Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

NGƯỜI LÁI ĐÒ SÔNG ĐÀ images - Coggle Diagram

- - - - Con người giàu trải nghiệm:
        
        hơn 10 năm chèo đò, chỉ huy con thuyền có 6 mái chèo, nắm vững từng con thác, cái ghềnh sông Đà như 1 trường thiên anh hùng ca mà ông thuộc đến từng cái dấu chấm than... chỗ xuống dòng
    - - . vẻ đẹp kiêu hùng của người chiến sỹ: bản lĩnh chiến đấu, tinh thần dũng cảm phi thường, luôn ngạo nghễ chiến thắng thiên nhiên hung dữ
      - Trí tuệ, sự khôn khéo, tài năng: đổi luôn chiến thuật...đứa thì ông tránh mà rảo bơi chèo lên, đứa thì ông đè sấn lên mà chặt đôi ra để mở đường tiến...cứ phóng thuyền chọc thẳng cửa giữa...vừa xuyên vừa tự động lái được lượn được.
    - - uyển chuyển, linh hoạt như 1 người nghệ sỹ tài hoa (tay lái ra hoa) – đẩy công việc bình thường đến độ cao siêu, trác việt (vút, vút, cửa ngoài, cửa trong, lại cửa trong cùng... vừa xuyên vừa tự động lái được lượn được)
    - - «Thế là hết thác» hợp với câu mở đầu «Tới cái thác rồi» -> hình thức tối giản, ngắn gọn, giọng văn bình thản
      - Trở về với đời thường: không bàn, khoe khoang về chiến thắng mà chỉ nói chuyện về “cá anh vũ cá dầm xanh….”, xem tất cả như chuyện thường xảy ra
- - - - Trong không gian rộng (mặt ghềnh Hát Lóong: ''nước xô đá'',''đá xô sóng'', ''sóng xô gió'', ''cuồn cuồn luồng gió gùn ghè suốt năm...
      - Những cái hút nước trên sông ở quãng Tà Mường Vát
        
        giống như những cái giếng bê tông thả xuống sông để chuẩn bị làm móng cầu,
        
        nước ở đây thở và kêu như cửa cống cái bị sặc
        
        nước ặc ặc lên như vừa rót dầu sôi vào...
        
        không có thuyền nào dám men gần những cái “hút nước” ấy. Có những thuyền đã bị nó hút xuống, thuyền trồng ngay “cây chuối ngược” rồi vụt biến đi, bị dìm và đi ngầm dưới lòng sông đến mươi phút sau mới thấy “tan xác” ở khuỷnh sông dưới
        
        “nước sông xanh ve…gậy đánh phèn”
      - Sự biến hình linh hoạt ở 3 trùng vi thạch trận
      - Trận địa thác đá
        
        thác nước khi ở gần: tái hiện cả diện mạo và tâm tính
        
        “Tới cái thác rồi” -> câu văn ngắn, như tiếng reo khẽ -> hứng thú trước cuộc thủy chiến
        
        H/ả chân trời đá: “Sóng bọt đã trắng xóa cả 1 chân trời đá”… “Đá ở đây hàng ngàn năm vẫn mai phục” -> chủ động bày binh bố trận
        
        Hành động: “nhổm”, “vồ”, gương mặt “nhăn nhúm, ngỗ ngược, méo mó” (từ láy nhân cách hóa)
        
        Hình thế của đá: đứng, ngồi, nằm, đá to, đá bé…
        
        thác nước sông Đà (khi ở xa) có âm thanh dữ dội, nhiều vẻ
        
        nghe như oán trách, van xin, khiêu khích, giọng gằn mà chế nhạo,
        
        rống lên như tiếng một ngàn con trâu mộng...hung hãn
      - Trong lòng sông hẹp
        
        Đá bờ sông dựng vách thành..., (ẩn dụ)
        
        Vách đà chẹt lòng sông Đà như một yết hầu (động từ mạnh ''chẹp'' biện pháp so sánh
        
        Chỉ đúng ngọ mới có mặt trời
        
        ''đứng bên bờ nhẹ tay ném hòn đá qua bên kia vách'', ''có quang con nai con hổ... bờ kia''
        
        Ngồi trong khoang đò quãng sông ấy ''đang mùa hè mà cũng thấy lạnh ...'' tắt phụt đèn điện ( so sánh, trùng điệp, liên tưởng đôc đáo).
  - - - Hình dáng
        
        cái dây thừng ngoằn nghèo
        
        Con sông Đà tuôn dài tuôn dài như một áng tóc trữ tình, đầu tóc chân tóc ẩn hiện trong mây trời Tây Bắc bung nở hoa ban hoa gạo tháng hai và cuồn cuộn mù khói núi Mèo đốt nương xuân.
        
        sông Đà như người thiếu nữ TB với vẻ đẹp trữ tình, trẻ trung, đằm thắm, duyên dáng
    - - Phát hiện: sắc nước thay đổi theo mùa
        
        Mùa xuân dòng xanh ngọc bích...không xanh màu xanh canh hến của Sông Gâm Sông Lô.
        
        “xanh ngọc bích”: xanh trong, sáng, sâu, quý giá (Vườn ai mướt quá xanh như ngọc)
        
        Miêu tả nối tiếp bằng so sánh phủ định “không xanh…” -> nhấn mạnh sắc nước trong veo của sông Đà
        
        Mùa thu nước sông Đà lừ lừ chín đỏ như da mặt một người bầm đi vì rượu bữa..
        
        trong trữ tình vẫn thấy tiềm ẩn sự hung bạo của con sông.
        
        Chưa bao giờ thấy sông Đà màu đen như thực dân Pháp láo lếu gọi…
        -> quyết liệt phủ nhận -> tình yêu tha thiết, lòng tự tôn dân tộc
      - Chủ thể trữ tình
        
        “Tôi đã nhìn say sưa…”, “Tôi đã xuyên qua…”
        
        phát hiện về sắc nước là kết quả những trải nghiệm, quan sát thực tế; cảm hứng mê đắm, tha thiết.
      - Từ trong rừng ra
        
        Bờ Sông Đà, bãi Sông Đà, chuồn chuồn bươm bướm trên Sông Đà
        
        cảnh sắc thần tiên, phong phú, sống động -> cảm xúc say sưa, ngỡ ngàng, choáng ngợp
    - - Sông Đà gợi cảm...Sông Đà như một cố nhân
        
        “cố nhân” từ Hán Việt gợi sắc thái cổ điển, trang trọng: là tri âm tri kỷ
      - Trước mắt thấy loang loáng như trẻ con nghịch chiếu gương vào mắt mình...một màu nắng tháng ba Đường thi «Yên hoa tam nguyệt há Dương Châu»
        
        con sông vẫy gọi, thấp thoáng mà đầy đam mê
      - Bờ Sông Đà, bãi Sông Đà, chuồn chuồn bươm bướm trên Sông Đà
        
        ảnh sắc thần tiên, phong phú, sống động
      - Chao ôi, trông con sông, vui như thấy nắng giòn tan sau kì mưa dầm, vui như nối lại chiêm bao đứt quãng
        
        dùng những cảm giác đời thường mộc mạc, chân thật diễn tả niềm vui sướng khi gặp lại con sông
      - Nương ngô nhú lên mấy lá ngô non đầu mùa...Cỏ gianh đồi núi đang ra những nõn búp. Một đàn hươu cúi đầu ngốn búp cỏ gianh đẫm sương đêm...Con hươu thơ ngộ ngẩng đầu...như hỏi tôi bằng cái tiếng nói riêng...Đàn cá dầm xanh quẫy vọt lên mặt sông bụng trắng như bạc rơi thoi. Dòng sông quãng này lững lờ như nhớ thương những hòn đá thác xa xôi...
        
        cảnh vật sinh động, giàu sức sống, cõi trong trẻo, an lành, thuần hậu và không có thực của thế giới cổ tích
      - Bờ sông hoang dại như một bờ tiền sử. Bờ sông hồn nhiên như một nỗi niềm cổ tích tuổi xưa...thấy thèm giật mình vì tiếng còi xúp-lê...
        
        sự lặng tờ, hoang dại của dòng sông trong trẻo, êm đềm