về cội nguồn
Đạo lý thủy chung
"Muối"+"Gừng": + vị thuốc người nghèo
Sự chăm sóc của vợ chồng, cha mẹ
Biểu tượng lối sống tình nghĩa, thủy chung khi trải qua bao đắng cay, ngọt bùi
Ngôn ngữ dân tộc
"Cái kèo cái cột": sự phát triển của ngôn ngữ dân tộc.
=> Ngôn ngữ VN là môt phần văn hóa quốc gia
Truyền thống lao động cần cù
"" xay, giã, giần, sàng": + thủ pháp liệt kê
Công việc lao động vất vả
=> xây dựng đất nước vững bền bằng sức lao động
" Đất nước có từ ngày đó"
Thuở hồng hoang lịch sử
Lời thủ thỉ tâm sự làm thấm sâu trái tim con người
16 câu/ phần 3: Cảm nhận của tác giả về
phương diện thời gian lịch sử
Truyền thống giữ nước
"ngày giỗ Tổ" : khơi dậy quá khứ hào hùng khi dựng nước
"Gánh vác": Sự tiếp nối của quá khú, đất nước trường tồn mãi mãi
" Dặn dò" : không bao giờ quên cội nguồn
"cúi đầu": sự ngưỡng vọng của con cháu đến với cội nguồn.
" Tổ": nơi cưu mang, che chở => gia đình, dòng họ=> đất nước, cội nguồn
=> Đất nược hiện lên thiêng liên, gần gũi, gắn bó
" Đã khuất/bây giờ": sắp sếp song hành, kết nối quá khứ và hiện tại
Cội nguồn dân tộc với thần thoại Âu Cơ và Lạc Long Quân
Sự tích bọc trứng => gợi về nguồn gốc cao quý
" Rồng": sức mạnh, uy dũng=> sự vươn lên của dân tộc
Sánh vai cùng các cường quốc
" Mang Đất Nước đi xa": mở mang, phát
triển, giàu có
"Tháng ngày mơ mộng": không phải sự
hão huyền mà là kì vọng có thật
=> NKĐ nhìn thấy một phần Đất Nước có trong mỗi chúng ta, Đất Nước không ở đâu xa mà kết tinh, hóa thân trong cuộc sống mỗi người
13 câu/ phần 2: Cảm nhận của tác giả về
không gian địa lý
" Đất là, Nước là"
cấu trúc trùng điệp => gây ấn tượng mạnh mẽ
tách ra => gần gũi và cụ thể
hợp lại => đất nước lớn lao, Đất Nước trọn vẹn
Không gian sống gần gũi và bình dị 4 câu đầu
"Đất" mở ra chân trời kiến thức
Kỉ niệm thời thời cặp sách, nếp sống
sinh hoạt bình dị
"Nước": gột rửa tâm hồn trong sáng dịu
hiền
"Khăn": Phương tiện bộ lộ tình yêu
đôi lứa => bị đánh rơi trong nỗi nhớ
Không gian đầy ắp kỉ niệm thời đi học
"con phượng hoàng bay về hòn núi bạc"
" con cá ngư ông móng nước biển khơi"
Mượn câu hò Bình Trị Thiên để định nghĩa đất nước
Sự lặng lẽ tự hào thẳm sau trong tác giả
Không gian 3 chiều=> VN rộng lớn và giàu đẹp
Không gian cộng đồng, nơi sinh tồn qua các thế hệ
" Đất Nước" "chim về" " rồng ở":
không gian rộng lớn từ Bắc -> Nam
"Lạc Long Quân" & "Âu Cơ"
Truyền thuyết về trăm trứng
=> Cộng đồng Việt sinh sôi
=> Nơi đất đai trù mật, con người dễ lập nghiệp
Các câu còn lại : Đất Nước là do dân nhân lưu truyền, gìn giữ hết đời này sang đời khác
Nhân dân là người lưu trữ + bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc
đại từ " Họ" được đặt đầu câu:
Nhân xưng ngôi thứ ba số nhiều
Những người bình thường, giản dị
nhưng dũng cảm sẵn sàng hi sinh vì đất nước
Nhiều động từ" giừ, truyền, gánh, đắp đập,
be bờ,.."
Nhân dân tìm và giữ gìn
-" đắp đập be bờ": + sự bun bén, vững chắc => thể hiện sự ân cần của thế hệ trước với con cháu + hình ảnh anh hùng vô danh bốn nghìn lớp bảo vệ đất nước
-" chống ngoại xâm" & " nội thù": giữ yên bờ cỗi, xây dựng cuộc sống hòa bình
Điệp từ có và các động từ " chống, vùng, đánh bại = câu thơ mạnh mẽ, tinh thần chiến đấu
-" Tên xã, tên làng": + họ gánh theo những giá trị tinh thần + biện pháp ẩn dụ tên xã, tên làng => phong tục tập quán, lối sống, truyền thống + " gánh": động từ ẩn dụ khiến tên xã, làng nặng trĩu => uống nước nhớ nguồn
" Giọng điều mình tập con nói": + nhân dân là người sáng tạo và lưu truyền tiếng nói dân tộc + phương tiện giao tiếp quan trọng và giá trị văn hóa phi vật thể + Họ truyền=> tiếng nói dân tộc trường tồn => điều đáng tự hào
" Hạt lúa" : +tinh hoa của trời đất + niềm tự hào dân tộc + truyền lại tình yêu và niềm hi vọng vào sự sống - "Chuyền lửa qua mỗi nhà" + truyền lại tinh thần yêu nước + ngọn lửa đánh dâu cuộc sống văn minh + ngọn lửa duy trì sự sống và sự thịnh vượng, ấm áp
Đất Nước Nhân dân
-Tư tưởng tiến bộ của nhà thơ thời đại
Câu thơ chín chữ nhưng sáu chữ được ghi hoa
=> thái độ trân trọn và tình yêu sâu sắc của tác giả cho Đất Nước
Đất Nước của ca dao thần thoại
-Nhân dân là chủ nhân của sáng tạo nghệ thuật nhân dân
=> Để muốn hiểu Đất Nước phải hiểu vẻ đẹp tâm hồn, cốt cách
18 câu phần 6: Đất nước là do nhân dân
xây dựng và bảo vệ
Nhân dân cần cù lao động để xây dựng đất nước
"Hãy nhìn rất xa" là nhìn vào quá khứ để suy ngẫm và tự hào
"bốn nghìn năm": người Việt truyền ngọn lửa yêu nước từ lớp này sang lớp khác
"Em ơi em": là tiếng gọi tha thiết chân thành của tình yêu đôi lứa
"lớp lớp": người Việt ra đánh trận viết nên trang sử vẻ vang dân tộc
Đất Nước có chiến tranh thì nhân dân vùng lên đoàn kết giữ nước
" người con trai ra trận/ người con gái trở về" nghệ thuật đối lập
=> nhấn mạnh hai mặt trận: hậu phương và tiền tuyến đều có công xây dựng tổ quốc
Đất Nước tạo ra từ công lao của những người anh hùng
" người người lớp lớp": được lặp lại
" Con gái con trai... có bao nhiêu người... bốn nhìn lớp người": Sự đông đảo của nhân dân, mỗi lớp là một thế hệ có nam lẫn nữ cần cù lao động
=> Trong lao động, xuất hiện anh hùng hào kiệt
=> Trong lịch sử: được tạo nên bởi anh hùng hữu danh
đại từ " Họ" được đặt đầu câu: nhân xưng ngôi thứ ba số nhiều, những người bình thường, giản dị nhưng dũng cảm sẵnsàng hi sinh vì đất nước
" sống" & " chết": Không tạo cảm giác đối lập, ảm đạm, sự nối tiếp của các thế hệ, họ sống chất phác đơn sơ, cần cù lao động, sự hy sinh giản dị, không đòi hỏi quyền lại, không trả ơn => Góp phần làm nên gương mặt Đất Nước
15 câu/ phần 4: Trách nhiệm mỗi người
đối với Đất Nước
Đất nước không ở đâu xa mà kết tinh, hóa thâm, gắn bó máu thịt mỗi người
" anh và em": lời nhắn nhủ tâm tình tới
quan hệ Đất Nước
"một phần": mỗi người đều thừa hưởng
giá trị vật chất và tinh thần dân tộc
" hai đứa cầm tay": kết hợp nồng thắm của tình yêu đôi lứa, thủy chung
=> Sức mạnh bảo vệ bình yên, sức mạnh tập thể nhỏ
" cầm tay mọi người": quan hệ cá nhân và cộng đồng
=> Đất Nước là sự thống nhất giữa cái riêng và cái chung, giữa cá nhân và cộng đồng
"Đất nước vẹn tròn to lớn": tinh thần đoàn kết dân tộc
=> Dân nhân ta giữ gìn Đất Nước được trọn vẹn nhất và phát triển
Trách nhiệm của người trẻ
" Đất Nước là máu xương của mình":
Biện pháp so sánh
Hình thài cơ thể, có sự sống
" Phải biết":
Điệp ngữ phải biết
=>mệnh lệnh xuất phát từ trái tim
" Gắn bó, san sẻ, hóa thân: :
cấu trúc tăng tiến, hành động trách nhiệm mỗi người
-" Máu xương": Được xây dựng, bảo vệ bằng xương máu của nhiều thế hệ Việt Nam
Cho chúng ta hình hài, máu thịt
=> Bảo vệ Đất Nước là bảo vệ chúng ta
"hóa thân": những vất vả, khó khăn đều
được sẻ chia bằng tắm lòng nhân ái và trí tuệ
Khái quát
Tác phẩm
Xuất xứ
Trường ca Mặt đường khát vọng hoàn thành ở khu Trị Thiên năm 1971, in lần đầu 1974
Nội dung: sự thức tỉnh của tuổi trẻ đô thị và sứ mệnh với quê hương, đất nước
Vị trí đoạn
trích
Nằm ở phần đầu chương V
-Là một trong đoạn thơ hay về đề tài Đất Nước trong thơ VN hiện đại
Tác giả
Nguyễn Khoa Điềm ( 15/4/1943) :Quê quán: xã Thủy An, thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên- Huế. Sinh ra trong một gia đình tri thức, giàu truyền thống yêu nước và tinh thần cách mạng . Học tập và sinh trưởng ở miền Bắc, tham giá chiến đấu và học tập ở miền Nam