Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Iraitz aparatua - Coggle Diagram
Iraitz aparatua
ANATOMIA
Gernu-maskuria: haren paretak muskuluz osatuta daude, eta, ondorioz, elastikoa da. Bertan metatzen da ureterretatik datorren gernua. Maskurian gordetzen da gernua, gorputzetik bota aurretik. 250 cm ³ ere har ditzake
Uretra: gernu-maskuria kanpoaldearekin lotzen duen hodia. Gizonetan uretra emakumeetan baino luzeagoa da. Uretrak, pixa egiteko ireki behar den esfinter gihartsu bat du. Esfinter honen kontrola hazten goazen heinean kontrolatzen ikasten da.
Ureterrak: giltzurrun bakoitzetik datorren gernua jaso eta gernu-maskuriraino eramaten duten bi hodi fin dira.
Neufrona:Giltzurrun bakoitzak milioi bat unitate funtzional baino gehiago ditu, nefronak deituak. Hodeien funtzioa gernua iragaztea da.
Bowmanen kapsula: nefronaren muturrarekin bat dator, hutsik dago eta odol-kapilarrak inguratzen ditu. Bildu Malpighiren glomerulura eta bere funtzioa iragazi dituen substantziak biltzea da.
Tubo proximal: Bowmanen kapsularen irteeran dagoen hodia. Bere pareta, mikrobiloz estalita dago, gainazala, substantziak trukatzeko handitzen dutenak. Tubo proximal hau Henleren heldulekuaren lehen zatian amaitzen da.
Malpighiko glomeruloa: giltzurrun-arteriatik datozen ileen sarea da. Bertan egiten da odolaren iragazketa.
Henleren heldulekua: helduleku honek bi adar ditu, beheranzko adarra eta goranzko adarra. Henleren heldulekuak u forma du.
-
-
Giltzurrunak: babarrun forma duten eta sabelean kokatzen diren organoak, bizkarrezurraren bi aldeetan.
Gaixotasunak
Nefritisa: agente infekzioso baten edo gaixotasun autoimmune baten ondorioz giltzurruna sutzen denean gertatzen da. Hantura horrekin batera, mina dago giltzurrunetan, sukarra eta odola gernuan.
Giltzurrun-gutxiegitasuna: giltzurruneko gaixotasun larri honek giltzurrunak arazketa-funtzioa betetzeko gai ez izatea eragiten du. Gertatzen dena da Malpighiko glomeruluek ez dutela behar adina odol iragazten.
Kalkuluak edo harriak giltzurrunean: gernuak garraiatzen dituen substantziek prezipitatu eta hondarrak sor ditzakete; txikiak badira, kalkuluak esaten zaie, eta handiagoak badira, harriak.
-
Infekziorik ohikoenetako bat zistitisa da, gernu-traktuko mikroorganismoen inbasioak eragiten duena (uretra). Zistitisak pixa egiteko gogoa sortzen du maiz, eta mina eta erratza ere bai inguruan.
filosofia:Odola hondakinez beteta iristen da giltzurrunera,giltzurrun arteriatik.Gernua odolaren hondakinetatik sortzen da.
jaraiatzea: iragaziez diren substabtzia batzuen pasabidea da, hodi proximaletik hodi kolektoreraino
iraizpena:gernuak hodi kolektoratik ateratzen da eta ureterregatik gernu maskuriarra ailegatzen da.Azkenik gernua gorputzari kanpoatzen da uretratik
iragazketa: odol hodiak nefronara iristen dira eta glomeruloan sartzen da.Kapilarretan dabilen odola Bowmanen kapsularra iristen da.
Bixurgapena:aurreko iragazketan ,Bowman kapsularra hondakin substantzia pasatzez gain,ura eta gorputzarentzat baliagarriak diren beste substantzia batzuk pasatzen dira.
-