là sóng mà các phần tử vật chất của môi trường dao động dọc theo phương truyền sóng

Môi trường truyền: Trong chất rắn, chất lỏng và chất khí

Biên độ A của sóng là biên độ dao động của một phần tử của môi trường có sóng truyền qua

Chu kì T của sóng là chu kì dao động của một phần tử của môi trường có sóng truyền qua.

Tần số: f = 1/T

Bước sóng λ là quãng đường sóng truyền được trong 1 chu kì.

Tốc độ truyền sóng v là tốc độ lan truyền dao động cơ trong một môi trường

Năng lượng sóng là năng lượng dao động của các phần tử của môi trường có sóng truyền qua

Dao động cùng tần số cùng phương

Có độ lệch pha không đổi theo thời gian

Khi sóng tới đầu cản cố định thì tại điểm phản xạ, sóng phản xạ luôn ngược pha với sóng tới

Khi sóng tới đầu cản tự do thì sóng phản xạ luôn cùng pha với sóng tới

Sóng tới và sóng phản xạ, nếu truyền theo cùng một phương,ngược chiều thì có thể giao thoa với nhau thành một hệ thống sóng dừng

Trong sóng dừng, có một số điểm luôn đứng yên gọi là nút. Xen kẽ giữa các nút là những điểm luôn luôn dao động với biên độ cực đại gọi là bụng sóng

Sóng dừng là sóng có nút và bụng cố định trong không gian

là chiều dài của dây bằng một số nguyên lần nửa bước sóng. l = nxlanda/2; n = 1, 2, …n là số bó sóng, số bụng quan sát được = số nút = (n +1)

là chiều dài của dây bằng một số lẻ lần một phần tư bước sóng. l = (2n + 1)landa/4; n = 0, 1, 2, …n là số bó sóng quan sát được, số bụng = số nút = (n +1)

Đầu cố định hoặc đầu dao động nhỏ là nút sóng. Đầu tự do là bụng sóng

Khoảng cách hai điểm nút hoặc hai điểm bụng gần nhau nhất là landa/2

Khoảng cách giữa điểm bụng và điểm nút gần nhau nhất là landa/4

Nếu sóng tới và sóng phản xạ có biên độ A (bằng biên độ của nguồn) thì biên độ dao động tại điểm bụng là 2A, bề rộng của bụng sóng là 4A.

Khoảng thời gian giữa hai lần sợi dây căng ngang (các phần tử đi qua VTCB) là T/2

Biên độ dao động của phần tử vật chất tại một điểm không đổi theo thời gian

Sóng dừng không truyền tải năng lượng

Đầu dây gắn với cần rung, (âm thoa ) hoặc điểm cố định => đó là điểm nút

Đầu dây thả buông thì đó là bụng sóng

Khoảng thời gian giữa hai lần sợi dây duỗi thẳng Δt = T/2

Khoảng thời gian giữa hai lần liên tiếp một điểm thuộc bụng sóng đi qua VTCB là T/2

Nếu dây được nối với cần rung được nuôi bằng dòng điện xoay chiều có tần số của dòng điện là f thì dây sẽ dung với tần số 2f

Một vật dao động phát ra âm là một nguồn âm. Tần số âm phát ra bằng tần số dao động của nguồn âm.

Âm có tần số xác định gọi là nhạc âm. Âm ko có tần số xác định gọi là tạp âm

Âm nghe được Những âm có tác dụng làm cho màng nhĩ rung động gây ra cảm giác âm gọi là âm nghe được Tần số âm nghe được:16Hz → 20000Hz

Hạ âm Tai người ko nghe được. Tần số hạ âm, nhỏ hơn 16Hz.

Siêu âm
Tai người ko nghe được. Tần số hạ âm, lớn hơn 20000Hz

là những sóng cơ lan truyền trong các môi trường rắn, lỏng khí. Tần số của sóng âm cũng là tần số của âm.

Trong chất khí và lỏng sóng âm là sóng dọc (mặt chất lỏng là sóng ngang).

Trong chất rắn sóng âm cả sóng dọc và sóng ngang.

Âm có thể truyền qua được chất rắn, chất lỏng và chất khí nhưng ko truyền qua c.không

Âm hầu như ko truyền qua được các chất xốp ( bông, len…) → làm chất cách âm.

Sóng âm truyền trong mỗi môi trường với một tốc độ xác định, nhưng sẽ khác nhau khi thay đổi môi trường truyền. Khi truyền từ môi trường này sang môi trường kia, thì tần số sóng âm không đổi.

Tốc độ truyền âm trong chất rắn > chất lỏng > chất khí.

Độ cao của âm là một đặc trưng sinh lí của âm gắn với tần số âm. Âm có tần số càng lớn thì nghe càng cao, âm có tần số càng nhỏ thì nghe càng trầm

Độ to của âm là một đặc trưng sinh lí của âm gắn liền với đặc trưng vật lí mức cường độ âm

Âm sắc là một đặc trưng sinh lí của âm giúp ta phân biệt được âm do các nguồn khác nhau phát ra. Âm sắc có khác nhau phát ra. Âm sắc có dao động âm

Tần số âm Là đặc trưng quan trọng. Khi âm truyền từ môi trường này sang môi trường khác thì tần số không đổi, tốc độ truyền âm thay đổi, bước sóng của sóng âm thay đổi.

Cường độ âm: (sóng âm mang năng lượng) Cường độ âm I tại một điểm là đại lượng đo bằng lượng năng lượng sóng âm tải qua một đơn vị diện tích đặt tại điểm đó, vuông góc với phương truyền sóng trong 1 đơn vị thời gian.

Kí hiệu : I ( đơn vị : W/m2 )

W(J) , P (W)
là năng lượng, công suất phát âm của nguồn;

S (m2)
là diện tích miền truyền âm

L: mức cường độ âm (dB)

I: cường độ âm (W/m2 )

Io = 10-12 W/m2
gọi là cường độ âm chuẩn ở f = 1000Hz

Đơn vị của mức cường độ âm là Ben (B), thường dùng đềxiben (dB):1B = 10dB.