Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
MUNDUARI BIRA 12 MUSIKA-TRESNATAN - Coggle Diagram
MUNDUARI BIRA 12 MUSIKA-TRESNATAN
SAILKAPENA
Zer da musika-tresna bat?
Musika-soinuen sortzailea edo igorlea
Musika-tresna aztertzen duen zientzia =
organologia
Bibrazioa sortzeko moduaren arabera
5
talde
KORDOFONOAK
Arku-instrumentuak
Gitarra
Hari pultsatukoak
Pianoa
Hari kolpekatukoak
Biola
AEROFONOAK
Zurezko haize-instrumentuak
Alaka
Zeharkako txirula
Mihi bakuna
Klarinetea
Mihi bikoitza
Oboea
Metalezko haize-instrumentuak
Ahozkoa
Tronpeta
Beste mota matekoak
Mihi librea
Akordeoia
Mistoa
Organoa
MENBRANOFONOAK
Perkusio-menbranofonokoak
Tinbala
Igurzte-menbranofonokoak
Eltzagorra
Putz eginez jotzen direnak
Kazooa
IDIOFONOAK
Perkusio-idiofonokoak
Triangelua
Astintze-idiofonokoak
Marakak
Frikzio-idiofonokoak
Güiroa
Pultsatze-idiofonokoak
Musugitarra
ELEKTROFONOAK
Elektroakustikoak
Gitarra elektrikoa
Elektronikoak
Sintetizadorea
Digitalak
MIDI instrumentuak
KORDOFONOAK(hari-instrumentuak)
SOINUA: harien bibrazioen bidez sortu soinua
3
ezaugarri
Hari lodia = Soinu baxuago
Haria tenkatuta = Soinu altuagoa
Hari luzea = Soinu baxuago
Bibrarazteko moduaren arabera
Arkuz igurtzea
Hatzez, plektroz edo mekanismo batez pultsatzea
Mailuz edo zotzez jotzea
Arku instrumentuak
SOINUA
= hariak igurzten direnean soinu-bibrazioak sortu
Soinua lortzeko
arkua
erabili
Bibrazioak erresonantzia-kaxaren barruan transmititzean, soinua anplifikatu
ARKUA
: hari musika-tresnetan haria dardarazteko erabiltzen instrumentua
Hari pultsatukoa
Hariak pultsatuta soinua sortzen duten tresnak dira.
Hari kolpekatukoak
Hariak kolpekatzean soinua sortzen duten tresnak dira
Aerofonoak (haize-instrumentuak)
Tutuaren barnean dagoen aire-zutabearen bibrazioekin soinua sortzen duten tresnak dira.
Tutuak
luzatzeko edo laburbiltzeko sistemak
Giltza-sistema
Atzamarrekin estali ezin ditugun zuloetan dauden plakak
Haga-sistema
Tu bat beste baten barruan mugitzen denean, tuboa luzeago edo laburrago da soinu baxuago edo altuagoa sortzeko
Pistoi-sistema
Hainbat tamainetako zirkuituetatik garraiatzen du bibrazioak
Zurezko haize-instrumentuak
Egurrez egindako tresnak dira
Metalez egindako tresnak tinbre berdinarekin ere sartzen dira multzoan
Erabiltzeko aho-motaren arabera multzoak
Alakakoak
Ertz zorrotz baten bidez puztutako airea 2 zatitan zatitzean sortzen den soinua
Mihi bakunekoak
Ahoaren alde batean jartzen da. Putz egitean, ahokoaren eta mihiaren artetik pasatzen den airea dar-dara egiten du eta soinua sortzen da.
Mihi bikoitzekoak
Nolakoak?
2 xafla oso fin eta malguak = ahokoa, eta bokal baten inguruan lotzen da. Goiko muturrean tutua finkatuta.
Nola jo?
Mihien bidez putz egitean, biak bibratu = aire zutabeak bibratu instrumentuaren barruan → soinua
Metalezko haize-instrumentuak
Nola sortu soinua?
Ezpainetako bibrazioak, barneko aire-zutabera transmititzean
Zeren arabera aldatzen de tinbrea?
Ahoko-mota
Hodiaren diametroa
Kanpaiaren forma eta tamaina
Zer zehazten du altuera?
Hodiaren luzerak
Ezpainaren tentsioa
Perkusio-instrumentuak
Ezaugarri orrokorak
Handiagoa = soinu
baxuagoa
Tinbrea = materiala eta kolpekariaren arabera
Mintza tentsio handiagorekin = soinu
altuagoa
Intonazio zehatzeko tresnak + intonazio zehaztugabekoak Lehenengoek altuera jakineko soinua sortu; bigarrenek ez.
Menbranofonoak
Mintza edo azala bibratzean soinua sortu
Idiofonoak
Musika-tresna osoa bibratzean sortzen da soinua
Jotzeko moduaren arabera:
Perkusio idiofonokoa
2
mota
Elkarrekin jotzen diren 2 zati berdin
Kolpekatzean soinuak sortzen duena
Astintze idiofonokoa
Astintzean soinua sortu
Frikzio idiofonokoa
Igurzte idiofonokoa
Igurztean soinua sortu
Elektrofonoak
Korronte-elektrikoarekin sortu soinua
akustikoak dira, baina elektrikoki anplifikatzen dute soinua
Soinua baliabide elektronikoz sortu
hasierako bibrazioa + anplifikazioa elektronikoan egiten dira
Soinu-sorgailua elektrikoa
oszilazio-seinale harmonikoa sortu
Mekaniko-elektrikoak
elementu mekaniko + elektrikoa nahastu soinua sortzeko