Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Cơ sở văn hoá Việt Nam - Coggle Diagram

- - - - Cái vốn có, chi phối sinh vật
    - - Thuần hoá súc vật, cây trồng
      - Tổ chức XH và lối sống
      - Hoà nhập môi trường giống động vật khác
      - Tỉ lệ sử dụng năng lượng tăng hơn tỉ lệ gia tăng DS
    - - Một phần ngoại cảnh, gồm thực thể-hiện tượng tự nhiên mà cơ thể có QH trực tiếp
      - MTTN: tổng hợp nhân tố tự nhiên bao quanh ta
      - MTNT: tạo ra do người lợi dụng, cải tạo tự nhiên
    - - Đương nhiên tồn tại, ko phải do ý muốn, hiểu biết
      - Phân loại
        
        Hữu sinh
        
        Phi sinh
  - - - Toàn bộ nhóm người, yếu tố,...tạo thành tổ chức điều khiển bằng thể chế nhất định
    - - Phương Tây coi trọng cá nhân
      - 3 nguyên lí
        
        Cùng chỗ
        
        Cùng lợi ích
        
        Cùng cội nguồn
      - Phương Đông coi trọng cộng đồng
    - - Con người di truyền VH thông qua giáo dục
      - Gia đình là môi trường VH đầu tiên
      - Môi sinh gia đinh-tộc họ-xóm làng là nơi con người nhập thân đầu tiên
    - - Phổ XH và trường hđ cá nhân
        
        Cá nhân-gia đình-họ hàng-làng xóm-vùng-đất nước
        
        Nhà-họ-làng-nước
      - Đặc điểm gia đình người Việt
        
        Gia đình hạt nhân theo cơ cấu tự cung tự cấp
      - Làng
        
        Đơn vị cộng cư có 1 vùng đất chung của cư dân nông nghiệp
        
        Nguyên lí
        
        Cội nguồn
        
        Cùng chỗ
      - Đô thị
        
        Trung tâm chính trị, KT-VH
      - Từ làng đến nước
        
        Cộng đồng siêu làng lớn nhất là đất nước, dân tộc
    - - Nét nổi trội: sự giao thoa VH
      - Sắc thái đặc thù: sự hỗn dung VH
      - Sự ứng biến của VH rất rõ -sự khoan hoà
  - - - Mang tính dân tộc
      - Thông minh nhưng ít lỗi lạc phi thường
      - Giàu nghệ thuật hơn khoa học
      - Giàu trực giác hơn lý luận
      - Thích phù hoa hơn thực học
    - - Văn hiến
        
        Giá trị tinh thần người có tài đức truyền tải
      - Văn vật
        
        Công trình hiện vật có giá trị nghệ thuật, lịch sử
      - Văn minh
        
        Trình độ phát triển nhất định của VH về vật chất
      - Văn hoá
        
        Sản phẩm người sáng tạo, có từ thửo bình minh XH loài người
    - - Định nghĩa
        
        Động vật làm ra công cụ
        
        Cá nhân ko chia cắt đc, là sinh vật XH
        
        Sự tổng hoà quan hệ XH
        
        Sự thống nhất ko gian và thời gian
      - Vai trò
        
        Chủ thể
        
        Phát triển XH, lực lượng SX
        
        Đối tượng
        
        Hưởng thụ thành quả phát triển
    - - Tổng thể giá trị vật chất, tinh thần do con người sáng tạo ra
      - Phân loại
        
        DSVH hữu thể
        
        DSVH vô hình
  - - - Cơ sở văn hoá ĐNA
      - VH Trung Hoa
      - VH Ấn Độ
      - VH phương Tây
      - Giai đoạn hiện nay
- - - - Phật giáo
      - Đạo giáo
      - Nho giáo
      - Kitô giáo
    - - Phồn thực
        
        Khát vọng cầu mong sinh sôi nảy nở
        
        Biểu tượng: SV sinh thực khí
      - Thờ thành hoàng
        
        Thờ thần bảo trợ thành quách
      - Thờ Mẫu
        
        Truyền thống thờ nữ thần
    - - Hệ thống tín hiệu
      - Chi phối nhiều thành tố khác
      - Thiết chế XH mang tính ước định
    - - Gắn bó cộng đồng dân cư nhất định
      - Cầu thần linh phù hộ
      - 2 bộ phận
        
        Lễ
        
        Hội
  - - - CN phái sinh
      - CN nhận thức
      - CN điều chỉnh XH
      - CN thẩm mĩ
      - CN tổ chức XH
      - CN dự báo
      - CN giáo dục
      - CN giải trí
    - - Vũ trang
      - Sinh hoạt
      - Sản xuất
- - - - Hệ tư tưởng
      - Nền VH bác học
      - Vật chất
    - - Hệ tư tưởng
      - Chữ Quốc ngữ
      - Đàng trong, phát triển VH Việt
      - Phát triển VH nghệ thuật
  - - - Pháp xâm lược
      - Chính sách VH của Pháp
    - - Vật chất
      - Báo chí ra đời
      - Hệ tư tưởng
      - Văn học chuyển mình
  - - - Bối cảnh
      - Tiếp xúc cưỡng bức, giao thoa Việt-Hán
      - Giao lưu Việt-Ấn
      - Giữ gìn, bảo tồn
  - - - Lịch sử 30 năm chống xâm lược
      - Thay đổi toàn diện XHVN
      - Sự lãnh đạo của Đảng
    - - Phát triển nghệ thuật chuyên nghiệp
      - Kế thừa giá trị VH truyền thống
      - Giao lưu VH mở rộng
  - - - Tiền Đông Sơn-Đông Sơn
      - Sa Huỳnh
      - Đồng Nai
- - - - Nằm giữa lưu vực sông Hồng, sông mã
      - Tâm điểm đường giao lưu quốc tế
      - Địa hình núi xen kẽ đồng bằng
      - Khí hậu độc đáo, 4 mùa rõ nét
      - Mạng lưới sông ngòi dày đặc
      - Sống với nghề trồng lúa nước
      - Sống quần tụ thành làng
    - - Đào mương, đắp bờ, đê
      - Ăn uống: cơm+rau+cá
      - Bề dày di tích VH
      - Kho tàng văn học phong phú
      - Tín ngưỡng thờ Thành hoàng, thờ Mẫu phổ biến
      - Cội nguồn VH của Trung bộ, Nam bộ
  - - - Địa hình hẹp theo chiều ngang Đông Tây
      - Chia cắt theo chiều dọc Bắc Nam
      - Khí hậu mùa mưa lệch pha 2 đầu Bắc Nam
      - Có gió Tây khó nóng
    - - Nhiều dấu tích VH Cham-pa
      - Tín ngưỡng thờ bà mẹ xứ sở, thờ cá voi
      - Thiên nhiên vùng đệm, mang tính trung gian
      - Bữa ăn nghiêng về hải sản, đồ biển
      - Sử dụng nhiều chất cay
      - Tiểu vùng xứ Huế
        
        Hệ kinh thành tương đối hoàn chỉnh
        
        Nghệ thuật biểu diễn: điệu hò, hát lí
        
        Nét độc đáo: âm sắc
        
        Lễ hội dân gian gắn với tục thờ cá voi
        
        Bếp ăn sử dụng sản vật của vùng đất
  - - - Quê hương cách mạng, chiến khu
      - Địa hình kiểu cánh cung
      - Cư dân chủ yếu: Tày, Nùng
      - Ý thức trọng nam khinh nữ khá đậm
    - - 2 loại nhà chính
        
        Nhà sàn
        
        2 mái
        
        4 mái
        
        Nhà đất
      - Trang phục phân theo giới tính, địa vị,...
      - Bữa ăn bình đẳng, chung mâm
      - Tầng lớp trí thức hình thành sớm
      - Niềm tin vào thần bản mệnh, trời đất, tổ tiên
      - Văn học dân gian đa dạng
  - - - Người và thiên nhiên, hiện thực và huyền thoại đan xen
      - Nền văn học nghệ thuật đặc sắc
      - Trang phục nhiều hoa văn
    - - Mùa lễ hội kéo dài mấy tháng
      - Mọi hoạt động luôn có sự tham gia của linh hồn đã khuất
  - - - Xứ sở hoa ban, xoè hoa
      - Miền núi cao hiểm trở (TB-ĐN)
      - Nằm trong đai nhiệt đới gió mùa, do độ cao khí hậu ngả sang nhiệt đới, ôn đới
      - Tộc người đa số: người Thái
      - Đặc trưng: trống đồng, thuyền độc mộc, nhạc cụ tre nứa,...
    - - Đại diện: VH Thái
      - Dòng suối đóng vai trò quan trọng trong tâm linh
      - Rừng ban là biểu tượng VH
      - Người Thái chân thật, giản dị
      - Tín ngưỡng: mọi vật có linh hồn
      - Hệ nhạc cụ hơi có lưỡi gà bằng tre, đồng,...
  - - - Nằm trong lưu vực sông Đồng Nai và Cửu Long
      - Khí hậu: mùa mưa, mùa khô
      - Vùng đất cửa sông giáp biển
      - Tiến trình lịch sử đứt gãy
      - Tộc người khai phá: Chăm, Hoa, Khơme,...
    - - Kết hợp truyền thống VH với điều kiện tự nhiên
      - Quá trình giao lưu VH diễn ra nhanh
      - Nhiều tôn giáo tín ngưỡng đan xen
      - Chú trọng nguồn đạm thuỷ sản trong bữa ăn
      - Xuất hiện đội ngũ trí thức Nho học