Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่2การพยาบาลผู้ป่วยศัลยกรรม - Coggle Diagram
บทที่2การพยาบาลผู้ป่วยศัลยกรรม
ความหมาย
การดูแลผู้ป่วยที่ได้รับการรักษาโดยการผ่าตัด
การเตรียมผ่าตัดในรายฉุกเฉิน
ในรายที่จะต้องผ่าตัดฉุกเฉินพยาบาลจะมีเวลาจำกัดในการเตรียมผู้ป่วย หากผู้ป่วยตตกเลือดอย่างรุนแรงหรือช็อคจะต้องเจาะเลือดตรวจดูความสมบูรณ์ ความเข้มข้นของเลือด หมู่เลือด และต้องให้สารนำ้ทดแทนทางหลอดเลือดดำการใส่สายยางจมูกถึงกระเพาะอาหาร ใส่สายสวนคาสายปัสสาวะ ทำความสะอาดผิวหนังอย่างรวดเร็ว ให้ยานำ้ก่อนการผ่าตัดการเซ็นชื่อในใบยินยอมผ่าตัด รวมทั้งติดตามญาติอย่างรวดเร็ว
การเตรียมผู้ป่วยในวันก่อนผ่าตัด และวันที่จะผ่าตัด
อาหารและนำ้ดื่ม โดยทั่วไปวิธีการผ่าตัดโดยทำให้หมดความรู้สุึกโดยการดมยาสลบกระเพาะอาหารจะต้องว่าง เพื่อป้องกันการอาเจียนและสำลักเศษอาหารเข้าในปอดขณะดมยาดังนั้นจึงต้องงดอาหารก่อนผ่าตัดอย่างน้อย8ชั่วโมงก่อนผ่าตัด สำหรับอาหารเหลวใสอนุญาติให้ได้6ชั่วโมง ก่ออนการผ่าตัดซึ่งเรื่องนี้จำเป็นที่ต้องอธิบายเหตุผลที่ต้องงดนำ้และอาหารให้ผู้ป่วยและญาติเข้าใจ หากปากแห้งให้บ้วนปากบ่อยๆถ้าผู้ป่วยได้รับอาหารและนำ้เข้าไปในระยะเวลาที่ห้ามนี้ให้รายงานแพทย์ทราบทันที แพทย์อาจเลื่อนการผ่าตัดออกไปหรืออาจใส่สายเข้าไปในกระเพาะอาหารเพื่อดูดเอาอาหารออก
การขับถ่าย ถ้าเป็นการผ่าตัดเล็กหรือการผ่าตัดที่ไม่เกี่ยวข้องกับอวัยวะในช่องท้องแพทย์อาจสั่งหรือไม่สั่งให้สวนอุจจาระก็ได้ การผ่าตัดในช่องท้อง ลำไส้ และทวารหนักแพทย์จะสั่งให้สวนอุจจาระเพื่อให้ลำไส้สะอาด เพื่อปเองกันไม่ให้อุจจาระไหลออกมาขณะผ่าตัดเนื่องจากกล้ามเนื้อหูรูดคลายตัวในขณะดมยาสลบ อาจทำให้เกิดการติดเชื้อของแผล อีกประการหนึ่งในระยะหลังผ่าตัดระยะแรกลำไส้จะมีการเคลื่อนไหวและก่อให้เกิดอาการปวดแผลและหากท้องอืดมากจะกระทบถึงระบบทางเดินหายใจ การหายใจผิดปกติ
การเตรียมเฉพาะที่ เนื่องจากผิวหนังเป็นแหล่งที่มีเชื้อจุลินทรีย์มากดังนั้นจึงต้องมีการเตรียมผิวหนังบริเวณที่จะทำการผ่าตัดให้สะอาดและลดจำนวนจุลินทรีย์ การเตรียมผิวหนังควรเตรียมใกล้เวลามากที่สุดเท่าที่จะทำได้ ลดการเจริยเติบโตใหม่ของเชื้อโรค และการงอกของขนการโกนขนจะโกนเป็นวงกว้างกว่าบริเวณที่ผ่าตัดและระมัดระวังอย่าให้มีดโกนบาดเนื่องจากเป็นช่องทางทำให้เกิดการติดเชื้อ เมื่อโกนขนเรียบร้อยแล้วให้ทำความสะอาดด้วยนำ้สบู่บางครั้งอาจต้องใช้นำ้ยาระงับเชื้อและเมื่อเข้าห้องผ่าตัดจะมีการทำความสะอาดผิวหนังอีกขั้นหนึ่งด้วยยาระงับเชื้อ
การเตรียมด้านร่างกาย
การพักผ่อนและการออกกำลังกาย
ภาวะสารนำ้และอิเล็คโตรลัยด์
ระบบทางเดินปัสสาวะ
ระบบหัวใจและหลอดเลือด
ระบบทางเดินหายใจ
ความสมบูรณ์ของร่างกายในการได้รับนำ้และอาหารที่พอเหมาะ
คำแนะนำและข้อมูลต่างๆที่ผู้ป่วยควรทราบ
แนวทางการเตรียมทำความสะอาดผิวหนังเพื่อเตรียมผ่าตัด
1.ควรประเมินผิวหนัง ตำแหน่งผ่าตัด หูด ผื่น หรือสภาพผิวอื่นๆ
2.การกำจัดขนหรือผม จะทำเฉพาะในรายที่จำเป็น
3.บริเวณผิวหนังที่จะผ่าตัดต้องสะอาดปราศจากสิ่งสกปรก
4.เลือกนำ้ยาที่ทำให้ปราศจากเชื้อชนิดที่มีฤทธิ์ฆ่าเชื้อได้กว้างเหมาะสมกับสภาพผิวของผู้ป่วย
5.เตรียมของใช้ เช่น ถาดสี่เหลี่ยมบรรจุ มีดโกน กรรไกร ผ้าก๊อส กระดาษรองขน ผ้ายางกันเปื้อน สบู่
การพยาบาลระยะผ่าตัด
ยาระงับความรู้สึก
การจัดท่านอน
1.ท่านอนหงาย (supine Position)
2.ท่าศรีษะตำ่ปลายเท้าสูง (trendelenburg position)
3.ท่าศรีษะสูงเท้าตำ่ (reverse trendelenburg position)
4.ท่านอนกึ่งนั่ง (semi-fowler's position)
5.ท่านั่ง (sitting position)
6.ท่าขึ้นขาหยั่ง (lithotomy position)
7.ท่านอนควำ่ (Prone position)
8.Jack-Knife position (Krase)
9.ท่านอนโก้งโค้ง (Knee-chest position)
10.ท่านอนตะแคงเข่าชิดอก (sim's position)
11.ท่าสำหรับผ่าตัดไต (Kidney position)
12.ท่านอนตะแคง (lateral position)
การพยาบาลระยะหลังผ่าตัด
เวลาที่รับผู้ป่วยไว้
ทางเดินหายใจโล่งสะอาดหรอไม่ มีท่อหายใจชนิดใดอยู่
ระดับความรู้สึก
สัญญาณชีพ
ผิวหนัง สีเล็บ ริมฝีปาก
ลักษณะของผิวหนัง เช่น ชื้น แห้ง อุ่นหรือเย็น
สารนำ้ที่ให้ทางหลอดเลือดดำ ชนิด จำนวน อัตราการหยด ผิวหนังบริเวรที่ให้สารนำ้
ปฏิกิริยาโต้ตอบ การกระพริบตา เมื่อเขี่ยที่ขนตา การไอ การกลืน การกระตุ้นที่หลอดคอ
สภาพของแผลผ่าตัด ผ่าปิดแผล ท่อระบายต่างๆ ตำแหน่งการทำหน้าที่ของท่อระบาย
การให้ออกซิเจนตามความต้องการของผู้ป่วย ชนิดและการไหลของแแกซิเจน
การขับถ่ายปัสสาวะได้เองหรือมีสายสวนหรือหน้าท้องบริเวณหัวเหน่าโป่งตึงหรือไม่
ปัญหาทางการพยาบาลที่พบบ่อยในผู้ป่วยหลังผ่าตัด
ปัญหาที่1 ระบบทางเดินหายใจ
ปัญหาที่2 ระบบหัวใจและหลอดเลือด
ปัญหาที่3 ระบบประสาท
ปัญหาที่4 ความสมดุลของสารนำ้และอิเลคโตรลัยด์
ปัญหาที่5 ระบบทางเดินอาหาร
ปัญหาที่6 ระบบทางเดินปัสสาวะ
ปัญหาที่7 ผู้ป่วยมีโอกาสเกิดการอักเสบติดเชื้อที่แผลผ่าตัดเนื่องจากผิวหนังถูกทำลาย
ปัญหาที่8 ไม่สุขสบายเนื่องจากปวดแผลผ่าตัด/และการสอดใส่ท่อช่วยหายใจทางปาก
ปัญหาที่9 มีโอกาสเกิดภาวะอุณหภูมิตำ่
วิธีสอนให้ผู้ป่วยฝึกการไอ
1.ให้ผู้ป่วยอยู่ในท่านั่งเอนไปข้างหน้าเล็กน้อย
2.ให้ผู้ป่วยประสานมือทั้ง2ข้าง และกดเบาๆเหนือบริเวณที่คาดว่าจะมีแผลผ่าตัดทั้งนี้เพื่อช่วยทำให้แผลอยู่นิ่งระหว่างการไอเพื่อลดอาการเจ็บขณะที่ไอ
3.ให้ผู้ป่วยหายใจเข้า ออก ตามวิธีที่ฝึกข้างต้นก่อน
4.ให้หายใจเข้าเต็มที่ อ้าปากเล็กน้อย
5.ให้ผู้ป่วยไอแคกๆ 3-4ครั้ง
6.ให้ผู้ป่วยอ้าปาก หายใจลึกๆและไอแรงๆอย่างเร็ว 1-2ครั้ง เสมหะที่มีอยู่ในปอดออกมาได้
วิธีการสอนให้ผู้ป่วยฝึกการหายใจ
1.จัดท่านอนหงายศรีษะสูง
2.วางมือบนหน้าอกส่วนล่าง แล้วให้กำมือหลวมๆให้เล็บมือสัมผัสกับหน้าอกเพื่อจะได้รู้สึกถึงการเคลื่อนไหวของปอด
3.ให้ผู้ป่วยค่อยๆหายใจออกยาวๆให้เต็มที่ กระดูกซี่โครงจะลดตำ่ลง
4.ให้หายใจยาวๆลึกๆ ทั้งทางจมูกและปากเพื่อปอดจะขยายได้เต็มที่ กลั้นหายใจไว้ ให้ผู้ป่วยนับ1-5 แล้วจึงค่อยปล่อยลมหายใจออกทั้งทางจมูกและปาก
5.ทำซำ้ประมาณ 15ครั้ง ในขณะที่ฝึกให้พักเป็นช่วงๆ เป็นระยะๆหลังจากที่ฝึกหายใจ 5ครั้งติดต่อกัน ให้ฝึกวันละ2ครั้งก่อนผ่าตัด
การเตรียมบนหิผู้ป่วยเมื่อผู้ป่วยไปห้องผ่าตัด
1.เตรียมตำแหน่งเตียงให้อยู่ที่ๆเหมาะสม
2.เตรียมเตียง ปูเตียงแบบอีเธอร์ เปลี่ยนผ้าปู ปลอกหมอน ปูผ้าขวางเตียงตรงตำแหน่งที่ผ่าตัด
เตรียมเครื่่องใช้ต่างๆที่เป็นเครื่องช่วยหายใจ เสาแขวนนำ้เกลือ เครื่องดูดเสมหะ อุปกรณ์ให้ออกซิเจน
เตรียมเครื่องมือเครื่องใช้ในกรณีฉุกเฉิน เช่น ยาฉุกเฉิน