Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Case Analysis, มีภาวะซีดจากการขาดธาตุเหล็ก, ระดับยอดมดลูกไม่สัมพันธ์กับอาย…

- - - - คือสตรีที่ตั้งครรภฺอายุ 35 ปีขึ้นไป ( นวลอนงค์,2021 ) ซึ่งในเคสเป็นสตรีตั้งครรภ์อายุ 41 ปี
        
        ผลกระทบต่อหญิงที่ตั้งครรภ์
        
        ด้านร่างกาย
        
        การเปลี่ยนแปลงกล้ามเนื้อมดลูกและหลอดเลือด ในหญิงอายุ 35 ปีขึ้นไป ทำให้มีการคลอดยากและมีปัญหาเกี่ยวกับ รก เช่น รกเกาะตํ่า รกลอกตัวก่อนกำหนดและ PPH
        
        การคลอดยาก มีอัตราการ C/S เพิ่มสูงขึ้น เกิดภาวะแทรกซ้อนจาก C/S
        
        คลอดก่อนกำหนดพบได้สูงขึ้นจากการมีโรคเรื้อรัง เช่นโรคไต , DM
        
        อัตราตายของมารดา พบได้สูงกว่ามารดาที่มีอายุน้อย เนื่องจาก ภาวะแทรกซ้อนตั้งทางด้านอายุรกรรมและทางด้านสูติกรรม
        
        การเกิด GDM และ PIH พบได้มาก
        
        การแท้งบุตร มักเกิดในไตรมาสแรก พบว่าเพิ่มขึ้นอย่างชัดเจน
        
        ผลกระทบต่อทารกในครรภ์
        
        ความเสี่ยงต่อการเกิดความผิดปกติด้านโครโมโซม พบสูงขึ้น ที่พบได้บ่อย ได้แก่ Down’s syndrome
        
        ความพิการแต่กำเนิด จากพัฒนาการที่ผิดปกติด้านโครงสร้างขณะที่เป็นตัวอ่อน
        
        เสียงต่อการเกิดน้ำหนักตัวน้อยและคลอดก่อนกำหนดมากขึ้น
        
        อัตราตายปริกำเนิดเพิ่มขึ้นเนื่องจากโรคทางอายุรกรรมทำให้เกิดรกลอกตัวก่อน กำหนด คลอดก่อนกำหนด และความพิการแต่กำเนิด มีผลให้ทารกเสียชีวิต
        
        การพยาบาลหญิงตั้งครรภ์ที่มีอายุมากจะมุ่งเน้นที่การให้ความรู้เกี่ยวกับการตั้งครรภ์ การดูและช่วยเหลือเพื่อป้องกัน แก่ไขภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นให้ครอบคลุมตั้งด้านร่างกาย จิตใจ อารมณ์ และสังคม
        
        1.การประเมินพัฒนาการของการตั้งครรภ์ ประเมินเกี่ยวกับการยอมรับการตั้งครรภ์ สัมพันธภาพระหว่างหญิงตั้งครรภ์กับทารกในครรภ์ การปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงในตนเอง ของหญิงตั้งครรภ์
        
        2.การซักประวัติ เช่นเดียวกับการซักประวัติในหญิงที่ตั้งครรภ์ทั่วไป ได้แก่ ประวัติ ส่วนตัว ประวัติครอบครัว การเจ็บป่วยในอดีต ประจำเดือน การมีเพศสัมพันธ์ การคุมกำเนิด การตั้งครรภ์ในอดีตและปัจจุบัน
        
        3.การตรวจร่างกาย ประกอบด้วยการตรวจร่างกายทั่วไปและการตรวจทางหน้า ท้อง ประเมินปัญหาระบบการไหลเวียนโลหิต ถ้าพบทารกมีความผิดปกติ วางแผนให้การช่วยเหลือหรือแก้ปัญหา
        
        4.การประเมินความรู้พื้นฐาน ได้แก่ การประเมินความรู้เกี่ยวกับการตั้งครรภ์ การ ปฏิบัติตนในระยะตั้งครรภ์ การคลอด การเจริญเติบโตและพัฒนาการของทารกพฤติกรรมของทารกการเลี้ยงดูบุตร
    - - Lab
        
        Hct = 30.6% (ครั้งที่ 1) Hct = 31%(ครั้งที่ 2)
        
        OF = Negative (ครั้งที่ 1) OF = Negative (ครั้งที่ 2)
        
        Hb = 9.9% (ครั้งที่ 1) Hb = 10.2%(ครั้งที่ 2)
        
        DCIP = Negative (ครั้งที่ 1) DCIP = Negative (ครั้งที่ 2)
    - - malposition,RtScA (right scapula Anterior)
        
        การคลอดติดไหล่เป็นอาการบาดเจ็บจากการคลอด ซึ่งเกิดขึ้นเมื่อไหล่ของทารกข้างใดข้างหนึ่งหรือทั้งสองข้างติดอยู่ในกระดูกเชิงกรานของมารดาในระหว่างคลอด ในกรณีส่วนใหญ่แล้ว ทารกที่ประสบกับภาวะนี้มักเกิดมาอย่างปลอดภัยดี แต่อาจทำให้เกิดปัญหาร้ายแรงสำหรับทั้งแม่และทารกได้ อาจจะคลอดได้ช้าหรือคลอดยาก
        
        ข้อบ่งชี้ในการใช้ vacuum
        
        1) ระยะที่ 2 ของการคลอด นานกว่า 30 นาที
        
        2) มารดาอ่อนเพลียไม่มีแรงเบ่งคลอด
        
        3) มารดามีโรคแทรกซ้อนที่ไม่ควรออกแรงเบ่งคลอด เช่น โรคหัวใจ ครรภ์เป็นพิษ ความดันโลหิตสูง ฯลฯ
        
        5) ภาวะทารกเครียด(fetal distress)
        
        4) ศีรษะทารกอยู่ในท่าผิดปกติซึ่งคลอดยาก เช่นท่าขวาง (deep transverse arrest) ท่าท้ายทอยอยู่ ด้านหลัง (persistent occuput posterior) เป็นต้น
        
        การเตรียมผู้คลอด
        
        1) ควรเลือกผู้คลอดที่อยู่ในภาวะที่เหมาะสมได้แก่
        
        ถุงน้าคร่าแตกแล้ว
        
        ไม่มีการผิดสัดส่วนของศีรษะและอุ้งเชิงกราน - ปากมดลูกเปิดหมดแล้ว
        
        ศีรษะทารกเข้าอุ้งเชิงกรานแล้วและระดับส่วนนาควรอยู่ +2
        
        ทารกต้องเป็นท่าศีรษะ
        
        ข้อบ่งห้ามในการช่วยคลอดด้วยเครื่องดึงสุญญากาศ
        
        1) มีการผิดสัดส่วนอย่างชัดเจนระหว่างศีรษะทารกกับช่องเชิงกราน(absoluteCPD)
        
        3) ภาวะทารกเครียด(fetaldistress)รุนแรงที่ต้องคลอดทันที
        
        4) ภาวะสายสะดือย้อย
        
        5) ทารกที่เสี่ยงหรือมีความผิด
        
        2) ทารกอยู่ในท่าผิดปกติเช่นท่าหน้าท่าขวางหรือท่าก้น
      - SGA (small for gestational age) Estimate Fetal Weight 2,250 gms.
        
        ทารกแรกเกิดน้ำหนักน้อยตามคำจำกัดความขององค์กรอนามัยโลก หมายถึง ทารกที่มีน้ำหนักแรกเกิดน้อยกว่า 2,500 กรัม โดยไม่คำนึงถึงอายุครรภ์
        
        ระบบทางเดินหายใจของทารกที่มีน้ำหนักตัวน้อย โดยเฉพาะทารกคลอดก่อนกำหนด ที่ปอดอาจจะยังเจริญเติบโตได้ไม่เต็มที่ ทำให้มีภาวะหายใจลำบากตั้งแต่แรกเกิดได้
        
        การควบคุมอุณหภูมิของร่างกาย เนื่องจากทารกมีผิวหนังค่อนข้างบาง ไขมันใต้ผิวหนังน้อย ทำให้สูญเสียความร้อนได้มาก เกิดภาวะตัวเย็นได้ง่าย
        
        ระบบทางเดินอาหารยังพัฒนาไม่เต็มที่ ทำให้การย่อยและการดูดซึมสารอาหารต่างๆได้ไม่ดี ทำให้ได้รับสารอาหารไม่เพียงพอต่อการเจริญเติบโต
        
        ระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายทารกที่น้ำหนักน้อยยังพัฒนาได้ไม่เต็มที่ ทำให้เกิดการติดเชื้อได้ง่าย
        
        ระบบหัวใจและหลอดเลือด ความดันเลือดต่ำ จึงเสี่ยงต่อหัวใจล้มเหลวได้ง่าย
    - - 14/7/64 ขนาดมดลูก 1/4 > O ไม่สัมพันธ์กับ อายุครรภ์ 23 wks. by U/S
      - 29/7/64 ขนาดมดลูก 2/4 > O ไม่สัมพันธ์กับ อายุครรภ์ 32+1 wks. by U/S
      - 16/6/64 ขนาดมดลูก O+ ไม่สัมพันธ์กับ อายุครรภ์ 24 wks. by U/S
      - 13/8/64 ขนาดมดลูก 2/4 > O ไม่สัมพันธ์กับ อายุครรภ์ 32+2 wks. by U/S
      - 9/6/64 ขนาดมดลูก =O= ไม่สัมพันธ์กับ อายุครรภ์ 23 wks. by U/S
    - - แบบแผนที 4
        
        จากการสั้งเกตุของพยาบาล เห็นสตรีตั้งครรภ์เอามือดันหลัง สีหน้าไม่สุขสบาย
        
        อธิบายถึงอาการปวดหลังให้มารดาทราบว่าลุ่มอาการปวดหลังส่วนล่างมักพบในไตรมาสที่ ๒ และ ๓ ของการตั้งครรภ์ส่วนอาการปวดหลังส่วนบน (thoracic region) จะเพิ่มขึ้นในไตรมาสที่นอกจากนั้นอาจพบอาการปวดบริเวณท้องน้อยกระดูกก้นกบและปวดร้าวลงบริเวณต้นขาด้านหลังหรือสะโพกจากการที่ทารกในครรภ์กดทับเส้นประสาทบริเวณอุ้งเชิงกรานอาจปวดต้นขาข้างเดียวหรือปวดทั้งสองข้าง
        
        2.แนะนำการป้องกันและการบรรเทาอาการปวดหลัง
        
        •ประคบด้วยความร้อนช่วยเพิ่มความยืดหยุ่นของกล้ามเนื้อลดการเกร็งตัวของเนื้อเยื่อส่งผลต่อความสามารถในการเคลื่อนไหวและปฏิบัติกิจวัตรประจําวันได้ตามปกติ
        
        •วางท่าทางและเปลี่ยนอิริยาบถให้ถูกต้องเช่นท่ายืนท่านอนท่านั่งท่าหยิบของหรือท่ากัมเพื่อป้องกันอาการเคล็ดหรือปวดหลัง •พักผ่อนให้เพียงพอและหลีกเลี่ยงการอยู่ในท่าเดียวนาน ๆ ไม่ควรใช้ที่นอนนุ่มเกินไปและอาจ girdle พยุงหน้าท้องเพื่อลดการทํางานของกล้ามเนื้อหลัง
        
        •ออกกำลังกายและบริหารร่างกายอย่างสม่าเสมอโดยเฉพาะท่าบริหารกล้ามเนื้อหลังกล้ามเนื้อหน้าท้องกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานและกล้ามเนื้อขาเพื่อเพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อหน้าท้องและกล้ามเนื้อหลังและช่วยลดอาการปวดหลังส่วนล่างระหว่างการตั้งครรภ์ได้
        
        •หลีกเลี่ยงการยกของหนักและสวมรองเท้าส้นสูงเพื่อลดการทํางานของกล้ามเนื้อหลังและน่อง
        
        •นวดบริเวณที่ปวดเป็นการกระตุ้นปลายประสาทขนาดใหญ่เพิ่มการไหลเวียนโลหิตทําให้มีการหลั่งสารเอนโดรฟินส่งผลให้ความรู้สึกปวดลดลงรวมทั้งการนวดยังช่วยให้กล้ามเนื้อคลายตัวลดอาการบวมและอักเสบ
        
        •เปลี่ยนท่านอนขณะปวดให้นอนท่ายกสะโพกสูง (knee chest) ในรายที่มีอาการปวดร้าวลงบริเวณต้นขาทั้งสองข้างถ้าเป็นข้างเตียวให้นอนตะแคงด้านตรงกันข้ามกับข้างที่เจ็บเพื่อเพิ่มการไหลเวียนโลหิต
      - แบบแผนที่ 10
        
        สตรีตั้งครรภ์บอกว่า : รู้สึกว่าท้องเล็กกว่าครรภ์แรก
      - แบบแผนที่ 1
        
        ฝากครรภ์ 5 ครั้งไม่ครบตามเกณฑ์
    - - S : สตรีตั้งครรภ์บอกว่ามีอาการปวดศีรษะเวลาอากาศร้อน
      - O : BP = 130/89 mmHg. (29/7/64) BP = (13/8/64 )(ครั้งที่ 1) 148/94mmHg. (ครั้งที่ 2) 130/80mmHg.
      - สตรีตั้งครรภ์ต้องสังเกตุอาการผิดปกติของตนเอง เช่น คลิ่นไส้ อาเจียนอาการบวมเล็กน้อย ปวดศีรษะ หน้ามืด ตาพร่ามัว จุกเเน่นบริเวณลิ้นปี่หรือจุกแน่นบริเวณชายโครงด้านขวา ให้รีบมาพบแพทย์หรือให้มาก่อนวันนัด เพราะเป็นอาการชักนำของอาการชัก
    - - O : ตรวจ GCT = 142 mg/dl
      - การควบคุมอาหาร การควบคุมอาหารในหญิงที่เป็นโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์มีเป้าหมายเพื่อให้อาหารเพียงพอแก่มารดาและทารกในครรภ์ ควบคุมระดับน้ำตาลให้อยู่ในเกณฑ์ปกติและป้องกันภาวะคีโตซีสจากการขาดอาหาร (starvation ketosis) งดอาหารที่มีน้ำตาลสูง เพื่อจำกัดจำนวนน้ำตาลที่เข้าสู่ร่างกาย ได้แก่ น้ำตาล น้ำผึ้ง นมข้นหวาน ขนมหวานต่าง ๆน้ำอัดลม และเครื่องดื่มที่มี แอลกอฮอล์ ผลไม้ที่มีรสหวานจัด ได้แก่ ทุเรียน ลำไย ขนุน องุ่น มะม่วงสุก เป็นต้น สามารถใช้น้ำตาลเทียม เช่น แอสปาเทม ซูคราโลส ควรรับประทานผักและผลไม้ให้ได้ 5 ส่วนต่อวัน และไม่ควรรับประทานผลไม้อบแห้ง หรือผักที่เป็นหัวเพราะจะ มีคาร์โบไฮเดรตสูง ให้เลือกอาหารที่เป็นธัญพืช เช่น ข้าวกล้อง แทนข้าวขาว ส่วนโปรตีนควรเน้นอาหารโปรตีนที่มาจากเนื้อ สัตว์ที่มีไขมันต่ำเช่น ปลา หมูเนื้อแดง ไก่ชนิดที่ไม่ติดหนัง เนื้อวัวไม่ติดมัน เป็นต้น สำหรับโปรตีนจากพืช เช่น ถั่วแดง ถั่วเขียว ถั่วลิสง และงา เป็นแหล่งโปรตีนที่มีใยอาหารจะช่วย ระบบขับถ่าย และป้องกันไม่ให้ท้องผูกได้ น้ำนมเป็นแหล่งสาร อาหารโปรตีนที่มีกรดอะมิโนครบถ้วนสำหรับร่างกาย ควรเน้น การดื่มนมสดชนิดจืดพร่องมันเนยหรือขาดมันเนย เพื่อหลีกเลี่ยง ไขมันในนม หรือดื่มน้ำนมถั่วเหลืองแทน ควรหลีกเลี่ยงการ รับประทานอาหารที่มีคอเลสเตอรอลสูง เช่น หมูติดมัน หนังไก่ เป็นต้น และใช้ไขมันจากพืชเพื่อป้องกันภาวะคอเลสเตอรอล ในเลือดสูง
      - การออกำลังกาย การออกกำลังกายเป็นอีกวิธีหนึ่ง ในการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดของ หญิงตั้งครรภ์ที่เป็น โรคเบาหวาน โดยเพิ่มความไวต่ออินซูลินและเพิ่มฤทธิ์ของ อินซูลิน จึงช่วยลดภาวะดื้ออินซูลิน ช่วยกระตุ้นหลอดเลือด และหัวใจให้ทำงานมีประสิทธิภาพมากขึ้น
- - - - 1.แนะนำหญิงตั้งครรภ์เกี่ยวกับการรับประทานอาหารควรรับประทานอาหารที่มีคุณค่าให้ครบ 5 หมู่และให้รับประทานอาหารพวกโปรตีนเพิ่มมากขึ้น
      - 2.การพักผ่อนควรได้พักผ่อนเต็มที่อย่างน้อยวันละ 8 -10 ชั่วโมงและให้นอนพักหลังจากรับประทานอาหารกลางวันวันละ 30 นาทีถึง 1 ชั่วโมง
      - 3.การรับประทานยาควรรับประทานยาตามแผนการรักษาของแพทย์ การรับประทานยาบำรุงธาตุเหล็กโดยควรรับประทานในขณะที่ก็เพราะว่า ก่อนรับประทานอาหาร 1 ชั่วโมงหรือหลังรับประทานอาหาร 2 ชั่วโมงเพื่อช่วยในการดูดซึมได้ดี
      - 4.การดูแลความสะอาดของร่างกายเพื่อป้องกันภาวะติดเชื้อ