Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Triết học Chương I: Khái luận về triết học và triết học Mác Lênin, Phạm…

- - - - Trả lời 2 câu hỏi lớn
        
        Giữa vật chất và ý thức cái nào có trước, cái nào có sau, cái nào quyết định cái nào?
        
        Con người có khả năng nhận thức được thế giới hay không?
    - - Chủ nghĩa duy vật
        
        Duy vật siêu hình
        
        Từ thế kì XV đến thế kỉ XVIII
        
        Chịu tác động của phương pháp tư duy siêu hình, cơ giới
        
        Duy vật biện chứng
        
        C. Mác và Ăngghen: Những năm 40 thế kỉ XIX, sau đó được Lênin phát triển
        
        Phản ánh hiện thực đúng như bản thân nó tồn tại và là công cụ hữu hiệu giúp những lực lượng tiến bộ cải thiện hiện thực ấy
        
        Duy vật chất phác
        
        Nhận thức của các nhà duy vật cổ đại
        
        Thừa nhận tính thứ nhất của vật chất nhưng lai đồng nhất vật chất với 1 hay 1 số chất cụ thể tạo ra những kết luận nặng tính trực quan, ngây thơ, chất phác
      - Chủ nghĩa duy tâm
        
        Chủ quan
        
        Thừa nhận tính thứ nhất của ý thức con người
        
        Mọi sự vật hiện tượng chỉ là phức hợp của cảm giác
        
        Khách quan
        
        Thừa nhận tính thứ nhất của ý thức con người
        
        Coi ý thức là thứ tinh thần khách quan và tồn tại độc lập với con người như ý niệm, tinh thần tuyệt đối, lý tính thế giới,...
    - - Thuyết bất khả tri
        
        Phủ nhận khả năng nhận thức của con người
        
        Hoài nghi luận
        
        Nguyên tắc trong việc xem xét tri thức đã đạt được
        
        Con người không thể đạt đến chân lí khách quan
        
        Nguyên tắc kinh nghiệm (Hume)
        
        "Vật tự nó" (Cantor)
      - Thuyết khả tri
        
        Con người về nguyên tắc có thể hiểu được bản chất sự vật
        
        "Vật cho ta"
  - - - Khác với các ngành khoa học khác ở tính đặc thù của hệ thống tri thức khoa học và phương pháp nghiên cứu
      - Hệ thống quan điểm lí luận chung nhất về thế giới và vị trí con người trong thế giới đó
      - Sử dụng các công cụ lí tính, các tiêu chuẩn logic và những kinh nghiệm khám phá thực tại của con người để diễn tả thế giới
    - - Thời kì Hy Lạp cổ đại
        
        Nền triết học tự nhiên đạt được nhiều thành tựu rực rỡ "Các hình thức muôn màu muôn vẻ của nó đã có mầm mống và đang nảy sinh ở hầu hết các loại TG quan sau này" - Angghen
      - Tây Âu thời Trung cổ
        
        Nền triết học tự nhiên thay thế bằng triết học kinh viện (Tập trung giải quyết các vấn đề niềm tin tôn giáo, thiên đường, địa ngục,..)
      - Thời kì phục hưng cận đại
        
        Các ngành khoa học thực nghiệm ra đời -> Sự đấu tranh giữa khoa học, triết học duy tâm, chủ nghĩa duy vật và tôn giáo
        
        Vấn đề đối tượng của triết học bắt đầu được đặt ra
      - Triết học cổ điển Đức
        
        Triết học Hegel (học thuyết duy tâm cuối cùng) "triết học là khoa học của mọi khoa học"
      - Triết học Mác Lênin
        
        Đoạn tuyệt quan điểm của Hegel
        
        Tiếp tục giải quyết mối quan hệ giữa tồn tại và tư duy, giữa vật chất và ý thức trên lập trường duy vật triệt để
        
        Nghiên cứu những quy luật chung nhất của tự nhiên, XH và tư duy
    - - Phương Đông
        
        Trung Quốc: (Triết là trí) Triết học là sự biểu hiện cao về trí tuệ, là hiểu biết sâu sắc của con người về toàn bộ thế giới thiên-địa-nhân và định hướng nhân sinh quan của con người.
        
        Ấn Độ: (Dar'sana - chiêm ngưỡng) hàm ý là tri thức dựa trên lí trí, là con đường suy ngẫm để dẫn dắt con người đến với lẽ phải
      - Phương Tây
        
        Giải thích vũ trụ, định hướng nhận thức và hành vi, nhấn mạnh khát vọng tìm kiếm chân lí của con người
    - - Thế giới quan
        
        Là khái niệm triết học chỉ hệ thống các tri thức, quan điểm, tình cảm, niềm tin, lý tưởng xác định về thế giới và vị trí của con người (bao hàm cá nhân, xã hội và nhân loại) trong thế giới đó.
        
        Quy định các nguyên tắc, thái độ và giá trị trong định hướng nhận thức và hoạt động thực tiễn của con người
      - Hạt nhân lí luận của thế giới quan
        
        Trong các thế giới quan khác (Khoa học cụ thể, các dân tộc hay các thời đại,...) triết học luôn là thành phần quan trọng, nhân tố cốt lõi
        
        Với các loại hình TG quan tôn giáo, kinh ngiệm hay thông thường,... triết học bao giờ cũng có ảnh hưởng và chi phối, dù có thể không tự giác
        
        Bản thân triết học chính là thế giới quan
        
        Thế giới quan triết học như thế nào sẽ quy định các thế giới quan và các quan niệm khác như thế
      - Quan hệ giữa thế giới quan và nhân sinh quan
        
        TG quan bao hàm nhân sinh quan
        
        Nhân sinh quan là quan niệm của con người về đời sống và các nguyên tắc, thái độ, giá trị trong định hướng nhận thức và hoạt động thực tiễn của con người
    - - Nhận thức
        
        Trước khi triết học xuất hiện, thế giới quan thần thoại đã chi phối hoạt động nhận thức con người
        
        Là hình thức tư duy lí luận đầu tiên thể hiện khả năng tư duy trừu tượng, năng lực khái quát của con người để giải quyết vấn đề
      - Xã hội
        
        Phân công lao động XH -> Phân chia lao động => Nguồn gốc dẫn đến chế độ tư hữu
        
        XH phân chia giai cấp -> Triết học ra đời và mang "tính đảng" (luận chứng và bảo vệ cho lợi ích của một giai cấp nhất định)
  - - - Biện chứng duy tâm (Cantor - Hegel)
      - Biện chứng tự phát (Cổ đại)
      - Biện chứng duy vật (C. Mac - Angghen - Lenin)
    - - Biện chứng
        
        Là nghệ thuật tranh luận để tìm chân lí bằng cách phát hiện mâu thuẫn trong cách lập luận (Socrat)
        
        Nhận thức đối tượng trong các mối liên hệ phổ biến và trạng thái luôn vận động biến đổi
        
        Là phương pháp tư duy phù hợp với mọi hiện thực
      - Siêu hình
        
        Là dùng để chỉ triết học với tính cách là khoa học siêu cảm tính, phi thực nghiệm (Aristotle)
        
        Nhận thức đối tượng ở trạng thái cô lập tách rời ra khỏi các quan hệ và ở trạng thái tĩnh (coi sự biến đổi nằm ngoài đối tượng)
        
        Chỉ có tác dụng trong một phạm vi nhất định
- - - - Định hướng cho con người nhận thức đúng đắn về thế giới hiện thực (Đặc biệt quan trọng) - "Cặp kính" triết học
      - Nâng cao vai trò tích cực, sáng tạo của con người
      - Là cơ sở khoa học để đấu tranh với các loại thế giới quan duy tâm, tôn giáo, pahnr khoa học
    - - Trang bị cho con người hệ thống các khái niệm, phạm trù, quy luật, làm công cụ nhận thức khao học
      - Giúp con người phát triển tư duy khoa học - tư duy ở trình độ phạm trù, quy luật
  - - - Nguồn gốc lý luận và tiền đề khoa học tự nhiên
      - Nhân tố chủ quan trong sự hình thành
      - Kinh tế - XH
    - - Hình thành tư tưởng triết học, quá độ từ CN duy tâm -> CN duy vật và CN cộng sản (1814-1844)
      - Đề xuất những nguyên lí triết học duy vật biện chứng và duy vật lịch sử
      - C. Mac và Ph. Angghenboor sung và phát triển toàn diện lí luận triết học (1848-1895)
    - - Duy vật biện chứng
      - Duy vật lịch sử (Vĩ đại nhất)
      - Cải tạo thế giới
    - - Hoàn cảnh V.I.Lenin phát triển triết học Mác
      - Chủ nghĩa Mác Lênin được các nước XHCN bổ sưng và phát triển (Từ sau 1924)