Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 5 การส่งเสริมสุขภาพจิตและ การดูแลบุคคลที่มีปัญหา ทางสุขภาพจิต…

- - - - พันธุกรรม หรือพื้นฐานดั้งเดิม ถ้าพ่อแม่เป็นโรควิตกกังวล ลูกก็มีโอกาสเป็นโรควิตกกังวลเช่นกัน หรือมีพื้นฐานที่ไม่กล้าแสดงอารมณ์ออกมาและการมีสารเคมีในสมองที่ไม่สมดุล
      - สภาพแวดล้อม การเลี้ยงดู การเลียนแบบพฤติกรรมจากพ่อแม่หรือคนใกล้ชิด การประสบกับเหตุการณ์ต่าง ๆ ที่ก่อให้เกิดโรควิตกกังวล
    - - 1.อารมณ์หงุดหงิดง่าย
      - 2.คลื่นไส้ ท้องเสีย ลำไส้แปรปรวน
      - 3.มีอาการอ่อนล้า อ่อนเพลีย
      - 4.เหงื่อออกมากผิดปกติ
      - 5.ความตึงเครียดที่เกิดขึ้น ทำให้กล้ามเนื้อตึงหรือปวดกล้ามเนื้อร่วมด้วย
      - 6.นอนหลับยาก หรือนอนไม่หลับ
      - 7.รู้สึกกระสับกระส่าย หรือรู้สึกไม่ปลอดภัย
      - 8.ขาดสมาธิในการทำสิ่งต่าง ๆ หรือมีอาการใจลอย
      - 9.ไม่กล้าตัดสินใจหรือกลัวตัดสินใจผิดพลาด
    - - การทำจิตบำบัด เป็นการเข้ารับการบำบัดจากจิตแพทย์หรือนักจิตบำบัด ที่จะช่วยให้ผู้ป่วยไม่หมกมุ่นอยู่กับความเครียด คลายความวิตกกังวล สามารถเข้าใจและจัดการกับสภาะที่เกิดขึ้นได้
      - การใช้ยา เนื่องจากโรควิตกกังวลทั่วไปมีความสัมพันธ์กับสารสื่อประสาทในสมองที่ไม่สมดุล การใช้ยารักษาโรควิตกกังวลสามารถช่วยบรรเทาอาการต่างๆ ของโรคได้ และยังสามารถให้ยาร่วมกับการทำจิตบำบัดได้อีกด้วย
  - - - สาเหตุมาจากการพบเจอหรือรับรู้เหตุการณ์อันตรายที่ร้ายแรงมาก โดยเหตุการณ์นั้นทำให้รู้สึกกลัว ตื่นตระหนก หรือรู้สึกสะเทือนขวัญ เช่น การประสบอุบัติเหตุจนเกือบเสียชีวิต การได้รับบาดเจ็บอย่างรุนแรง รวมทั้งทราบข่าวการเสียชีวิต ประสบอุบัติเหตุ หรือการป่วยร้ายแรงของคนในครอบครัวหรือเพื่อนสนิท
    - - 1.เห็นภาพเหตุการณ์ร้ายแรงซ้ำ ๆ ผู้ป่วยจะเห็นฝันร้าย หรือนึกถึงเหตุการณ์ร้ายแรงไม่ดีที่เคยเกิดขึ้นซ้ำ ๆ อยู่เสมอ
      - 2.อารมณ์ขุ่นมัว อารมณ์หรือความรู้สึกของผู้ป่วยโรคเครียดมักแสดงออกมาในเชิงลบ ผู้ป่วยจะรู้สึกอารมณ์ไม่ดี มีความทุกข์ ไม่ร่าเริงแจ่มใสหรือรู้สึกไม่มีความสุข
      - 3.มีพฤติกรรมแยกตัวออกมา ผู้ป่วยจะเกิดหลงลืมมึนงง ไม่มีสติหรือไม่รับรู้การมีอยู่ของตัวเอง หรือรู้สึกว่าเวลาเดินช้าลง
      - 4.หลีกเลี่ยงสิ่งต่าง ๆ ผู้ป่วยจะหลีกเลี่ยงสิ่งที่ทำให้นึกถึงเหตุการณ์ที่ทำให้เกิดความเครียด ไม่ว่าจะเป็นผู้คน สถานที่ สิ่งของ กิจกรรม หรือบทสนทนาที่เกี่ยวกับเรื่องนั้น ๆ
      - 5.ไวต่อสิ่งเร้า ผู้ป่วยจะนอนหลับยาก โมโหหรือก้าวร้าว ไม่มีสมาธิจดจ่อกับสิ่งใดสิ่งหนึ่งได้
    - - 1.ปรึกษาแพทย์ การปรึกษาจิตแพทย์ถือเป็นวิธีรักษาโรคเครียดที่มีประสิทธิภาพ ซึ่งจะช่วยรักษาผู้ป่วยโรคเครียดที่เกิดอาการรุนแรงและเป็นมานาน โดยแพทย์จะช่วยให้ผู้ป่วยรับมือกับสถานการณ์ที่ทำให้เกิดความเครียด รวมทั้งช่วยให้ผู้ป่วยจัดการอาการของโรคที่เกิดขึ้นได้
      - 2.บำบัดความคิดและพฤติกรรม ผู้ป่วยโรคเครียดที่เกิดความวิตกกังวลและอาการไม่ดีขึ้น จะได้รับการรักษาด้วยวิธีบำบัดความคิดและพฤติกรรม (Cognitive Behavioural Therapy: CBT)
      - 3.ใช้ยารักษา แพทย์อาจจ่ายยารักษาโรคเครียดให้แก่ผู้ป่วยบางราย โดยผู้ป่วยมักจะได้รับการรักษาด้วยยาเป็นระยะเวลาสั้น ๆ เพื่อบรรเทาอาการปวดของร่างกาย ปัญหาการนอนหลับ หรืออาการซึมเศร้า
  - - - โรคซึมเศร้าอาจเกิดได้จากหลายสาเหตุและปัจจัยประกอบกันจนพัฒนาไปเป็นภาวะซึมเศร้า ได้แก่ การทำงานของสมองบางส่วนที่ผิดปกติและมีระดับของสารเคมีไม่สมดุลกัน ลักษณะนิสัยเดิมของผู้ป่วยที่เอื้อต่อการเผชิญภาวะซึมเศร้า เหตุการณ์ตึงเครียดในชีวิตและการกระทบกระเทือนทางจิตใจอย่างรุนแรง
      - โรคซึมเศร้าอาจเกิดได้จากหลายสาเหตุและปัจจัยประกอบกันจนพัฒนาไปเป็นภาวะซึมเศร้า ได้แก่ การทำงานของสมองบางส่วนที่ผิดปกติและมีระดับของสารเคมีไม่สมดุลกัน ลักษณะนิสัยเดิมของผู้ป่วยที่เอื้อต่อการเผชิญภาวะซึมเศร้า เหตุการณ์ตึงเครียดในชีวิตและการกระทบกระเทือนทางจิตใจอย่างรุนแรง
    - - การรักษาโรคซึมเศร้าในปัจจุบัน หลัก ๆ มีด้วยกัน 3 วิธี คือ การใช้ยาต้านซึมเศร้า (Antidepressants) การพูดคุยบำบัดทางจิต (Psychotherapy) และการกระตุ้นเซลล์สมองและประสาท (Brain Stimulation Therapies) โดยมากแพทย์จะรักษาด้วยการใช้ยาต้านซึมเศร้าและการพูดคุยบำบัดกับผู้ป่วยควบคู่กันไป ส่วนในรายที่มีอาการรุนแรงมาก มีพฤติกรรมมุ่งทำร้ายทำตัวเองหรือฆ่าตัวตาย จึงจะเลือกใช้การกระตุ้นเซลล์สมองและประสาทเพื่อรักษาได้ทันท่วงที
  - - - 1.ร่างกาย ได้แก่ โรคภัยไข้เจ็บ เช่น สมาธิสั้น ไบโพลาร์ ออทิสติก เป็นต้น อีกทั้งโครงสร้างสมองและระดับสารสื่อประสาทที่ไม่สมดุลก็ส่งผลให้เด็กใจร้อน หงุดหงิด ซึมเศร้าได้
      - 2.จิตใจ ได้แก่ พื้นฐานธรรมชาติทางอารมณ์ของเด็ก เช่น ขี้โมโห เจ้าอารมณ์ ขาดความอดทน เป็นต้น
      - 3.สภาพแวดล้อม ได้แก่ การเลี้ยงดู เช่น เด็กเติบโตในครอบครัวที่ใช้ความรุนแรงแก้ปัญหา พ่อแม่เป็นคนเจ้าอารมณ์ เป็นต้น อีกทั้งการรับเนื้อหาเกี่ยวกับความรุนแรงผ่านสื่อต่าง ๆ ก็มีผลกับความโกรธของเด็กได้เช่นกัน
  - - - 1.สุขภาพกาย
      - 2.สุขภาพจิต
      - 3.สภาพครอบครัว
      - 4.ความสัมพันธ์กับผู้อื่น
      - 5.สภาพแวดล้อมในที่ทำงานหรือโรงเรียน
      - 6.ปัจจัยทางสังคมหรือเศรษฐกิจ
      - 7.คุณลักษณะส่วนบุคคล
      - 8.ประสบการณ์ชีวิต
  - - - เมื่อเกิดเหตุการณ์คุกคามทางจิตใจบุคคลนั้นมักจะรู้สึกผิดหวังและเจ็บปวดมาก รู้สึกสูญเสียคุณค่าในตนเอง (Low self-esteem) จนไม่สามารถทนได้ จนเกิดความวิตกกังวลอย่างมากซึ่งจะแสดงความเป็นมิตรออกมาอย่างเปิดเผยหรือแอบเก็บกดความรู้สึกนั้นเอาไว้ บุคคลรับรู้การมีคุณค่าในตนเองต่างเกิดการสะสมความคับข้องใจ ในตนเองมากขึ้นสิ่งแวดล้อมหรือบุคคลอื่นมีอิทธิพลที่ส่งผลให้บุคคลเรียนรู้ที่จะเก็บซ่อนความคิด ความรู้สึก ข่มความขมขื่น
  - - - 2.โรคทางกาย ได้แก่ โรคทางระบบสมองและประสาท เช่นภาวะสมองเสื่อม บาดเจ็บทางศีรษะ ลมชัก
      - 3.ผลของสารต่างๆ เช่น สุรา ยาเสพติด ยากล่อมประสาทsteroid เป็นต้น
      - 1.โรคทางจิตเวช ได้แก่ โรคจิตเภท(schizophrenia) อารมณ์สองขั้ว (bipolar disorder) บุคลิกภาพผิดปกติแบบ antisocial หรือ borderline ภาวะบกพร่องทางเชาว์ปัญญา เป็นต้น
  - - - การเลี้ยงดุในวัยเด็กซึ่งอาจเกิดจากการเลี้ยงดูที่ตามใจ ขาดความรักความอบอุ่น ขาดความตระหนักในการสิทธิของตนเองและผู้อื่น
    - - 1.ต่อต้าน ละเลย กฎ และระเบียบ
      - ต้องการอภิสิทธิ์เหนือคนอื่น
      - ต้องการเรียกร้องความสนใจจากบุคคลรอบข้าง
      - ยุแหย่ให้เข้าใจผิด
      - อันธพาลใช้อำนาจในการบีบบังคับให้บุบคลอื่นทำตามความต้องการของตนเอง
- - - - อาการสำคัญ : กังวลอยู่ตลอดเวลาเกี่ยวกับเรื่องเล็ก ๆ หรือเรื่องใหญ่
      - ระยะเวลาในการเกิดอาการ : โดยอาการต่าง ๆ จะดำเนินอยู่อย่างน้อย 6 เดือน
      - อาการทางกาย : ความตึงเครียดที่เกิดขึ้น ทำให้กล้ามเนื้อตึงหรือปวดกล้ามเนื้อร่วมด้วย นอนหลับยาก รู้สึกกระสับกระส่าย หรือรู้สึกไม่ปลอดภัย ขาดสมาธิในการทำสิ่งต่าง ๆ หรือมีอาการใจลอย
    - - อาการสำคัญ : รู้สึกกลัวหรือวิตกกังวลอย่างรุนแรงในบางสถานการณ์อย่างต่อเนื่อง เนื่องจากกลัวการถูกตัดสิน ถูกเยาะเย้ยให้อาย หรือการดูถูกเหยียดหยาม
      - ระยะเวลาในการเกิดอาการ : โดยอาการต่าง ๆ จะดำเนินอยู่อย่างน้อย 6 เดือน
      - อาการทางกาย : หน้าแดง รู้สึกมวนท้อง คลื่นไส้ เวียนศีรษะ หน้ามืด
    - - อาการสำคัญ : อาการ panic attack อย่างน้อย 4 อาการ เช่น ใจสั่น เหงื่อแตกตัวสั่น หายใจไม่ออก รู้สึกเหมือนมีก้อนจุกที่คอ กลัวว่าตัวเองจะตาย
      - ระยะเวลาในการเกิดอาการ : เกิดขึ้นแบบทันทีทันใดและรุนแรงที่สุดภายในเวลา 10 นาที
      - อาการทางกาย : อาการ panic attack
    - - อาการสำคัญ : ส่วนใหญ่มักรู้สึกกลัวเมื่อต้องอยู่ในเหตุการณ์ต่อไปนี้ อยู่ภายในบ้านคนเดียวเป็นเวลานาน อยู่ในสถานที่ปิดหรือคับแคบ
      - ระยะเวลาในการเกิดอาการ : โดยอาการต่าง ๆ จะดำเนินอยู่อย่างน้อย 6 เดือน
      - อาการทางกาย : เกิดคล้ายอาการ panic attack
        
        โรคย้ำคิดย้ำทำ (Obsessive compulsive disorders)
      - อาการสำคัญ : ผู้ป่วยจะเกิดอาการได้ 2 ส่วนคือ
      - อาการย้ำคิด เป็นการคิดถึงสิ่งหนึ่งวนไปวนมาแต่ยังไม่ตัดสินใจลงมือทำ เช่น คิดมากว่าลืมปิดประตูบ้านหรือไม่ ตอนออกจากบ้าน หรือกลัวอันตรายที่เกิดขึ้นจากการกระทำของตนเองมากจนเกินไป
      - อาการย้ำทำ ผู้ป่วยจะทำทุกอย่างมากกว่าปกติ เช่น ล้างมือบ่อยครั้งอย่างไม่มีเหตุผล และไม่สามารถหยุดทำได้ หรือการปัดโต๊ะตลอด ๆ เพราะกลัวว่าจะมีสิ่งสกปรกทั้ง ๆ ที่ทำความสะอาดไปแล้ว เป็นต้น
      - ระยะเวลาในการเกิดอาการ : มากกว่า 1 ชั่วโมงใน 1 วัน
      - อาการทางกาย : ไม่ปรากฏชัด แต่อาจมีอากการย้ำทำ
    - - อาการด้านเชาวน์ปัญญา: หลงลืมง่ายแม้แต่เรื่องเล็กน้อย สมาธิสั้น ความอดทนต่ำ ความสามารถการแก้ไขปัญหาลดลง ประสิทธิภาพในการตัดสินใจแย่ลง มองโลกในแง่ร้าย เห็นแต่ด้านลบของสิ่งต่าง ๆ
      - อาการด้านอารมณ์: อารมณ์แปรปรวน เดี๋ยวดีเดี๋ยวร้าย ฉุนเฉียวง่าย ซึมเศร้า เสียใจ ตื่นตระหนก รู้สึกเหงาและโดดเดี่ยว
      - อาการด้านร่างกาย: ปวดตามส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย โดยเฉพาะศีรษะ ไหล่และคอ ระบบขับถ่ายมีปัญหา ผมร่วง เป็นสิว ผิวอักเสบ หัวใจเต้นเร็ว เหงื่อออกง่าย อ่อนเพลีย ความดันโลหิตสูง
      - ด้านอาการพฤติกรรม: รับประทานอาหารมากขึ้นหรือน้อยลง นอนไม่หลับ ปลีกตัวเองออกจากสังคม รู้สึกอ่อนเพลียตลอดเวลา ทำผิดพลาดตลอดเวลา สูบบุหรี่มากขึ้น
      - ระยะเวลาในการเกิดอาการ : 3 วัน – 1 เดือนหลังประสบเหตุสะเทือนขวัญ
      - อาการทางกาย : ปัญหาการนอน
    - - อาการสำคัญ :
        
        คิดว่าอยู่ในเหตุการณ์นั้น (Re-experiencing)
        
        กลัวและหลีกเลี่ยง (Avoidance)
        
        มีความรู้สึกนึกคิดในทางลบ (Negative alteration of cognition and mood)
        
        อาการตกใจและหวาดกลัว (Hyperarousal symptoms)
      - ระยะเวลาในการเกิดอาการ : นานกว่า 1 เดือนหลังประสบเหตุสะเทือนขวัญ
      - อาการทางกาย : ปัญหาการนอน
    - - อาการสำคัญ : 1. Adjustment disorder with anxiety
        
        Adjustment disorder with depressed mood
        
        Adjustment disorder with disturbance of conduct
        
        Adjustment disorder with mixed disturbance of emotions and conduct
        
        Adjustment disorder with mixed anxiety and depress mood
        
        Adjustment disorder unspecified
      - ระยะเวลาในการเกิดอาการ : ภายใน 3 เดือน นับตั้งแต่เริ่มต้นของภาวะความกดดัน เมื่อภาวะความกดดันหายไป อากการจะไม่คงอยู่เกินกว่า 6 เดือน
      - อาการทางกาย : มักพบร่วมกับการเจ็บทางกาย
    - - อาการสำคัญ : มีความวิตกกังวลเกี่ยวกับอาการเจ็บป่วยทางร่างกายอย่างมาก โดยอาการที่ทำให้รู้สึกวิตกกังวลจะแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล
      - ระยะเวลาในการเกิดอาการ : ระยะเวลา 6 เดือนขึ้นไป
      - อาการทางกาย : มีอาการที่นำไปพบแพทย์หลายครั้ง แต่ไม่พบความผิดปกติ
    - - อาการสำคัญ :
        
        ผู้ป่วยจะกังวลและหมกมุ่นว่าตัวเองป่วยหรือกำลังจะป่วยด้วยโรคทางกายที่ร้ายแรงบางอย่าง
        
        ผู้ป่วยส่วนใหญ่ไม่ได้มีอาการทางกายที่รุนแรงหรือชัดเจน
        
        ความกังวลและหมกมุ่นนี้ไม่หายไป แม้จะไปตรวจ และแพทย์ไม่พบความผิดปกติที่ร้ายแรงก็ตาม
      - ระยะเวลาในการเกิดอาการ : อย่างน้อย 6 เดือน
      - อาการทางกาย : ไปพบแพทย์เพื่อขอตรวจสุขภาพหลายครั้ง แต่ไม่พบความผิดปกติ
    - - อาการสำคัญ : อาการ แขนขาอ่อนแรง การเคลื่อนไหวผิดปกติ การกลืนผิดปกติ พูดไม่ได้หรือพูดช้า ชักเกร็ง ชา มองไม่เห็น ไม่ได้กลิ่น หรือไม่ได้ยินเสียง
      - ระยะเวลาในการเกิดอาการ : เกิดขึ้นแล้วมักหายเอง
      - อาการทางกาย : มีอากการที่นำไปพบแพทย์ แต่ไม่สามารถระบุได้ว่าเป็นภาวะทางกายหรือระบบประสาท
  - - - อาการสำคัญ :
        การเปลี่ยนแปลงที่เกี่ยวกับกระบวนการคิดหรือกระบวนการรับรู้
      - ระยะเวลาในการเกิดอาการ : เริ่มพบอากการในผู้ที่มีอายุ 65 ปีขึ้นไป
      - อาการทางกาย : มีผลกระทบต่อการปฏิบัติกิจวัตรประจำวัน
    - - อาการสำคัญ :
        
        ภาวะสับสนเฉียบพลันชนิดตื่นตัว
        
        ภาวะสับสนเฉียบพลันชนิดง่วงซึม
        
        ภาวะสับสนเฉียบพลันชนิดผสมผสาน
        
        ภาวะสับสนเฉียบพลันแบบระดับความรู้สึกตัวปกติ
      - ระยะเวลาในการเกิดอาการ : ผู้สูงอายุตั้งแต่ 65 ปีขึ้นไป
      - อาการทางกาย : อาการสำคัญจะทำให้เกิดอันตราย เช่น พลัดตกหกล้ม
  - - - อาการสำคัญ : ผู้ชาย
        
        กามตายด้าน (Impotence)
        
        การหลั่งน้ำกามเร็ว (Premature ejaculation)
        
        การไม่หลั่งน้ำกามในช่องคลอด (Retarded ejaculation or Ejaculatory
        ผู้หญิง
        
        กามตายด้าน (Frigidity)
        
        การไม่บรรลุความสุขสุดยอดทางกามารมณ์ (Orgasmic dysfunction)
        
        การเกร็งตัวของกล้ามเนื้อบริเวณปากช่องคลอด (Vaginismus)
      - ระยะเวลาในการเกิดอาการ : ไม่ระบุ
      - อาการทางกาย : ไม่ปรากกฎชัด
    - - อาการสำคัญ : โดยทั่วไปแล้วจะผู้ป่วยจะมีการแสดงออกทางเพศแบบผิดปกติ คือถูกกระตุ้นให้รู้สึกตื่นตัวทางเพศด้วยสิ่งเร้าที่ไม่เหมือนคนทั่วไป มักเกิดซ้ำ ๆ บังคับยับยั้งตัวเองไม่ได้ เมื่อทำไปแล้วจะรู้สึกตื่นเต้น มีความสุข อยากทำอีก
      - ระยะเวลาในการเกิดอาการ : ต่อเนื่องอย่างน้อย 6 เดือน
      - อาการทางกาย : ไม่ปรากกฎชัด
    - - อาการสำคัญ :
        
        มีความรู้สึกขัดแย้งอย่างมากระหว่างเพศสภาพกับลักษณะทางเพศของตน
        
        มีความปรารถนาอย่างมากที่จะกำจัดหรือป้องกันการพัฒนาของลักษณะทางเพศที่ก่อให้เกิดความรู้สึกขัดแย้งอย่างมากกับเพศสภาพของตน
        
        มีความปรารถนาอย่างมากที่จะมีลักษณะทางเพศของเพศอื่น
        
        มีความปรารถนาอย่างมากที่จะเป็นเพศอื่น
        
        มีความปรารถนาอย่างมากที่จะได้รับการปฏิบัติเป็นเพศอื่น
        
        มีความเชื่อมั่นอย่างมากว่าตนมีความรู้สึกหรือกิริยาเป็นเพศอื่น
      - ระยะเวลาในการเกิดอาการ : ต่อเนื่องอย่างน้อย 6 เดือน
      - อาการทางกาย : ไม่ปรากกฎชัด
  - - - อาการ : มีมากกว่า 5 อาการและเป็นต่อเนื่องไม่น้อยกว่า 2 สัปดาห์
        
        อารมณ์ซึมเศร้าท้อแท้ สิ้นหวัง ในเด็กและวัยรุ่นอาจเป็นอารมณ์หงุดหงิด
        
        ขาดความสนใจหรือความเพลิดเพลินในการทำกิจกรรมต่าง ๆ
        
        เบื่ออาหารหรืออยากอาหารมากขึ้น
        
        นอนมากหรือนอนน้อยกว่าปกติ
        
        กระสับกระส่าย กระวนกระวาย หรือเชื่องช้าลง
        
        เหนื่อยและอ่อนเพลีย ไม่มีเรี่ยวแรงอยู่เกือบตลอด
        
        รู้สึกตนเองไร้ค่า รู้สึกผิดและโทษตนเองอยู่ตลอด
        
        สมาธิและความสามารถในการคิดและการตัดสินใจลดลง
        
        คิดเรื่องตายหรือคิดอยากตาย
    - - อาการ :ช่วงอารมณ์ดีหรือหงุดหงิดมากกว่าปกติ
        
        มั่นใจในตัวเองเพิ่มมากขึ้นหรือคิดว่าตนเองยิ่งใหญ่
        
        นอนน้อย
        
        พูดมากกว่าปกติหรือพูดอย่างไม่หยุด
        
        ความคิดแล่นเร็ว
        
        วอกแวกง่าย
        
        อยากทำอะไรหลาย ๆ อย่างในช่วงเวลานั้น
        
        หมกมุ่นอย่างมากกับกิจกรรมที่ทำให้เกิดปัญหา เช่น ใช้จ่ายหรือลงทุนเยอะ ไม่ยับยั้งใจเรื่องเพศ ฯลฯ
        ช่วงอารมณ์ซึมเศร้า
        
        ซึมเศร้าเป็นส่วนใหญ่ของวัน แทบทุกวัน
        
        ความสนใจในกิจกรรมต่าง ๆ ลดลง
        
        เบื่ออาหารหรือรับประทานอาหารมากเกิน
        
        นอนไม่หลับหรือหลับมากไป
        
        กระสับกระส่ายหรือเชื่องช้ามากขึ้น
        
        อ่อนเพลีย
        
        รู้สึกตนเองไร้ค่า
        
        สมาธิลดลง
        
        คิดถึงเรื่องการตายอยู่เรื่อย ๆ
  - - - การทําให้ตนเองอยู่ในภาวะอดอาหารอย่างหนัก
        
        มีความต้องการที่จะทําให้ตนเองผอมอย่างจริงจัง หรือมีความกลัวที่จะอ้วนอย่างรุนแรง
        
        มีอาการหรืออาการแสดงทางด้านร่างกายที่เป็นผลมาจากการอดอาหาร
      - อากการ :
        
        อาการทางกาย
        
        1.น้ำหนักตัวลดลงมากเกินไปตลอดเวลา
        2.รูปร่างผอมแห้ง ไม่มีกล้ามเนื้อและไขมัน
        3.ซีด เลือดจาง
        4.ไม่มีแรง ลุกนั่งเวียนศีรษะคล้ายเป็นลม เพราะแรงดันเลือดน้อย
        5.นอนไม่หลับ
        6.นิ้วเขียวซีด ปากแห้ง รวมทั้งผิวแห้งและเหลือง
        7.ผมบางและร่วง ผมแตกหักง่าย
        
        อาการทางด้านอารมณ์และจิตใจ
        
        1.คิดฟุ้งซ่านเกี่ยวกับการรับประทานอาหาร รวมทั้งนับจำนวนแคลอรี่ของอาหารที่จะรับประทานอยู่เสมอทุกคำที่กิน
        2.ปฏิเสธที่จะรับประทานอาหารหรือสิ่งต่าง ๆ ถ้าถูกถามว่าทานข้าวหรือยังมักโกหกว่ารับประทานอาหารไปแล้ว ทั้งที่ยังไม่ได้กิน เพื่อเลี่ยงการรับประทานอาหาร
        3.มีอาการเบื่ออาหาร
        4.กังวลและกลัวว่าน้ำหนักตัวเพิ่มหรืออ้วนขึ้น ทั้งที่น้ำหนักตัวน้อยเกินไป รวมทั้งไม่ยอมทำให้น้ำหนักเพิ่มขึ้นให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ
    - - อากการ
        
        1.รับประทานอาหารปริมาณมาก ๆ ผิดปกติซ้ำ ๆ
        2.กำจัดอาหารที่รับประทานเข้าไปด้วยการอาเจียนบ่อย ๆ
        3.มีพฤติกรรมกำจัดอาหารด้วยการออกกำลังกายอย่างหนัก มีการใช้ยาระบายและอดอาหาร
    - - เฝ้าระวังการทำร้ายตนเอง (Suicide precaution)
        
        ปรับพฤติกรรมการกิน การเข้าห้องน้ำ
        
        เฝ้าระวังภาวะแทรกซ้อน
        
        ดูแลสุขภาพตามอาการ (เช่น Hypothermia, Bradycardia, Hypotension, Edema, ท้องผูก ผมร่วง ขาดน้ำ ผิวแห้ง)
        
        สร้างเสริมความรู้สึกมีคุณค่าในตนเองจากด้านอื่นนอกจากรูปร่าง/ภาพลักษณ์
  - - - อากการ
        
        1.คาดว่าผู้อื่นมีเล่ห์เหลี่ยม หรือเป็นอันตรายต่อตน
        
        2.ปิดบัง หรือมีความลับ
        
        3.ไม่ยอมรับการตำหนิอย่างมีเหตุผล
        
        4.ไม่ไว้ใจผู้อื่นว่าจะซื่อสัตย์ต่อตน
    - - อาการ
        
        1.ขาดความรู้สึกเห็นอกเห็นใจ และขาดความรู้สึกผิดชอบชั่วดี
        
        2.อารมณ์แปรปรวน ฉุนเฉียวง่าย และมีพฤติกรรมก้าวร้าว
        
        3.หุนหันพลันแล่น ขาดความยั้งคิด
        
        4.ละเมิดกฎเกณฑ์หรือบรรทัดฐานของสังคมบ่อยครั้ง
    - - อาการ
        
        1.กลัวการถูกทอดทิ้งอย่างมาก ซึ่งบางครั้งก็อาจจินตนาการไปเองว่าคนรักหรือคนใกล้ชิดมีท่าทีเปลี่ยนไป
        
        2.มักมีความสัมพันธ์ที่ลึกซึ้ง มีความรู้สึกแรงกล้า แต่ไม่สามารถรักษาความสัมพันธ์ให้มั่นคงได้
        
        3.เปลี่ยนแปลงตัวตนและนิสัย เปลี่ยนเป้าหมายชีวิตหรือสิ่งที่ตนให้คุณค่าอย่างรวดเร็ว
        
        4.แสดงนิสัยและปฏิบัติตัวกับผู้คนรอบข้างแตกต่างกัน ขึ้นอยู่กับว่าตนมีความคิด ความรู้สึก และความสัมพันธ์ต่อบุคคลนั้นอย่างไร
        
        5.เกิดความเครียด วิตกกังวล หรือหวาดระแวงเป็นบางช่วง โดยไม่สนใจความเป็นจริง ซึ่งอาจเกิดขึ้นเพียงไม่กี่นาทีไปจน 2-3 ชั่วโมง
    - - อาการ
        
        1.ต้องการได้รับความสนใจจากผู้อื่นอย่างมาก
        
        2.พฤติกรรมที่ดราม่า และดึงดูด
        
        3.ไม่สบายใจ เมื่อได้รับความสนใจ
        
        4.หมกมุ่นอยู่กับภาพลักษณ์ตัวเอง
    - - การพยาบาลผู้ที่มีความผิดปกติด้านบุคลิกภาพ
        
        1.การให้เรียนรู้ จากแบบอย่างของพฤติกรรมที่กล้าแสดงออกอย่างเหมาะสม
        
        2.ส่งเสริมให้ เลือกหาและทดลองใช้เทคนิคการแก้ปัญหา ที่เป็นการแก้ที่ต้นเหตุของปัญหา
        
        3.ฝึกหรือจัดให้แสดงบทบาทสมมุติ เกี่ยวกับทักษาที่เหมาะสมในการดำเนินชีวิต
        
        4.ส่งเริมทักษะที่จำเป็นทางสังคม
  - - - กลุ่มกดประสาท เช่น เฮโรอีน ฝิ่น มอร์ฟิน ยากล่อมประสาท เครื่องดื่มมึนเมา สารระเหย ยาระงับประสาท
      - กลุ่มกระตุ้นประสาท เช่น ยาบ้า ไอซ์ โคเคน ใบกระท่อม ยาอี บุหรี่ คาเฟอีน
      - กลุ่มยาหลอนประสาท เช่น LSD. ยาเค เห็ดขี้ควาย
      - กลุ่มออกฤทธิ์หลายอย่าง เช่น กัญชา
    - - ไม่สบายใจ > วิตกกังวล (ฆ่าตัวตาย,ตอบสนองแบบคนโรคประสาท, หนีปัญหาชั่วคราว) > ใช้ยา > ถูกตำหนิต่อต้านสังคม > วิตกกังวลเพิ่มขึ้น ซึมเศร้าเพิ่มขึ้น > ใช้ยาเพิ่มขึ้น > เกิดโรคแทรกกเป็นพิษจากยา > วิตกกังวล
    - - กระบวนการฟื้นตัวจากโรคติดสุรายาเสพติด โดยเริ่มต้นจากผู้ป่วย โดยมีสิ่งแวดล้อมเป็นตัวช่วยการเลิกสุรายาเสพติด ไม่ใช่แค่หยุดสารเสพติด แต่เป็น การปรับเปลี่ยน
      - วิถีชีวิตระยะเวลาวิกฤติในการเลิก = 6 เดือนแรก สิ่งที่ต้องต่อสู้อย่างมาก คืออาการอยากยา (Craving)
      - เลิกมาได้ 1 ปี = ยังไม่มั่นคง เลิกมาได้ 2 ปี = สุขภาพกายและใจดีขึ้น เลิกมาได้ 3 ปี = ก่อนข้างมั่นคง
  - - - อาการ
        
        : ความบกพร่องทางสติปัญญา ตามเกณฑ์การวินิจฉัย DSM-5 ของสมาคมจิตแพทย์อเมริกัน คือ มีระดับเชาวน์ปัญญาต่ำกว่าเกณฑ์มาตรฐานอย่างชัดเจน ร่วมกับมีความความบกพร่องในทักษะการปรับตัว โดยมีอาการให้เห็นตั้งแต่ช่วงวัยเด็กหรือวัยรุ่น ส่งผลให้เกิดข้อจำกัดในชีวิตประจำวันหลายด้าน ทั้งที่บ้าน โรงเรียน ที่ทำงาน และชุมชน โดยมีรายละเอียด ดังนี้
        
        ทักษะทางเชาวน์ปัญญา (intellectual functioning)
        
        ทักษะการปรับตัว (adaptive functioning)
      - การพยาบาล
        
        1.สอนแนะนำหรือให้คำปรึกษาครอบครัวในเรื่องโรค แนวทางการดูแลเด็กปัญญา อ่อนให้ได้รับการตอบสนองความต้องการขั้นพื้นฐานทั้งด้านร่างกาย จิตใจ อารมณ์ และสังคม
        
        2.การกระตุ้นและส่งเสริมพัฒนาการโดยเน้นทักษะด้านร่างกาย และทักษะในการดำรงชีวิตประจำวันอย่างต่อเนื่อง
        
        3.จัดสิ่งแวดล้อมให้ปลอดภัยไม่เกิดอันตราย รวมทั้งการจัดสิ่งแวดล้อมเพื่อส่งเสริม การเรียนรู้และพัฒนาการในทักษะด้านการดำรงชีวิตประจำวัน
    - - อาการ
        
        อาการทางคลินิกของความบกพร่องในการเรียนรู้ ซึ่งผู้ปกครองมักพาเด็กมาพบแพทย์ และเป็นอาการที่แพทย์ให้ความสนใจได้แก่ เรียนช้า ผลการเรียนตกต่ำซ้ำชั้น หรือปัญหาพฤติกรรม ซึ่งล้วน แล้วแต่เป็นอาการที่เกิดจากผลกระทบของความบกพร่องในการเรียนรู้ หลังจากเด็กเข้าเรียน อาการ เหล่านี้มักเกิดขึ้นตั้งแต่ชั้น
        ประถมศึกษาปีที่ 3 เป็นต้นไปซึ่
      - การดูแลรักษา
        
        อธิบายเด็กและผู้ปกครองในเข้าใจถึงความผิดปกติที่ส่งผลต่อการเรียนของอธิบายถึงข้อบกพร่องและจุด
        
        แนะนำถึงสิทธิที่เด็กจะได้รับตามพระราชบัญญัติการจัดการศึกษาเพื่อคนพิการ พ.ศ. 2551 ซึ่ง ให้สิทธิ
        ทางการศึกษาที่สำคัญ
        
        ดูแลรักษาโรคร่วมที่พบได้ เช่น การให้ยาหากพบว่ามีโรคซนสมาธิสั้น
        
        ส่งเสริมทักษะที่เด็กถนัดนอกเหนือจากการเรียนเช่นกีฬา ณนตรีหรือศิลปะ ซึ่งทำให้เด็กมีความ นับถือ