Bài 21: Chuyển động tịnh tiến của vật rắn - Chuyển động quay của vật rắn quanh một trục cố định
click to edit
I. CHUYỂN ĐỘNG TỊNH TIẾN CỦA MỘT VẬT RẮN
Gia tốc của vật chuyển động tịnh tiến
Định nghĩa
click to edit
click to edit
II. Chuyển động quay của vật rắn quanh một trục cố định
click to edit
click to edit
click to edit
click to edit
- Đặc điểm của chuyển động quay. Tốc độ góc.
Trong chuyển động tịnh tiến, tất cả các điểm của vật đều chuyển động như nhau, nghĩa là đều có cùng một gia tốc.
- Tác dụng của momen lực đối với 1 vật quay qunh 1 trục
là chuyển động trong đó đường thẳng nối hai điểm bất kì của vật luôn song song với chính nó
Khi một vật rắn quay quanh một trục cố định thì tất cả các điểm trên vât rắn đều quay với vận tốc góc ω
Gia tốc của vật chuyển động tịnh tuyến theo định luật II Newton 
a) Thí nghiệm
b) Giải thích
Dùng 1 ròng rọc có dạng đĩa phẳng (khối lượng đáng kể)
Vật quay đều thì ω = const (hằng số), vật quay nhanh dần thì ω tăng, vật quay chậm dần thì ω giảm.
Khi vật chuyển động tịnh tiến thẳng, ta chọn hệ trục tọa độ Đề-các, các trục Ox cùng hướng với chuyển động và trục Oy vuông góc với hướng chuyển động, rồi chiếu phương trình vec tơ F=ma lên trục đó
- Mức quán tính trong chuyển động quay
a) Trong chuyển động quay quanh một trục, mọi vật cũng có mức quán tính giống như trong chuyển động tịnh tiến
click to edit
Khi tác dụng cùng một momen lực lên các vật khác nhau, tốc độ góc của vật nào tăng chậm hơn thì vật đó có mức quán tính lớn hơn và ngược lại
b) Thí nghiệm
click to edit
click to edit
c) Kết luận
click to edit
Momen lực tác dụng vào một vật quay quanh 1 trục cố địnhlàm thay đổi tốc độ góc của vật
Thí nghiệm 1: Thay đổi khối lượng ròng rọc còn các yếu tố khác thì giữ nguyên
Chú ý: Chọn ròng rọc bằng vật liệu khác
c, kết luận
Các thí nghiệm cho thấy: "Mức quán tính" của một vật quay quanh trục phụ thuộc vào khối lượng của vật và vào sự phân bố khối lượng đó đối với trục quay. Khối lượng của vật càng lớn và được phân bố càng xa trục quay thì momen quán tính càng lớn và ngược lại.
Thí nghiệm 2: Thay đổi sự phân bố khối lượng của ròng rọc đối với trục quay
Chú ý: Chọn ròng rọc khác có cùng bán kính, khối lượng
click to edit
click to edit
Ngoài ra, khi một vật đang quay mà chịu một momen cản thì vật quay chậm lại. Vật nào có mức quán tính lớn hơn thì tốc độ góc của vật đó giảm chậm hơn và ngược lạ
click to edit
click to edit
click to edit
click to edit