Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
โรคเยื่อบุช่องท้องอักเสบ (Peritonitis) - Coggle Diagram
โรคเยื่อบุช่องท้องอักเสบ (Peritonitis)
พยาธิสภาพ
เยื่อบุช่องท้องอักเสบทำให้หลอดเลือดของเยื่อบุช่องท้องขยายตัวเพื่อให้หลอดเลือดไปเลี่ยงมากขึ้นมีการเปลี่ยนแปลงคุณสมบัติของผนังหลอดเลือด
หากการอักเสบรุนแรงก็จะทำให้ลำไส้บีบตัวน้อยลงจนหยุดการเคลื่อนไหวเรียกภาวะนี้ว่าลำไส้เป็นอัมพาต เป็นผลให้สารเหลวและลมคั่งในกระเพาะอาหารและลำไส้ทำให้วิ่งพองเกิดภาวะท้องอืด แน่นอึดอัดท้อง หายใจไม่สะดวก
ทำให้ร่างกายสูญเสียน้ำจำนวนมากอาจถึง 10 unit และปริมาตรน้ำจากระบบไหลเวียนลดลงเป็นผลให้ไตขาดเลือดไปเลี้ยงผู้ป่วยอาจ shock
ทำให้มีการซึมผ่านของสารเหลวเพิ่มขึ้น (permeability) สารน้ำจากหลอดเลือดจะผ่านผนังออกสู่ช่องว่างระหว่างเซลล์ในลำไส้และผนังลำไส้
สาเหตุ
1.จุลชีพ ได้แก่ ไวรัส ปรสิต แบคทีเรีย เชื้อแบคทีเรียที่พบมากที่สุด คือ Escherichia coli, Klepsiella, Proteus และ Pseudomonas
ไม่ใช่จุลชีพ ได้แก่ สารเคมี สิ่งแปลกปลอม เข้าทางแผลหรือมีการทะลุของทางเดินอาหารพบบ่อยที่สุดคือ การแตกของไส้ติ่งอักเสบ และลำไส้ทะลุ อาจเกิดจากการผ่าตัดช่องท้องและการล้างไตทางช่องท้อง(Peritoneal dialysis)
การรักษา
งดน้ำ งดอาหาร และแพทย์จะให้สารน้ำและเกลือแร่ทางน้ำเกลือ
ให้ยาปฏิชีวนะอย่างน้อย 10 วัน
ผู้ที่ล้างไตทางหน้าท้องแพทย์จะผสมยาในน้ำล้างท้อง
การผ่าตัดช่องท้องอักเสบชนิด secondary จะต้องผ่าตัดหรือแก้ไขสาเหตุเริ่มเเรก
ไส้ติ่งแตกจะต้องผ่าตัดไส้ติ่ง และล้างช่องท้องจนสะอาด สำหรับรายที่มีหนองในช่องท้องต้องระบายหนองให้หมด
การผ่าตัดช่องท้องอักเสบชนิด primary จะต้องรักษาที่ต้นเหตุ
เช่น ตับเเข็ง โรคแทรกซ้อนของช่องท้องอักเสบ
รักษาแบบประคับประคองอาการ
การให้ยาลดไข้ ยาแก้คลื่นไส้อาเจียน กสรให้สารน้ำ และเกลือเเร่
การประเมินสภาพ
การตรวจร่างกาย
กดเจ็บหน้าท้อง (tenderness) กดเจ็บเมื่อปล่อยมือ (rebound tenderness)
อาการปวดท้องเฉียบพลัน
เกร็งเวลากด (guarding) และหน้าท้องแข็งเกร็งเหมือนกระดาน
ท้องอืด ลำไส้เคลื่อนไหวลดลง หรือหยุดเลย (paralytic ileus)
หน้าท้องโป่งตึงเคาะได้เสียงโปร่ง
กระหายน้ำปากคอแห้ง ปัสสาวะออกน้อย
ไข้สูงเกิน 38 องศาเซลเซียส ชีพจรเร็ว หายใจตื้นและเร็ว ความดันโลหิตลดลง กระสับกระส่าย
ตรวจทางห้องปฏิบัติการ
ความถ่วงจำเพาะของปัสสาวะสูง
Hct เพิ่มขึ้น
เม็ดเลือดขาวสูง โดยเฉพาะนิวโทรฟิล
ผลอิเล็กโทรไลท์ผิดปกติ
การซักประวัติ
ความรุนแรงและเป็นมากขึ้น
ลักษณะการปวดกระจายมากขึ้นทั่วท้องจนหน้าท้องแข็งตึงขยับตัวไม่ได้
ตำแหน่งที่ปวด
อาการปวดท้อง
ตรวจพิเศษ
ถ่ายภาพรังสีหน้าท้อง (film abdomen)
ในรายการที่กระเพาะอาหารหรือลำไส้ทะลุ จะเห็นเงาของอากาศอยู่นอกทางเดินอาหารบริเวณใต้กระบังลม
Ultrasound
พบของเหลวสะสมเป็นก้อน
อาการและอาการแสดง
ขยับเขื้อนหรือกระเทือนถูกจะรู้สึกเจ็บ
ท้องอืด คลื่นไส้อาเจียน
ปวดท้องอย่างรุนเเรง
มีไข้ ครั่นเนื้อครั่นตัว
กระหายน้ำ ปากแห้ง คอแห้ง ปัสสาวะออกน้อย
เบื่ออาหาร
กระสับกระส่าย เหงื่อออก ตัวเย็น เป็นลม
ข้อวินิจฉัยการพยาบาล
ข้อวินิจฉัยพยาบาลหลังผ่าตัด
2.แบบแผนการหายใจไม่มีประสิทธิภาพเนื่องจากปวดแผลหลังผ่าตัด
3.เสี่ยงต่อการติดเชื้อของแผลผ่าตัดเนื่องจากการติดเชื้อในช่องท้องยังไม่หมดไป
1.มีภาวะขาดสารน้ำและเกลือแร่จากการงดน้ำและอาหารและสูญเสียทางท่อระบาย
4.ปวดแผลเนื่องจากเนื้อเยื่อบาดเจ็บ
ข้อวินิจฉัยการพยาบาลก่อนผ่าตัด
3.มีการติดเชื้อในช่องท้องไม่สุขสบายเนื่องจากปวดท้องจากการอักเสบ
2.แบบแผนการหายใจไม่มีประสิทธิภาพเนื่องจากปวดท้องและท้องอืด
4.ขาดความรู้ความเข้าใจในการปฏิบัติตัวเกี่ยวการผ่าตัด
1.มีภาวะขาดสารน้ำและเกลือแร่จากการอักเสบและติดเชื้อ
กิจกรรมการพยาบาล
บันทึกสารน้ำเข้าออกเพื่อประเมินความสมดุลของสารน้ำในร่างกาย
ประเมินสัญญาณชีพทุก 1 ชั่วโมง
ดูแลให้ยาคลายกังวลตามแผนการรักษาของแพทย์
ดูแลให้ยาลดอาการคลื่นไส้อาเจียน ตามแผนการรักษา
จัดท่านอนที่สุขสบายโดยให้นอนงอเข่า
สังเกตอาการปวดและให้ยาแก้ปวดตามแผนการรักษาของแพทย์
ดูแลให้ยาปฏิชีวนะตามแผนการรักษา
ดูแลใส่ NG tube เพื่อลดสารคัดหลั่งในกระเพาะอาหาร
ดูแลให้สารน้ำตามแผนการรักษา
ดูแลให้ O2 ตามแผนการรักษา