Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

VI KHUẨN GÂY BỆNH NGOÀI DA - Coggle Diagram

- - - - Gây bệnh cơ hội: Nhiễm trùng vết thương, Viêm phổi, Nhiễm trùng huyết, Nhiễm trùng đa cơ quan
      - Chống lại VSV khác: Tiết pseudomonas acid (Muciporin), Ức chế nhiều loại vi nấm
  - - - Nhẹ: tổn thương nông lớp biểu bì, nhọt, mụn mủ, mảng hồng ban…
      - Tổn thương sâu: viêm mô tế bào, hoại tử mạc cơ…
    - - Vết thương nhiễm trùng mạn tính, lâu lành, đau đớn và hạn chế chất lượng sống của bệnh nhân
      - Nhiễm khuẩn huyết, shock độc tố
      - Nhiễm trùng toàn thân: viêm nội tâm mạc, áp xe nội tạng, viêm cơ xương khớp, viêm màng não tủy, viêm thận và đường tiết niệu
    - - Số lượng vsv: tùy thuộc loại vsv
      - Lực độc: khả năng tiết enzym phá hoại tổ chức, khả năng xâm lấn, độc tố
      - Sức đề kháng của vật chủ: các điều kiện tại chỗ hoặc toàn thân
        
        tại chỗ: kích thước vết thương, mức độ nông sâu, tình trạng ẩm ướt, dịch tiết vếtthương, giảm tưới máu tại chỗ, tình trạng vệsinh
        
        toàn thân: thể trạng, suy giảm miễn dịch, đái tháo đường, sử dụng các loại thuốc ức chế miễn dịch
    - - Lấy mẫu: dịch tiết, mủ từ vết thương, máu, dịch não tủy, dịch màng phổi… cấy lên các môi trường chọn lọc và phân biệt
      - Tìm tác nhân gây bệnh: Nhuộm gram và thực hiện các phản ứng sinh hóa,PCR…
    - - Vệ sinh và làm sạch vết thương • Màng che phủ vết thương • Lựa chọn kháng sinh phù hợp với tác nhân gây bệnh • Phòng ngừa và điều trị nhiễm khuẩn hệ thống • Làm kháng sinh đồ?
    - - vi khuẩn sống hoại sinh trên da hoặc cácvi khuẩn ngoại sinh trong môi trường xâm nhập vào vết thương
      - Staphylococcus aureus 22,9 Pseudomonas aeruginosa 20,9
- - - - Coagulase: đông đặc sợi huyết tạo vách ngăn fibrin xung quanh vết thương, ngăn sự tấn công của thực bào. Là yếu tố chính của lực độc ởcác chủng gây bệnh
      - Staphylokinase (Fibrinolysin): tan cục máu đông, giúp phóng thích VK và xâm nhập sâu vào trong máu
      - Hyarulonidase: thủy giải a. hyarulonic của mô liên kết giúp vi khuẩn xâm nhập vào bên trong
      - DNase: thủy giải DNA
      - Lipase: giúp vi khuẩn sống được trên các loại da nhờ
      - Beta-lactamase: thủy giải kháng sinh beta-lactam, liên quan đến sự đề kháng kháng sinh
    - - Straphylosin: gây hoại tử mô, dẫn đến lở loét
      - Leucocidin: độc tố tiêu diệt bạch cầu đa nhân
      - Exfoliatin (A và B): gây tróc mảng da tạo các vết thương giống như bỏng
      - Enterotoxin: gồm hơn 12 loại, gây tiêu chảy, viêm ruột cấp và ngộ độc thức ăn
      - Độc tố siêu kháng nguyên: gây sốc độc tố
  - - - NT cơ hội vào vết thương hở
        
        do tụ cầu sống ký sinh trên da và mũi họng.
        
        Mủ thường có màu vàng, đặc, không hôi
      - Viêm nang lông
        
        Tụ cầu xâm nhập đầu lỗ chân lông gây sưng đỏ, đau, sau thành mụn mủ nhỏ
        
        Tụ cầu lấn sâu làm quanh nang lông nhiễm cộm. Vùng viêm lan rộng và sâu hơn tạo nhiều mụn mủ rải rác hay mọc thành cụm, nặn ra mủ
      - Đinh nhọt(furuncle)
        
        viêm nang lông nặng do độc tố tụ cầu lan ra các tổ chức xung quanh làm hoại tử cả một vùng xung quanh tạo u đỏ, đau, tạo mủ gồm tế bào chế
        
        Vài ngày sau vỡ ra qua một ngòi đặc sau đó lành sẹo
        
        Đinh nhọt quanh miệng gọi là đinh râu, rất nguy hiểm, có thể gây tắc tĩnh mạch và nhiễm trùng huyết
      - Hội chứng bỏng da- Bệnh Ritter
        
        thỉnh thoảng có thể tìm thấy ở trẻ sơ sinh.
        
        Da trở nên đỏ, nhăn nheo và dễ vỡ khi đụng phải với một vùng nhám xung quanh và sau đó tróc da
      - Chốc lở
        
        thường gặp ở trẻ em do độc tố exfoliatin gây ra
        
        nhiễm trùng bề mặt nông gây chốc da, lột da hoặc những vết phồng rỉ nước vàng xung quanh mũi và trên môi
    - - Viêm tai-mũi-họng: viêm amygdal, viêm xoang
      - Viêm phổi: S. aureus ít gây ra viêm phổi nhưng thường nặng và nguy hiểm. Bệnh thường xảy ra thứ cấp sau nhiễm virus hoặc sau nhiễm khuẩn huyết
      - Nhiễm khuẩn huyết: tụ cầu xâm nhập vào máu gây nhiễm khuẩn huyết, gây ra nhiều ổ áp xe khác nhau ở các cơ quan: gan, phổi, não, tủy xương…nặng hơn có thể gây viêm nội tâm mạc, viêm tắc tĩnh mạch. Một số nhiễm trùng khu trú mạn tính như viêm xương
      - Viêm ruột cấp - ngộ độc thực phẩm do tụ cầu
        
        Do ăn thức ăn chứa sẵn độc tố enterotoxin của tụ cầu hoặc tụ cầu trong đường ruột tăng số lượng và tiết độc tố do dùng kháng sinh phổ rộng
        
        Có 6 type độc tố enterotoxin khác nhau từ A – F
        
        tiêu chảy nặng, ói mửa, tự phục hồi
    - - Sốt cao • Nôn mửa, tiêu chảy • Phát ban • Tróc da lòng bàn tay chân • Tụt huyết áp • Trụy tim mạch • Suy đa cơ quan
- - - - Miễn dịch tốt => Không phát triển thành bệnh
      - Nếu có đáp ứng miễn dịch một phần => biểu hiện thể nhẹ - phong củ
        
        Các tổn thương trên da: vết nâu không nhạy cảm, có bờ bao quanh bởi một gờ hay nhiều sần nhỏ . tạo vòng đỏ
        
        Rụng lông vùng da tổn thương
        
        mất cảm giác và rối loạn thần kinh nhẹ
        
        chứa nhiều VK, là dạng lây nhiễm
      - Nếu suy giảm miễn dịch => biểu hiện thể nặng – phong u
        
        vi khuẩn thâm nhiễm biểu bìtạo nhiều cục cứng và lở trên da và dây thần kinh, làm mất cảm giác hoàn toàn
        
        Tổn thương thần kinh nặng
        
        Tổn thương cơ, xương làm co rút cơ và rụng đốt tay chân
        
        Tổn thương vùng vách mũi, tai làm biến dạng khuôn mặt
        
        ít VK hơn phong củ
    - - Dát, đốm bạc hoặc nâu • Mảng đỏ • Sẩn, cục đỏ hay sẫm màu • Các vùng da sưng bóng • Kèm thi dấu hiệu mất cảm giác da nhất là với nhiệt đô
  - - - Trích từ dịch mũi hoặc vếtthương ởdahoặc làm sinh thiết và nhuộm màutìm dạng vi khuẩn nội bào.
      - • 1 – 10 trựckhuẩn trong100 thịtrường = 1+ • 1 – 10 trựckhuẩn trong10 thị trường = 2+ • 1 – 10 trựckhuẩn trongmộtthịtrường = 3+ • 10 – 100 trựckhuẩn/thịtrường= 4+ • 100 – 1000 trựckhuẩn/thịtrường = 5+ • > 1000 trựckhuẩn/thịtrường = 6+
    - - Dùng lepromin (chất tiếtra từmô chứa vi khuẩn phong, đun sôi) chích dưới da, sau 24-48 giờ sẽ cho phản ứng tăngcảm kiểu chậm giống như phản ứng tuberculin
        
        Dương tính: u đỏsưng cứng> 10 mm sau48 giờ hoặc nốtđỏ> 5 mm sau 27 ngàytạinơi tiêm
      - Phản ứng sử dụng để chẩn đoán thể lâm sàng và tiên lượng bệnh
        
        Phảnứng dương tính: dạngcủ- khảnănghồiphục tốt
        
        Phảnứng âmtính là dạng u hủi do khôngcònmiễn dịch
- - - - Phần lõi core
      - Chuỗi O đặc hiệu – mang tính kháng nguyên đặc hiệu
      - Lipid A chịu trách nhiệm độc tính
  - - - Protease: 90% chủng tiết nhiều loại protease khác nhau làm phá hủy cấu trúc protein nền của mô liên kết
      - Elastase có thể phá hủy liên kết giữa các tế bào biểu mô gây xuất huyết, ổ hoại tử trong thành mạch máu
      - Phospholipase: Phá hoại tổ chức lipid của tế bào và kết hợp protease gây tán huyết và hoại tử
      - Cytotoxine – Leucocidin: protein độc với bạch cầu và lympho
    - - Nội độc tố LPS: sốc độc tố do nhiễm khuẩn huyết
      - Ngoại độc tố exotoxin A: rất độc, ức chế sự tổng protein tế bào chủ, gây chết tế bào
      - Pyocyanin: có thể ức chế chuỗi vận chuyển điện tử trong hô hấp tế bào, ngưng trệ các quá trình oxy hóa khử…
  - - - Nhiễm trùng vết thương hở, vết bỏng và vết mổ , móng, iêm giác mạc tạo mủ
      - dịch mủ tiết màu XANH LÁ và mùi giống như nho
- - - - ức chế sự giải phóng các chất trung gian hóa học như glycine, GABA là các chất ức chế hoạt động của neuron vận động alpha
        
        Duy trì và tăng cường kích thích của thần kinh vận động => cơn co giật cứng mỗi khi có kích thích
        
        Mất ức chế tk tiền hạch => tăng nồng độ catecholamine trong máu => cường giao cảm: thân nhiệt tăng, vã mồ hôi, mạch nhanh, tăng huyết áp, co mạch máu ngoại vi…..
    - - Thể tối cấp: thời gian ủbệnh rất ngắn, tửvong trong vòng 24 – 48 giờ do ngừng tim đột ngột, co thắt thanhquản
      - Thể cấp tính: uốn ván toàn thân
        
        tăng trương lực cơ và co cứng toàn thân:
        
        Co cơnhai gây nuốt khó
        
        Co cứng cơ mặt tạo vẻ mặtnhăn nhó hay kiểu cười khẩy
        
        Co cứng cơ vai, lưng tạo tư thế cong ưỡn lưng
        
        Co cứng cơ bụng và các cơởgốc chi
        
        Một sốxuất hiện co cứng toàn thân kịch phát, cường độ tăng mạnh làm bệnh nhân tím tái, có thể ngừng thở
      - Thể bán cấp vàmãn tính: ủbệnh dài, co giật toànthân ítvà nhẹ, khỏi sau một thời gian dài
      - Thể cục bộ: uốn ván chi, uốn ván đầu
      - Uốn ván sau phẫu thuật, tiêm, sau bỏng: hiếm gặp nhưng nặng
      - Uốn ván sau phá thai: nặng vàtử vong rất nhanh
      - Các cơn co giật có thể lặp đi lặp lại, từ vài cơn đến hàng trăm cơn, tự phát hay kích thích dù rất nhẹ.
      - Rối loạn hệ thần kinh thực vật:
        
        • Tăng huyết áp thất thường từng cơn • Nhịp tim nhanh, loạn nhịp tim • Vã mồhôi, tăng tiết đờm • Ngừng tim đột ngột • Sốt tăng dần
      - Biến chứng khác • Gãy xương • Vỡ vơ • Ly giải cơ vân • Loét do nằm lâu • Liệt thần kinh sọ, rối loạn tâm thần