Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
2.Unitate Didaktikoa: Munduari bira hamabi musika tresnetan - Coggle…
2.Unitate Didaktikoa:
Munduari bira hamabi musika tresnetan
Musika-tresnen Sailkapena
Musika tresna deitzen zaio musika-soinuen sortzaile edo igorle orori, eta organologia deritzo musika-tresnak aztertzen dituen zientziari
Bibrazioaren arabera 5 talde
Menbranofonoak
Perkusio-menbranofonokoak
Tinbrea
Igurtze-menbranofonokoak
Eltzagorra
Putz eginez jotzen direnak
Kazooa
Idiofonoak
Perjusio-idiofonokoak: Triangelua
Astintze-idiofonokoak: Marakak
Frikzio-idiofonokoak: güiroa
Pultsatze-idiofonokoak: Musugitarra
Aerofonoak
Zurezko haize-instrumentuak
Alaka: zeharkako txirula
Mihi bikoitza: Oboea
Mihi bakuna: Klarinetea
Metalezko haize-instrumentuak
Ahokoa: tronpeta
Beste mota batekoak
Mihi librea: Akordeoia
Mistoa: Organoa
Elektrofonoak
Elektroakustikoa: Guitarra Elektrikoa
Elektronikoa: Sintetizadorea
Digitalak: Midi-instrumentuak
Kordofonoak
Arku-instrumentuak: Biolina
Hari pultsatukoak: Gitarra
Hari kolpekatukoak: Pianoa
Kordofonoak (hari-instrumentuak)
Harien bibrazioen bidez soinua sortzen duten tresnak dira
Harien ezaugarri fisikoak
Zenbat eta luzeago, orduan eta baxuago izango da soinua.
Zenbat eta altuago, orduan eta baxuago izango da soinua.
Zenbat eta tenkatuago, orduan eta altuago izango da soinua.
Hariak bibrarazteko hiru talde
Haria hatzez, plektroz edo mekanismo batez pultsatzea
Haria mailuz edo zotzez jotzea
Haria arkuz igurtzea
Arku instrumentuak
Kordofonoetan, hariak igurztean sortzen dira (soinu-bibrazioak), horretarako arkua erabiltzen da.
Harien bibrazioa erresonantzia-kaxaren barrura transmititzean, soinua aldatu eta anplifikatu egiten da.
Arkua zenbait hari-instrumentutan hariak igurtziz dardaratzeko erabiltzen den tresna da.
Hari pultsatukoak
Hariak hatzez azazkalez edo plektroz pultsatuta soinua sortzen duten soinuak dira.
Hari kolpekatutakoak
Hariak jo edo kolpekatzean soinua sortzen duten musika-tresnak dira.
Aerofonoak (haize-instrumentuak)
Tutuaren barruan dagoen aire-zutabearen bibrazioz soinua sortzen duten musika-tresnak dira.
Tutuak laburtzeko eta luzatzeko beste sistema batzuk sortu ziren.
Giltza-sistema
Hatzez estali ezin diren zuloak estali edo agerian uzten dituzten palankak dira.
Haga-sistema
Hodi bat beste baten barruan irristatzen da, hodia luzatuz edo laburtuz soinu altuagoak edo baxuagoak lortzeko.
Pistoi-sistema
Pistoiek hainbat luzerako zirkuituetatik desbideratzen dituzte soinu-bibrazioak.
Zurezko haize-instrumentuak
Zurez egindako haize-instrumentuak dira, baina metalezkoak izanik zurezkoen antzeko tinbrea dutenak ere multzo honetan sartzen dira.
Erabiltzen duten ahoko-motaren arabera sailka ditzakegu musika-tresnak:
Alakoak
Ertz zorroztu baten bidez putzaren airea bi zatitan ebakitzean sortzen dute soinua.
Mihi bakunekoak
Mihia kanabera fin eta malguko xafla bat da.
Ahokoaren albo batean jarri eta metalezko uztaien bidez lotzen da.
Putz egitean, ahokoaren eta mihiaren artetik pasatzen da airea, eta dar-dar egiten du.
Mihi bikoitzekoak
Bi xafla oso fin eta malguz osatutako ahokoa dute eta bokal izeneko metalezko tutu txiki baten bidez bidez.
Instrumentuaren goiko muturrean, kortxozko zati baten barruan, tutua tinko finkatzen da.
Mihien bidez putz egitean, bibratu egiten dute, bata bestearen kontra talka eginez.
Metalezko haize-instrumentuak
Ezpainetako bibrazioak hodiaren barneko aire-zutabera transmititzen dira, eta horrela sortzen da soinua.
Metalezko instrumentu baten tinbrea aldatu egiten da erabilitako ahoko-motaren, hodiaren diametroaren eta kanpaiaren tamainaren eta formaren arabera.
Musika-tresna hauetan, hodiaren luzerak eta ezpainen tentsioak zehazten dute soinuaren altuera.
Perkusio-instrumentuak
Ezaugarri orokorrak
Zenbat eta handiagoa izan tresna, orduan eta baxuagoa da sortzen du soinua.
Tinbrea musika-tresna egiteko erabiltzen den materialaren eta kolpekari-motaren araberakoa da.
Mintzak, zenbat eta tentsio handiagoa izan, orduan eta soinu altuagoa izango du.
Perkusiozko tresnen familian intonazio zehatzeko instrumentuak eta intonazio zehaztu gabekoak daude.
Menbranofonoak
Mintza edo azala bibratzean soinua sortzen duten musika-tresnak dira.
Idiofonoak
Musika-tresna osoa bibratzean sortzen da soinua.
Bibrazioak sortzeko moduaren arabera, hainbat taldetan sailkatzen dira.
perkusio idiofonokoak
astintze idiofonokoak
frikzio idiofonokoak
igurzte idiofonokoak eta pultsatze idiofonokoak
Perkusio idiofonokoak
Bi mota
Elkar jotzen duten bi zati berdinek osatuak.
Kolpekatzean soinuak sortzen dituztenak
Astintze idiofonoak
Frikzio idiofonoak
igurtze-idioafonoak
Soinua sortzeko, igurtzi egiten diren musika-tresnak dira.
Elektrofonoak
Korronte elektronikoen bidez soinua sortzen edo aldatzen duten musika-tresnak dira.
Hiru talde
Elektrikoki anplifikatutako musika-tresna mekanikoak
Soinua baliabide elektronikoz sortzen duten instrumentuak
Instrumentu mekaniko-elektrikoak