Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

CHƯƠNG 2: CÁC PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC - Coggle Diagram

- - - - Khái niệm
        
        Là PP thu nhập thông tin dựa trên cơ sở tri giác đối tượng (Sự vật, hiện tượng, hành vi) trong những hoàn cảnh tự nhiên khác nhau một cách có mục đích, có kế hoạch, có hệ thống
      - Quy trình tiến hành quan sát KH
        
        Xác định mục đích quan sát
        
        Xác định đối tượng quan sát cụ thể cần quan sát của đối tượng
        
        đối tượng và phương diện quan sát dựa trên mục đích của quan sát
        
        Lựa chọn phương thức quan sát
        
        Lập kế hoạch quan sát
        
        Tiến hành quan sát
        
        Kiểm tra kết quả quan sát
        
        xử lý dữ liệu
      - Ưu nhược điểu của PP quan sát KH
        
        Ưu điểm
        
        Cung cấp được thông tin tương đối khách quan, sô liệu cụ thể, sống động, phong phú về đối tượng nghiên cứu
        
        Nhược điểm
        
        Quan sát đối tượng một cách thụ động không thể tác động vào đối tượng để nó diễn biến thay đổi theo ý muốn.
    - - Khái niệm
        
        Là PP thu nhập thông tin bằng cách thực hiện khảo sát một nhóm đối tượng trên một diện rộng
      - Có 2 loại điều tra
        
        Điều tra cơ bản
        
        Điều tra xã hội
    - - Khái niệm
        
        Là PP thu nhập thông tin bằng cách giao tiếp gián tiếp với đối tượng thông qua việc đặt câu hỏi và trả lời phiếu khảo sát
      - Quy trình tiến hành khảo sát bảng câu hỏi
        
        Xác định mục tiêu khảo sát
        
        Xác định đối tượng tham gia khảo sát và SL người cần khảo sát
        
        Xác định hình thức khảo sát
        
        Thiết kế bảng câu hỏi khảo sát
        
        Khảo sát thử với số lượng nhỏ người tham gia có cùng đặc điểm đối tượng tham gia khảo sát
        
        Thực hiện khảo sát
        
        Thu thập phiếu trả lời, nhập vào phần mềm, xử lý và phân tích dữ liệu
      - Ưu nhược của PP khảo sát bằng bảng câu hỏi
        
        Ưu điểm
        
        Thu thập được một khối lượng thông tin nhưng không mất nhiều thời gian
        
        Nhược điểm
        
        Độ tin cậy của thông tin thu được từ người tham gia không trung thực hoặc không điền một cách nghiêm túc
    - - Khái niệm
        
        Là PP diều tra, thu nhập thông tin bằng cách giao tiếp trực tiếp
      - Quy trình tiến hành phỏng vấn
        
        Xác định mục tiêu của phỏng vấn
        
        Xác định đối tượng phỏng vấn
        
        Lập kế hoạch phỏng vấn
        
        Thiếu kế sơ bộ bảng câu hỏi phỏng vấn
        
        Tiến hành phỏng vấn
        
        Xử lý và phân tích dữ liệu thu được từ phỏng vấn
      - Ưu điểm và khuyết điểm của PP phỏng vấn không có cấu trúc chặt chẽ
        
        Ưu điểm
        
        Có thể thu nhập được các thông tin phản ánh suy nghĩ nội tâm của người được phỏng vấn
        
        Nhược điểm
        
        Phỏng vấn tốn nhiều thời gian, chi phí, chất lượng thông tin phụ thuộc vào câu hỏi của người phỏng vấn.
    - - PP này giống với phỏng vấn không có kết cấu chăt chẽ, chỉ có điểm khác đó là:
        
        Thay vì đưa ra câu trả lời theo ý mình người phỏng vấn sẽ được chọn lựa câu trả lời từ các phương án trả lời cho trước
    - - Khái niệm
        
        Phương pháp thảo luận nhóm/phỏng vấn nhóm giúp khám phá ý kiến, thái độ, nhận thức, của người tham gia nghiên cứu thông qua một cuộc trao đổi cởi mở, tự do giữa thành viên trong một nhóm
      - Quy trình tiến hành thảo luận/phỏng vấn nhóm
        
        Xác định mục tiêu và chủ đề của buổi phỏng vấn/thảo luận nhóm
        
        Chuẩn bị các câu hỏi liên quan đến chủ đề thảo luận/phỏng vấn nhóm
        
        Lập kế hoạch
        
        Tiến hành thảo luận/phỏng vấn nhóm
        
        Xử lý và phân tích dữ liệu
      - Ưu điểm và nhược điểm của phương pháp thảo luận/phỏng vấn nhóm
        
        Ưu điểm
        
        Ít tốn kém về thời gian, tiền bạc
        
        Nhược điểm
        
        Nếu không điều khiển một cách cẩn thận nó có thể phản ánh ý kiến của những người có khuynh hướng chi phối nhóm
  - - - là phương pháp nghiên cứu đối tượng trong những điều kiện đặc biệt do nhà nghiên cứu tạo ra
    - - Phải được tiến hành dựa trên giả thuyết
      - Phải tiến hành theo một kế hoạch chi tiết và chính xác
      - Đối tượng thực nghiệm được chia làm 2 nhóm: Nhóm thực nghiệm và nhóm đối chứng
    - - Xây dựng giả thuyết thực nghiệm
      - Chọn đối tượng thực nghiệm đại diện cho dân số nghiên cứu
      - Tiến hành các bước thực nghiệm, theo dõi sát những thay đổi ở hai nhóm
      - Phân tích kết quả thực nghiệm
      - Khẳng định giả thuyết
      - Đề xuất những khả năng ứng dụng vào thực tiễn
    - - Ưu điểm
        
        Nâng cao trình độ kỹ năng trong cả lĩnh vực tự nhiên và xã hội
      - Nhược điểm
        
        Hiện tượng diễn ra không hoàn toàn tự nhiên đòi hỏi có nhiều kỹ năng chuyên môn cao
- - - - Là phương pháp nghiên cứu các sự vật quá trình, hiệ tượng bằng cách xây dựng mô hình
      - Chức năng
        
        Hệ thóng các yếu tố vật chất hay ý niệm
        
        Xây dựng nhằm biểu diễn hay tái hiện đối tượng n/c dưới dạng trực quan
        
        Đại diện thay thế cho hiện tượng cần n/c
        
        Phát hiện ra những điều chưa biết về đôi tượng
  - - - Quá trình phát triển
      - Những biến đổi của đối tượng để tìm ra bản chất và quy luật vận động của nó
      - Nguồn gốc phát sinh
  - - - Chức năng
        
        Phát hiện quy luật phát triển
        
        Dự đoán được xu hướng phát triển
        
        Biến cái phức tạp thành cái dễ nhận thấy, dễ sử dụng
      - Ưu, nhược điểm
        
        Ưu điểm
        
        Làm rõ đối tượng
        
        Phát hiện quy luật phát triển
        
        Hệ thống hóa kiến thức
        
        Dự đoán xu hướng
        
        Mang lại hiệu quả, kết quả thiết thực
        
        Phân loại kết cấu phức tạp
        
        Dễ áp dụng
        
        Đánh giá được tài liệu
        
        Hạn chế được thời gian và công sức
        
        Nhược điểm
        
        Không kết hợp được với pp khác
        
        Phải gắn liền với hệ thống hóa lý thuyết
        
        Không nắm vững quy trình vận dụng
      - Khái niệm
        
        Lý thuyết là gì?
        
        Nền tảng
        
        Kinh nghiệm, kiến thức, tri thức, trí tuệ
        
        Tích lũy, cung cấp cho nhà n/c
        
        PP phân loại lý thuyết là gì ?
        
        Sắp xếp logic chặt chẽ các tài liệu
        
        Theo từng phương diện, đơn vị, vấn đề
        
        Phân loại là gì?
        
        Theo trật tự
        
        Dấu hiệu giống nhau và khác nhau
        
        Phân chia sắp xếp đối tượng
    - - Khái niệm
        
        Xếp thông tin dữ liệu thàng một chỉnh thể
        
        Xây dựng lý thuyết hoàn chỉnh
        
        Mở rộng và nâng cao hiểu biết
      - Chức năng
        
        Hệ thống các tri thức khoa học
        
        Đi liền với phân loại
        
        Giúp cho phân loại hợp lý, chính xác hơn
        
        Hiểu biết về đối tượng đầy đủ, sâu sắc
        
        Tạo cơ sở lí luận vững chắc
  - - - Thu thập thông tin để chứng minh dự đoán đó
      - Về bản chất đối tượng
  - - - Khái niệm
        
        Là pp Phân tích lí thuyết thành
        
        Những mặt
        
        Những bộ phận
        
        Những mối quan hệ theo lịch sử thời gian
        
        Chọn lọc những thông tin cần thiết để phục vụ cho đề tài n/c
      - Nội dung
        
        Phân tích nguồn tài liệu
        
        Tạp chí
        
        Báo cáo khoa học
        
        Tác phẩm khoa học
        
        Tài liệu lưu trữ thông tin đại chúng
        
        Phân tích tác giả
        
        Trong và ngoài nước
        
        Đương thời và quá cố
        
        Trong và ngoài ngành
        
        Phân tích nội dung
        
        Luận cứ
        
        Luận chứng
        
        Luận điểm
    - - Khái niệm
        
        Là phương pháp liên kết
        
        Tạo ra hệ thống lý thuyết mới đầy đủ, sâu sắc về chủ đề n/c
      - Nội dung
        
        Sắp xếp tài liệu
        
        Phát hiện ra quy luật
        
        Lựa chọn tài liệu
        
        Giải thích quy luật
        
        Bổ sung tài liệu