Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Người lái đò sông Đà - Coggle Diagram
Người lái đò sông Đà
Khái quát
Tác giả
Nguyễn Tuân (10/7/1910-28/7/1987) sinh ra và lớn lên ở Hà Nội trong một gia đình nhà Nho
Là tác giả lớn của văn học hiện đại Việt Nam với những thành tựu xuất sắc
Phong cách riêng độc đáo trong đó nổi bật chất tài hoa uyên bác.
Là một nhà văn suốt đời đi tìm cái đẹp, khám phá thế giới ở phương diện văn hóa thẩm mĩ, và thường miêu tả con người trong vẻ đẹp tài hoa
Tác phẩm
Bài tùy bút được in trong tập Sông Đà (1960) của Nguyễn Tuân
Ra đời trong giai đoạn miền Bắc đang trong quá trình xây dựng
Chủ nghĩa xã hội
Là thành quả của chuyến đi của Nguyễn Tuân đến vùng Tây Bắc
Hình ảnh người lái đò sông Đà
Nội dung
Ông lái đò sinh ra đã gắn bó với dòng sông Đà. Tuổi ngoài 70 nhưng thân hình vạm vỡ như chất sừng mun, giọng nói vẫn khỏe, cặp mắt vẫn tinh tường
Là một người lái đò lão luyện: “Trên dòng sông Đà, ông xuôi, ông ngược hơn một trăm lần rồi chỉnh tay giữ lái độ sáu chục lần...”
Ông hiểu biết sâu rộng và rất thành thạo, thành thạo đến mức sông Đà
Ông có trình độ lái đò hết sức điêu luyện và là vị chỉ huy dày dạn kinh nghiệm. Giờ đây khi đã rời xa nghề chèo đò nhưng ông vẫn hoài niệm về những ngày tháng gian nan mà vui vẻ đó
Ông đò là người anh hùng, người nghệ sĩ trong công việc chèo đò, vượt thác. Ông đại diện cho con người Tây Bắc và là chất vàng mười của đất nước ta.
Đối mặt một cách anh dũng với thủy quái Sông Đà
Thủy quái sông Đà: "có diện mạo và tâm địa một thứ kẻ thù số một", nguy hiểm và hung bạo, đầy cạm bẫy với những ghềnh, thác, hút nước, sóng nước, với thạch trận trùng điệp, đầy luồng chết chầu chực nuốt chửng, đập tan con thuyền
Nghệ thuật
So sánh liên tưởng, tưởng tượng độc đáo, giàu sức gợi hình và gợi cảm
Ngôn ngữ tài hoa, uyên bác
Câu văn đa dạng, giàu nhịp điệu
Hình ảnh sông Đà
Nội dung
Sông Đà hung bạo
Vách đá dựng đứng, kì vĩ: "cảnh đá bờ sông dựng vách thành...sang bờ kia"
Ghềnh Hát Loóng hung dữ: "nước xô đá, đá xô sóng… dễ lật
ngửa bụng thuyền ra".
Hút nước vừa tráng lệ vừa dữ dội: "như cái giếng bê tông… ặc
ặc lên như vừa rót dầu sôi"
Thác đá: "nghe như là oán trách… cháy bùng bùng, đá thác từ ngàn năm vẫn mai phục hết trong lòng sông… ngỗ ngược, bệ vệ oai phong, hất hàm hiếu chiến
Thạch trận trên sông Đà là những bày trí tinh vi của thần đá thần sông. Là những trận đồ bát quái của thiên nhiên tạo hóa.
Là kẻ thù số một của con người
Sông Đà trữ tình
Hình dáng dòng sông mềm mại: "như cái dây thừng", "như mái
tóc tuôn dài"…
Màu nước thay đổi theo mùa: "xanh ngọc bích", "lừ lừ chín đỏ"
Sông Đà gợi cảm, mang vẻ đẹp đa chiều: "như cố nhân", "như
Đường thi",…
Vẻ đẹp đôi bờ: êm ả, nguyên sơ, tràn đầy sức sống (cỏ cây,
những con vật lành, đàn cá…)
Nghệ thuật
Sử dụng các biện pháp so sánh, nhân hóa, miêu tả và liên tưởng để cho thấy sự hung bạo của sông Đà
"…như cái giếng bê tông thả xuống sông để chuẩn bị làm móng cầu"
"Nước ở đây thở và kêu như cửa cống cái bị sặc."
"Những cái giếng sâu nước ặc ặc lên như rót dầu sôi vào"
"Cái thuyền xoay tít, những thước phim màu cũng xoay tít, cái máy lia"
Sử dụng các biện pháp miêu tả, so sánh và lấy động gợi tĩnh để cho thấy sự trữ tình của sông Đà
"Cảnh ven sông ở đây lặng tờ. Hình như từ đời Lí, đời Trần, đời Lê, quãng sông này cũng chỉ lặng tờ đến thế mà thôi."
Thuyền tôi trôi qua một nương ngô nhú lên mấy búp ngô non đầu mùa. Cỏ gianh đồi núi đang ra những nõn búp....
Bờ sông hoang dại như một bờ tiền sử. Bờ sông hồn nhiên như một nỗi niềm cổ tích tuổi xưa
Tiếng cá đập nước sông đuổi mất đàn hươu vụt biến