Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

cấu tạo của động mạch, trao đổi chất giữa máu và dịch kẽ, cấu tạo tĩnh…

- - - - khác với động mạch nhỏ ở chô đường kính của chúng rất nhỏ dưới 100um
        
        lòng mạch rất hẹp so với chiều dày của thành mạch
      - thành chủ yếu là cơ trơn
        
        giảm áp lực của máu trước khi đến mao mạch
      - cấu trúc đặc biệt
        
        cấu trúc hãm
        
        những lỗ phình lồi vào lòng mạch
        
        giảm tốc độ máu
- - - - hợp thành mô liên kết sợi chun
        
        chứa nhiều bó sợi tạo keo chạy dọc động mạch
        
        làm cho thành mạch dai, bền, khó bị dập vỡ
      - đề phòng túi phồng động mạch ở các mạch máu không có hoặc thiếu cơ trơn
      - chứa nhiều sợi thần kinh thực vật
      - động mạch lớn còn có mạch máu nuôi dưỡng thành động mạch
    - - lớp dày nhất
        
        do các sợi cơ trơn, sợi liên kết có khả năng chun giãn theo chiều vòng và các sợi đàn hồi
        
        tỷ lệ sợi cơ trơn và sợi đàn hồi thay đổi theo loại động mạch
        
        những động mạch cơ như động mạch đùi
        
        sợi cơ trơn nhiều hơn
        
        những động mạch đàn hồi như động mạch chủ
        
        sợi đàn hồi nhiều hơn
      - quyết định tính chất sinh lý của động mạch
      - ngăn cách với lớp ngoài
        
        bằng màng chun ( màng ngăn chun ngoài )
    - - nội mạc động mạch
        
        được tạo thành bởi lớp biểu mô ở trong cùng
        
        bề mặt trơn nhẵn
        
        giúp tb vận chuyển máu dễ dàng
        
        lớp dưới
        
        mô liên kết lót mặt ngoài nội mô
        
        1 more item...
        
        dày lên có thể gây tắc mạch
      - ngăn cách với lớp áo giữa bởi 1 màng chun ( màng ngăn chun trong )
        
        bao chun dày
        
        cấu tạo bởi những bao chun
        
        nén chặt với nhau
        
        nối với nhau bởi những nhánh xiên
        
        thường khó phân biệt với màng ngăn chun ngoài
- - - - song song với nhau
      - nối với nhau bằng những lá xiên
      - 2 lá chun kế tiếp nhau là sợi cơ chun
        
        hướng chéo có tác dụng co giãn lá chun
    - - động mạch chủ
      - động mạch dưới đòn
      - động mạch cảnh gốc
      - động mạch phổi
    - - động mạch vú
    - - động mạch chày
      - động mạch khoeo
    - - làm cho động mạch giãn ra nhiều
        
        có tác dụng như 1 bồn chưa
        
        biến đổi luồng máu gián đoạn từ tim thành dòng máu liên tục
  - - - thành phần cơ chiếm chủ yếu
      - ít sợi chun
      - sợi cơ trơn hướng vòng
        
        tạo thành 1 lớp cơ dày
        
        giữa các sợi cơ trơn có 1 sợi chun nhỏ và 1 ít sợi tạo keo
    - - động mạch phân phối
- - - - áp suất đẩy các chất ra khỏi mao mạch là 13mmHg
        
        đây là áp suất khuếch tán ra khỏi mm là 13mmHg
        
        khuếch tán các chất ra khỏi lòng mạch lớn hơn từ dịch kẽ vào lòng mm
- - - - do đo tác dụng kéo nước và các chất vào lòng mạch lớn hơn đẩy nước và các chất ra khỏi lòng mạch
        
        9/10 các chất sẽ được tái hấp thu ở đầu mao tĩnh mạch
        
        1/10 các chất sẽ được tái hấp thu ở mao mạch bạch huyết
- - - - tính thấm của mm tăng
- - - - chặn dòng máu chảy ngược lại
        
        giúp cho máu chảy 1 chiều về tim và giảm áp lực máu
- - - - ở gốc động mạch chủ và động mạch phổi
        
        càng xa tim càng giảm
        
        cuối đông mạch 60 - 70mmHg
        
        mao mạch là 17 - 35mmHg
        
        tĩnh mạch 10 - 15 mmHg
        
        càng gần tim áp suất càng giảm đến tâm nhĩ phải áp suất âm
- - - - buồng nhĩ giãn rộng
        
        áp suất nhĩ giảm
        
        có tác dụng hút máu tĩnh mạch về
- - - - giãn tĩnh mạch
        
        gây nên 1 sức hút lên tĩnh mạch
        
        làm máu trở về tim dễ dàng
- - - - dồn về tim dễ dàng
- - - - phối hợp với van để đẩy máu về tim
- - - - giúp máu về tim theo hướng từ nơi có áp lực cao tới nơi áp lực thấp
- - - - dùng áp lực của túi cao su
        
        cuốn quanh cánh tay
        
        để ép lên động mạch cánh tay
        
        r làm tăng giảm lực trong túi cao su
        
        kết quả
        
        nghe thấy tim
        
        bắt mạch với việc quan sát trị số trên áp kế nối liền với túi cao su ta biết được giá trị của huyết áp
  - - - lực co bóp của tim
      - thể tích tâm thu
    - - huyết áp tối đa bình thường 110 mmHg
      - giới hạn trong khoảng 90-140 mmHg
      - dưới 90 bị huyết áp thấp
      - trên 140 tăng huyết áp
  - - - trong suốt thời gian co bóp
        
        đều phải vượt qua mức cao của huyết áp tâm trương
        
        mới có hiệu lực bơm máu
        
        tâm thất dễ bị phì đại
        
        dẫn đến suy tim
  - - - điều kiện cho máu tuần hoàn trong động mạch
    - - hiệu lực bơm máu của tim đang rất yếu
        
        nguyên nhân
        
        tim co bóp yếu
        
        sức cản ngoại vi cao
        
        dẫn đến suy tim
        
        tim phải làm việc gắng sức để bù trừ
  - - - hiệu lực bơm máu bằng đúng 1 chu kỳ hiện thực
        
        áp suất lên cao lúc tâm thu
        
        áp suất xuống thấp lúc tâm trương
    - - thời gian tâm trương dài hơn tâm thu
        
        thấp hơn tb cộng tối đa và tối thiểu
    - - lực đẩy máu qua hệ thống tuần hoàn
    - - số trung bình áp suất lúc tiếng đập nghe rõ nhất hoặc kim dao động mạnh nhất
- - - - huyết áp chủ yếu phụ thuộc vào
        
        lưu lượng máu của tim
        
        tính chất của máu
        
        mạch máu
  - - - thể tích tâm thu
        
        phụ thuộc lực co bóp của tim
        
        tim đạp mạnh thể tích tâm thu tăng
        
        lưu lượng tim tăng
        
        huyết áp tăng
      - tần số của tim
        
        khi nhịp tim đập chậm
        
        thể tích tâm thu không tăng
        
        lưu lượng tim giảm
        
        huyết áp giảm
        
        khi nhịp tim đập nhanh
        
        thể tích không tăng
        
        lưu lượng tim tăng
        
        huyết áp tăng
        
        khi đập nhanh quá 140 lần/ phút
        
        thời gian tâm trương quá ngắn
        
        máu không kịp về tim
        
        thể tích tâm thu giảm
        
        1 more item...
  - - - làm cho huyết áp tăng
      - tăng trong trường hợp mất nước, ỉa chảy, nôn...
    - - huyết áp giảm
      - mất pr
    - - lưu lượng tim tăng
        
        huyết áp tăng và ngược lại
    - - thể tích máu giảm
        
        huyết áp giảm
  - - - sức cản tăng
        
        huyết áp tăng
  - - - theo mức độ xơ hóa động mạch
    - - ăn nhiều protid, ăn mặn huyết áp tăng
    - - làm tăng huyết áp
- - - - càng gần tim áp suất càng lớn
        
        thực chất của tuần hoàn máu
        
        là kết quả 2 lực đối lập nhau
        
        lực đẩy máu
        
        lực cản của thành mạch
        
        lực đẩy máu đã thắng lực cản của thành mạch
        
        máu chảy trong động mạch với 1 áp suất nhất định
        
        áp huyết
- - - - chảy qua suốt mao mạch rồi vào tiểu tĩnh mạch
        
        các tiểu tĩnh mạch tập trung thành tĩnh mạch rồi đổ máu về tim
- - - - tiểu động mạch tận cùng thông với mao mạch chỗ đó thường có 1 sợi cơ trơn bao quanh
        
        đó là cơ vòng trước mao mạch
        
        có khả năng mở đóng dòng máu vào mao mạch
- - - - dày từ 1-3 um
        
        được tạo bởi 1 lớp tb dẹt
        
        đứng sát nhau
        
        lồi về phía lòng mạch
    - - dày từ 30 - 300 mum
        
        có những lỗ thủng để các chất qua lại giữa lòng mạch với bên ngoài mạch
        
        có 2 loại lỗ
        
        khe
        
        1 lỗ hẹp giữa 2 tb nội mô tiếp giáp nhau
        
        có đường kính rất nhỏ
        
        kênh
        
        là những lỗ xuyên qua thành mao mạch
        
        để dịch, các phân tử có kích thước lớn và pr đi qua
      - quyết định tính bền vững của mm
        
        khi thiếu vitamin C, màng đáy của mao mạch dễ bị tổn thương
    - - tb k liên tục phủ bên ngoài màng đáy
      - phát triển nhiều hay ít tùy thuộc vào từng lọai mao mạch
- - - - nằm ở 2 bên chất lưới của hành não
      - phần 3 dưới của cầu não
      - phát xung động đi xuống tủy
        
        từ đó qua các sợi giao cảm
        
        gây co mạch
        
        đi đến hầu hết các mạch máu của cơ thể
    - - các động mạch nhỏ
      - các tiểu động mạch
      - làm tăng sức cản hệ mạch tương ứng
        
        huyết áp tăng
    - - có tác dụng làm tăng tần số tim
        
        tăng lực co bóp tim
        
        huyết áp tăng
  - - - hệ giao cảm giãn
        
        làm tăng trương lực mạch
        
        tăng lưu lượng máu tơi cơ
  - - - các sợi phó giao cảm đi trong thành phần dây VII và IX
        
        gây giãn mạch của các tuyến nước bọt
        
        đi trong thành phần dây X gây giãn mạch cơ quan nội tạng
    - - gây giãn mạch ngoại vi
        
        làm co mạch
        
        não
        
        mạch vành
        
        đi trong thành phần dây cương làm giãn mạch các tạng nằm trong hố chậu
- - - - xuất phát từ các cảm thụ áp suất nằm dưới quai động mạch chủ, xoang động mạch cảnh
        
        khi huyết áp tăng sẽ tác dụng vào các cảm thụ này
        
        tạo các xung động truyền về hành não
        
        từ đó sẽ có các tín hiệu đáp ứng truyền ngược về hệ tuần hoàn
        
        làm huyết áp giảm về bình thường
        
        bằng cách
        
        3 more items...
    - - tb nhạy cảm hóa học
        
        cảm thụ sự thiếu o2, sự dư thừa co2 hoặc sư dư thừa h+
- - - - co mạch
        
        huyết áp tăng
    - - điều hòa dài hạn đối với huyết áp
        
        do tác dụng trực tiếp làm co mạch của cơ thể
      - duy trì ổn định thể tích dịch ngoại bào và huyết áp
      - cơ chế feedback
        
        muối làm tăng thể tích dịch ngoại bào
        
        làm tăng lưu lượng máu
        
        dẫn tới tăng huyết áp
        
        giảm bài tiết renin
        
        thận sẽ giữ muối và nước
        
        1 more item...
    - - khi huyết áp giảm
        
        vùng dưới đồi tiết nhiều ADH
        
        có tác dụng co mạch trực tiếp
        
        tăng sức cản ngoại vi và tăng huyết áp trung bình
- - - - o2 và các chất dinh dưỡng được vận chuyển vào dịch kẽ
      - ngược lại co2 và chất thải được vận chuyển từ dịch kẽ qua thành mạch vào máu
- - - - đường kính mao mach
      - sự đóng mở của cơ vòng trước mao mạch
      - sự co giãn của tiểu động mạch tận cùng
- - - - thường liên quan đến suy tim nặng, tăng thể tích máu, tăng trương lực những tĩnh mạch to
        
        điều hòa áp suất tĩnh mạch có liên quan chặt chẽ tới điều hòa lưu lượng tim
- - - - tĩnh mạch là nơi dự trữ máu tuần hoàn để cân bầng nội môi
- - - - khi áp suất giảm xuống -2 - -4mmHg
        
        lưu lượng máu tăng tối đa
        
        nhưng nếu áp suất nhĩ phải giảm nữa thì lưu lượng máu cũng không tăng nữa
      - khi áp suất nhĩ phải tăng
        
        lương lượng máu về tim giảm
        
        khi tăng đến 7mmHg
        
        lưu lượng máu về tim giảm bằng 0
        
        tuần hoàn ngừng ở mọi khu vực của hệ mạch
  - - - nhưng giãn nhiều hơn co do thành tĩnh mạch có ít sợi cơ trơn
    - - lạnh, adrenalin, nicotin,
    - - nóng, nhiều CO2, thiếu O2, cocain, cafein
- - - - sợi chun giãn ra ở thời kỳ tâm thu bởi khối lượng máu lớn đẩy ra từ tim
      - co lại ở thời kỳ tâm trương
        
        dồn máu tiếp tục chảy ra ngoại vi
      - nhờ cơ chế đó mà sức cản ngoại vi giảm
        
        dòng máu chảy liên tục mặc dù tim co bóp đẩy máu vào động mạch từng đợt
        
        càng xa tim
        
        máu chảy càng êm ả và điều đặn
        
        phù hợp với việc cung cấp máu nuôi dưỡng mô ở ngoại vi
- - - - làm cho lòng mạch hẹp đi
        
        thay đổi thiết diện điều hòa lượng máu đến các cơ quan
        
        điều hòa huyết áp
- - - - có khả năng co giãn, đóng mở
        
        để điều chỉnh lượng máu tới lưới mao mạch
- - - - rep ampha
        
        có ở cơ tim, mạch ngoại vi
      - rep b1
        
        cơ tim, hệ tự động của tim : nút xoang, nhĩ thất, bó his
      - rep b2
        
        mạch não, mạch vành, cơ trơn ống tiêu hóa, cơ trơn phế quản
    - - andrenalin
        
        tác động lên cả 3 loại rep
      - noradrenalin
        
        chủ yếu tác dụng lên ampha
      - tác dụng lên rep ampha, và beta 1 theo cơ chế khử cực ( gây hưng phấn)
      - tác dụng lên beta 2 theo cơ chế phân cực ( gây ức chế)
- - - - các mao mạch thay nhau đóng mở
        
        đóng khi nồng độ o2 tăng, mở khi nồng độ o2 giảm
  - - - giãn mạch
    - - giãn mạch
    - - giãn mạch
    - - tác dụng co mạch mạnh hơn