Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

กรณีศึกษาที่ 1 การพยาบาลสตรีที่มีภาวะความดันโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์, G :…

- - - - Urine albumin = 1+ ถือว่าผิดปกติ ควรดูร่วมกับอาการบวมและภาวะความดันโลหิตสูง
        -Sugar = negative ถือว่าปกติ ไม่พบน้ำตาลในปัสสาวะ
        (วาสนา พรหมช่วย, 2563)
        
        การตรวจพบ albumin ในปัสสาวะ
        
        แสดงว่าผู้ป่วยมี albumin ในเลือดต่ำ บ่งบอกถึงพร่องโปรตีน
        
        -การตรวจพบ sugar ในปัสสาวะ บ่งบอกว่าผู้ป่วยมีปัญหาที่ไต ส่งผลให้ไตไม่สามารถดูดซึมกลับน้ำตาลกลูโคสจากปัสสาวะไปใช้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ จึงเป็นเหตุให้ตรวจพบน้ำตาลในปัสสาวะ แม้ว่าจะพบแค่เพียงเล็กน้อยก็ตาม (ซึ่งปกติแล้วจะตรวจไม่พบโปรตีนหรือน้ำตาลในปัสสาวะ)
  - - - -ผลHb 11.7% ค่าปกติ <11g/dL(1,3 trimester)<10.5 g/dL(2 trimester) แปลผล ปกติ
      - -ผลMCV 86.4 fl ค่าปกติ MCV < 80 fl: iron deficiency หรือ thalassemia MCV > 95 fl: ขาด folic acid แปลผล ปกติ
      - -ผลHct 31 % ค่าปกติ <33% แปลผล ต่ำกว่าปกติ
      - ผลAlb 2.7 g/dl ค่าปกติ(3.5-4.8) แปลผล ต่ำกว่าปกติ
    - - Preeclampsia ภาวะครรภ์เป็นพิษ คือ ความดันโลหิตสูงตรวจพบในช่วงอายุครรภ์ 20 สัปดาห์ขึ้น ไป ร่วมกับมีโปรตีนในปัสสาวะ คือ urine protein 24 hr. ≥ 300 mg แบ่งเป็น Mild preeclampsia (BP<160/110 mmHg) และ Severe preeclampsia (BP>160/110 mmHg)(สุดา ใจห้าว. 2564)
- - - - อาการจุกแน่นลิ้นปี่ในมารดาที่มีความดันโลหิตสูง เกิดจากการที่เลือดไปเลี้ยงตับ เกิดการหดเกร็ง ส่งผลให้เลือดไปเลี้ยงบริเวณตับลดลง ทำให้เซลล์ตับขาดเลือดไปเลี้ยง ส่งผลให้มารดามีอาการจุกแน่นบริเวณลิ้นปี่ หรือปวดบริเวณชายโครง (สุชาดา เตชวาทกุล.2015)
    - - การเจ็บครรภ์มาก มาจากการที่มดลูกหดรัดตัว มาก และการมีเลือดสดออกมาประมาณ 1⁄2 แก้วแสดงถึง ด้านในของมดลูกมีความผิดปกติ อาจเกิดจากการฝังตัวของอ่อนตัวที่ไม่แข็งแรงได้ (สุรพงษ์ ลีโทชวลิต.2564)
    - - ความดันส่งผลต่อสมอง อาจมีเลือกออกในสมองจากการแตกของหลอดเลือดซึ่งแสดงโดยอาการปวดศีรษะ เป็นอาการที่แสดงถึงภาวะ Preeclampsia with severe feature (สุดา ใจห้าว. 2564)
    - - อายุครรภ์ 37+4wks พบระดับยอดมดลูก 2/4 เหนือระดับสะดือ ถือว่าผิดปกติ ทารกอาจจะมีความเจริญเติบโตช้า หรือมีความผิดปกติของทารก
    - - การฟังเสียงหัวใจทารก ซึ่งช้ากว่าปกติ ปกติ(110-160bpm)
        (สุภาวดี เครือโชติกุล, 2564)
    - - ● Interval เป็นช่วงเวลาของการหดตัวของ มดลูกซึ่งหดรัดตัวถี่(ปกติะยะ latent 5-30 นาท)
        
        ● Duration เป็นระยะเวลาของการหดตัวของ มดลูกซึ่งหดรัดตัวนาน (ปกติระยะ latent 2 0 - 3 0 วินาที)
        
        ● Intensity เป็นความแรงของการหดรัดตัวของมดลูกซึ่งมีความแรงในระดับมาก (Strong) คือ พบมดลูกหดรัดตัวแข็งมาก ขณะหดรัดตัวไม่สามารถคลําส่วนต่างๆของทารก และ ไม่สามารถฟังเสียงหัวใจทารกได้(ปกติระยะ latent อยู่ในระดับเล็กน้อยหรือ mild : 1+)(กรรณิการ์ แสงประจง, 2564)
    - - ● ปากมดลูก เปิด 2 cms อยู่ในระยะ latent phase หรือ ระยะปากมดลูกเปิดช้า ซึ่งครรภ์หลังปากมดลูก เปิดขยาย 0.5 เซนติเมตรต่อชั่วโมง
        
        ● effacement คือ ความหนาบางของปาก มดลูกซึ่งบาง 50%
        
        ● station คือ ระดับของส่วนนําภายในช่องเชิงกรานซึ่ง station-2หมายถึง ส่วนนําอยู่ เหนือขึ้นไปจาก ischial spines 2 เซนติเมตร
        
        ● membrane คือ สภาพของถุงน้ำคร่ำ
    - - ความดันโลหิต : สูงกว่าปกติ (ปกติ SBP </= 140 ,DSP </= 90 mmHg
        (สิริกรานต์ สุทธิสมพร, 2563)
    - - หายใจเร็ว (ปกติ 12-20 bpm ) (สิริกรานต์ สุทธิสมพร, 2563)
    - - ขาบวมทั้ง 2 ข้าง ในมารดาที่มีความดันโลหิตสูง เกิดจากหลอดเลือดถูกทําลาย ทําให้ permeability สูง การเกิด plasma leak และการมีโปรตีน รั่วในปัสสาวะ ทําให้ Ulbumin ในร่างกายต่ำทําให้บวมกดบุ๋ม ทำให้มารดามีอาการบวมของขาทั้ง 2 ข้าง(สุดา ใจห้าว. 2564)
    - - พบ Urine albumin/sugar =3+/negative คือ มีโปรตีนรั่วในปัสสาวะ 3+ และไม่พบน้ำตาลในปัสสาวะ (สุดา ใจห้าว, 2564)
  - - - เนื่องจากมารดาเป็นสตรีตั้งครรภ์อายุมาก ซึ่งในระยะหลังคลอด อาจทำให้มดลูกหดรัดตัวไม่ดี ส่งผลให้เกิดการตกเลือดสูง(กรรณิการ์ แสงประจง,2564)
    - - มีภาวะความดันโลหิตสูง (ค่าปกติ อยู่ในช่วง 120/80 - 90/60 mmHg
  - - - -ขณะอายุครรภ์ 15+3 wks ตรวจพบ HF ⅓>SP ซึ่งปกติแล้ว อายุครรภ์ 15+3 wks ควรจะอยู่ที่ระดับ ⅔ เหนือกระดูกหัวหน่าว แสดงว่าอายุครรภ์ไม่สัมพันธ์กับระดับยอดมดลูก ทารกเจริญเติบโตช้า (IUGR)
      - -ระดับ BP 100/70 mmHg
      - ความดันโลหิตในไตรมาสที่สองปกติ
  - - - -ขณะอายุครรภ์ 19+3 wksพบ HF 2/3 > SP แสดงว่าอายุครรภ์ไม่สัมพันธ์กับระดับยอดมดลูก ทารกเจริญเติบโตช้า (IUGR)
      - -ระดับ BP 105/73 mmHg
      - ความดันโลหิตในไตรมาสที่สองปกติ
- - - - ภาวะตกเลือดกอนคลอด หมายถึง การที่มีเลือดออกทางชองคลอด ตั้งแตตั้งครรภได 28 สัปดาห เปนตนไป จนถึงกอนการเจ็บครรภคลอด พบไดประมาณรอยละ 3 - 4.8 ของการตั้งครรภทั้งหมด สวนสาเหตุนั้น มีหลายสาเหตุ พบวารอยละ 31 เกิดจากรกเกาะต่ำ (placenta previa) รอยละ 22 เกิดจากรกลอกตัวกอนกําหนด (abruptio placentae) และรอยละ 47 เกิดจากสาเหตุอื่น ๆ (ถวัลวงศ รัตนศิริ, 2548: 11)
        รกลอกตัวกอนกําหนด (abruptio placentae) หมายถึง ภาวะที่รกซึ่งเกาะอยูในตําแหนงปกติมีการ ลอกตัวกอนทารกคลอด(อนุวัฒนสุตณั ฑวิบูลยและประเสริฐศันสนียวิทยกุล,2548:239)
  - - - -เป็นการตั้งครรภ์อายุมาก ซึ่งเป็นปัจจัยเสี่ยงของสตรีตั้งครรภ์ต่อการเกิดภาวะความดันโลหิตสูง เนื่องจากหลอดเลือดมีความยืดหยุ่นน้อยลงส่งผลให้แรงต้านทานของหลอดเลือดเพิ่มมากขึ้น BP จึงสูงขึ้น
- - - - Monitor FHS (EFM) พบ Late deceleration
        
        Late deceleration คือ การลดลงของ FHR อย่างช้าๆค่อยเป็นค่อยไปและกลับคืนสู่ baseline อย่างช้า ๆ สัมพันธ์กับการหดรัดตัวของมดลูกโดยจุดดังต้นของการลดลงของ FHR จุดด่าสุดและการกลับคืนสู่ baseline จะเกิดช้ากว่าจุดเริ่มต้นของการหดรัดตัวของมดลูกจุดสูงสุดและการคลายตัวของมดลูกกลับคืนสู่ baseline ตามล่าดับการลดลงของ FHR จะใช้เวลาจากจุดเริ่มต้นจนถึงจุดต่าสุดมากกว่าหรือเท่ากับ 30 วินาที (จารุภา จิรโสภณ,2564)
    - - ทารกคลอดก่อนกำหนด ทารกมีน้ำหนักตัวน้อยกว่า 2,500 กรัม อายุครรภ์น้อยกว่า 37 สัปดาห์ การที่มีระยะเวลาในการเจริญเติบโตน้อยในครรภ์ทำให้เกิดความไม่สมบูรณ์ในหน้าที่ต่าง ๆ ของอวัยวะของร่างกาย (ปิยะรัตน์ เลิศบรรณพงษ์,2559)
    - - ใช้แบบประเมิน APGARscore นาทีที่ 1 และ 5เท่ากับ 5 และ 7 คะแนน
        
        อยู่ในช่วง 4-6 คะแนน แสดงว่าอยู่ในภาวะปานกลาง หรือมีภาวะขาดออกซิเจนเล็กน้อย อาจต้องช่วยกระตุ้นการหายใจการดูดสารคัดหลั่งในปากและจมูกด้วยสายยางและให้ออกซิเจนทางหน้ากากช่วยด้วย
        
        นาทีที่5อยู่ในช่วง 7-10 คะแนน แสดงว่าอยู่ในภาวะดี ไม่ขาดออกซิเจนต้องช่วยดูดสารคัดหลั่งในปากและจมูกด้วยลูกสูบยางแดงเช็ดตัวให้แห้งแล้วห่อตัว(ยุวดี วัฒนานนท์,2543)
- - - - Monitor FHS (EFM) คือเครื่องตรวจประเมินการทำงานของหัวใจทารกในครรภ์และประเมินการหดรัดตัวของมดลูกแบบวัดภายนอก ซึ่งมีการบันทึกและแสดงผลไว้อย่างต่อเนื่อง (จารุภา จิรโสภณ,2564)
    - - Monitor FHS (EFM) คือเครื่องตรวจประเมินการทำงานของหัวใจทารกในครรภ์และประเมินการหดรัดตัวของมดลูกแบบวัดภายนอก ซึ่งมีการบันทึกและแสดงผลไว้อย่างต่อเนื่อง (จารุภา จิรโสภณ,2564)
- - - - ในการให้10% MgSO4 จะให้เพื่อป้องกันการชัก
        ในกรณีที่มี Severe features(สุดา ใจห้าว,2654)
    - - โดยติดตาม อาการหายใจช้า (น้อยกว่า 14 ครั้งต่อ/นาที) Absent DTRs และ Urine out put น้อยกว่า 100 ซีซีใน 4 ชั่วโมงหรือUrine out put น้อยกว่า 25ซีซี/ชั่วโมง หากพบอาการดังกล่าว ให้หยุดยาก่อนและเจาะ ระดับยา MgSO4 และแพทย์จะพิจารณาให้ยา calcium gluconate เพื่อต้านฤทธิ์ (สุดา ใจห้าว,2654)
    - - ป้องกันการสำลักและเกิดการอุดกั้นทางเดินหายใจ
    - - ไม่ให้เกิดกระเพาะปัสสาวะโป่งตึง อาจรวมถึงติดตาม Urine output
    - - ให้ออกซิเจนทางMask with bag 10 LPM เพื่อป้องกันภาวะ hypoxia และป้องกันทารกในครรภ์ขาดออกซิเจน(สุดา ใจห้าว,2654)
    - - Monitor magnesium level (Therapeutic serum level 4.8-8.4 mg/dl)
        (สุดา ใจห้าว,2654)
    - - Acetate Solution มีข้อบ่งใช้เป็น fluid resuscitation ในผู้ป่วยที่มีการสูญเสียเลือดหรือ plasma เช่น trauma, hemorrhagic shock และ burn หรือใช้เป็นสารน้ำทดแทนในระหว่างการผ่าตัดได้เหมือนกัน(ระบบเครือข่ายเภสัชสนเทศประชานาถ Prachanath DIS Collaboration,คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร)
    - - เตรียมอุปกรณ์เพื่อผ่าตัดคลอดเพราะมารดาเกิด
        severe pre-eclampsia
    - - การงดอาหารทางปากควรงดอาหารนานอย่างน้อย 8 ชั่วโมง ในรายท่ีอดอาหารมาไม่นานพอ อาจจะให้รับประทานยาลดกรดท่ีไม่มีอนุภาค เช่น sodium citrate หรือฉีดยาลดกรด 30 นาที ก่อนใหยาระงับความรู้สึกเพื่อลดอันตรายจากการสำลักเศษอาหารที่ผู้ป่วยทานเข้าไปก่อนหน้า (น้ำทิพย์ เชี่ยวชาญศิลป์,2555)
    - - Acetate Solution มีข้อบ่งใช้เป็น fluid resuscitation ในผู้ป่วยที่มีการสูญเสียเลือดหรือ plasma เช่น trauma, hemorrhagic shock และ burn หรือใช้เป็นสารน้ำทดแทนในระหว่างการผ่าตัดได้เหมือนกัน(ระบบเครือข่ายเภสัชสนเทศประชานาถ Prachanath DIS Collaboration,คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร)
    - - ผู้ป่วยโลหิตจางที่มีอาการหอบเหนื่อย มักเป็นผูที่้เกิด โลหิตจางอย่างรวดเร็ว (acute anemia) เชน acute hemolysis, acute leukemia และ acute blood loss ระดับฮีโมโกลบิน ต้ังแต่ 8 กรัม/ดล.หรือ้นอยกว่า (อภิชัย ลีละสิร,2552)
    - - ผู้ป่วยมีภาวะตกเลือดก่อนคลอด ยาที่ใช้เพื่อการรักษาภาวะตกเลือดหลังคลอดทันทีจากมดลูกหดรัดตัวไม่ดี ขนาด 200-800ไมโครกรัม sublingual,oral, rectal suppository ผลข้างเคียง ได้แก่ ไข้สูง หนาวสั่น(คณะกรรมการพัฒนาระบบบริการสุขภาพ,2560)
    - - Cross-Matching คือ หาหมู่เลือดและจัดเตรียมเลือดให้ผู้ป่วย ซึ่งเป็นPRC 2 unit,0.3M.
  - - - การได้รับ5%D/N/2 (1,000 ml) เป็นการทดแทนสารน้ำและ electrolyte ที่มารดาได้สูญเสียไปตอนคลอด ยา oxytocin (หรือ syntocinon) เป็นยาที่เพิ่มประสิทธิภาพการบีบตัวของมดลูก ใช้ในการลดความเสี่ยงการตกเลือดหลังคลอด ที่เกิดจากมดลูก บีบรัดตัวไม่ดี
        (พัชรียา นิวัฒน์ภูมินทร์, 2562)
    - - เนื่องจากมารดาได้รับการผ่าตัดคลอด แพทย์จึงมีแผนการรักษาให้ยา ampicillin 1 gm iv push ทุก 6 hr หลังคลอดเพื่อป้องกันการเกิดการติดเชื้อบริเวณแผลผ่าตัด(สุดา ใจห้าว,2564)
    - - ในระยะ 24 ชั่วโมงแรกหลังคลอดมารดาแพทย์จะมีแผนการรักษาให้ 50% MgSO4 20 gm + 5% D/W 500 ml iv rate 25 ml/hr เพื่อป้องกันและรักษาอาการชัก(สุดา ใจห้าว,2564)