Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

các tuyến nội tiết trong cơ thể, PG prosgataglandin, điều hòa bài tiết TSH…

- - - - hor của tuyến nội tiết được máu vận chuyển đến các mô, các cơ quan xa nơi bài tiết ra
        
        gây tác dụng sinh lý lên đó
        
        2 loại
        
        hor tác dụng hầu hết các mô của cơ thể: GH, T3 - T4
        
        HOR tác dụng đặc hiệu lên 1 mô hoặc cơ quan nào đó
    - - do 1 nhóm tb tiết ra, được thấm vào máu và có tác dụng sinh học tại chỗ hoặc những mô gần nơi chúng được bài tiết
- - - - cơ thể chống lại stress
- - - - khi dùng liều lượng cao dẫn đến tích lũy na+, dẫn đến phù nhẹ và tăng huyết áp
- - - - giảm đáp ứng miễn dịch cortisol có lợi
        
        ngăn chặn các phản ứng thải loại mảnh ghép
        
        được dùng trong ghép tạng
  - - - dùng cortisol kéo dài có thể viêm loét dạ dày
- - - - chống lại hiện tượng vô lực
- - - - 1 chuỗi có trình tự 23aa giống nhau ở các loài
      - 1 chuỗi khác có các aa từ 24 - 39 thì khác nhau ở mỗi loài
- - - - quá trình quan trọng giúp cho xương dài ra
        
        cơ chế làm dài xương
        
        GH làm phát triển sụn ở đầu xương dài
        
        bắt đầu bằng tăng phát triển mô sụn
        
        sụn được chuyển thành mô xương
        
        xương dài ra
        
        1 more item...
        
        đồng thời với sự phát triển của mô sụn
        
        sụn tự nó cũng cốt hóa
        
        1 more item...
      - khi trưởng thành do tác dụng androgen
        
        không còn diễn ra quá trình cốt hóa sụn đầu xương
        
        GH không còn tác dụng lên sự dài xương
        
        chỉ còn tăng sự phát triển màng xương và các tổ chức không phải xương
        
        tiết quá nhiều GH ở người lớn sẽ gây biến dạng làm to các xương cũng như các mô mềm
    - - xương có 2 loại tb: tb tạo xương và tb hủy xương
        
        GH tác dụng vào tb tạo xương
        
        giúp cho xương dày ra đặc biệt là màng xương
        
        tb tạo xương thường nằm trên bề mặt xương và trong hốc xương
        
        tác dụng lắng đọng ca và p mới trên bề mặt xương cũ
        
        đồng thời tb hủy xương tiết ra những chất nhằm hòa tan ca và p
        
        1 more item...
- - - - tăng tổng hợp pr
- - - - tăng nồng độ a béo trong máu
        
        cung cấp năng lượng cho cơ thể
- - - - GH gây bệnh đái tháo đường
- - - - hoạt động sinh xương làm cho xương phát triển nhanh theo chiều dài
        
        tăng nhanh cốt hóa xương dài
        
        tăng phát triển tổ chức thần kinh và tổ chức cơ
- - - - tăng hoạt động của hầu hết các mô trong cơ thể
        
        Tăng tốc độ các phản ứng hoá học
        
        tăng tiêu thụ và thoái hóa thức ăn để cung cấp năng lượng
        
        Tăng số lượng và kích thước các ty thể
        
        tăng tổng hợp ATP để cung cấp năng lượng cho các hoạt động chức năng của cơ thể
        
        Tăng vận chuyển các ion qua màng tế bào do hoạt hóa bơm Na+ - K+ - ATPase
  - - - Tăng thoái hóa glucose ở các tế bào
      - Tăng phân giải glycogen
      - Tăng hấp thu glucose ở ruột
      - Tăng tân tạo đường từ acid béo và acid amin
      - Tăng bài tiết insulin
  - - - tác dụng tăng tổng hợp protein mạnh hơn nên làm tăng tốc độ phát triển
    - - các kho protein dự trữ bị huy động và giải phóng acid amin vào máu.
        
        cơ thể bị gầy sút
- - - - tăng lượng máu đến da vì cơ thể có nhu cầu tăng thải nhiệt
        
        lượng máu đến mô tăng
        
        lưu lượng tim tăng
  - - - do hor tuyến giáp kích thích trực tiếp lên tb tim ngoài ra nó còn tác dụng gián tiếp qua hệ phó giao cảm
        
        làm cho tim đập nhanh và mạnh
- - - - giúp cho sự phát triển của tổ chức thần kinh cả về kích thước lẫn chức năng
        
        đóng vai trò quan trọng cho sự phát triển trí tuệ
  - - - rút ngắn thời gian dẫn truyền xung động qua synap
- - - - gắn với rec R đặc hiệu trên màng tb
        
        phức hợp R - H hoạt hoá Adenylcyclase
        
        ....
        
        tb tổng hợp pr
        
        tổng hợp enzym
        
        co giãn cơ
        
        bài tiết
    - - hor là chất truyền tin thứ nhất
        
        AMPv là chất truyền tin thứ 2
    - - bản chất, số lượng các enzym trong tb đích
        
        mỗi tb khác nhau có những đáp ứng đặc hiệu khác nhau
- - - - mở kênh ca+
        
        ca2+ được vận chuyển vào trong tb
        
        calmodulin có 4 vị trí gắn ca+
        
        khi 3 or 4 ca2+ được gắn thì calmodulin được hoạt hóa
        
        gây ra chuỗi các phản ứng sinh học
        
        1 trong những tác dụng đặc hiệu của phức hợp
        
        1 more item...
- - - - xúc tác biến đổi 1 số phospholipid màng thành các phân tử nhỏ hơn có tác dụng như chất truyền tin thứ 2
        
        mành phospholipid quan trọng
        
        phosphatidyl inositol 4,5 diphosphat ( PIP2)
        
        dưới tác dụng phospholipase C
        
        PIP2 chuyển thành 2 mảnh
        
        insitol tryphosphat IP3
        
        1 more item...
        
        diacylglycerol (DAG)
        
        1 more item...
- - - - phức hợp gắn vào vị trí đặc hiệu phân tử ADN nhân
        
        hoạt hóa sao chép gen tạo ra ARN thông tin
        
        dịch mã tạo ra pr
        
        phần lớn là các enzym tham gia vào quá trình chuyển hóa nội bào
  - - - tác dụng lại kéo dài hơn so với các hor có cơ chế tác dụng thông thường qua chất truyền đạt thần kinh thứ 2
- - - - tích trữ vùng lồi giữa
        
        tại đây hor khuếch tán vào mạng mao mạch thứ nhất
        
        xuống thùy trước tuyến yên
        
        được dự trữ ở thùy sau tuyến yên
- - - - tb ưa màu
        
        gồm 2 loại
        
        tb ưa acid chiếm 30 - 35%
        
        tiết GH và prolactin
        
        tb ưa base 5-10%
        
        tiết ra các hor còn lại
      - tb kỵ màu chiếm 55 - 60%
        
        không bài tiết hor
  - - - trong cúc tận cùng chứa 2 loại hor là ADH và oxytoxin
- - - - mạng mao mạch tập trung thành 1 khối gồm các tĩnh mạch cửa dài
        
        đi qua cuống tuyến yên xuống thùy trước tuyến yên
        
        tỏa ra thành mạng mao mạch thứ 2 cấp khoảng 90% máu cho thùy trước
    - - theo hệ thống mạch cửa
        
        đến thùy trước tuyến yên
- - - - kích thích bài tiết FSH đặc biệt là LH
- - - - chúng sẽ bị oxh được thực hiện ở màng đỉnh của tb nang giáp nơi có TGB
        
        được thúc đẩy nhờ enzym có sẵn là peroxidase cùng chất phối hợp với enzym này là hydrogen peroxidase
        
        dó đó TGB có thể gắn ngay với hor tuyến giáp ngay sau khi được tổng hợp
  - - - nhờ xúc tác của iodinase
        
        quá trình xảy ra rất nhanh
        
        tạo thành 2 dạng tiền chất
        
        monoiodotyrosin (MIT) và diiodotyrosin (DIT).
        
        MIT và DIT sẽ trùng hợp
        
        MIT +DIT = T3
        
        DIT +DIT = T4
        
        Ngay sau khi được tạo thành
        
        1 more item...
- - - - để bao quanh các chất keo tạo thành túi ẩm bào rồi đưa chúng vào trong tb
        
        lysosom trong bào tương tiếp cận hòa màng túi ẩm bào
        
        prase phân giải TGB giải phóng ra 1 lượng thích hợp T3 và T4 ở dạng tự do
        
        rồi khuếch tán chúng qua màng đáy
        
        vào máu
        
        2 tiền chất MIT và DIT tách khỏi TGB ở dạng tự do
        
        không bài tiết vào máu được tái sử dụng để tạo hor
- - - - T3 là dạng hoạt động của tb
- - - - giảm hoạt động của các tb hủy xương
        
        làm lắng đọng muối ca ở xương
        
        tác dụng đặc biệt có ý nghĩa ở trẻ đang lớn
        
        đáp ứng tốc độ thay đổi xương nhanh trong thời kỳ đang phát triển của trẻ
    - - làm giảm hình thành các tb hủy xương mới
- - - - bằng cách tác dụng lên sự biệt hóa và hoạt động của các tb xương, tb tạo xương và tb hủy xương
        
        tác dụng lên tb xương và tb tạo xương
        
        PTH đến mô xương gắn với rec trên màng tb xương
        
        phức hợp PTH - rec hoạt hóa bơm ca2+
        
        chuyển dịch ca2+ từ dịch xương ra ngoài tb
        
        ca2+ vào máu làm cho nồng độ ca2+ của dịch xương chỉ bằng 1/3 nồng độ ca2+ dịch ngoại bào
        
        khi bơm hoạt động mạnh
        
        làm nồng độ ca2+ của dịch xương giảm thấp
        
        làm cho muối pca bị huy động ra khỏi bản xương
        
        1 more item...
        
        khi bơm ca2+ hoạt động yếu
        
        nồng độ ca2+ trong dịch xương tăng cao
        
        muối ca - p bị lắng đọng vào trọng xương
        
        tác dụng lên tb hủy xương
        
        trên màng tb hủy xương không có rec tiếp nhân PTH
        
        tác dụng của PTH lên tb hủy xương chậm hơn
        
        hoạt hóa ngay các tb hủy xương có sẵn
        
        làm tăng quá trình hủy xương để tạo ca2+
        
        1 more item...
        
        tăng quá trình hình thành tb hủy xương mới
        
        làm cho xương bị rỗ, yếu xương
        
        1 more item...
- - - - những tb đa diện nhỏ
      - không hạt
      - giữ vai trò bài tiết parahor
    - - những tb đa diện lớn
      - có hạt
      - chỉ có ở người trưởng thành
- - - - tăng tiết PTH và ngược lại
- - - - màng tb bình thường có tính thấm yếu với glu
        
        dưới tác dụng insulin tính thấm của màng tăng lên
        
        khi lao động nặng hoặc tập luyện tb sự 1 lượng lớn glu
        
        màng tb trở nên tăng tính thấm với glu
        
        sau khi ăn vài h
        
        nồng độ glu trong máu cao
        
        kích thích tuyến tụy tăng bài tiết insulin
        
        làm tăng vận chuyển insulin vào trong tb
    - - sau khi ăn nếu cơ k vận động
        
        glu vẫn vận chuyển vào trong tb được dữ trữ dưới dạng glycogen
        
        glycogen cung cấp năng lượng cho hoạt động của cơ
    - - tác dụng quan tron insulin chuyển phần lớn glu được hấp thu từ ruột về máu sau đó chuyển về gan và được dự trữ trong gan dưới dạng glycogen
      - sau bữa ăn
        
        nồng độ glu trong máu tăng cao
        
        kích thích tuyến tụy tiết insulin
        
        làm xâm nhập glu vào trong tb
        
        tăng hoạt tính enzym glycogen synthetase
        
        dẫn đến tổng hợp glycogen
      - trong thời gian giữa các bữa ăn và khi hoạt động cơ mạnh
        
        lượng glu trong máu thấp
        
        giảm tiết insulin
        
        giảm thu nhập glu vào trong tb
        
        tăng hoạt tính enzym phophoryase
        
        chuyển glycogen thành glu 6 P
        
        1 more item...
      - khi 1 lượng lớn glu về gan
        
        vượt khả năng dự trữ gly trong gan
        
        insulin làm tăng chuyển glu sang a béo -> lipid dự trữ trong các mô mỡ
      - insulin
        
        ức chế quá trình tân tạo đường
    - - tb não có tính thấm cao với glu k cần tác động của insulin
  - - - insulin làm tăng tổng hợp acid béo nhờ tác dụng sau
        
        insulin tăng vận chuyển glu vào trong tb gan
        
        khi gly bằng 5-6% trọng lượng gan ức chế không dự trữ gly
        
        đưa toàn bộ glu thừa sang tổng hợp a béo
    - - được sử dụng để tổng hợp trglycerid ở gan là dạng mỡ dự trữ thông thường
        
        triglycerid được giải phóng từ gan vào tb gan vào máu dưới dạng lipopr để chuyển đến mô mỡ
        
        ở mô mỡ insulin hoạt hóa men tiêu hóa lipopr lipase ở thành mao mạch
        
        phân giải tryglycerid thành a béo được hấp thu vào mô mỡ
        
        sau đó a béo được chuyển trở lại tryglycerid
    - - insulin tăng vận chuyển glu vào trong tb mỡ
        
        1 phần tổng hợp a béo
        
        phần quan trọng được dùng để tạo alpha glycerolphosphat
        
        cung cấp glycerol liên kết với a béo để tạo tryglicerid
      - insulin ức chế men lipase
        
        làm giảm quá trình thoái hóa triglycerid ở mô mỡ thành a béo
  - - - tăng vận chuyển tích cực aa vào trong tb
        
        phối hợp với GH
    - - tăng giải mã mARN để tăng tổng hợp pr mới
    - - phối hợp với GH tiền yên tăng vận chuyển aa vào trong tb tăng vận chuyển pr và làm phát triển cơ thể
- - - - sau đó được chuyển thành proinsulin
        
        chia làm 2 hướng:
        
        5/6 proinsulin
        
        tách nhỏ hơn tại bộ Golgi
        
        insulin
        
        được dữ trữ trong túi bài tiết
        
        1/6 proinsulin
        
        giữ nguyên dạng, không hoạt tính
  - - - túi bài tiết được chuyển đến sát màng tb
        
        insunlin được giải phóng dần vào máu
  - - - ngoại trừ insulin gắn với rec tb đích, lượng insulin còn lại bị phân hủy bởi men insulinase trong gan, thận, cơ và 1 số mô khác
- - - - nồng độ bình thường 80-90 mg/dL
      - nồng độ tăng cao đột ngột 2-3 lần và giữ ở mức đó tăng bài tiết insulin từ 10 -25 lần
      - khi nồng độ glu tăng cao
        
        kích thích tb beta bài tiết insulin
        
        insulin làm tăng vận chuyển glu vào trong tb cơ, gan và các mô khác
        
        làm cho nồng độ glu trong máu trở về mức bình thường
    - - khi nồng độ aa tăng cao
        
        tăng bài tiết insulin
    - - 1 số hor tiêu hóa kích thích bài tiết insulin
      - 1 số hor nội tiết như GH, glucagon kích thích nhưng yếu
- - - - tăng nhanh chuyển hóa thành glu trong gan
- - - - huy động aa từ tổ chức ngoài gan làm tăng lượng aa trong huyết tương
  - - - cortisol tăng sử dụng aa ở tb gan
        
        gây ra các tác dụng tiếp theo như tăng khử amin, tăng tạo pr ở tb gan, tăng chuyển hóa aa thành glu
        
        tăng sinh đường mới
- - - - tăng lưu lượng tim và tăng thể tích tâm thu
  - - - tăng chuyển gly thành glu
        
        có tác dụng dinh dưỡng với cơ tim
- - - - co hầu hết các mạch máu nhỏ
        
        tăng sức cản ngoại vi
        
        tăng huyết áp tối đa và tối thiểu
- - - - có tác dụng tăng cường dinh dưỡng cơ vân
- - - - tăng hoạt động, hưng phấn của cơ thể
- - - - và được tổng hợp từ cholesterol
  - - - chúng được chuyển thành hor
        
        được bài tiết gần như lập tức
- - - - đầu tiên được tổng hợp dạng tiền hor
        
        sau đó được tách thành những phân tử nhỏ dần thành prohor và hor
- - - - liên quan đến 1 số hiện tượng mang tính sống còn của cơ thể
        
        chống stress, chống lạnh, phóng noãn
- - - - điều chỉnh hoạt động chức năng trở lại trạng thái bình thường
- - - - trong lòng nang giáp chứa chất keo( chứa rất nhiều thyroglobulin dự trữ- bản chất là protein kết hợp với iod )
        
        Nang giáp chế tiết, tổng hợp, dự trữ hormon
- - - - lớp cầu ở ngoài
        
        mỏng, gồm những tb đa diện nhỏ, bào tương ưa base
        
        bài tiết aldosteron
      - lớp bó ở giữa
        
        dày nhất, gồm những tb song song, có những tb đa diện lớn, bào tương nhiều hạt
        
        bài tiết cortisol
      - lớp lưới ở trong cùng
        
        tb tuyến nối với nhau thành lưới
        
        bài tiết hor sinh dục
- - - - tiết catecholamin
- - - - làm giảm chất keo trong lòng nang giáp
- - - - tăng trọng lượng tuyến giáp
- - - - tăng quá trình học tập và trí nhớ có liên quan đến sợ hãi
    - - kích thích phát triển các tb sắc tố melanin
        
        phân tán trên khắp bề mặt biểu bì da làm cho da có màu sẫm
- - - - tạo điều kiện prolactin phát huy tác dụng tiết sữa.
- - - - làm chín và gây rụng trứng khi trứng đã chín
        
        làm cho tb lớp áo trong và hạt của nang trứng biến thành thể vàng
        
        kích thích thể vàng tồn tại và phát triển bài tiết estrogen và prosteron
- - - - xung động hưng phấn → tuỷ sống → vùng dưới đồi →
        thùy sau tuyến yên → tiết oxytoxin.
- - - - tăng bài xuất sữa
- - - - hiện tượng đái tháo nhạt
  - - - Kích thích tạo AMPv.
        
        APMv tác dụng → hoạt hóa enzyme nội bào hyaluronidase
        
        Hyaluronidase thủy phân acid hyaluronic → mở rộng vi lỗ màng TB → ↑ thấm nước.
- - - - truyền tín hiệu
        
        thuỳ sau tuyến yên
        
        bài tiết ADH
        
        máu
        
        TB ống thận
        
        TB ống thận (đặc biệt: ống góp) tăng thấm nước
        
        1 more item...
  - - - giảm tín hiệu tiết ADH.
- - - - truyền tín hiệu về não
        
        ức chế tiết ADH.
    - - tăng bài tiết ADH.
- - - - từ lòng ống thận qua tb biểu mô vào dịch kẽ
        
        do alddossreron khi đến tb ống thận sẽ hoạt hóa hệ gen ở nhân bào
        
        tăng tổng hợp các enzym và pr vận chuyển
        
        đặc biệt là bơm na+, k+- ATP ase
        
        làm tăng tái hấp thu na+ và bài tiết k+
  - - - do đó na+ ở dịch ngoại bào tăng rất ít, còn thể tích dịch ngoại bài tăng rất nhiều
    - - thể tích dịch ngoại bào tăng
        
        mất nhiều k+
        
        gây nhược cơ
    - - na+ bị mất qua nước tiểu, giảm thể tích dịch ngoại bào
        
        giảm thể tích máu lưu hành dẫn tới shock
  - - - ở các tuyến mồ hôi và tuyến nước bọt
- - - - tác động trực tiếp lên tb vỏ thượng thận
        
        tăng bài tiết aldosteron
  - - - qua đó tham gia điều hòa huyết áp động mạch
        
        huyết áp giảm kích thích tb cận tiểu cầu tăng bài tiết renin
        
        kích thích tạo aldosteron II
- - - - giải phóng catecholamin vào máu
- - - - 60 – 65%, nằm giữa tiểu đảo, tiết insulin.
    - - 25%, tiết glucagon.
    - - 10%, tiết somatostatin.
- - - - oxh
        
        DOPA
        
        khử hóa carboxyl
        
        dopamin
        
        oxh
        
        noradrenalin
        
        1 more item...