Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Premature RDS-NB - Coggle Diagram

- - - - กลุ่มอาการหายใจลําบาก (Respiratory Distress Syndrome: RDS) คือ ภาวะหายใจลําบากในทารก เกิดก่อนกําหนดเนื่องจากปอดขาดสารลดแรงตึงผิว (Surfactant) เป็นปัญหาระบบทางเดิน หายใจที่พบบ่อยในทารกเกิดก่อนกําหนด อาการและอาการแสดงของภาวะ RDS สามารถพบได้ทันทีหลังเกิด และจะแสดงอาการ รุนแรงท่ีสุดในช่วง 48 - 72 ชั่วโมงหลังเกิด ซึ่งทารกจะมีอาการหายใจเร็ว (อัตราการหายใจ มากกว่า 60 ครั้ง/นาที) ซึ่งเป็นอาการแรกที่ชัดเจน และพบได้มากที่สุด
        พบการดึงรั้งของช่องระหว่าง ซี่โครงหรือใต้ซี่โครง มีภาวะหยุดหายใจ (Apnea) อาการเขียว (Cyanosis) หายใจออกมีเสียงดัง ปีกจมูกบาน ถ้าไม่ได้รับการรักษาจะทําให้ทารกเสียชีวิตได้ เนื่องด้วยขณะตั้งครรภ์มารดามีภาวะ Fetal Distress หรือ ภาวะทารกเครียด เป็นการบ่งบอกว่า ทารกในครรภ์อยู่ในภาวะที่อันตราย เกิดจากการที่ทารกในครรภ์ได้รับออกซิเจนจากเลือดของมารดาไม่เพียงพอ หากให้การช่วยเหลือให้ทารกคลอดไม่ทันท่วงทีอาจทำให้ทารกในครรภ์เกิดความพิการทางสมอง หรืออาจรุนแรงถึงขั้นเสียชีวิตจากการขาดออกซิเจนได้ อีกทั้งทารกรายนี้มีน้ำหนักตัวเพียง 1,004 กรัม อาจมีภาวะหายใจล้มเหลว หรือภาวะช็อกตั้งแต่แรกเกิด ความ รุนแรงของอาการเหล่านี้ในภาวะ RDS จะมีความ รุนแรงมากขึ้นหากทารกมีอายุครรภ์และน้ำหนักตัวน้อยเนื่องจากความไม่สมบูรณ์ทางสรีรวิทยา และทารกรายนี้ยังมีภาวะ PDA ส่งผลให้เลือดไปที่ปอดมาก ทำให้การไหลลัดของปอดเพิ่มมากขึ้นส่งเสริมให้ผู้ป่วยเกิดภาวะพร่องออกซิเจนจึงทำให้ผู้ป่วยมีอาการหายใจลำบาก
    - - S: -
      - O:
      - Premature male NB GA 29 wks.
      - น้ำหนัก 1,004 กรัม
      - D/A : RDS
      - สัญญาณชีพ
      - PR = 168 ครั้ง/นาที
      - RR = 64 ครั้ง/นาที
      - X-rayปอดพบ Ground glass both lung พบPerihilarInfiltration ที่ปอดด้านขวา
      - มีภาวะ apnea 4 ครั้ง desat 4 ครั้ง (16/10/2561)
      - หลังคลอดมีอาการหายใจ Grunting
      - การหายใจไม่สม่ำเสมอ มีการหยุดหายใจเป็นช่วงสั้นๆ
      - ขณะมารดาตั้งครรภ์พบภาวะ Fetal distress
      - พบทารกมีภาวะ PDA ร่วมด้วย
    - - วัตถุประสงค์และเกณฑ์การประเมิน
        
        วัตถุประสงค์
        
        ทารกไม่มีอาการหายใจลำบากและได้รับออกซิเจนที่เพียงพอ
        
        เกณฑ์การประเมินผล
        
        O2 Sat = 90-95%
        
        สัญาณชีพมีค่าปกติ ดังนี้
        BT ปกติ 36.8-37.2๐C
        RR ปกติ 30-50 ครั้ง/นาที
        PR ปกติ 120-160 ครั้ง/นาที
        BP ปกติ 60-96/30-62 mmHg
        
        ไม่มีอาการที่แสดงของ RDS ได้แก่ หายใจเร็วมากกว่า 60 ครั้ง/นาที ปีกจมูกบาน หายใจ ออกมีเสียงดัง มีอาการเขียว โดยเฉพาะอาการหยุดหายใจ เป็นต้น
    - - ดูแลให้ทารกได้รับเครื่องอัดอากาศแรงดันบวกเพื่อขยายทางเดินหายใจ ตามแผนการรักษาของแพทย์ On nasal CPAP PEEP 5 cmH2O FiO20.2, keep O2sat 90-95%
      - ดูแลให้ยา Aminophylline 1.5 mg. V q 12 hr. ตามแผนการรักษาของแพทย์ เพื่อรักษาภาวะอุดกั้นทางเดินหายใจของทารก
      - ติดตามค่าความอิ่มตัวของออกซิเจนในเลือดตลอดเวลา ควบคุมให้ > 90-95% สังเกตและประเมินอาการหายใจลําบาก ได้แก่ หายใจเร็ว ปีกจมูกบาน อาการเขียวคล้ำ โดยเฉพาะอาการหยุดหายใจ เพื่อเป็นการเฝ้าระวังและจะได้ให้การช่วยเหลือทันที
      - ดูแลจัดท่านอนทารกนอนราบ ศรีษะสูงเล็กน้อย เพื่อให้ทารกหายใจสะดวกขึ้น
      - ดูแลให้ทารกได้พักผ่อนและนอนหลับได้อย่างเต็มที่ เพื่อลดการใช้ออกซิเจนของร่างกาย
      - วัดสัญญาณชีพทุก 4 ชั่วโมงเพื่อติดตามอาการของผู้ป่วยโดยเฉพาะอัตราการหายใจ โดยให้น้อยกว่า 60 ครั้งต่อนาที
      - ติดตามผลการตรวจทาง ห้องปฏิบัติการ CXR เพื่อประเมินอาการและความคืบหน้าของการรักษา
    - - O2 Sat = 90-95%
      - สัญาณชีพมีค่าปกติ ดังนี้
        BT ปกติ 36.8-37.2๐C
        RR ปกติ 30-50 ครั้ง/นาที
        PR ปกติ 120 –160 ครั้ง/นาที
        BP ปกติ 60–96/30-62 mmHg
      - ไม่มีอาการที่แสดงของ RDS ได้แก่ หายใจเร็วมากกว่า 60 ครั้ง/นาที ปีกจมูกบาน หายใจ ออกมีเสียงดัง มีอาการเขียว โดยเฉพาะอาการหยุดหายใจ เป็นต้น
  - - - Early Neonatal Sepsis (EOS) หมายถึง การติดเชื้อในกระแสเลือดของทารกแรกเกิดภายในอายุ 72 ชั่วโมง ซึ่งอาจมีสาเหตุจากเชื้อแบคทีเรีย เชื้อรา หรือไวรัส โดยทารกเกิดก่อนกำหนด โดยเฉพาะอย่างยิ่งทารกที่มีน้ำหนัก แรกเกิดน้อยมาก ทารกมักได้รับการรักษาด้วยยาปฏิชีวนะหลังเกิด เนื่องจากมีความเสี่ยงต่อการเกิด EOS และอาจมีอาการ ผิดปกติของระบบหายใจและการไหลเวียนเลือดอายุครรภ์ที่น้อยเป็นปัจจัยเสี่ยงที่สำคัญ ในทารกเกิดก่อนกำหนด และทารกกลุ่มนี้ส่วนใหญ่เกิดก่อนกำหนดเนื่องจากมารดาเจ็บครรภค์ลอดก่อนกำหนด (preterm labor) มารดามีถุงน้ำคร่ำแตกก่อนการเจ็บครรภ์ หรือภาวะการอักเสบภายในถุงน้ำคร่ำของมารดา ร่วมกับอวัยวะทารกแรกเกิดนั้น ยังทําหน้าที่ได้ไม่สมบูรณ์ ระบบภูมิคุ้มกันยังทํางานได้ไม่สมบูรณ์ จึงทำให้ทารกรายนี้ติดเชื้อในระยะแรก นอกจากนี้ทารกยังมีภาวะลำไส้เน่าในทารกแรกเกิด (Necrotizing enterocolitis : NEC) ซึ่งส่งผลทำให้เกิดการติดเชื้อได้ จึงทำให้ต้องประเมินภาวะ Early Neonatal Sepsis (EOS) ภายใน 72 ชั่วโมง
    - - ข้อมูลสนับสนุน
      - S: -
      - O:
      - Premature male NB GA 29 wks.
      - น้ำหนัก 1,004 กรัม
      - D/A : EOS
      - BT = 36.9๐C
      - ผลการตรวจจากห้องปฏิบัติการ
      - WBC = 13,200mm3
      - Neutrophil = 24.1%
      - Lymphocyte = 63.1% ANC = 2.144 103/ul
      - เกิดภาวะ Neutropenia
    - - วัตถุประสงค์
      - ทารกแรกเกิดไม่มีการติดเชื้อในกระแสเลือด
      - เกณฑ์การประเมินผล
      - ไม่มีอาการแสดงของการติด เชื้อ ได้แก่ อุณหภูมิกายไม่คงที่ มี ไข้ ซึมลง หายใจเร็วหรือหยุด หายใจ เป็นต้น
      - สัญาณชีพมีค่าปกติ ดังนี้
        BT ปกติ 36.8-37.2๐C
        RR ปกติ 30 - 50 ครั้ง/นาที
        PR ปกติ 120 –160 ครั้ง/นาที
        BP ปกติ 60–96/30-62 mmHg
      - ผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ WBC, Neutrophil, Lymphocyte, ANC อยู่ในเกณฑ์ปกติ
    - - ล้างมือก่อนและหลังให้การพยาบาล เพื่อป้องกันการติดเชื้อเพิ่มจากพยาบาลสู่ทารก และจากทารกสู่พยาบาล
      - ปฏิบัติการพยาบาลโดยใช้หลัก Aseptic technique และสวมหมวก ผูกผ้าปิดปากและจมูก เพื่อป้องกันการแพร่กระจายของเชื้อ
      - ดูแลให้ทารกได้รับยาปฏิชีวนะ ตามแผนการรักษา ได้แก่
        Ampicillin 50 mg. V q 12 hr.
        Gentamycin 4.5 mg. V q 36 hr.
      - วัดสัญญาณชีพอย่างสม่ำเสมอ โดยเฉพาะอุณหภูมิ หากอุณหภูมิทารกสูงกว่า 37.2 องศาเซลเซียสให้ทำการเช็ดตัวลดไข้ และให้ยาลดไข้ตามความเหมาะสม และเฝ้าระวังอุณหภูมิร่างกายต่ำกว่าปกติ เนื่องจากทารกคลอดก่อนกำหนดอาจเกิดภาวะช็อคได้
      - ติดตามผลการตรวจทาง ห้องปฏิบัติการ ได้แก่ WBC, Neutrophil, Lymphocyte, ANC เพื่อติดตามผลหลังให้การพยาบาล
    - - ไม่มีอาการแสดงของการติด เชื้อ ได้แก่ อุณหภูมิกายไม่คงที่ มี ไข้ ซึมลง หายใจเร็วหรือหยุด หายใจ เป็นต้น
      - สัญาณชีพมีค่าปกติ ดังนี้
        BT ปกติ 36.8-37.2๐C
        RR ปกติ 30 - 50 ครั้ง/นาที
        PR ปกติ 120 –160 ครั้ง/นาที
        BP ปกติ 60–96/30-62 mmHg
      - ผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ WBC, Neutrophil,Lymphocyte, ANC อยู่ในเกณฑ์ปกติ
  - - - ข้อมูลสนับสนุน
      - S: -
      - O:
      - ผลการตรวจจากห้องปฏิบัติการ
        WBC = 13,200mm3
      - BT = 36.9๐C
      - feed รับได้น้อยมี content เหลือค้างในกระเพาะอาหาร
      - ทารกรับ feed ไม่ได้ (09/10/61)
      - content ลักษณะเป็น bile มีเลือดปน (13/10/61)
      - X-ray abdomen พบLarge bowel obstruction
      - ทารกมีน้ำหนักตัว 950กรัม ลดลงจากน้ำหนักแรกคลอด 14 กรัม
    - - ภาวะลำไส้เน่าอักเสบ (Necrotizing Enterocolitis: NEC) เป็นภาวะที่เนื้อเยื่อของระบบทางเดินอาหารตายจากการอักเสบจนขาดเลือด มักเกิดบริเวณลำไส้เล็ก และลำไส้ใหญ่ในทารกแรกเกิดที่มีน้ำหนักตัวน้อย และเป็นสาเหตุการตาย และทุพลภาพของทารกแรกเกิดที่พบได้มากที่สุด
        
        โดยส่วนใหญ่พยาธิสภาพชนิดนี้จะเกิดกับทารกคลอดก่อนกําหนด และมักพบบริเวณ ileum ส่วนปลาย cecum และ ลําไส้ใหญ่ส่วนต้น
        
        NEC เป็นภาวะฉุกเฉินของทางเดินอาหารที่เกิดได้บ่อยที่สุดในทารกคลอดก่อนกําหนด โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกลุ่มซึ่งมีน้ำหนักตัวน้อยมาก<1500 กรัม และน้ำหนักตัวน้อยอย่างยิ่งยวด< 1000
    - - วัตถุประสงค์
      - เพื่อให้ทารกได้รับสารน้ำสารอาหารที่เพียงพอต่อความต้องการ
      - เพื่อรักษาอาการลำไส้เน่าในทารกแรกเกิดรายนี้
      - เกณฑ์การประเมินผล
      - ทารกไม่มีภาวะของการขาดสารน้ำและสารอาหาร เช่น น้ำหนักลด ผิวแห้ง ริมฝีปากแห้ง ปัสสาวะลดลง
      - มีน้ำหนักเพิ่มขึ้น 20/30 กรัม/วัน
      - ทารกไม่มีอาการอักเสบและ เน่าตายของระบบทางเดินอาหารอย่างเฉียบพลัน
      - ผลการตรวจ X-ray abdomen ปกติ
    - - ดูแลให้ NPO 7 วัน ตามแผนการรักษาของแพทย์ และใส่สายสวนกระเพาะอาหารทางปาก เพื่อระบายลม
        และเพื่อดูดสารคัดหลั่งในกระเพาะอาหารออกเป็นระยะๆ บันทึกปริมาณและลักษณะของสิ่งที่ดูดได้
        
        ดูแลให้สารน้ำสารอาหารทางหลอดเลือดดำ
        
        TPN 5.2 ml./hr.
        
        10% D/W 200 ml. V 2.5 ml./hr.
        เพื่อให้ได้รับพลังงานที่เพียงพอต่อทารก
        
        ดูแลให้ยาปฏิชีวนะตามแผนการรักษาของแพทย์
        Cef-3 50 mg. V q 12 hr.
        เพื่อกำจัดและยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อแบคทีเรีย
        
        ตรวจวัดและบันทึกสัญญาณชีพ รวมทั้งสังเกตความผิดปกติของระบบทางเดินอาหาร เช่น อาการท้องอืด อาเจียน ถ่ายอุจจาระมีเลือดปน เป็นต้น
        
        หลัง NPO เมื่อการทํางานของลําไส้ดีขึ้น และเริ่มได้รับนม ให้เริ่ม feed นมแม่และนมผสม (16/10/61)
        
        BM/PF (24 Kcal/Oz) Sig 3 ml via OG drip in 2 hr.
        สังเกตบันทึกจํานวนและลักษณะของนมที่เหลือค้างในกระเพาะอาหารก่อนให้นมทุกครั้ง
        
        สังเกตอาการของความสามารถในการรับนมของทารกลดลง (Feeding intolerance) เช่น การประเมิน Bowl sound (ค่าปกติ 6-12 ครั้ง/นาที) Gastric content มีมาก ท้องอืด สำรอกนมบ่อย รายงานให้แพทย์ทราบ และหาสาเหตุต่อไป
        
        ส่งเสริมและให้กำลังใจแก่มารดาในการบีบนม เพื่อให้ทารกได้รับนมมารดาทางสายยางอย่างต่อเนื่อง เพราะน้ำนมมารดามีภูมิคุ้มกันโรคและละความรุนแรงของโรค Necrotizing enterocolitis
        
        ส่งเสริมให้ทารกดูดนมมารดาเองทันทีที่ทารกมีความพร้อม เช่น การดูดกลืนและการหายใจสัมพันธ์กัน อุณหภูมิร่างกายปกติ ไม่มีภาวะหยุดหายใจ เป็นต้น
        
        ชั่งน้ำหนักทุกวัน น้ำหนักของทารกจะเพิ่มขึ้นวันละประมาณ 20-30 กรัม
        
        ป้องกันหรือหลีกเสี่ยงภาวะที่จะทำให้ทารกมีการใช้พลังงานในร่างกายมากกว่าปกติ เช่น ภาวะอุณหภูมิ ร่างกายต่ำกว่าปกติ หายใจลำบาก ภาวะติดเชื้อเพิ่มขึ้น
        
        ติดตามผล X-ray abdomen เป็นระยะตามแผนการรักษา เพื่อประเมินความก้าวหน้าหลังให้การพยาบ
    - - ประเมินผล
        
        ทารกไม่มีภาวะของการขาดสารน้ำและสารอาหาร เช่น น้ำหนักลด ผิวแห้ง ริมฝีปากแห้ง ปัสสาวะลดลง
        
        มีน้ำหนักเพิ่มขึ้น 20/30 กรัม/วัน
        
        ทารกไม่มีอาการอักเสบและ เน่าตายของระบบทางเดินอาหารอย่างเฉียบพลัน
        
        ผลการตรวจ X-ray abdomen ปกติ
  - - - S: -
      - O:
      - จากการสังเกต มารดาสีหน้าไม่สดชื่น มีความวิตกกังวลเกี่ยวกับอาการเจ็บป่วยของบุตร
      - G1P1A0L1
      - ทารก GA 29 wks. คลอดก่อนกำหนด
    - - เด็กเป็นบุคคลสำคัญของ ครอบครัว ในขณะที่เด็ก เกิดการเจ็บป่วย มีอาการ หายใจลำบาก บิดามารดาจะเกิดความวิตกกังวล กลัวเด็กจะเป็นโรคอันตราย หรือเป็นโรคร้ายแรง วิตกกังวลที่ไม่สามารถคาดเดาอาการของเด็กได้ เนื่องจากไม่ได้ดูแลบุตรอย่างใกล้ชิด
        จากการที่บิดามารดาไม่เข้าใจอาการเปลี่ยนแปลงของเด็ก ขาดความรู้เรื่องโรคและวิธีการรักษา ดั้งนั้น จึงควรให้การพยาบาลครอบคลุมไปถึงครอบครัวของผู้ป่วยเพื่อลดความวิตกกังวลร่วมด้วย
    - - วัตถุประสงค์
      - เพื่อลดความวิตกกังวลของบิดามารดา
      - เพื่อให้บิดามารดามีความรู้ เกี่ยวกับโรคและแผนการรักษา
      - เกณฑ์การประเมินผล
      - สีหน้าของมารดาไม่มีความ วิตกกังวล มีสีหน้าสดชื่นขึ้น
      - บิดามารดามีความรู้ ความ เข้าใจ สอบถามเกี่ยวกับโรค และแผนการรักษาน้อยลง
    - - พยาบาลสร้างสัมพันธภาพกับมารดา ด้วยความเป็นมิตร ยิ้มแย้ม แจ่มใส เพื่อ สร้างความไว้วางใจให้กับมารดา
        
        สอบถามและเปิดโอกาสให้มารดา ระบายความรู้สึก และพยาบาลคอยให้การสนับสนุน ให้กำลังใจและปลอบโยน มารดา เพื่อทำให้มารดาแสดงความคิดเห็นและความรู้สึก
        
        เปิดโอกาสให้บิดามารดาซักถาม เกี่ยวกับความเจ็บป่วยของบุตรและ แผนการรักษา เพื่อทำให้บิดามารดามีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับอาการป่วยของบุตร
        
        อธิบายข้อมูลที่จำเป็นเกี่ยวกับการ เจ็บป่วยของบุตร และแผนการพยาบาล ที่ให้แก่บุตร เพื่อให้เกิดความเข้าใจ และเกิดความสบายใจแก่บิดามารดา
        
        ส่งเสริมและสนับสนุนให้บิดา มารดา เข้าเยี่ยมและให้การดูแลผู้ป่วย เพื่อลดความกังวลและส่งเสริมความสัมพันธ์
        
        รายงานความก้าวหน้าเกี่ยวกับอาการ เจ็บป่วย และความก้าวหน้าในการ รักษาพยาบาลอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้บิดา มารดารับทราบข้อมูลเกี่ยวกับอาการป่วยของเด็ก เพื่อคลายความกังวล
    - - กิจกรรมของญาติ
      - ซักถามข้อสงสัยกับแพทย์และพยาบาลเกี่ยวกับโรคและการเลี้ยงดูบุตร
      - ดูแลบุตรและปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์และพยาบาลด้วยความถูกต้องเหมาะสม
    - - สีหน้าของมารดาไม่มีความ วิตกกังวล มีสีหน้าสดชื่นขึ้น
        
        บิดามารดามีความรู้ ความ เข้าใจ สอบถามเกี่ยวกับโรค และ แผนการรักษาน้อยลง