Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การคุมกำเนิด, image, image, image, image, image, image, image,…

- - - - ยับยั้งการตกของไข่พร้อมกับทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของมดลูกและปากมดลูกที่ส่งผลต่อกระบวนการปฏิสนธิ
      - มีฮอร์โมนเอสโตรเจนและโปรเจสตินรวมกันในหนึ่งเม็ด
    - - เหมาะสำหรับสตรีผู้มีปัญหาสุขภาพหรืออยู่ในช่วงให้นมบุตรหลังคลอด
      - มีฮอร์โมนโปรเจสตินเพียงชนิดเดียว
    - - 21 เม็ด : ทานตามลูกศรจนหมดแผง หลังหยุดยา 3-4 วันประจำเดือนจะมา เริ่มแผงใหม่ภายใน 5 วันแรกของการมีประจำเดือน
      - 28 เม็ด : 7เม็ดหลังเป็นวิตามินหรือแร่ธาตุ เมื่อรับประทานหมดแผงให้เริ่มแผงใหม่ทันที
    - - มีประสิทธิภาพสูง มีประจำเดือนสม่ำเสมอ ลดอาการปวดประจำเดือน สามารถใช้จนถึงวัยหมดประจำเดือน
    - - ไขมันในเลือดสูงมาก/ความดันโลหิตสูง
      - เลือดออกจากทางช่องคลอดที่ยังไม่ทราบสาเหตุ
      - ผู้ที่มีของภาวะหลอดเลือดดำอักเสบ
      - ตับผิดปกติ / มะเร็งเต้านม
      - ตั้งครรภ์หรือสงสัยว่าจะตั้งครรภ์
      - อายุตั้งแต่ 35 ปีขึ้นไป
    - - อาจมีเลือดออกกะปริดกะปรอยในช่วง 2 เดือนแรก อาจมีอาการคลื่นไส้ ซึ่งมักหายไปในเดือนที่ 3 อาการจะลดลงถ้ารับประทานยาพร้อมอาหาร หรือก่อนนอน
  - - - สังเคราะห์คล้าย progesterone
      - DMPA (Depo-Provera Medroxy Progesterone Acetate) ขนาด 150มก.ออกฤทธิ์นาน 3 เดือน ออกฤทธิ์ได้เร็วภายหลังฉีด 30 นาที และระดับฮอร์โมนจะขึ้นสูงสุดใน 7 วันหลังฉีด และลดลงอยู่ในขนาดที่ป้องกันการตกไข่ได้
      - NET-EN (norethisterone enantnate) ขนาด 200มก. ออกฤทธิ์นาน 2 เดือน หลังฉีดยาจะกระจายไปสู่ไขมันทั่วร่างกาย แล้วจะกระจายสู่กระแสเลือด
    - - ฉีดทุก 4 สัปดาห์ จะมีฮอร์โมน progesterone และ estrogen เช่น cyclofem ประกอบด้วย Medoxyprogesterone 50 มก. และ Estradiol cypionate 10 มก.
    - - ใช้ง่าย สะดวก ช่วยเพิ่มปริมาณน้ำนม เหมาะสำหรับสตรีหลังคลอดที่เลี้ยงบุตรด้วยนมมารดา
      - ฮอร์โมนเดียวจะไม่มีอาการข้างเคียงจากฮอร์โมน estrogen เช่น คลื่นไส้ อาเจียน หน้าเป็นฝ้า
      - ฮอร์โมนรวมช่วยให้มีประจำเดือนมาทุกเดือน
    - - เลือดออกกะปริดกะปรอย ภายหลังฉีดเข็มแรกๆ หากเลือดออกกะปริดกะปรอยนานๆ อาจทำให้เกิดโลหิตจางได้
      - ไม่มีประจำเดือน เนื่องจากยาฉีดคุมกำเนิดทำให้เยื่อบุโพรงมดลูกฝ่อและบาง หลังหยุดฉีด 9-12 เดือน ร่างกายจะกลับคืนสภาพเดิม
      - น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้น เนื่องจากผลของฮอร์โมนกระตุ้นต่อมความอยากอาหาร
      - ภาวะน้ำนมไหลผิดปกติ
    - - อายุไม่เกิน 50 ปี และมีบุตรที่มีชีวิตอยู่อย่างน้อย 1 คน
      - สำหรับผู้ที่มักลืมรับประทานยาเม็ดคุมกำเนิด มีข้อห้ามใช้ฮอร์โมนเอสโตรเจน เช่น มารดาให้นมบุตร ผู้ที่สูบบุหรี่ อายุมากกว่า 35 ปี
      - ชนิดฮอร์โมนรวม สำหรับผู้ที่ต้องการให้ประจำเดือนมาสม่ำเสมอ แต่ไม่สามารถใช้กับมารดาที่ให้นมบุตรได้
    - - เลือดออกผิดปกติโดยไม่ทราบสาเหตุ
      - สตรีที่ยังไม่เคยมีบุตร
      - โรคมะเร็งอวัยวะสืบพันธุ์
      - สงสัยหรือมีการตั้งครรภ์
      - โรคมะเร็งเต้านม, เบาหวาน, ตับ
  - - - ชนิดไม่สลายตัว
        
        Jadelle ชนิด 2 หลอด บรรจุ levonorgestrel 75 มก. คุมกำเนิดนาน 5 ปี
        
        Implanon ชนิด 1 หลอด บรรจุ Etonorgestrel 68 มก.คุมกำเนิดนาน 3 ปี
      - ชนิดสลายตัว
        
        Capronor ใช้ 1 หลอด บรรจุตัวยา levonorgestrel 20-50 ไมโครกรัม ป้องกันการตั้งครรภ์ได้ 18 เดือน หรือนานกว่า
        
        Norethindrone pellets มีขนาดเท่าเมล็ดข้าว บรรจุ norethindrone หลอดละ 35 มก. ฝังครั้งละ 2-4 หลอด ป้องกันการตั้งครรภ์ได้นาน 1 ปี
    - - มีบุตรมีชีวิตอยู่อย่างน้อย 1 คน/ต้องการคุมกำเนิดระยะยาว
      - สตรีที่มีข้อห้ามใช้ฮอร์โมนเอสโตรเจน
      - สตรีที่ไม่ต้องการทำหมัน หรือยังไม่พร้อมที่จะผ่าตัดทำหมัน
      - สตรีติดเชื้อ HIV และ สตรีวัยรุ่น อายุ 10-20 ปี
    - - มีประสิทธิภาพสูง กลับสู่วัยเจริญพันธุ์ได้เร็ว
      - ปลอดภัยจากภาวะแทรกซ้อนของเอสโตรเจน
      - ออกฤทธิ์นาน ยาออกฤทธิ์ได้เลยก่อนผ่านตับ
      - ไม่มีผลต่อน้ำนม ป้องกันมะเร็งรังไข่และเยื่อบุโพรงมดลูก
    - - อาจมีเลือดออกกะปริดกะปรอย ประจำเดือนมาไม่สม่ำเสมอ
      - ปวดแขนหรือเกิดการอักเสบตำแหน่งที่ฝังยา
      - ถ้าฝังไม่ถูกตำแหน่งอาจถอดออกยาก
    - - สตรีที่ตั้งครรภ์หรือสงสัยว่าตั้งครรภ์
      - มีภาวะลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดดำระยะเฉียบพลัน
      - เป็นมะเร็ง, ตับผิดปกติ, มีเลือดออกจากช่องคลอดที่ไม่ทราบสาเหตุ
  - - - มีบุตรแล้ว และต้องการเว้นระยะห่างของการมีบุตร / ประจำเดือนผิดปกติ
      - ต้องการคุมกำเนิดระยะยาว เมื่อเลิกใช้ภาวะเจริญพันธุ์กลับมาดังเดิม
      - หลังคลอดที่ต้องการเลี้ยงบุตรด้วยนมมารดา
    - - Copper bearing IUD เป็นห่วงอนามัยที่มีสารทองแดงเป็นส่วนประกอบ เช่น CU T-380A
      - Hormone releasing IUD เป็นห่วงอนามัยที่มีฮอร์โมนสังเคราะห์เป็นส่วนประกอบ เช่น Levonorgestrel T
    - - ประสิทธิภาพสูง ปลอดภัย อาการข้างเคียงน้อย
      - ราคาถูก ใช้ได้นาน ไม่เป็นภาระ ไม่ต้องกลัวลืม
      - เมื่อเอาห่วงอนามัยออกสามารถตั้งครรภ์ได้ในระยะเวลาสั้น
    - - การตั้งครรภ์ หรือสงสัยว่าตั้งครรภ์ /มีเลือดออกผิดปกติที่ไม่ทราบสาเหตุ
      - การติดเชื้อในอุ้งเชิงกราน หรือติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์
      - มีเพศสัมพันธ์แบบเปลี่ยนคู่บ่อย/มีโรคประจำตัว
      - มีพยาธิสภาพที่มดลูก เช่น มดลูกผิดปกติ มีประวัติตั้งครรภ์นอกมดลูก มะเร็งปากมดลูก เป็นต้น
    - - ห่วงอนามัยหลุด พบได้ชนิดธรรมดามากกว่าชนิดที่มีสารเสริมประสิทธิภาพ/อาจเกิดการตั้งครรภ์ขณะใส่ห่วงอนามัย
      - ตกขาวเพิ่มขึ้น อาจเสี่ยงต่อการอักเสบในอุ้งเชิงกราน
      - อาจมีภาวะแทรกซ้อนภายหลังใส่ เช่น ตั้งครรภ์นอกมดลูก หรือห่วงอนามัยทะลุ เป็นต้น
  - - - สำหรับคลุมองคชาตในขณะร่วมเพศ เพื่อขัดขวางน้ำอสุจิเข้าสู่ช่องคลอด
    - - ทำจาก polyurethane เป็นถุงโปร่งแสง ทรงกระบอก ปลายมน และก้นถุงมีวงแหวน เรียกว่า ขอบใน ไม่นิยมใช้เพราะมีความยุ่งยากในการใช้
    - - ผู้ที่ไม่คุมกำเนิดชนิดอื่นไม่ได้ หรือผู้ที่มีเพศสัมพันธ์นานๆครั้ง
    - - ป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ มีประสิทธิภาพสูง ราคาไม่แพง พกพาได้สะดวก
      - ไม่มีผลกระทบต่อระบบฮอร์โมน /ช่วยลดอัตราเสี่ยงของการเกิดมะเร็งปากมดลูก
    - - ใช้ไม่ถูกต้อง มีโอกาสล้มเหลวในการป้องกัน/ถุงยางอนามัยอาจแตกหรือหลุดได้
      - หากใช้เป็นเวลานาน ฝ่ายหญิงอาจระคายเคืองช่องคลอด
- - - - ผ่าตัดที่ง่าย ใช้เวลาสั้น และปลอดภัยกว่าการทำหมันหญิง
      - ราคาถูกและมีประสิทธิภาพดีที่สุด
    - - อาจเกิดการอักเสบ ปวด บวม เขียวช้ำ มีเลือดคั่งบริเวณถุงอัณฑะ
    - - มีบุตรตั้งแต่ 2 คนขึ้นไป /ภรรยาเป็นโรคทางอายุรศาสตร์ /ผู้ที่มีโรคติดต่อทางพันธุกรรม
    - - แพ้ยาชาเฉพาะที่/ความผิดปกติบริเวณลูกอัณฑะ
      - โรคผิวหนังบริเวณอวัยวะสืบพันธ์เพศชาย โรคติดเชื้อหรือมีโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
      - มีโรคทางอายุรกรรมในระยะรุนแรง
  - - - มีบุตรเพียงพออย่างน้อย 2 คน และบุตรมีสุขภาพดี
      - มีโรคประจำตัวที่อาจมีผลต่อการตั้งครรภ์ เช่น โรคหัวใจ เบาหวาน ความดันโลหิตสูง โรคไต โรคทางพันธุกรรม โรคจิต และปัญญาอ่อน เป็นต้น
    - - การทำหมันหลังคลอด
        (หมันเปียก)
        
        ทำหลังคลอดประมาณ 24-48 ชั่วโมง เนื่องจากระดับมดลูกอยู่สูงระดับสะดือ ทำให้สามารถหาท่อนำไข่ได้ง่าย
        
        นิยมทำแบบ abdominal tubal resection (ATR)
      - การทำหมันแห้ง
        
        ทำในช่วงเวลาปกติ หรือหลังคลอดมากกว่า 6 สัปดาห์
        
        นิยมใช้วิธีผ่าตัดด้วยกล้อง laparoscope ผ่านแผลผ่าตัดใต้สะดือ
    - - ไม่มีผลกระทบต่อรอบประจำเดือนและการมีเพศสัมพันธ์
      - มีประสิทธิภาพสูง
    - - อาจเกิดภาวะแทรกซ้อนได้