Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
NGƯỜI LÁI ĐÒ SÔNG ĐÀ (P2) - Coggle Diagram
NGƯỜI LÁI ĐÒ SÔNG ĐÀ (P2)
Phần 2: NGƯỜI LÁI ĐÒ SÔNG ĐÀ :silhouette:
2.1 Người lái đò vượt trùng vây thạch trận 1
“Ông đò hai tay giữa mái chèo”
,
“cố nén vết thương”
,
“giữ chặt cuống lái”
,
“chỉ huy ngắn gọn và tỉnh táo”
=> bình tĩnh, điêu luyện
Hoàn cảnh:
những hòn đá
“hất hàm hỏi cái thuyền”
,
“thách thức cái thuyền có giỏi thì tiến gần vào”
, mặt nước thì
“hò la vang dậy”
,
“Sóng nước như thể quân liều mạng”
=> hiếu chiến, hung bạo
Sử dụng các động từ mạnh, tính từ mạnh:
“đá trái”
,
“thúc gối”
,
“đội cả thuyền lên”
,
“như đô vật”
,
“thanh la não bạt”
,
“vô sở bất chí”
,
“đánh hồi lùng, đánh đòn tỉa, đánh đòn âm”
Biện pháp:
nhân hoá, so sánh để cho thấy sự dữ dội khốc liệt của sông Đà
→ Người lái đò dũng cảm, kiên quyết, không sợ hãi, không rút lui → Người bình tĩnh và sáng suốt khi đối mặt với khó khăn
2.2 Người lái đò vượt trùng vây thạch trận 2
Lai lịch:
tác giả xóa mờ xuất thân, tập trung miêu tả ngoại hình:
“tay lêu nghêu ... chất mun”
để ngợi ca những con người vô danh âm thầm cống hiến
Công việc:
lái đò trên sông Đà, hằng ngày đối diện với con thủy quái hung bạo
Tài năng và tâm hồn
Là người
từng trải
,
hiểu biết
và
thành thạo
trong nghề lái đò:
“trên sông Đà ông xuôi ngược hưn một trăm lần”
,
“nhớ tỉ mỉ ... những luồng nước”
, ...
Là người
mưu trí
,
dũng cảm
,
bản lĩnh
và
tài ba
: ung dung đối đầu với thác dữ
“nén đau giữ mái chèo, tỉnh táo chỉ huy bạn chèo ...”
,
“nắm chắc binh pháp của thần sông thần núi”
, động tác điêu luyện
“cưỡi đúng ngay trên bờm sóng, phóng thẳng thuyền vào giữa thác ...”
Là
người nghệ sĩ tài hoa
: ưa những khúc sông nhiều ghềnh thác, không thích lái đò trên khúc sông bằng phẳng, coi việc chiến thắng
“con thủy quái”
là chuyện thường
→ Người lái đò được Nguyễn Tuân xây dựng như một người anh hùng đầy trí tuệ, dũng mãnh trong trận chiến với sông Đà → Như một người anh hùng đối mặt với thiên nhiên
2.3 Người lái đò vượt trùng vây thạch trận 3
"Cứ phóng thẳng thuyền, chọc thủng cửa giữa đó. Thuyền vút qua cổng đá cánh mở cánh khép."
So sánh:
“thuyền như một mũi tên tre xuyên nhanh qua hơi nước”
Nhân hoá:
“con thuyền”
và
“thạch địa”
→ Người lái đò sông Đà như một người nghệ nhân tài hoa, điều khiển con tàu điêu luyện vượt qua sông dữ thác ghềnh
2.4 Người lái đò trở về cuộc sống đời thường
Sau khi chiến đấu với sông Đà, nhà văn đã miêu tả cuộc sống của người lái đò
"Chả thấy ai bàn thêm một lời nào"
vì
"ngày nào cũng giành lấy cái sống từ tay những cái thác, nên nó cũng không có gì là hồi hộp đáng nhớ..."
“Sông nước lại thanh bình."
,
"nhà đò đốt lửa"
,
"lúc ngừng chèo"
=> được nghỉ ngơi, không cần phải lao động nữa; Sử dụng những từ ngữ nhẹ hơn
→ Cuộc sống thanh bình, bình thường, giản dị, không có gì bất ngờ → Ông lái đò là con người biết chấp nhận thực tại, giản dị, khiêm nhường, đa tài - có nhiều kỹ năng nhưng không lấy đó làm kiêu
Phần 3: SÔNG ĐÀ TRỮ TÌNH :<3:
3.1 Khi trên tàu bay nhìn xuống sông Đà
Hình dáng:
“như một áng tóc trữ tình”
, như dây thừng ngoằn ngoèo
Màu: xanh ngọc bích (xuân) - đỏ (thu)
So sánh:
“như một áng tóc trữ tình”
=> Bức tranh thiên nhiên đầy sinh động, tăng sức gợi hình gợi cảm
Nhân hóa:
“làm mình làm mẩy”
,
“giận dỗi vô tội vạ”
=> Chân thật, coi sông như thực thể sống
→ Tình cảm nhà văn: yêu quý, coi trọng, gắn bó => hiểu rõ.
3.2 Khi đi trên bờ sông Đà
Hình ảnh
"Mặt sông sáng như gương"
“Bờ Sông Đà, bãi Sông Đà”
“chuồn chuồn bươm bướm”
→ Vui như “thấy nắng giòn tan”, xúc động như gặp lại cố nhân.
Cảm xúc:
“thèm chỗ thoáng”
So sánh:
"như thấy nắng giòn tan"
Nhân hóa:
"lắm bệnh lắm chứng"
,
“chốc lại bẳn tính và gắt gỏng”
3.3 Khi đi thuyền trên sông Đà
Hình ảnh
"nương ngô nhú lên mấy lá ngô non đầu mùa"
"Bờ sông hoang dại"
,
"hồn nhiên"
Không khí
"lặng như tờ"
,
"không bóng người"
"đàn hươu cúi đầu ngốn búp cỏ gianh dẫm sương đêm"
"Đàn cá dầm xanh quẫy vọt lên mặt sông"
Các loại đò khác nhau:
"con đò mình nở chạy buồm vải"
,
"đò đuôi én"
So sánh
"hoang dại như một bờ tiến sử"
"hồn nhiên như một nỗi niềm cổ tích tuổi xưa"
Nhân hóa:
"con sông như đang lắng nghe"
=> chân thực, hư ảo => mờ mờ ảo ảo
Cảm xúc
Câu trước
"hồn nhiên như nỗi niềm cổ tích"
(đang mơ màng) -> câu tiếp theo
"giật mình qua tiếng còi xe lửa"
(trở về thực tại) => muốn thoát khỏi sự hư ảo
Muốn nhìn thấy vùng đất Tây Bắc phát triển
