Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ELIZAREN JATORRIA - Coggle Diagram
ELIZAREN JATORRIA
Lehen elkarteak: Apostoluen Eginak
"Apostoluen eginak" liburua
Hasierako kristau elkarteei buruzko informazioa ematen dizkiguten iturriak hauek dira
Pablo Apostoluaren eskutitzak
«Apostoluen Eginak» liburua
Ematen digu zehatz Elizaren lehen urtetako gertakizunen berri
Liburua
Apostoluen Eginak, Lukaren Ebanjelioaren bigarren zatia da
Aginduaren garaia (Itun Zaharra)
Jesusen garaia (Ebanjelioak)
Elizaren garaia (Apostoluen Eginak)
Zatiketa
Liburua modu ezberdinetara zati daiteke
Lukaren pentsamenduari jarraituz, ebanjelizazioaren
etapen arauera zatitzen dugu liburua
Ebanjelioaren agerpena Jerusalenen
Ebanjelioaren zabalkuntza Judea eta Samariatik
Ebanjelioaren zabalkuntza mundu jentiletik Erromara heldu arte
Helburua
Lukaren helburua liburua idazterakoan, 80-90 urtetako kristau elkarteei zera erakustea zen
Elkartearen sortzaile eta Salbamenaren eramaile den Jainkoaren Hitzaren indarra
Hitza mundu guztira zabaltzen dela
Jesus dela kristau elkarteen gunea
«Guztiek» parte har dezaketela Herri berri honetan
Eliza elkarteen elkartea dela. Liburuaren protagonista ez dira Apostoluak edo jarraitzaileak ESPIRITUA baizik
Data
Lukaren Ebanjelioaren jarraipena izanik, 80 urteaz geroztik kokatu behar dugu
Norentzat
Lukaren lana, paganismotik datozen Elizei zuzentzen zaie
Mendekoste: espirituaren presentzia
Lehenengo elkartearenganako Espirituaren etorrera gertakizun garrantzitsuena bezala hartzen da
Mendekoste - jaia
Mendekoste israeldarrek Jerusalemeko tenplura egiten zituzten hiru erromesaldi-jai handietako bat zen
Jaunak Moisesi Sinai mendian Legea eman izana ospatzen zuten
Lukaren kontakizuna
Lukak egin zuen Pentekosteren kondakizuna bi tradizio hauei jarraituz
Jesusengandik Izpiritu Santuaren igorrera
Elizaren ekintza publikoaren hasiera
Gertakizunaren esanahia
Espiritu Santuaren presentziak lehenengo elkarteen artean zera esan nahi du
Espiritua ez dela gizon batzurentzat bakarrik, profetentzat, gizon-emakume guztientzat baizik
Aro berri bat hasten dela: Elizaren Aroa. Erreinua zabaltzeko lanean hasteko garaia da
Guztiei zabalik dagoen kristau elkartea sortzen da. Herri guztiak sartzen dira Jesusen Elizaren barruan
Elkarteak bere misioa hasi behar du: Jesusen Espiritua gureganatzen da bere lekuko izateko munduan zehar
Mendekosten Eliza sortu zen
Agindutakoa bete zen
Espiritu Santua ikasleen bihotzetan barreiatu eta ikasleek Jesusen lekuko izateko beharrezko indarra jaso zuten
Espiritu Santua, Jainkoaren indarra
Espiritua Jainko maitasuna da, barne-indar bihurtua, eta laguntzen eta aurrerantz bultzatzen gaitu
Bizitza osoan, Espiritua bidaliko ziela iragarri zien Jesusek ikasleei, lagun ziezaien
Jesusek zin egin zien ikasleei inoiz ez zituela
bakarrik utziko
Lehen kristau elkartea
Elkartearen jatorria
Kristau elkarterik zaharrena Jerusalengoa da
«Anai» asko beste talde erlijiosotatik datoz
Farisear
Apaiz
Eseniarrak
Besteak diasporako Judaismotik datoz
Grekeraz mintzatzen dira hauek eta
pentsakera zabalagoa dute
Ez bait daude Moiseren erritoetara hain itsatsiak
Elkartearen bizimodua
Judutar elkartearengandik bereizten ziren honegatik
Bizi komunioa
Kristauak «komunioan» bizi ziren bata besteekin
Haien arteko harremanak anaiartekoak dira
Elkarturik bizi
Espiritu berdina
Bihotz eta anima bakarra
Lotura horren arrazoia Jesus da
Ondasunen komunioa
Elkarte batek bere sinismen eta izaera besteekin banatzen baditu, horrekin batera bere ondasunak ere banatuko ditu
Elkarteak ospatu egiten du
Jesusen lehenengo jarraitzaileek judutar erlijioarekin dihardute eta beren praktika guztiak betetzen dituzte zintzoki
Jauretxera igotzen dira
Zirkuntzisioa egiten
Larunbata errespetatzen
Elkar otoitza
Guztiak elkarturik, etengabe otoitzari emanak zeuden
Lehen kristauen otoitzak bi ezaugarri nagusi zituen
Bere elkarte zentzua
Jesus da beren otoitzen muina
Eukaristia ospakizuna
Larunbat arratsaldero elkartzen ziren
«ogiaren zatiketa» eta «Jaunaren afaria» ospatzeko
Ospakizun hauetan orden hau jarraitzen zen
Apostoluek emandako ikasketak idaztiak gomentatuz
Ekarritako ondasunen banaketa anaikorra
Konsagratutako ogi eta ardoaren zatiketaren partaidetza
azken otoitza eskerrak emanez, eskakizunak eginez
«Ogia banatuz» anaiartean egiten ditugun oturuntz hauek Jesusekin ospatuko dugun azken Oturuntza irudikatzen dute
Bataioa
Jesusen jarraitzaileen elkartekide izateko Jesus sinestea eta
bizimodua Jesusen antzekoa bizitzea beharrezkoa zen
Elkarte egitaratua da
Hamabien taldea
Jesusekin bizi eta bere Berpizkundearen lekuko izan ziren
Apostoluak, horregatik begirune handia diete lehenengo elkarteek
Pedro
«Hamabien» eta elkartearen benetazko buruzagia da
Zazpien taldea
Kristau heleniarrak dira
Estebanen buruzagipean diasporatik datozen kristau-judutar elkarteak zuzentzen dituzte
Santiago
Santiagok garrantzi handia izan zuen Jerusalengo Kristau elkartean
Oztopoan hazten den elkarte
Bi mota
Barne oztopoa
Elkartearen barruan, jatorri ezberdinetako bi talde bereizten
ziren
Palestinarrak
Diasporakoak
Kanpo oztopoa
Lehenengo momentuan, judutarrekiko harremanak
lagunkoiak dira
Pixkanaka elkartea judaismotik urrunduz doa
Aurkako lehenak Saduzearrak dira
Lehenengo jazarpen odoltsua kristau heleniarren aurka burutzen da
Arrazoia
Jauretxea eta legea zalantzan jartzen dituzte
Bigarren jazarpena kristau guztien aurka burutzen da
Palestinako elkarte kristau judearrak jazarpetuak dira, Erromaren aurkako matxinadan parte hartu izateagatik hiltzen da
Jesus mezuaren hedakuntza
Kristauen gehikuntza handia izan zen Jerusalen hiriaren barnean
Jesusen Berri Ona zabaldu ahal izan zen
Kristautasunaren hedakuntza
Erromatar enperadorengoaren egoera
Faktore lagungarriak
Erromatar Enperadorego bera
Britaniatik Persiara “barne-pake” bat dago
Hizkuntz batasuna
Giro izpirituala
Faktore oztopatzaileak
Judutar munduan
Kristau bihurtzen zirenik bazekiten bere arraza
Mundu paganoan
Kristaua bere eskubide guztiak galtzeko harriskuan jartzen da
Elizaren egoera
Jainkoak aukeratutako herri bakarra kontsideratzea
Bere historia guztia oinarritzea legearen zintzotasunean
ebanjelioa talde nazional, erlijioso, bakar bati loturik geratzen
zen
Judutarra
Jesusen agindua zegoen
Guztioi zabaldutako eliza
Pedro
Lehen urratsa Pedro Apostoluak ematen du
Paulo
Paulorik gabe ezin da ulertu kristautasunaren hedapena jentilen artean
Paulo, gizona
Tarsokoa, Zilizia erromatar probintziakoa da
Ikasten duen bitartean, lanbide bat ikasten du
Denden ehole
Lege garbi baten alde kristau «sekta» berria jazartzen du
Paulo Jesusekin topo
Aitortu egin behar da herriaren aldeko Pauloren bihotz beroa
Bere misioaren hasiera
Paulok beldurrik gabe jokatu du beti
Judatarren sinagogetan agertzen da
Bere konbertsiotik bi urtetara Jerusalena abiatzen da
Jazarle bezala joan zen Jerusalendik eta orain kristau bezala
etortzen da
Antiokiako elkartea
Antiotiako elkartea da misiogune nagusia
Ekialde eta Mendebaldearen bidegurutzean kokaturik, berebiziko hiria da Antiokia
Ebanjelioaren bide ezezagunak
Ebanjelioa ez da Apostoluen bitartez soilik hedatzen nahiz eta Jesusen jarraitzaile zuzenak izan
Jentilen ebanjelizazioa
Paulo Antiokiako Elkarteak bidalia
Antiokiako Elkartea da Jesusen mezu internazionalaren jarraitzaile leial eta zintzoa
Jerusalengo batzarra
Irtenbidea
Arazoa entzun eta aztertu ondoren erabakia hartzen da
Pedro
bere esperientziatik eta Jerusalengo elkarteak onarturik zera dio
Gizona ez da legearen bidez salbatzen, Jesukristoren graziaren bidez baizik
Jakinerazpena
: Antiokiako elkarteari berria emateko batzorde bat aukeratzen dute
Bi erizpide
Jerusalengo elkartea
Antiokiako elkartea
Arazoa
Kristautasunera bihurtu behar duen Paganoak, lehenengoz,
zirkuntzisioa eta Moiseren legearenpean jarri behar al du?
Ondorioak
«Sekta» bat bihurtzeko arriskua desagertzen da
Paganoak ez du zirkuntzisioaren eta lege judutarrarenpean jarri behar
Elizaren batasuna ez zen hautsi
Pauloren misio handia
Jerusalengo Batzarraren erabakiak behin betirako ireki zizkien jentilei ateak
Azken bidaia
Jerusalenen egiten dioten harrera ez da oso maitakorra
Elkarte barruan
judu-kristau talde kontserbatzaileak ez zuen oso begi
onez ikusten
Elkartetik kanpo
Judutar buruzagiek bazuten bere ekintzen berri
mundu paganoan