Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Người lái đò sông Đà Nguyễn Tuân - Coggle Diagram
Người lái đò sông Đà
Nguyễn Tuân
KHÁI QUÁT CHUNG
Tác giả
Tác giả lớn của nền văn học hiện đại
Chất tài hoa uyên bác
Người nghệ sĩ suốt đời đi tìm cái đẹp
Tìm cái đẹp trong người bình thường nhưng phi thường
Tác phẩm
Thể loại: tuỳ bút
Hoàn cảnh sáng tác
Chuyến đi gian khổ, hào hứng lên miền Tây Bắc
In trong "Sông Đà" - 1960
Tìm kiếm chất vàng trong vẻ đẹp tự nhiên
Tìm kiếm thứ vàng mười đã qua thử lửa của tâm hồn
SÔNG ĐÀ HUNG BẠO
Đá bờ sông dựng vách thành
độ cao ngút ngàn của vách đá
đúng ngọ mới có mặt trời
mùa hè thấy lạnh
khung cửa sổ tầng nhà thứ mấy
chẹt lòng sông Đà như yết hầu
Độ hẹp của lòng sông
con nai, con hổ vọt sang
nhẹ tay ném hòn đá qua
Mặt ghềnh Hát Lóong
nước xô đá, đá xô sóng, sóng xô gió
Điệp từ "xô": sự chuyển động vĩnh hằng
cuồn cuộn luồng gió
như đòi nợ xuýt người lái đò
sự hung tợn, cuồng bạo
Từ láy "gùn ghè"
Hút nước
Cái giếng bê tông
Tiếng thở, tiếng kêu
: cửa cống cái bị sặc
Từ láy "lừ lừ", "ặc ặc"
như rót dầu soi vào
Thành giếng: xây toàn bằng nước
Khối pha lê xanh sắp vỡ tan
quãng đường mượn cạp ra ngoài bờ vực
bè gỗ bị lôi tuột
trồng cây chuối
tan xác ở khuỷnh sông dưới
Thạch trận trùng vi
Tiếng thác
hàng ngàn con trâu mộng lồng lộn giữa rừng vầu tre nứa nổ lửa
Nhân hoá bằng cảm xúc con người
oán trách, van xin
khiêu khích, chế nhạo
Đá mai phục
hàng tiền vệ, hàng hậu vệ
boong ke chìm, pháo đài đá nổi
mặt ngỗ ngược, nhăn nhúm
nhổm dậy vồ lấy thuyền
Vòng thứ nhất
bốn cửa tử, 1 cửa sinh (tả ngạn)
Vòng thứ hai
nhiều cửa tử, 1 cửa sinh (hữu ngạn)
Vòng thứ ba
ít cửa hơn
cửa sống ngay giữa bọn đá hậu vệ
trái, phải đều là luồng chết
Sử dụng ngôn ngữ quân sự, thể thao
binh pháp của thần sông, thần đá
thạch trận, boong ke, pháo đài
giáp lá cà
Nghệ thuật
Ngôn từ đặc sắc: từ láy,...
Nhiều lĩnh vực: thể thao, điện ảnh, quân sự
Nhân hoá, so sánh,...
SÔNG ĐÀ TRỮ TÌNH
Áng tác trữ tình
tuôn dài như áng tóc
sự tươi tắn: bung nở hoa ban hoa gạo tháng 2
cuồn cuộn mù khói núi Mèo đốt nương xuân
vẻ đẹp mềm mại, nữ tính và hùng vĩ
Màu sắc kỳ ảo
Mùa xuân
xanh ngọc bích
màu xanh canh hến
Mùa thu
lừ lừ chín đỏ
da mặt người bầm đi vì rượu
giận dữ, bực bội
sự đe doạ "năm năm báo oán"
Hình ảnh cố nhân
Nét cổ kính của Đường thi
Cảm xúc khi sắp gặp lại
bồn chồn, hào hứng
loang loáng như trẻ con nghịch chiếu gương vào mắt rồi bỏ chạy
vui như thấy nắng giòn tan sau cơn mưa dầm
đằm ấm như gặp lại cố nhân
nối lại chiêm bao đứt quãng
Lặng lờ hoang dại
trải qua các triều đại
không chỉ yên ắng trong không gian mà còn xa xăm trong thời gian
hoang dại: bờ tiền sử
hồn nhiên: nỗi niềm cổ tích tuổi xưa
âm thanh khẽ khàng
cá dầm xanh quẫy nước
thèm được giật mình vì tiếng còi xe lửa
lấy động tả tĩnh
làm cho dòng sông thêm mờ ảo, trừu tượng
con hươu thơ ngộ ngẩng đầu nhung khỏi áng cỏ sương
lá ngô non đầu mùa
Cái tôi trữ tình
cảm xúc dạt dào, xao xuyến nỗi nhớ
HÌNH TƯỢNG ÔNG LÁI ĐÒ
Lai lịch
70 tuổi
nhà ở ngã tư con sông sát tỉnh thuộc Lai Châu, Tây Bắc
làm nghề 10 năm
bỏ nghề 20 năm
Ngoại hình
dáng bẻ gắn bó với sông nước
tay lêu nghêu như cái sào
chân đi khuỳnh khuỳnh như kẹp lấy cuống lái
"củ nâu" trên ngực
thứ huân chương siêu hạng
thương tích sau khi vượt thác
rắn chắc, tráng kiện
cái đầu quắc thước
thân hình cao to gọn quánh
như chất sừng, chất mun
Thạo nghề
Sở thích khám phá, chinh phục
"chạy thuyền trên khúc sông êm dịu, chân tay như dại đi"
hiểu hết tính cách con sông
dù đã bỏ nghề vẫn dám thi đua với các bạn đò
trí nhớ tuyệt vời
Vẻ đẹp trí dũng tài hoa
Vòng vây 1
dũng cảm
mặt "méo bệch" đi
biến dạng vì đau
nhợt nhạt vì dầm nước
cảm giác toé đom đóm và rát bỏng như lửa cháy
bình thản
tiếng hô ngắn gọn, tỉnh táo
Vòng vây 2
Tay lái ra hoa, trí tuệ và tài hoa
nắm chắc binh pháp, thuộc quy luật
Một dũng tướng thuần phục con ngựa
động tác linh hoạt
lái miết 1 đường chéo
tránh mà rảo bơi chèo
Vòng vây 3
Trí tuệ, sức mạnh đạt mức phi phàm
phóng thẳng thuyền
so sánh: mũi tên tre xuyên qua hơi nước
Động từ giàu sắc thái gợi hình: lao vút
Phong pháo, bản lĩnh người lao động sông nước
Người anh hùng bình dị
sau khi chiến thắng thiên nhiên
"chả ai bàn về cuộc chiến"
thái độ bình thản "đốt lửa trong hoang đá"
Tầm vóc lớn lao, đấu tranh là chuyện thường ngày