Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
MUNDUARI BIRA HAMABI MUSIKA-TRESNATAN, image, image, image, image, image,…
MUNDUARI BIRA
HAMABI MUSIKA-TRESNATAN
Edukiak-Musika-tresnen sailkapena
Bibrazioak sortzeko moduaren arabera, musika-tresnak bost talde sailka ditzakegu
KORDOFONOAK
Arku-instrumentuak
biolina
Hari pultsatukoak
gitarra
Hari kolpekatukoak
pianoa
AEROFONOAK
Metalezko haize-instrumentuak
Ahokoa
tronpeta
Beste mota batekoak
Mihi librea
akordeoia
Mistoa
organoa
Zurezko haize-instrumentuak
Mihi bikoitza
oboea
Mihi bakuna
klarinetea
Alaka
zeharkako txirula
MENBRANOFONOAK
Perkusio-menbranofonokoak
tinbala
Igurzte-menbranofonokoak
eltzagorra
Putz eginez jotzen direnak
kazooa
IDIOFONOAK
Astintze-idiofonokoak
marakak
Frikzio-idiofonokoak
güiroa
Perkusio-idiofonokoak
triangelua
Pultsatze-idiofonokoak
musugitarra
ELEKTROFONOAK
Elektroakustikoak
gitarra elektrikoa
Digitalak
MIDI instrumentuak
Elektronikoak
sintetizadorea
Musika-tresna: musika-soinuen sortzaile edo igorle oro
Organologia: musika-tresnak aztertzen dituen zientzia
Kordofonoak (hari-instrumentuak)
Harien bibrazioaren bidez soinua sortzen duten tresnak dira
Harien ezaugarri fisikoak
Zenbat eta luzeagoa izan haria, orduan eta baxuagoa da soinua
Zenbat eta lodiagoa izan haria, orduan eta baxuagoa da soinua
Zenbat eta tenkatuago egon haria, orduan eta altuagoa da soinua
Hariak bibrarazteko moduaren arabera, kordofonoak
hiru talde handitan sailkatzen dira
Haria hatzez, plektroz edo mekanismo batez pultsatzea
Haria mailuz edo zotzez jotzea
Haria arkuz igurztea
Arku-instrumentuak
Arkua erabiltzen da: zenbait hari-instrumentutan hariak igurtziz dardarazteko erabiltzen den tresna da
Kordofonoetan hariak igurztean sortzen dira soinu-bibrazioak
Harien bibrazioa erresonantzia-kaxaren barrura transmititzean, soinua aldatu eta anplifikatu egiten da
Hari pultsatukoak
Hariak hatzez, azazkalez edo plektroz pultsatuta soinua sortzen duten tresnak dira
Hari kolpekatukoak
Hariak jo edo kolpekatzean soinua sortzen duten musika-tresnak dira
Aerofonoak (haize-instrumentuak)
Zurezko haize-instrumentuak
Erabiltzen duten ahoko-motaren arabera sailka ditzakegu musika-tresnak
Mihi bakunekoak
Ahokoaren albo batean jartzen da eta metalezko uztaien bidez lotzen da
Putz egitean, ahokoaren eta mihiaren artetik pasatzen da airea, eta dar-dar egiten du
Mihia kanabera fin eta malguko xafla bat da
Mihiaren bibrazioak hodiko aireak bibratzea eragiten du, eta soinua sortzen da
Mihi bikoitzekoak
Instrumentuaren goiko muturrean, kortxozko zati baten barruan, tutua tinko finkatzen da
Mihien bidez putz egitean, bibratu egiten dute, bata bestearen kontra talka eginez
Bokal izeneko metalezko tutu txiki baten inguruan lotzen dira
Hala, aire-zutabeak bibratu egiten du musika-tresnaren barruan, eta soinua sortzen da
Bi xafla oso fin eta malguz osatutako ahokoa dute
Alakakoak
Ertz zorroztu baten bidez putzaren airea bi zatitan ebakitzean sortzen dute soinua
Metalezkoak izanik zurezkoen antzeko tinbrea dutenak ere sartzen dira
Zurez egindako haize-instrumentuak dira
Metalezko haize-instrumentuak
Metalezko instrumentu baten tinbrea aldatu egiten da erabilitako ahoko-motaren, hodiaren diametroaren eta kanpaiaren tamainaren eta formaren arabera
Hodiaren luzerak eta ezpainen tentsioak zehazten dute soinuaren altuera
Ezpainetako bibrazioak hodiaren barneko aire-zutabera transmititzen dira, eta horrela sortzen da soinua
Haga-sistema: hodi bat beste baten barruan irristatzen da, hodia luzatuz edo laburtuz soinu altuagoak edo baxuagoak lortzeko
Giltza-sistema: hatzez estali ezin diren zuloak estali edo agerian uzten dituzten palankak dira
Tutuak laburtzeko eta luzatzeko beste sistema batzuk sortu ziren
Tutuaren barruan dagoen aire-zutabearen bibrazioz soinua sortzen duten musika-tresnak dira
Pistoi-sistema: pistoiek hainbat luzerako zirkuituetatik desbideratzen dituzte soinu-bibrazioak
Perkusio-instrumentuak
Ezaugarri orokorrak
Tinbrea musika-tresna egiteko erabiltzen den materialaren eta kolpekari-motaren araberakoa da
Zenbat eta handiagoa izan tresna, orduan eta baxuagoa da sortzen duen soinua
Mintzak, zenbat eta tentsio handiagoa izan, orduan eta soinu altuagoa izango du
Perkusiozko tresnen familian intonazio zehatzeko instrumentuak eta intonazio zehaztu-gabekoak daude
Lehenengoek altuera jakineko soinua sortzen dute; eta bigarrenek, aldiz, ez
Menbranofonoak
Mintza edo azala bibratzean soinua sortzen duten musika-tresnak dira
Idiofonoak
Musika-tresna osoa bibratzean sortzen da soinua
Bibrazioak sortzeko moduaren arabera, hainbat taldetan sailkatzen dira
Frikzio idiofonokoak
Perkusio idiofonokoak
Bi mota
Elkar jotzen duten bi zati berdinek osatuak
Kolpekatzean soinuak sortzen dituztenak
Igurzte idiofonokoak
Soinua sortzeko, igurtzi egiten diren musika-tresnak dira
Pultsatze idiofonokoak
Astintze idiofonokoak
Musika-tresna hauek astindu egin behar dira, soinua ateratzeko
Elektrofonoak
Hiru talde
Soinua baliabide elektronikoz sortzen duten instrumentuak
Hasierako bibrazioa eta anplifikazioa modu elektronikoan egiten dira
Soinu-sorgailu elektrikoak oszilazio-seinale harmonikoa sortzen du
Instrumentu mekaniko-elektrikoak
Soinua sortzeko, elementu mekanikoak eta elektrikoak nahasten dituzten musika-tresnak dira
Elektrikoki anplifikatutako musika-tresna mekanikoak
instrumentuak akustikoak dira, baina modu elektronikoan anplifikatzen da soinua
Korronte elektronikoen bidez soinua sortzen edo aldatzen duten musika-tresnak dira
